Τις τελευταίες ημέρες, παρακολουθούμε με ανησυχία οργανωμένες συγκεντρώσεις διαμαρτυρίας σε ελληνικά νησιά, με στόχο την παρεμπόδιση αποβίβασης τουριστών από κρουαζιερόπλοιο που μεταφέρει ισραηλινούς επιβάτες. Οι εικόνες αυτές, όπου ομάδες «ακτιβιστών» υψώνουν φωνή και φραγμούς κατά ανθρώπων που ταξιδεύουν, πληρώνουν και στηρίζουν την τοπική οικονομία, δεν πλήττουν μόνο τον τουρισμό. Πλήττουν την ίδια τη δημοκρατική μας συνείδηση.
Η οικονομική διάσταση είναι προφανής: τα νησιά μας ζουν από τον τουρισμό. Κάθε απόφαση που πλήττει αυτόν τον κλάδο πρέπει να σταθμίζεται με σοβαρότητα και υπευθυνότητα. Όμως εδώ δεν πρόκειται μόνο για οικονομική ζημιά. Πρόκειται για μια επικίνδυνη μετάλλαξη του δημοσίου λόγου και της συλλογικής συμπεριφοράς, που οδηγεί προς τον αυταρχισμό και υπονομεύει την ίδια τη Δημοκρατία.
Η παρεμπόδιση ανθρώπων να αποβιβαστούν σε έναν προορισμό απλώς και μόνο λόγω της εθνικότητάς τους ή της πολιτικής του κράτους τους, αποτελεί μορφή συλλογικής τιμωρίας. Και η συλλογική τιμωρία, είτε στρέφεται εναντίον Ισραηλινών, είτε εναντίον οποιασδήποτε άλλης εθνότητας, είναι βαθύτατα αντιδημοκρατική. Αν δεχτούμε αυτή τη λογική, τότε γιατί δεν απαγορεύουμε την είσοδο στους Αμερικανούς λόγω πολέμων; Στους Τούρκους λόγω Κύπρου; Στους Γερμανούς λόγω του Ολοκαυτώματος; Στους Άγγλους λόγω αποικιοκρατίας;
Αυτή είναι η λογική της επιλεκτικής ευαισθησίας, της ιδεολογικής μονομέρειας και τελικά της υποκρισίας. Γιατί όταν διαδηλώνεις επιλεκτικά ενάντια στο έγκλημα στη Γάζα —και δικαίως το καταγγέλλεις— μιλάς από κομματικό ή ιδεολογικό πρίσμα, επιλέγοντας ποιον σε συμφέρει να καταγγείλεις και ποιον όχι.
Και το φαινόμενο αυτό δεν περιορίζεται μόνο σε όσα συμβαίνουν στο εξωτερικό. Το έχουμε ζήσει και ως ελληνική κοινωνία. Δύο πρόσφατες τραγωδίες που σημάδεψαν τη σύγχρονη Ελλάδα το αποδεικνύουν. Στα Τέμπη, όπου η οργή ξεχείλισε και δικαίως ξεσήκωσε ολόκληρη τη χώρα, η κοινωνία ενώθηκε — ή τουλάχιστον έτσι φάνηκε. Αντίθετα, στο Μάτι, οι συγγενείς των θυμάτων βίωσαν και βιώνουν τον πόνο τους σχεδόν μόνοι, σύρθηκαν στα δικαστήρια χωρίς πραγματική κοινωνική στήριξη, χωρίς ένα μαζικό κύμα αλληλεγγύης. Γιατί; Η διαφορά δεν ήταν στον αριθμό των θυμάτων ή στο μέγεθος της τραγωδίας, αλλά στη «χρήσιμη» ή «άβολη» κατά περίπτωση, πολιτική τους φόρτιση και την κατά περίπτωση εργαλειοποίηση και εκμετάλλευση. Αυτή ακριβώς είναι η πεμπτουσία της επιλεκτικής ευαισθησίας και είναι τοξική. Και ανήθικη.
Το ακόμα πιο ανησυχητικό, όμως, είναι πως πίσω από τέτοιες πρακτικές και λογικές καλλιεργείται σταδιακά ένας επικίνδυνος ολοκληρωτισμός, ένας νέος φασισμός. Όταν αρχίζουμε να κατηγοριοποιούμε τους ανθρώπους με βάση τη θρησκεία τους, την εθνικότητά τους, το χρώμα του δέρματός τους, το φύλο ή τη σεξουαλική τους ταυτότητα, διαπράττουμε την ίδια ακριβώς αδικία που υποτίθεται πως θέλουμε να πολεμήσουμε. Αυτό που ο δυτικός κόσμος κατέκτησε με αγώνες —η καθολικότητα των ανθρωπίνων δικαιωμάτων, η ανοχή στη διαφορετικότητα, η προστασία των μειονοτήτων, η ισότητα και η ισονομία — αυτό που θεωρούμε κεκτημένο, σήμερα αμφισβητείται από τους ίδιους τους ανθρώπους που ισχυρίζονται πως αγωνίζονται για την πρόοδο.
Η ουσία, λοιπόν, είναι απλή και τρομακτική: η δημοκρατία κινδυνεύει. Και όχι από εξωτερικούς εχθρούς ή μεγάλες δυνάμεις, αλλά από εμάς τους ίδιους. Κινδυνεύει από τη δική μας αδράνεια, από την ευκολία με την οποία καταπίνουμε τον φανατισμό όταν μας σερβίρεται ως “αγανάκτηση” και “ευαισθησία”. Κινδυνεύει από τη σιωπηρή ανοχή μας στη στοχοποίηση και τον αποκλεισμό. Η προάσπιση της δημοκρατίας δεν είναι ζήτημα μόνο της Πολιτείας ή των θεσμών της. Είναι, πρωτίστως, δική μας ευθύνη. Αν εμείς δεν σηκώσουμε ανάστημα απέναντι στον καινούργιο φανατισμό, τότε καμιά κυβέρνηση και κανένας νόμος δεν θα μπορεί να την προστατεύσει.
Αν πράγματι μας ενδιαφέρει η ειρήνη, η δικαιοσύνη και η ανθρώπινη αξιοπρέπεια, ας ξεκινήσουμε από τα αυτονόητα: ότι δεν καταδικάζουμε ανθρώπους συλλήβδην, ότι δεν αποκλείουμε τουρίστες από ελληνικά νησιά επειδή διαφωνούμε με τις κυβερνήσεις τους (μπορεί να διαφωνούν και εκείνοι με την κυβέρνησή τους) και ότι η δημοκρατία μας δεν έχει χώρο για επιλεκτικούς υπερασπιστές της ανθρωπιάς.
Γιατί όταν η ευαισθησία γίνεται εργαλείο στοχευμένου αποκλεισμού, τότε παύει να είναι αρετή. Τότε μετατρέπεται σε απειλή.
Πηγή: realvoice995.gr
