• Το Δημοτικό Συμβούλιο ενέκρινε την υπογραφή σύμβασης, όμως η υλοποίηση απαιτεί παραχώρηση χώρων, ηλεκτροδότηση και πολεοδομικές εγκρίσεις, ενώ η σύμβαση δεν έχει ακόμη υπογραφεί
Στις 26 και 27 Ιουνίου 2025 εγκρίθηκε από το Δημοτικό Συμβούλιο Ρόδου (Απόφαση 171/2025) η σύναψη νέας συνεργασίας με την «Ανταποδοτική Ανακύκλωση Α.Ε.» για την οργάνωση ολοκληρωμένου συστήματος εναλλακτικής διαχείρισης συσκευασιών. Η πράξη αποτυπώθηκε στο σχετικό απόσπασμα πρακτικού και συνοδεύτηκε από υπόδειγμα σύμβασης. Ωστόσο, μέχρι σήμερα η απόφαση παραμένει χωρίς εφαρμογή, καθώς απαιτείται χωροθέτηση των προκατασκευασμένων «σπιτιών» (Κέντρων Ανταποδοτικής Ανακύκλωσης), εξασφάλιση ηλεκτροδότησης και αλληλουχία εγκρίσεων σε συνάρτηση με τον πολεοδομικό σχεδιασμό προϋποθέσεις που τροφοδοτούν την εκτίμηση ότι το σχέδιο δύσκολα θα προχωρήσει άμεσα.
Η σύμβαση εξάλλου δεν έχει ακόμη υπογραφεί.
Τι ακριβώς προβλέπει η απόφαση
Το Δημοτικό Συμβούλιο ενέκρινε τη σύναψη συνεργασίας με την «Ανταποδοτική Ανακύκλωση» για την εγκατάσταση και λειτουργία των Κέντρων Ανταποδοτικής Ανακύκλωσης εντός του νησιού «άνευ ανταλλάγματος» για τον Δήμο. Η έγκριση στηρίζεται στο ισχύον θεσμικό πλαίσιο του Ν. 4819/2021 και στην ανανεωμένη έγκριση λειτουργίας του συστήματος από τον Ελληνικό Οργανισμό Ανακύκλωσης, ενώ υπενθυμίζει ότι Δήμος και εταιρεία συνεργάζονται ήδη από το 2015.
Η απόφαση συνοδεύεται από τυποποιημένο υπόδειγμα σύμβασης συνεργασίας, στο οποίο προβλέπεται εγκατάσταση «Κέντρων Ανταποδοτικής Ανακύκλωσης» και παροχή υπηρεσιών συλλογής, μεταφοράς, συντήρησης και αξιοποίησης των υλικών χωρίς οικονομική επιβάρυνση του Δήμου.
Σύμφωνα με τους όρους του υποδείγματος, η Ανταποδοτική Ανακύκλωση αναλαμβάνει την τοποθέτηση και λειτουργία των Κέντρων με δικά της μέσα ή μέσω εξουσιοδοτημένων συνεργατών, καθώς και όλες τις επιχειρησιακές εργασίες: αποκομιδή, μεταφορά, συντήρηση εξοπλισμού και επεξεργασία υλικών για διάθεση στην αγορά. Τα έσοδα από την αξιοποίηση των ανακτημένων υλικών ανήκουν στην εταιρεία.
Το ανταποδοτικό κίνητρο προς τους πολίτες (κουπόνια κ.λπ.) βαρύνει επίσης την εταιρεία, με δυνατότητα οι πολίτες να κατευθύνουν το ποσό σε κοινωνικό σκοπό μέσω του «Συστήματος Συγκέντρωσης Κοινωνικού Κεφαλαίου». Από την πλευρά του ο Δήμος δεν έχει οικονομική υποχρέωση· αντιθέτως, οφείλει να παραχωρήσει χωρίς αντάλλαγμα τους απαιτούμενους χώρους εγκατάστασης και να εξασφαλίσει την αναγκαία ηλεκτρολογική παροχή για τη λειτουργία των «σπιτιών»—παρότι τους λογαριασμούς ρεύματος θα τους καταβάλλει η εταιρεία. Η ίδια η σύμβαση ορίζει ότι η ακριβής χωροθέτηση γίνεται «σε συνεργασία με την αρμόδια Διεύθυνση του Δήμου».
Η σύμβαση έχει διάρκεια έξι ετών με αυτοδίκαιη παράταση για διαδοχικές εξαετείς περιόδους, εκτός αν υπάρξει έγκαιρη έγγραφη ειδοποίηση μη παράτασης από ένα από τα μέρη.
Προβλέπονται επίσης ρήτρες καταγγελίας και διαδικασίες θεραπείας παραβάσεων.
Κρίσιμος όρος είναι η ρήτρα μη αποκλειστικότητας: ο Δήμος διατηρεί το δικαίωμα να συνεργάζεται και με άλλα συστήματα ή φορείς εναλλακτικής διαχείρισης, κάτι που αφήνει ανοικτό το ενδεχόμενο παράλληλων δράσεων ανακύκλωσης.
Τέλος, με τη λήξη της σύμβασης η εταιρεία δικαιούται να απομακρύνει τον δικό της εξοπλισμό από τα σημεία εγκατάστασης.
Γιατί η υλοποίηση μένει μετέωρη
Παρότι η πολιτική απόφαση υπάρχει, η υλοποίηση εξαρτάται από τεχνικές και διοικητικές προϋποθέσεις: απαιτείται καθορισμός θέσεων για τα «σπιτάκια» μέσα από συνεργασία με τις υπηρεσίες σχεδιασμού του Δήμου, με ό,τι αυτό συνεπάγεται για πολεοδομικές-κυκλοφοριακές εγκρίσεις, καθώς και εξασφάλιση ηλεκτροδότησης στα σημεία εγκατάστασης.
Το ίδιο το κείμενο του υποδείγματος καταγράφει ρητώς ότι για να τοποθετηθούν τα Κέντρα ο Δήμος πρέπει να παραχωρήσει χώρους και να μεριμνήσει για την ηλεκτρολογική παροχή, ενώ η ακριβής χωροθέτηση γίνεται σε συνεργασία με την αρμόδια δημοτική διεύθυνση διατύπωση που στην πράξη προϋποθέτει αλυσίδα εγκρίσεων.
Τι σημαίνει για τους δημότες
Εφόσον προχωρήσει, το σύστημα στοχεύει σε ανακύκλωση με «διαλογή στην πηγή» και άμεση απόδοση ανταποδοτικού κινήτρου στον πολίτη, με δυνατότητα δωρεάς του ποσού σε κοινωνικούς σκοπούς. Τα «σπιτάκια» συγκεντρώνουν και συμπιέζουν συσκευασίες υψηλής καθαρότητας, ενώ η εταιρεία αναλαμβάνει τη συντήρηση, τη συλλογή και τη διοχέτευση των υλικών στην αγορά. Όμως μέχρι να ολοκληρωθούν χωροθετήσεις, συνδέσεις ρεύματος και εγκρίσεις, η λειτουργία τους παραμένει στο χαρτί.