Πενιχρή είναι μέχρι στιγμής η απόδοση του μέτρου της τριετούς φοροαπαλλαγής για όσους ιδιοκτήτες επιλέξουν να αξιοποιήσουν το κλειστό σπίτι τους ή το κατάλυμα βραχυχρόνιας μίσθωσης, συνάπτοντας συμβόλαια μακροχρόνιας μίσθωσης.
Ετσι, όπως σημειώνει ρεπορτάζ της Καθημερινής, επιβεβαιώνονται οι αρχικές εκτιμήσεις φορέων της αγοράς ότι με τον τρόπο που εφαρμόστηκε το μέτρο, δεν θα είχε καμία ανταπόκριση. Σχολιάζοντας τα πρώτα αποτελέσματα του μέτρου στο πρόσφατο συνέδριο ακινήτων Prodexpo 2025, ο κ. Κωνσταντίνος Γλούμης-Ατσαλάκης, γενικός γραμματέας Δημογραφικής και Στεγαστικής Πολιτικής, τόνισε ότι «μέχρι σήμερα, 234 έχουν κάνει χρήση του μέτρου, ενώ υπάρχει εκτίμηση ότι ο αριθμός αυτός μπορεί να τριπλασιαστεί μέσα στο 2025». Επομένως, περίπου 750 φορολογούμενοι θα λάβουν φοροαπαλλαγή.
Υπενθυμίζεται ότι προϋποθέσεις αξιοποίησης του μέτρου αυτού είναι η κατοικία να ήταν κλειστή για τουλάχιστον τα τρία τελευταία χρόνια, ενώ εφόσον αξιοποιούνταν μέσω της βραχυχρόνιας μίσθωσης δεν υπάρχει χρονικός περιορισμός. Οπως φαίνεται όμως από τα μέχρι σήμερα νούμερα, η αποδοχή από τους ιδιοκτήτες ήταν πολύ μικρή, καθώς έτσι όπως ψηφίστηκε, η ρύθμιση ήταν αποτρεπτική για τους περισσότερους ιδιοκτήτες. Αυτό οφείλεται στο ότι η απαλλαγή φόρου δεν συνδέεται με το ακίνητο, αλλά με τον μισθωτή. Αν δηλαδή για οποιονδήποτε λόγο αυτός επιλέξει να αποχωρήσει κατά τη διάρκεια της αρχικής τριετίας (ακόμα και ένα μήνα μετά τη σύναψη του συμβολαίου), ο ιδιοκτήτης χάνει τη φοροαπαλλαγή για όλη την τριετία.
Ετσι, με το νομοσχέδιο που οδεύει προς ψήφιση στη Βουλή από το υπ. Οικονομικών (η δημόσια διαβούλευση ολοκληρώθηκε την Τετάρτη 22 Οκτωβρίου), αφενός μεν παρατείνεται η τριετής φοροαπαλλαγή για μισθώσεις που θα συναφθούν μέχρι και την 31η Δεκεμβρίου του 2026, αφετέρου δε εισάγονται σημαντικές βελτιώσεις. Μία από τις σημαντικότερες είναι η προστασία των ιδιοκτητών που κάνουν χρήση των κινήτρων σε περιπτώσεις που οι ενοικιαστές αποχωρούν πρόωρα, είτε οικειοθελώς είτε για λόγους υγείας και γενικότερα ανωτέρας βίας (π.χ. μετάθεση, αλλαγή τόπου εργασίας).
Εναλλακτικά, για όσα ακίνητα ενοικιάζονταν βραχυχρόνια μέσω πλατφορμών τύπου airbnb, αρκεί να είχαν δηλωθεί στο σχετικό μητρώο για τουλάχιστον ένα χρόνο πριν αλλάξουν χρήση και περάσουν στη μακροχρόνια μίσθωση. Μέχρι σήμερα ο ιδιοκτήτης όχι μόνο έχανε την απαλλαγή, αλλά έπρεπε να επιστρέψει και φόρους που δεν είχε καταβάλει όσο η μίσθωση ήταν ενεργή. Με τις αλλαγές που επέρχονται, σε περίπτωση που ο ενοικιαστής διακόψει πρόωρα τη σύμβαση, ο ιδιοκτήτης έχει χρονικό περιθώριο τριών μηνών προκειμένου να βρει νέο ενοικιαστή, ενώ παράλληλα διατηρεί και τη φοροαπαλλαγή για τα ενοίκια που είχε εισπράξει μέχρι την αποχώρηση (χωρίς δηλαδή να χρειάζεται να καταβάλει τον αναλογούντα φόρο).
Στον αντίποδα, ιδιαίτερα υψηλή είναι μέχρι στιγμής η ανταπόκριση των ιδιοκτητών στο πρόγραμμα «Ανακαινίζω Νοικιάζω». Παρότι ουσιαστικά το πρόγραμμα «τρέχει» μόλις έξι μήνες, έχει ήδη φτάσει σε ποσοστό απορρόφησης 75,4% του διαθέσιμου προϋπολογισμού των 50 εκατ. ευρώ. Αυτό μεταφράζεται σε 4.666 εγκεκριμένες αιτήσεις για την επιδότηση εργασιών ανακαίνισης σε υφιστάμενες κατοικίες, προκειμένου αυτές στη συνέχεια να μισθωθούν αποκλειστικά μέσω μακροχρόνιων συμφωνιών.
Υπενθυμίζεται ότι το πρόγραμμα αφορά ιδιοκτήτες κενών ακινήτων, μέγιστης επιφανείας έως 100 τ.μ., που επιθυμούν να τα εκμεταλλευθούν αλλά στερούνται πόρων για την εκτέλεση εργασιών επισκευής / ανακαίνισης. Με βάση τους βελτιωμένους όρους του προγράμματος, το ποσοστό της επιδότησης φτάνει το 60% (από 40% που ήταν αρχικά), με αποτέλεσμα να αυξηθεί και το όριο των δαπανών που μπορούν να πραγματοποιήσουν οι ιδιοκτήτες, από 10.000 σε 13.330 ευρώ. Εφόσον κανείς αγγίξει το νούμερο αυτό, λαμβάνει ως επιδότηση 8.000 ευρώ, από 4.000 ευρώ προηγουμένως. Επίσης, θα πρέπει το ακίνητο να μην έχει δηλωθεί ως πρώτη κατοικία, να μην έχει δηλωθεί ως μισθωμένο και να βρίσκεται καταχωρισμένο ως κενό στο έντυπο Ε2 που συνοδεύει τη δήλωση φορολογίας εισοδήματος των τριών τελευταίων ετών.
Οπως φαίνεται πάντως, ακόμα κι αν ο διαθέσιμος προϋπολογισμός του «Ανακαινίζω – Νοικιάζω» ήταν δεκαπλάσιος, θα μπορούσε πιθανώς να απορροφηθεί, μεγιστοποιώντας το όφελος στο «μέτωπο» της προσφοράς, δεδομένου του όγκου των κλειστών και αναξιοποίητων κατοικιών. Σύμφωνα με τον κ. Γλούμη-Ατσαλάκη, «σε όλη τη χώρα υπολογίζεται ότι υπάρχουν 700.000 έως 900.000 κενά διαμερίσματα. Στην Αττική, το 77% των κλειστών διαμερισμάτων είναι κατασκευής άνω των 35 ετών, εκ των οποίων περίπου το 50% βρίσκεται σε πολυκατοικίες, γεγονός που επηρεάζει την αξία των γειτονικών κατοικιών».
Από την πλευρά του, ο κ. Στράτος Παραδιάς, πρόεδρος της ΠΟΜΙΔΑ, σημείωσε ότι το 58% των κατοικιών της χώρας έχει χτιστεί πριν από τη δεκαετία του 1980 και σήμερα η μέση ελληνική οικογένεια δεν διαθέτει τους πόρους να προβεί σε ανακαινίσεις. Σύμφωνα με τις προτάσεις της ΠΟΜΙΔΑ, το μέτρο της τριετούς φοροαπαλλαγής θα μπορούσε να αποδώσει ακόμα περισσότερο (πέραν των επικείμενων βελτιώσεων) εφόσον μειωνόταν ο χρόνος κενότητας των επιλέξιμων κατοικιών, ώστε να περιλαμβάνει έστω κατοικίες που ήταν κενές από την 1η Ιανουαρίου του 2024 και μετά, όπως επίσης και νεόδμητες κατοικίες που θα εκμισθωθούν για πρώτη φορά από την αποπεράτωσή τους, αλλά και κατοικίες ιδιοκατοικούμενες που εκκενώνονται από τον ιδιοκτήτη τους για οποιονδήποτε λόγο.
Πηγή: moneyreview.gr
