Υψηλό το κόστος για τα μπάνια του λαού στο τραμπολίνο της Ρόδου

• «Χρυσάφι» στοιχίζουν σε μια τετραμελή οικογένεια με ΙΧ οι διακοπές στα Δωδεκάνησα

Καλοκαίρι στην Ελλάδα δεν σημαίνει απλώς διακοπές. Σημαίνει ήλιος, αλάτι, σώματα εκτεθειμένα στη φύση, μια προσωρινή απελευθέρωση από τα δεσμά της καθημερινότητας. Το μπάνιο στη θάλασσα δεν είναι μόνο αναψυχή, είναι ιεροτελεστία, ένα είδος κοινωνικής και προσωπικής ανάτασης.
Πιο έντονα από οπουδήποτε αλλού, αυτό αποτυπώθηκε στη Ρόδο, ήδη από την Ιταλοκρατία. Το τραμπολίνο της παραλίας του Έλλη, κατασκευασμένο τη δεκαετία του 1930 από τους Ιταλούς, δεν είναι απλώς ένας τριώροφος βατήρας. Είναι σύμβολο του καλοκαιριού και της συλλογικής μνήμης της πόλης. Εκεί συγκεντρώνονται παιδιά, έφηβοι, τουρίστες και ντόπιοι, όλοι ίσοι μπροστά στο άλμα, στη βουτιά, στη βαρύτητα που καταργείται. Ο ελληνικός κινηματογράφος το κατέγραψε με τον δικό του τρόπο. Τα νησιά μας έγιναν ντεκόρ σε δεκάδες ταινίες. Η Ρόδος ειδικά, τη δεκαετία του ’60, έγινε το ελληνικό Χόλυγουντ.
Κοινωνική ταξικότητα του τουρισμού
O όρος «μπάνια του λαού» παραπέμπει αφενός στην ανάγκη του ανθρώπου να ξεφύγει από τη ρουτίνα μέσω της θάλασσας, και αφετέρου στον εκδημοκρατισμό του τουρισμού: όταν δηλαδή η δυνατότητα για διακοπές έπαψε να είναι αποκλειστικό προνόμιο των αστών και έγινε έστω για λίγες δεκαετίες προσβάσιμη και στα μεσαία και κατώτερα στρώματα. Η φράση «σεβαστείτε τα μπάνια του λαού» του Ανδρέα Παπανδρέου το 1987 (αρνήθηκε να προκηρύξει πρόωρες εκλογές εν μέσω θέρους) δεν ήταν απλώς μια ρήση πολιτικής ευφυΐας. Ήταν μια δήλωση κοινωνικού σεβασμού. Μια υπενθύμιση ότι το καλοκαίρι είναι για όλους, και ότι ο χρόνος ξεκούρασης είναι αναφαίρετο δικαίωμα. Και όμως για τους περισσότερους Έλληνες, η ιδέα των διακοπών έχει μετατραπεί σε μια πολυτέλεια. Η οικονομική δυσπραγία, η ακρίβεια και οι χαμηλοί μισθοί έχουν δημιουργήσει μια ασφυκτική κατάσταση όπου η καθημερινότητα προηγείται του ελεύθερου χρόνου.
Το βάρος των καθημερινών υποχρεώσεων, των λογαριασμών και της αβεβαιότητας για το αύριο, καθηλώνει τους πολίτες, μετατρέποντας τις παραλίες και τα νησιά προσβάσιμα μόνο από λίγους. Δημοσκόπηση της Alco (Ιούνιος 2025) δείχνει ότι το 49% των Ελλήνων θα πάει διακοπές φέτος, ενώ το 43% δεν θα πάει. Το μεγαλύτερο ποσοστό όσων θα κάνουν διακοπές είναι στις ηλικίες 17-24 (78%), ενώ το μικρότερο στους άνω των 65 (32%). Έρευνα της Focus Bari (Ιούλιος 2025) αναφέρει ότι ένας στους τέσσερις Έλληνες (25%) δεν θα κάνει διακοπές φέτος το καλοκαίρι, κυρίως λόγω αβεβαιότητας και οικονομικών περιορισμών. Μια έρευνα του ΙΕΛΚΑ (Ιούνιος 2025) δείχνει ότι ένας στους δύο Έλληνες δηλώνει ότι σκοπεύει να φύγει για διακοπές το φετινό καλοκαίρι με αρκετούς όμως να περιορίζουν τη διάρκεια και τα έξοδα.
Πώς μεταφράζεται, όμως, αυτό το δικαίωμα σήμερα; Για πολλές οικογένειες, η πρόσβαση στα νησιά δεν είναι πια αυτονόητη. Είναι οικονομικά απαγορευτική.
Το καλοκαίρι του 2025, η τετραμελής ελληνική οικογένεια με Ι.Χ. καλείται να υπολογίσει πάνω από 4000 ευρώ για μία εβδομάδα διακοπών στα Δωδεκάνησα. Κι αυτό, χωρίς υπερβολές ή χλιδή.

•Διαμονή σε τρίκλινο/τετράκλινο δωμάτιο: 150-220 ευρώ/βραδιά/1.050-1.400 ευρώ/εβδομάδα
•Φαγητό (ταβέρνα, πρωινό): 200 ευρώ/ημέρα /1.400 ευρώ
•Ακτοπλοϊκά με Ι.Χ. από Πειραιά προς Ρόδο /1.200 ευρώ
Και όλα αυτά χωρίς να υπολογίσει 2 set ξαπλώστρες σε παραλία, βενζίνη ή εκδρομή σε κοντινό νησάκι.
Το μπάνιο στη θάλασσα ήταν κάποτε κοινωνικό ισοδύναμο της ελευθερίας. Ήταν μια μορφή ισότητας, το αλμυρό νερό δεν ξεχώριζε τον φτωχό από τον πλούσιο. Σήμερα, το δικαίωμα αυτό θρυμματίζεται κάτω από το βάρος των αριθμών, των εμπορικών συμφερόντων και της ταξικής πραγματικότητας. Το τραμπολίνο της Ρόδου υψώνεται ακόμη στο Έλλη, σαν νοσταλγικό σύμβολο μιας εποχής όπου όλοι μπορούσαν να βουτήξουν. Τώρα «βουτούν» όσοι ημεδαποί αντέχουν το οικονομικό βάρος…