• Η απόφαση 300/2025 του Μονομελούς Εφετείου Αθηνών ρίχνει φως στα αίτια του δυστυχήματος και καθορίζει την ευθύνη οδηγών, ασφαλιστικών εταιρειών και του Επικουρικού Κεφαλαίου
Το Μονομελές Εφετείο Αθηνών δημοσίευσε την απόφαση 300/2025, επιλύοντας μία πολυεπίπεδη δικαστική διαμάχη που ακολούθησε το θανατηφόρο τροχαίο που σημειώθηκε στις 23 Ιανουαρίου 2017 στον Αρχάγγελο Ρόδου. Η απόφαση, με έκταση δεκάδων σελίδων, αναλύει εξαντλητικά τις ευθύνες και την αιτιότητα μεταξύ εμπλεκομένων, ανοίγοντας τον δρόμο για την καταβολή αποζημιώσεων σε συγγενείς και τραυματίες, αλλά και αναδεικνύοντας τα όρια και τις παγίδες του συστήματος αστικής ευθύνης και ασφαλιστικής κάλυψης.
Το χρονικό του τροχαίου
Το τροχαίο σημειώθηκε σε κατοικημένη περιοχή του Αρχαγγέλου, με εμπλοκή δύο δικύκλων. Ο οδηγός της μοτοσικλέτας που κρίθηκε υπαίτιος από το Δικαστήριο, στερούνταν άδειας οδήγησης και προέβη σε απότομη αριστερή στροφή προς δημοτική οδό, παραβιάζοντας τις αρχές της προτεραιότητας και της ασφάλειας κυκλοφορίας. Κατά τη στροφή, εισήλθε με διαγώνια πορεία στο αντίθετο ρεύμα, χωρίς να ελέγξει επαρκώς για επερχόμενα οχήματα. Εκεί συγκρούστηκε με διερχόμενη μοτοσικλέτα, η οποία εκινείτο κανονικά στο ρεύμα της.
Ο οδηγός της δεύτερης μοτοσικλέτας τραυματίστηκε θανάσιμα, ενώ σοβαρές βλάβες υπέστη και ο συνεπιβάτης του. Το σημείο πρόσκρουσης επιβεβαιώθηκε από τις καταθέσεις, σχεδιάγραμμα τροχαίας και δορυφορική αποτύπωση, και επιβεβαίωσε πως η σύγκρουση σημειώθηκε εκτός της πορείας του οχήματος του θύματος, διαψεύδοντας ισχυρισμούς ότι ευθύνεται ο ίδιος για την πρόσκρουση.
Νομική τεκμηρίωση της απόφασης
Το Δικαστήριο, αξιοποιώντας πραγματογνωμοσύνη και μαρτυρικές καταθέσεις, απέδωσε την κύρια ευθύνη στον άπειρο και μη αδειοδοτημένο οδηγό της πρώτης μοτοσικλέτας. Κρίθηκε ότι υπήρξε παραβίαση των άρθρων του Κώδικα Οδικής Κυκλοφορίας περί ασφαλούς στροφής, προτεραιότητας και ελέγχου κυκλοφορίας. Ειδικότερα, εφαρμόστηκε το άρθρο 300 Αστικού Κώδικα για συντρέχον πταίσμα, αφού κρίθηκε ότι και ο οδηγός του δεύτερου δικύκλου είχε μερίδιο ευθύνης, κατά 40%, για μη έγκαιρη αντίδραση στον επικίνδυνο ελιγμό.
Η έλλειψη άδειας οδήγησης κρίθηκε καθοριστική, καθώς επιβεβαίωσε έλλειψη εμπειρίας και γνώσης οδικής συμπεριφοράς. Παράλληλα, απορρίφθηκε ο ισχυρισμός της ασφαλιστικής εταιρείας ότι λόγω αυτής της παράλειψης όφειλε να απαλλαγεί από την ευθύνη αποζημίωσης. Το Δικαστήριο έκρινε ότι η ασφαλιστική εταιρεία οφείλει πρώτα να καταβάλει την αποζημίωση και έπειτα να στραφεί αναγωγικά κατά του ασφαλισμένου, εφόσον υφίσταται όρος εξαίρεσης.
Οι οικονομικές και ανθρώπινες επιπτώσεις
Η χήρα του θανόντος, τα δύο ανήλικα παιδιά του, η μητέρα και τα αδέλφια του προσέφυγαν δικαστικά, ζητώντας αποζημίωση για ψυχική οδύνη και απώλεια διατροφής. Η απόφαση δικαίωσε τις αξιώσεις:
• Εφάπαξ αποζημίωση 90.000 ευρώ στη σύζυγο για ψυχική οδύνη.
• Πρόσθετα 48.316 ευρώ για απώλεια συνεισφοράς στο οικογενειακό εισόδημα.
• Μηνιαίες διατροφές σε καθένα από τα τέκνα έως την ενηλικίωση.
• Αποζημίωση στους γονείς και αδέρφια του θύματος για την ηθική βλάβη.
Ο συνεπιβάτης της μοτοσικλέτας δικαιώθηκε επίσης χρηματική ικανοποίηση λόγω μόνιμων βλαβών, επαγγελματικής ανικανότητας και πόνου.
Το πλέγμα των παρεμπιπτόντων αγωγών και η ευθύνη του Επικουρικού Κεφαλαίου
Το Δικαστήριο εξέτασε πληθώρα παρεμπιπτόντων αγωγών μεταξύ των εναγομένων. Η ασφαλιστική εταιρεία επιχείρησε να μετακυλήσει την ευθύνη στους ασφαλισμένους οδηγό και ιδιοκτήτη, επικαλούμενη συμβατικές εξαιρέσεις. Επιπλέον, ζήτησε να κριθεί συνυπεύθυνο και το Επικουρικό Κεφάλαιο, λόγω υποτιθέμενης ανασφάλιστης κατάστασης του οχήματος.
Οι ισχυρισμοί αυτοί απορρίφθηκαν, καθώς το Δικαστήριο έκρινε ότι:
• Το όχημα ήταν ασφαλισμένο κατά τον χρόνο του ατυχήματος.
• Η εταιρεία όφειλε να αποζημιώσει τους ζημιωθέντες και να ασκήσει ενδεχόμενη αναγωγή με χωριστή διαδικασία.
• Η μη άμεση ενημέρωση της εταιρείας για το ατύχημα δεν συνιστά αυτόματη απαλλαγή από την ευθύνη.
Η απόφαση αυτή φωτίζει τα όρια της συμβατικής ευθύνης και της ασφαλιστικής προστασίας. Επιβεβαιώνει ότι οι ασφαλιστικές εταιρείες δεν μπορούν να απαλλαγούν μονομερώς από τις υποχρεώσεις τους επικαλούμενες παραλείψεις του ασφαλισμένου, όταν η ευθύνη τους απορρέει από συμβόλαιο σε ισχύ.
Ταυτόχρονα, επαναφέρει στο προσκήνιο την ανάγκη αυστηρού ελέγχου για την κατοχή άδειας οδήγησης και τη σημασία πρόνοιας για την πρόληψη τροχαίων, ιδιαίτερα σε νεαρούς οδηγούς. Το μήνυμα της Δικαιοσύνης είναι σαφές: οι δρόμοι απαιτούν υπευθυνότητα, και όταν αυτή λείπει, το κόστος το πληρώνουν όλοι.
Η ετυμηγορία του Μονομελούς Εφετείου δεν είναι απλώς μια νομική επικύρωση αποζημιώσεων. Είναι μία καταγραφή ανθρώπινου πόνου, μια καταδίκη της αμέλειας και ένας οδηγός δικαίου σε ένα πεδίο όπου η ταχύτητα και η απερισκεψία συγκρούονται με τη ζωή.
