Από τον πολιτικό διάλογο στη χυδαία επιβολή • Όταν η εξουσία δεν αντέχει την κριτική, απαντά με απειλές και η λογοδοσία πνίγεται μέσα στις κραυγές • Η θεσμική εκτροπή ως επίσημη γραμμή άμυνας
Στο τελευταίο δημοτικό συμβούλιο του Δήμου Ρόδου δεν έγινε μια πολιτική αντιπαράθεση έγινε κανονική επίδειξη πολιτικού εκτροχιασμού. Ο λόγος; Ο δημοτικός σύμβουλος κ. Τηλέμαχος Καμπούρης ζήτησε θεσμικά απαντήσεις για σοβαρότατα ζητήματα: το κυκλοφοριακό, τις χρηματοδοτήσεις, τις ΣΔΙΤ και κυρίως τις καταγγελίες για αυθαίρετες κατασκευές στον αιγιαλό του Φαληρακίου.
Αντί να δοθούν απαντήσεις, ξεκίνησε ένα παραλήρημα προσβολών, απειλών και εκφοβισμού. Και κάπου εκεί, ξανασυστήθηκε ο «πολακισμός», όχι από τον ίδιο τον Παύλο Πολάκη, αλλά από μια νοοτροπία που έχει διαχυθεί και μολύνει τον τρόπο που πολιτεύεται πια και η Τοπική Αυτοδιοίκηση: το ύφος «δεν απολογούμαι, επιτίθεμαι», η λογική της φωνασκίας αντί του διαλόγου, η απαξίωση του ερωτώντος και η δαιμονοποίηση της κριτικής.
Από τα υπουργεία στις πλατείες και τώρα στα δημοτικά συμβούλια
Ο πολακισμός δεν είναι ιδεολογία. Είναι στάση. Είναι το δόγμα «όποιος με αμφισβητεί, είναι εχθρός», «όποιος φέρνει ερωτήματα, έχει σκοπιμότητα». Δεν απαντά στα ερωτήματα, τα συνθλίβει κάτω από καταιγισμό χαρακτηρισμών. Στην περίπτωση της Ρόδου, η δημοτική αρχή, αντί να αποδείξει την αθωότητά της ή την επάρκειά της, επέλεξε την οδό της χυδαίας αντιστροφής: έριξε την ευθύνη στον δημοτικό σύμβουλο που… τόλμησε να ζητήσει διαφάνεια.
Ποινικοποίησε το ερώτημα και επιβράβευσε την αδιαφάνεια.
Οργή αντί επιχειρημάτων
Ο αντιδήμαρχος κ. Κώστας Χαλκιάς, αντί να αναφερθεί στα δεδομένα ή στους ελέγχους, κατηγόρησε τον κ. Καμπούρη για «μένος» και τον εγκάλεσε επειδή τόλμησε να αναφερθεί σε δημοσιεύματα (τα οποία παρεμπιπτόντως περιελάμβαναν επίσημα διοικητικά έγγραφα) και να ζητήσει την παραίτηση του εμπλεκόμενου δημοτικού συμβούλου.
Ακόμα χειρότερη ήταν η παρέμβαση του κ. Βαγιανού, ο οποίος αντί να αποδείξει ότι οι κατασκευές είναι νόμιμες κατέφυγε σε ειρωνείες, απαξιωτικά υπονοούμενα, ακόμη και προσωπικές προσβολές και λειτούργησε σαν κατήγορος.
Μίλησε για «πολιτικό φθόνο», «σαχλαμάρες» και κατηγόρησε ευθέως τον κ. Καμπούρη για… προσωπική εμπάθεια, παραπέμποντας σε “καντίνες φίλων” και “επαναληπτικές δημοπρασίες”. Όλα αυτά, χωρίς να αγγίξει την ουσία του θέματος: υπάρχει ή δεν υπάρχει παρανομία; Αν και δεσμεύτηκε ότι αν προκύψουν αυθαίρετα θα τα κατεδαφίσει ο ίδιος.
Και η παρέμβαση του δημάρχου κ. Αλέξανδρου Κολιάδη: ένα ρέκβιεμ θεσμικότητας και πολιτικής ευθύνης. Αντί για απαντήσεις, είχαμε προσβολές: «σέρνεται σαν φίδι», «έπεσε τόση λάσπη που ούτε το φράγμα του Γαδουρά δεν σας ξεπλένει», και απειλές με «αποκαλύψεις» και «ξεμπρόστιασμα». Ένα πρωτοφανές παραλήρημα για εκλεγμένο εκπρόσωπο της αυτοδιοίκησης, με στόχο όχι να απαντηθεί η ουσία, αλλά να συντριβεί όποιος τη ζητά. Δεν είναι πολιτική αυτό. Είναι τοξικότητα με πολιτικό περιτύλιγμα.
Η εξουσία δεν απαντά, φωνάζει
Στη θέση της ψύχραιμης διαχείρισης ή έστω μιας πολιτικής απάντησης επί της ουσίας, η δημοτική αρχή αντέδρασε με πανικό και προσβολές. Μια καταγγελία για αυθαίρετη δόμηση στον αιγιαλό βάσιμη ή όχι, είναι αρμοδιότητα της διοίκησης να τη διερευνήσει όταν μάλιστα δεσμεύτηκε προς τούτο σε συνεδρίαση λογοδοσίας προ έτους περίπου και μετατράπηκε σε ένα θέατρο επιθετικότητας, αποπροσανατολισμού και πολιτικής τσαπατσουλιάς.
Η υποτιθέμενη ισονομία και η ισοπολιτεία, για τις οποίες μίλησε ο κ. Καμπούρης, αντιμετωπίστηκαν με σαρκασμό και ειρωνεία. Και το κυριότερο: κανείς από τους επιτιθέμενους δεν απάντησε ξεκάθαρα αν υπάρχουν ή όχι αυθαίρετα στον κοινόχρηστο. Η αλήθεια θάφτηκε κάτω από έναν οχετό ύβρεων.
Ο πολακισμός ως το τελευταίο καταφύγιο της πολιτικής ένδειας
Όταν μια διοίκηση δεν έχει απαντήσεις, φωνάζει. Όταν είναι αναποτελεσματική, γίνεται επιθετική. Και όταν αποκαλύπτεται, παριστάνει τον διωκόμενο. Αυτή είναι η τακτική που βλέπουμε εδώ: όχι αυτοκριτική, όχι λογοδοσία, όχι διαφάνεια.
Μόνο επικοινωνιακές κορώνες για εσωτερική κατανάλωση. Και στο βάθος, το ίδιο μοτίβο που καταγγέλλεται σε εθνικό επίπεδο για τον Πολάκη: αυταρχικότητα, περιφρόνηση θεσμών, φωνές αντί επιχειρημάτων.
Το λυπηρό είναι ότι αυτή η στάση, αντί να τιμωρείται πολιτικά, συχνά επιβραβεύεται. Γιατί μοιάζει δυναμική, «αντρίκια», «μάγκικη». Δεν είναι. Είναι δείγμα αδυναμίας.
Ο Ευάγγελος Βενιζέλος είχε δώσει έναν εύστοχο ορισμό του πολακισμού: «Ένα ακραίο φαινόμενο πολιτικής αισθητικής, που λειτουργεί ως μήνυμα ότι δεν υπάρχουν όρια, κανόνες ή νομικό πλαίσιο». Αυτή ακριβώς είναι η πρακτική που είδαμε στο Δημοτικό Συμβούλιο της Ρόδου.
Δεν πρόκειται για ένα ξέσπασμα. Δεν ήταν απλώς μια “κακιά στιγμή”. Η στάση αυτή είναι η επιλογή. Είναι το εργαλείο διακυβέρνησης όταν δεν υπάρχουν πολιτικές απαντήσεις.
Είναι το σύμπτωμα διοικήσεων που αισθάνονται αδύναμες να αντιμετωπίσουν τη νομιμότητα και επιλέγουν να την απαξιώσουν.
Η εξουσία όχι μόνο δεν απαντά στις καταγγελίες, αλλά επιτίθεται λυσσαλέα σε όποιον τις διατυπώνει. Οποιοσδήποτε θέτει ερωτήματα, γίνεται εχθρός. Κι έτσι κατασκευάζεται μια ψευδαίσθηση “ενότητας”, αλλά είναι ενότητα σιωπής και φόβου, όχι ενότητα στόχων.
Οργή αντί λογοδοσίας = ήττα της Δημοκρατίας
Σε ένα Δημοτικό Συμβούλιο, που οφείλει να είναι θεσμική κοιτίδα ελέγχου και διαφάνειας, η δημοτική αρχή φέρθηκε σαν να βρίσκεται σε τηλεοπτικό πάνελ πολιτικού reality. Με προσωπικές επιθέσεις, απαξίωση, ψευδοδιλήμματα και ηθικολογία.
Το πιο ανησυχητικό είναι ότι αυτή η συμπεριφορά δεν ήταν εξαίρεση. Είναι το σύστημα. Είναι η μετάλλαξη της δημοκρατικής λειτουργίας σε κλειστό σύστημα συναισθηματικής εκβίασης και απειλών. Ένας λόγος χωρίς λογική, μόνο με πάθος, ένας Δήμος που δεν διοικείται, αλλά επικοινωνεί. Που δεν λύνει, αλλά αντιδρά.
Η εφήμερη νίκη της ύβρεως μπορεί να κερδίζει εντυπώσεις στα social media, να αποσπά παλαμάκια και πιστούς υποστηρικτές, αλλά φανερώνει τη γύμνια της διοίκησης. Δείχνει ότι δεν υπάρχουν απαντήσεις. Ότι δεν υπάρχουν σχέδια. Και ότι η ισονομία και η ισοπολιτεία είναι απλώς κενές λέξεις, προφάσεις για μια εξουσία που απεχθάνεται τον έλεγχο.
Η επόμενη μέρα για τη Ρόδο
Η κοινωνία της Ρόδου αξίζει μια διοίκηση που απαντά. Που σέβεται τις ερωτήσεις, ακόμη κι όταν είναι δύσκολες. Που δεν μετατρέπει τη θεσμική αίθουσα σε προσωπικό βήμα για εκτόνωση. Αξίζει Δήμο που δεν διαχειρίζεται την κριτική ως απειλή, αλλά ως ευκαιρία για αποσαφήνιση και ενίσχυση της διαφάνειας.
Η δημοκρατία δεν κινδυνεύει από τις ερωτήσεις. Κινδυνεύει από εκείνους που δεν θέλουν να απαντήσουν.
Όσο η τοξικότητα κυριαρχεί, τόσο οι πολίτες απομακρύνονται. Και όσο πολιτικοί σε τοπικό ή εθνικό επίπεδο επιλέγουν τον δρόμο του πολακισμού, τόσο οι πραγματικές ανάγκες μένουν πίσω.
Η Ρόδος δεν έχει ανάγκη από ύβρεις. Έχει ανάγκη από λύσεις. Κι αυτές έρχονται μόνο μέσα από θεσμικότητα, νηφαλιότητα και πραγματική πολιτική βούληση όχι από επικοινωνιακές εκρήξεις που κρύβουν την ανεπάρκεια κάτω από το χαλί της επιθετικότητας.
Ο πολακισμός δεν είναι πια «συριζαϊκή παθογένεια». Είναι παντού. Και στην περίπτωση της Ρόδου, έχει γίνει πλέον η επίσημη γλώσσα της εξουσίας. Όσο του το επιτρέπουμε, η πολιτική θα ξεπέφτει και η πόλη θα παρακμάζει μαζί της.
Αν θέλουμε πραγματική πρόοδο, πρέπει πρώτα να καθαρίσουμε το τοξικό νέφος της πολιτικής συμπεριφοράς. Και να ζητήσουμε, επιτέλους, ευθύνη. Όχι μόνο ύφος.