Επιταχύνεται η διαδικασία μετάταξης από το μεσαίο στον υψηλό συντελεστή ΦΠΑ

Μια καλή πορεία για τα δημόσια έσοδα επείγεται να αποκαταστήσει το συντομότερο δυνατόν το υπουργείο Οικονομικών, ώστε να περάσει χωρίς συνέπειες και την επόμενη αξιολόγηση της τρόικας για την τρίτη δόση του δανείου των 110 δις. ευρώ στα τέλη Οκτωβρίου.
Παράλληλα, όμως, η επάνοδος των εσόδων σε βελτιωμένη τροχιά θα είναι μια καλή βάση για τη σύνταξη του προϋπολογισμού του 2011, το προσχέδιο του οποίου θα αρχίσει να συντάσσεται από τη Δευτέρα, με την επιστροφή του υπουργού Οικονομικών από τις ολιγοήμερες διακοπές του.
Από την άλλη μεριά, ο κ. Παπακωνσταντίνου έχει διαμηνύσει σε όλους τους τόνους ότι δεν πρόκειται να ληφθούν νέα μέτρα για το 2010, με στόχο να είναι όσο το δυνατόν πιο αξιόπιστος ο προϋπολογισμός του 2011.
Κάτι τέτοιο μπορεί να συμβεί παράλληλα με τη βελτίωση της εικόνας των εσόδων, αφού υπάρχουν ακόμη μέτρα στο μνημόνιο, τα οποία δεν έχουν ακόμη λειτουργήσει.
Συγκεκριμένα, η χώρα μας έχει δεσμευτεί για τη μετάταξη από τον (αυξημένο δύο φορές) μεσαίο συντελεστή ΦΠΑ στον υψηλό του 30% των προϊόντων και των υπηρεσιών, τα οποία υπόκεινται σε Φόρο Προστιθέμενης Αξίας με συντελεστή 11%. Η προθεσμία για την εφαρμογή του μέτρου είναι μέχρι και το τέλος του χρόνου, υπό την προϋπόθεση να έχει ψηφιστεί ο σχετικός νόμος το Σεπτέμβριο.
Το ΥΠΟΙΚ παρέμενε διστακτικό, λόγω της επιβάρυνσης που συνεπάγονταν με μετάταξη από το μεσαίο στον υψηλό συντελεστή ΦΠΑ για τους οικογενειακούς προϋπολογισμούς, αλλά και ιδιαίτερα ανταγωνιστικούς κλάδους της ελληνικής οικονομίας, όπως είναι ο τουρισμός. Η αύξηση των συντελεστών ΦΠΑ πλήττει σχεδόν το σύνολο του ελληνικού πληθυσμού, αφού στην κατηγορία του συντελεστή του 11% υπάγονται τρόφιμα, λογαριασμοί ΔΕΚΟ και φάρμακα.
Η μετάταξη των προϊόντων στο συντελεστή 23% του ΦΠΑ θα επιφέρει αυξήσεις στις τιμές από 10% έως 12% ανάλογα με το είδος, μόνο από τον επιπλέον φόρο.
Αναλυτικότερα, με βάση το καθεστώς που ισχύει σήμερα στο μεσαίο συντελεστή ΦΠΑ, υπάγονται τέσσερις μεγάλες κατηγορίες προϊόντων και υπηρεσιών.
Στην πρώτη περιλαμβάνονται τα νερά και τα μη αλκοολούχα ποτά (αναψυκτικά χυμοί), τα έλαια (ελαιόλαδο, σπορέλαια λίπη), τα κρέατα, τα πουλερικά και τα ψάρια, τα δημητριακά και τα άλευρα, τα λαχανικά, τα ζυμαρικά, το ρύζι, τα όσπρια, το ψωμί, τα δημητριακά, τα φάρμακα και τα εισιτήρια μαζικής μεταφοράς, τα οποία αφορούν το μεγαλύτερο μέρος του πληθυσμού. Η αρχική σκέψη ήταν να μεταγάγουν από το 11% στο 23% μόνο τα τρόφιμα πολυτελείας.
Ωστόσο, η σκέψη φαίνεται να εγκαταλείπεται, λόγω της ανάγκης για έσοδα, και τώρα οι υπηρεσίες του υπουργείου εξετάζουν ποιες κατηγορίες θα εντάξουν στον υψηλό συντελεστή ΦΠΑ.
Η δεύτερη κατηγορία αφορά τις παρεχόμενες υπηρεσίες, δηλαδή τους λογαριασμούς ύδρευσης και ηλεκτροδότησης, καθώς και την παροχή φυσικού αερίου, τις υπηρεσίες ανακαίνισης παλαιών κατοικιών, τις υπηρεσίες κατ’ οίκον φροντίδας παιδιών, ηλικιωμένων και ασθενών, και τις υπηρεσίες των γραφείων κηδειών.
Στην κατηγορία αυτή εξετάζεται η εξαίρεση των λογαριασμών των ΔΕΚΟ, αλλά όχι των υπηρεσιών που παρέχονται από ιδιώτες.
Η τρίτη μεγάλη κατηγορία υπηρεσιών, η οποία υπόκειται σε ΦΠΑ με συντελεστή 11%, αφορά στις υπηρεσίες αναψυχής, όπως τα εισιτήρια σε θέατρα και κινηματογράφους, καφενεία, καφετέριες, ζαχαροπλαστεία, εστιατόρια και ψητοπωλεία, και τη διαμονή σε ξενοδοχεία, δωμάτια και κάμπινγκ. Το ΥΠΟΙΚ εξετάζει σοβαρά την αύξηση του συντελεστή ΦΠΑ στις υπηρεσίες εστίασης. Υπάρχει ωστόσο έντονος προβληματισμός για τη διαμονή σε ξενοδοχεία και καταλύματα, δεδομένου ότι η αύξηση του ΦΠΑ θα επηρέαζε αρνητικά την ανταγωνιστικότητα των τιμών τους, απέναντι σε ξενοδοχεία άλλων χωρών της Νοτιοανατολικής Μεσογείου.
Η τέταρτη κατηγορία αφορά προϊόντα και υπηρεσίες περιορισμένης κατανάλωσης, όπως για παράδειγμα τα είδη για τα άτομα με αναπηρία, οι υπηρεσίες που παρέχουν συγγραφείς, συνθέτες και καλλιτέχνες, οι επισκευές ποδηλάτων, υποδημάτων και δερματίνων ειδών και τα εντομοκτόνα και ποντικοφάρμακα. Με εξαίρεση τα είδη που αφορούν τα άτομα με αναπηρία, όλες οι υπόλοιπες κατηγορίες προϊόντων και υπηρεσιών αναμένεται να μεταταγούν επίσης στον υψηλό συντελεστή.
Κορυφαία στελέχη του υπουργείου Οικονομικών τόνιζαν ότι η διαδικασία αναμένεται να έχει ολοκληρωθεί μέχρι το τέλος του μηνός, ώστε οι νέοι συντελεστές να θεσμοθετηθούν με τροπολογία και να αρχίσουν να ισχύουν μέσα στον επόμενο μήνα.