Απόφαση ένταξης κρατικής αρωγής για τις πλημμύρες • Από 29 Οκτωβρίου 2025 εγκρίνεται η πράξη για αποκατάσταση ζημιών από το φαινόμενο Bora της περιόδου 30 Νοεμβρίου έως 2 Δεκεμβρίου 2024 με σαφές χρονοδιάγραμμα και υποχρεώσεις υλοποίησης
Η Ρόδος εισέρχεται σε νέα φάση αποκατάστασης μετά τις πλημμύρες του τέλους του 2024. Με την επίσημη απόφαση ένταξης στο Εθνικό Πρόγραμμα Ανάπτυξης ενεργοποιείται μία πράξη κρατικής αρωγής που αφορά άμεσα ιδιοκτήτες κτηρίων σε οριοθετημένες περιοχές της Περιφερειακής Ενότητας Ρόδου. Η πράξη φέρει τον κωδικό ΟΠΣ 5227041 και τιτλοφορείται δωρεάν κρατική αρωγή για την αποκατάσταση των ζημιών σε κτήρια που προκλήθηκαν από τις πλημμύρες της περιόδου 30 Νοεμβρίου έως 2 Δεκεμβρίου 2024 καθώς και δαπάνες μετακίνησης μηχανικών.
Η απόφαση φέρει ημερομηνία 29 Οκτωβρίου 2025 και ΑΔΑ 6ΥΧ346ΝΠΙΘ 7ΚΚ.
Το περιεχόμενο της απόφασης και το θεσμικό πλαίσιο
Η ένταξη της πράξης γίνεται στο Ειδικό Πρόγραμμα Φυσικών Καταστροφών Β’ κρατικής αρωγής και αποκατάστασης επιπτώσεων φυσικών καταστροφών για την περίοδο 2021 έως 2025 και υπάγεται στον άξονα προτεραιότητας πρόληψη και διαχείριση κινδύνων.
Αρμόδιος δικαιούχος ορίζεται η Γενική Διεύθυνση Αποκατάστασης Επιπτώσεων Φυσικών Καταστροφών, ενώ η χρηματοδότηση προέρχεται από το Εθνικό Πρόγραμμα Ανάπτυξης. Η απόφαση επικαλείται το θεσμικό υπόβαθρο που περιλαμβάνει τις πρόσφατες ρυθμίσεις για τον μηχανισμό πολιτικής προστασίας τη σύσταση του καθ’ ύλην αρμόδιου Υπουργείου καθώς και την απόφαση της 8 Φεβρουαρίου 2024 που τροποποίησε το ειδικό πρόγραμμα φυσικών καταστροφών με εξειδίκευση δράσεων.
Ποιοι καλύπτονται και τι προβλέπει η στεγαστική συνδρομή
Η πράξη καλύπτει κτήρια σε περιοχές που οριοθετήθηκαν με την κοινή υπουργική απόφαση της 2 Οκτωβρίου 2025. Στις οριοθετημένες αυτές περιοχές χορηγείται στεγαστική συνδρομή για ανακατασκευή ή επισκευή των κτηρίων που υπέστησαν βλάβες. Η συνδρομή δύναται να αξιοποιηθεί και για αυτοστέγαση με αγορά έτοιμου ή υπό ανέγερση κτηρίου ή για αποπεράτωση ιδιόκτητου κτηρίου. Δικαιούχοι είναι ιδιοκτήτες φυσικά και νομικά πρόσωπα που κατά την ημέρα του συμβάντος είχαν πλήρη ή ψιλή κυριότητα επί μη εγκαταλελειμμένων κτηρίων, τα οποία χρειάζονται επισκευή ή ανακατασκευή με δυνατότητα μεταβίβασης της κυριότητας.
Τα βασικά μεγέθη της πράξης
Το εκτιμώμενο φυσικό αντικείμενο περιλαμβάνει διακόσια έξι κτήρια για επισκευή χωρίς εκτίμηση για ανακατασκευή σε αυτή τη φάση. Η αποτύπωση στα παραδοτέα ξεκινά από τα κτήρια που έχουν ελεγχθεί και όχι από τον αριθμό δικαιούχων της στεγαστικής συνδρομής, καθώς ο τελικός αριθμός δικαιούχων θα προκύψει από όσους προσέλθουν εντός των προβλεπόμενων προθεσμιών.
Οι δαπάνες μετακίνησης των μηχανικών εξαρτώνται από τον συνολικό αριθμό κτηρίων και τα στάδια ελέγχου και κατά συνέπεια παρουσιάζουν δυναμικό χαρακτήρα.
Προϋπολογισμός και χρηματοδοτική αρχιτεκτονική
Η συνολική δημόσια δαπάνη της πράξης ανέρχεται σε ένα εκατομμύριο έντεκα χιλιάδες τετρακόσια πενήντα δύο ευρώ. Το ποσό που προτείνεται ως επιλέξιμη δημόσια δαπάνη του Εθνικού Προγράμματος Ανάπτυξης διαμορφώνεται στις εκατό χιλιάδες ευρώ με τη διαφορά να αφορά δαπάνες που εγγράφονται στο Πρόγραμμα Δημοσίων Επενδύσεων, αλλά δεν χρηματοδοτούνται από το Εθνικό Πρόγραμμα Ανάπτυξης.
Αναφέρεται και μη επιλέξιμος προϋπολογισμός για εκτιμώμενες δαπάνες του υποπρογράμματος φυσικών καταστροφών μετά τη λήξη της τρέχουσας προγραμματικής περιόδου.
Χρονοδιάγραμμα και δείκτες
Η ημερομηνία έναρξης της πράξης ορίζεται η 2α Οκτωβρίου 2025 και η λήξη η 1η Οκτωβρίου 2030. Η προθεσμία επιλεξιμότητας δαπανών για την περίοδο 2021 έως 2025 λήγει στις 31 Δεκεμβρίου 2025 και η ανάληψη της νομικής δέσμευσης όλων των υποέργων πρέπει να πραγματοποιηθεί έως το ίδιο ορόσημο.
Στο παράρτημα της απόφασης αποτυπώνεται πλαίσιο υποχρεώσεων που καλύπτει την τήρηση εθνικών και ενωσιακών κανόνων στις δημόσιες συμβάσεις, στη βιώσιμη ανάπτυξη στις κρατικές ενισχύσεις στην ισότητα και στη μη διάκριση καθώς και στην προσβασιμότητα για άτομα με αναπηρίες.
Ο δικαιούχος οφείλει να τηρεί τα χρονοδιαγράμματα ανάθεσης και εκτέλεσης υποέργων, να ενημερώνει το πληροφοριακό σύστημα του Εθνικού Προγράμματος Ανάπτυξης για την πορεία φυσικού και οικονομικού αντικειμένου, να διασφαλίζει την ακρίβεια των στοιχείων και να παρακολουθεί συστηματικά τους δείκτες. Προβλέπεται μηχανισμός πιστοποίησης εκτέλεσης με εσωτερικές διαδικασίες ελέγχου των πληρωμών και δυνατότητα επιτόπιων ελέγχων από αρμόδια όργανα. Η υποχρέωση τήρησης φακέλου έργου εκτείνεται για τρία έτη μετά την υποβολή της τελικής δαπάνης της ολοκληρωμένης πράξης και για δέκα έτη στις δράσεις κρατικών ενισχύσεων.
Τα διοικητικά ορόσημα και η πορεία μέχρι την ένταξη
Στην αιτιολόγηση της απόφασης περιλαμβάνονται οι εισηγήσεις της Κυβερνητικής Επιτροπής Κρατικής Αρωγής στις 11 Νοεμβρίου 2024 και στις 12 Ιουνίου 2025 καθώς και η υποβολή τεχνικού δελτίου πράξης στις 23 Οκτωβρίου 2025. Η οριοθέτηση της πληγείσας περιοχής στη Ρόδο έγινε με απόφαση της 2ας Οκτωβρίου 2025 και αποτέλεσε το αναγκαίο βήμα για την ενεργοποίηση της στεγαστικής συνδρομής προς ιδιοκτήτες κτηρίων που χρήζουν αποκατάστασης.
Τι σημαίνει για τους ιδιοκτήτες και την τοπική οικονομία
Η ένταξη της πράξης στο χρηματοδοτικό πλαίσιο δημιουργεί ορατό διάδρομο ρευστότητας και τεχνικής υποστήριξης για τα νοικοκυριά και τις επιχειρήσεις που επλήγησαν.
Η επιλογή να καταγραφούν στα παραδοτέα τα ελεγμένα κτήρια και όχι οι δικαιούχοι αποτυπώνει την ανάγκη επιβεβαίωσης της τεχνικής κατάστασης πριν από την οριστικοποίηση των ποσών και επιτρέπει προσαρμογή στις πραγματικές ροές αιτήσεων. Η πρόβλεψη για κάλυψη δαπανών μετακίνησης μηχανικών στοχεύει στη διασφάλιση της επιχειρησιακής επάρκειας των ελέγχων με γεωγραφική διασπορά, ώστε οι διαδικασίες να μην επιβαρυνθούν από καθυστερήσεις λόγω κόστους.
Το επιβλητικό χρονοδιάγραμμα με άμεσες προθεσμίες για νομικές δεσμεύσεις και με πενταετή περίοδο ολοκλήρωσης της πράξης απαιτεί συντονισμό μεταξύ δικαιούχου, υπηρεσίας διαχείρισης, τεχνικών κλιμακίων και τοπικής αυτοδιοίκησης. Η σαφής πρόβλεψη ότι απόκλιση από τους όρους ένταξης μπορεί να οδηγήσει σε ανάκληση λειτουργεί ως κίνητρο συνεπούς εκτέλεσης και διαφάνειας. Η συνολική εικόνα συνθέτει ένα στοχευμένο εργαλείο αποκατάστασης με έμφαση στην τεχνική τεκμηρίωση, στην κανονικότητα των πληρωμών και στην έγκαιρη απόδοση της στεγαστικής συνδρομής σε όσους τεκμηριώσουν δικαίωμα.
Σε αυτό το νέο πλαίσιο οι πολίτες της Ρόδου διαθέτουν πλέον την απαραίτητη θεσμική και χρηματοδοτική βάση για να επουλώσουν τις πληγές των πλημμυρών με σαφείς κανόνες, με καθορισμένα ποσά και με συγκεκριμένα ορόσημα υλοποίησης.
