– Υπό ποιες προϋποθέσεις τέτοια κίνηση θα μπορούσε να ανατρέψει τις ισορροπίες που διαμορφώθηκαν στα Δωδεκάνησα στις τελευταίες εκλογές – Η Ρόδος και η Κως συγκεντρώνουν το μεγαλύτερο εκλογικό βάρος και κρίνουν την κατανομή εδρών – Οι Νομαρχιακές Επιτροπές ΠΑΣΟΚ και ΣΥΡΙΖΑ εμφανίζουν χαμηλή δραστηριότητα και απουσία από τον δημόσιο διάλογο με τη ΝΔ να επωφελείται – Η ίδρυση νέου φορέα εντός του έτους αφήνει περιορισμένο χρόνο οργάνωσης ειδικά στα νησιά
Τις τελευταίες εβδομάδες, τα σενάρια για πολιτική επιστροφή του Αλέξη Τσίπρα με τη δημιουργία νέου φορέα επανέρχονται με ένταση στον δημόσιο διάλογο. Δημοσιεύματα αναφέρουν κινήσεις που μπορεί να ολοκληρωθούν έως το τέλος του έτους, ενώ στο τοπικό πολιτικό παρασκήνιο οι συζητήσεις είναι σε πλήρη εξέλιξη, όπως έχει ήδη παρουσιάσει η «δ».
Στελέχη, παλαιοί υποστηρικτές και τοπικοί παράγοντες εξετάζουν αν μια τέτοια κίνηση θα μπορούσε να ανατρέψει τις ισορροπίες που διαμορφώθηκαν στις τελευταίες εκλογές, σε μια περιφέρεια όπου η Νέα Δημοκρατία κυριαρχεί, το ΠΑΣΟΚ διατηρεί την πέμπτη έδρα και ο ΣΥΡΙΖΑ παραμένει σε φάση ανασύνταξης.
Στο παρασκήνιο, οι ζυμώσεις είναι έντονες. Σε τοπικές συναντήσεις, επίσημες και ανεπίσημες, συζητούνται σενάρια ανάμεσα σε στελέχη του ΠΑΣΟΚ, του ΣΥΡΙΖΑ αλλά και σε πρόσωπα που κινούνται εκτός κομματικών γραμμών.
«Ορφανά» στελέχη και ψηφοφόροι από τους δύο χώρους, που δεν έχουν βρει σταθερό σημείο αναφοράς, επικοινωνούν μεταξύ τους, ανταλλάσσουν εκτιμήσεις και αναζητούν πολιτική κατεύθυνση. Κοινός παρονομαστής σε πολλές από αυτές τις συζητήσεις είναι η διαπίστωση ότι η Νέα Αριστερά δεν δείχνει να αποκτά δυναμική, ο Στέφανος Κασσελάκης δεν έχει καταφέρει να εμπνεύσει ακόμα, ενώ η παρουσία της Ζωής Κωνσταντοπούλου προκαλεί συζητήσεις και προβληματισμό σε τμήμα του εκλογικού σώματος. Μέσα σε αυτό το κλίμα αβεβαιότητας, η προοπτική ενός νέου εγχειρήματος από τον Αλέξη Τσίπρα λειτουργεί ως αφορμή για να ξανανοίξουν δίαυλοι επικοινωνίας που είχαν παγώσει τα τελευταία χρόνια.
Εκλογικό σημείο εκκίνησης
Η τελευταία βουλευτική αναμέτρηση του Ιουνίου 2023 κατέγραψε στη Δωδεκάνησο ποσοστό 46,97% για τη Νέα Δημοκρατία, 14,52% για το ΠΑΣΟΚ και 13,07% για τον ΣΥΡΙΖΑ, με την έδρα να καταλήγει στο ΠΑΣΟΚ. Η κάλπη του Μαΐου είχε δώσει ακόμη υψηλότερο ποσοστό στη Νέα Δημοκρατία, 49,93%, με τον ΣΥΡΙΖΑ τότε στο 14,89% και το ΠΑΣΟΚ στο 13,42%. Τα στοιχεία αυτά αποτυπώνουν τη σταθερή κυριαρχία του πρώτου κόμματος και τον ανταγωνισμό ΠΑΣΟΚ–ΣΥΡΙΖΑ για τη δεύτερη θέση.
Ανθρωπογεωγραφία και κατανομές ισχύος
Η Ρόδος και η Κως συγκεντρώνουν το μεγαλύτερο εκλογικό βάρος και κρίνουν την κατανομή εδρών. Στη Ρόδο κυριαρχούν μεσαία στρώματα συνδεδεμένα με τον τουρισμό, το εμπόριο και τα ελεύθερα επαγγέλματα. Στην Κω, το εργασιακό σώμα στον τουρισμό και οι δημόσιες υπηρεσίες έχουν ιδιαίτερο βάρος. Στα υπόλοιπα νησιά, όπως Κάλυμνος, Κάρπαθος, Λέρος και Πάτμος, οι τοπικοί δεσμοί και οι προσωπικές σχέσεις επηρεάζουν καθοριστικά την ψήφο.
Ο ρόλος Σαντορινιού και το κενό που άφησε
Ο Νεκτάριος Σαντορινιός υπήρξε κεντρικό πρόσωπο για την εκπροσώπηση της νησιωτικής ατζέντας. Συνδύαζε πολιτικό λόγο με πρακτικές παρεμβάσεις στην καθημερινότητα και διατηρούσε επαφή με επαγγελματικούς και αυτοδιοικητικούς φορείς. Η απουσία του έχει αφήσει εμφανές κενό στη δυνατότητα συντονισμού και κινητοποίησης του χώρου της αριστεράς στα νησιά.
Οργανωτική αδράνεια
Οι Νομαρχιακές Επιτροπές ΠΑΣΟΚ και ΣΥΡΙΖΑ εμφανίζουν χαμηλή δραστηριότητα και απουσία από τον δημόσιο διάλογο. Η αδράνεια αυτή περιορίζει τη διεισδυτικότητα πέρα από τους παραδοσιακούς κύκλους και καθυστερεί την ανανέωση στελεχών. Η Νέα Αριστερά και το κόμμα Κασσελάκη δεν έχουν εδραιώσει βηματισμό ούτε στα Δωδεκάνησα, στοιχείο που λειτουργεί ως πλεονέκτημα για τη Νέα Δημοκρατία.
Πού μπορεί να αντλήσει ψήφους μια κίνηση Τσίπρα
Από τη σημερινή βάση του ΣΥΡΙΖΑ στα νησιά, ένα νέο σχήμα με σαφές προσωπικό αποτύπωμα μπορεί να αντλήσει 50–60% της δύναμής του, με έμφαση στη Ρόδο και στην Κω. Από το ΠΑΣΟΚ, πιθανές διαρροές αφορούν 5–8% του σημερινού αποθέματος, κυρίως ψηφοφόρους χωρίς οργανική ένταξη. Από μικρότερα σχήματα και την αποχή, η δεξαμενή αφορά νεότερες ηλικίες, εργαζόμενους σε εποχικά επαγγέλματα και ευαισθητοποιημένους σε περιβαλλοντικά και κοινωνικά θέματα. Μια τέτοια εκκίνηση θα μπορούσε να δώσει 8–10% σε Ρόδο και Κω και χαμηλότερα στα μικρά νησιά, με στόχο το 15% που καθιστά διεκδικήσιμη την έδρα.
Περιορισμένος χρόνος
Η ίδρυση νέου φορέα εντός του έτους αφήνει περιορισμένο χρόνο οργάνωσης πριν από πιθανή εκλογική αναμέτρηση. Στα νησιά, όπου η διά ζώσης παρουσία και οι προσωπικές σχέσεις έχουν βαρύτητα, απαιτούνται τουλάχιστον έξι μήνες για να στηθεί δίκτυο, να δοκιμαστούν μηνύματα και να υπάρξει αναγνωρισιμότητα.
Σχέσεις με ΣΥΡΙΖΑ και Νέα Αριστερά
Ο κατακερματισμός της αριστεράς σε τρία σχήματα μειώνει τις πιθανότητες ανατροπής των ισορροπιών. Συνεργασίες σε αυτοδιοικητικό επίπεδο και κοινά ψηφοδέλτια θα μπορούσαν να διευρύνουν το ακροατήριο, αλλά απαιτούν συνεννόηση σε πρόσωπα και ατζέντα.
Τι απαιτείται για να απειληθεί η έδρα
Με τα σημερινά δεδομένα, η πέμπτη έδρα παραμένει στον ισχυρότερο του δεύτερου πόλου. Για να τη διεκδικήσει ένας νέος φορέας, απαιτείται σύγκλιση δυνάμεων και ενίσχυση της τοπικής παρουσίας.
Ενδιαφέρον και κινητικότητα
Το σενάριο επιστροφής Τσίπρα προκαλεί ενδιαφέρον και κινητικότητα. Η εικόνα του δεύτερου πόλου στα Δωδεκάνησα παραμένει κατακερματισμένη. Ο Στέφανος Κασσελάκης δεν έχει καταφέρει να σταθεροποιήσει παρουσία στα νησιά ούτε να ενεργοποιήσει τις τοπικές δομές, ενώ η Νέα Αριστερά κινείται χαμηλά και χωρίς εμφανή οργανωτική ετοιμότητα. Η Ζωή Κωνσταντοπούλου δεν είναι αδιάφορη στην περιοχή, έχει πραγματοποιήσει επισκέψεις και παρεμβάσεις για νησιωτικά θέματα, διατηρώντας έναν μικρό αλλά δραστήριο πυρήνα υποστηρικτών, κυρίως σε Ρόδο και Κω με περιορισμένη όμως περαιτέρω διείσδυση.
Σε αυτό το περιβάλλον, η Νέα Δημοκρατία εξακολουθεί να επωφελείται από την έλλειψη συγκροτημένου και ενοποιημένου αντιπολιτευτικού μετώπου. Αν το εγχείρημα Τσίπρα προχωρήσει, το κρίσιμο ερώτημα δεν είναι μόνο αν θα προσελκύσει ψηφοφόρους, αλλά αν θα μπορέσει να γεφυρώσει τις διαφορές μεταξύ διάσπαρτων δυνάμεων της κεντροαριστεράς και της αριστεράς, διαμορφώνοντας μια συνεκτική παρουσία στα νησιά. Μόνο έτσι μπορεί να αλλάξει ουσιαστικά η εκλογική ισορροπία στη Δωδεκάνησο.
