• Μυστική εσωτερική έρευνα για εξαφάνιση εγγραφών σε Αφάντου και Κρεμαστή, την ώρα που η υπηρεσία πέρασε στον έλεγχο της Ελληνικό Κτηματολόγιο και του Υπουργείου Ψηφιακής Διακυβέρνησης με εξαγγελίες για ψηφιοποίηση και καθαρό μητρώο
Το Κτηματολόγιο στη Δωδεκάνησο αποτελεί ιστορικό θεσμό και κεντρικό πυλώνα της ασφάλειας συναλλαγών στην αγορά ακινήτων. Η μετάβαση του Γραφείου στη Ρόδο στο νέο σχήμα της Ελληνικό Κτηματολόγιο υπό την εποπτεία του Υπουργείου Ψηφιακής Διακυβέρνησης συνοδεύτηκε από υποσχέσεις εκσυγχρονισμού.
Την ίδια στιγμή όμως ένα νέο και βαθιά ανησυχητικό σκάνδαλο φαίνεται να εκτυλίσσεται στο παρασκήνιο με σκισμένες σελίδες από κτηματολογικούς τόμους που αφορούν δημόσια γη.
Η υπόθεση παραμένει εκτός επίσημης επικαιρότητας, μα ήδη τροφοδοτεί έντονη ανησυχία στον νομικό και τεχνικό κόσμο του νησιού. Στο φόντο προϋπάρχουν καταγγελίες για κυκλώματα χρησικτησιών αλλά και μια διαφορετική υπόθεση πλαστογραφημένων πιστοποιητικών που έχει πάρει τον δρόμο της δικαιοσύνης.
Το παζλ συνθέτει μια εικόνα παθογενειών που δοκιμάζει την εμπιστοσύνη των πολιτών στην ίδια τη δημόσια πίστη.
Το αθέατο σκίσιμο της ιστορίας των ακινήτων
Σύμφωνα με ασφαλείς πληροφορίες που κυκλοφορούν στις τάξεις του Δικηγορικού Συλλόγου, ο συναγερμός σήμανε πριν από λίγες ημέρες. Κατά τον έλεγχο κτηματολογικού τόμου διαπιστώθηκε ότι έλειπε σελίδα με εγγραφές ιδιοκτησιών και μεταβολών ακινήτων του Δημοσίου. Αναφέρεται ότι πρόκειται για τον τόμο 26 γαιών Αφάντου και ότι η αφαίρεση έγινε με ακριβείας κόψιμο με ξυράφι.
Η εσωτερική έρευνα που ακολούθησε οδήγησε στην ανεύρεση ακόμη πέντε σκισμένων σελίδων από τόμους που αφορούν δημόσια ακίνητα σε Αφάντου και Κρεμαστή.
Το πλέον ανησυχητικό στοιχείο είναι πως οι συγκεκριμένοι τόμοι δεν είχαν ακόμη σκαναριστεί. Η ανασύστασή τους καθίσταται εξαιρετικά δυσχερής έως αδύνατη, γεγονός που απειλεί να αφήσει κενά στο ιστορικό των δικαιωμάτων.
Τα κίνητρα πίσω από το κενό μελάνης
Στις συζητήσεις των νομικών της Ρόδου κυκλοφορεί το σενάριο ότι το σκίσιμο αποσκοπεί στο να μην μπορεί να εκδοθεί εγκαίρως πιστοποιητικό ιδιοκτησίας για περιπτώσεις εξαγοράς καταπατημένων ακινήτων. Χωρίς το κρίσιμο έγγραφο, ο έλεγχος δυσχεραίνεται και η ανάρτηση δικαιολογητικών στην αρμόδια πλατφόρμα μπορεί να καθυστερήσει ή να αλλοιωθεί υπέρ εκείνου που διεκδικεί.
Πρόκειται για υπόθεση με προφανή περιουσιακή συνέπεια, αφού η εξαφάνιση εγγραφών μπορεί να διαστρέψει το ιδιοκτησιακό αποτύπωμα σε νευραλγικές ζώνες δημόσιας γης.
Η σπίθα από μια δημόσια ανάρτηση
Την υπόθεση έφερε σε ανοιχτή θέα ανάρτηση του διαιτολόγου κ. Εμμανουήλ Μοράρη στα μέσα κοινωνικής δικτύωσης. Η καταγγελία έκανε λόγο για σκισμένες σελίδες μέσα στο 2025 και για έναν στενό κύκλο πιθανών υπόπτων που είχαν φυσική πρόσβαση στους τόμους, όπως μηχανικοί, δικηγόροι και τοπογράφοι. Η ουσία της προειδοποίησης ήταν ωμή. Με το σκίσιμο εξαφανίζονται κτηματολογικές μερίδες και περιουσιακά στοιχεία. Με απλά λόγια ακίνητα μπορούν να χαθούν ή να αλλάξουν χέρια σαν να μην υπήρξαν ποτέ. Η ανάρτηση λειτούργησε ως σπινθήρας για εσωτερικούς ελέγχους και τροφοδότησε κύμα ψιθύρων στα πηγαδάκια του κτηρίου.
Προ των πυλών εισαγγελέας και επιθεωρητές
Οι ίδιες πληροφορίες αναφέρουν ότι αναμένεται παρέμβαση της Εισαγγελίας Πλημμελειοδικών Ρόδου. Παράλληλα θεωρείται πολύ πιθανή η ανάθεση ελέγχου από το Υπουργείο Ψηφιακής Διακυβέρνησης σε επιθεωρητές και σε κλιμάκιο της Εθνικής Αρχής Διαφάνειας.
Η διαλεύκανση είναι κρίσιμη, όχι μόνο για τον εντοπισμό ενδεχόμενων ποινικών ευθυνών, αλλά και για την αποκατάσταση της δημόσιας πίστης στο επίσημο μητρώο ιδιοκτησίας.
Η σκιά παλαιότερων πληγών και η εκκρεμής δίκη
Το νέο περιστατικό προστίθεται σε μια περίοδο που το Κτηματολόγιο Ρόδου δοκιμάζεται από αποκαλύψεις και καταγγελίες.
Στο δικαστικό μέτωπο αναμένεται στις 18 Νοεμβρίου 2025 η εκδίκαση υπόθεσης που αφορά πλαστογραφία με κατάρτιση πλαστών εγγράφων κατ’ εξακολούθηση από υπάλληλο του Κτηματολογίου.
Σύμφωνα με το κατηγορητήριο, στο πλαίσιο τριών αιτήσεων ενοποίησης μερίδων από μεγάλη ξενοδοχειακή εταιρεία κατατέθηκαν έγχρωμα αντίγραφα μερίδων, τα οποία έφεραν υπογραφές και σφραγίδες χωρίς να έχουν ελεγχθεί από τους αρμόδιους.
Οι πράξεις δεν είχαν διαταχθεί από τον Κτηματολογικό Δικαστή και δεν είχαν καταχωριστεί στα βιβλία. Εντοπίστηκαν επίσης ασυμφωνίες σχετικά με την καταβολή παγίων δικαιωμάτων για δώδεκα πιστοποιητικά ιδιοκτησίας και αναφορές σε άλλα δεκαέξι ακίνητα που δεν είχαν χρεωθεί.
Ο υπάλληλος υποστήριξε πως ενήργησε για να μη διακινδυνεύσει επένδυση και ότι δεν υπήρξαν ακαταχώρητες πράξεις ή ζημία για το Δημόσιο. Παρά ταύτα φέρεται να εξέδωσε και πιστοποιητικό με απομίμηση υπογραφής του διευθυντή για ακίνητο σε Κοσκινού.
Η πειθαρχική διαδικασία οδήγησε σε ποινή οριστικής παύσης από τα καθήκοντά του και ο υπάλληλος έχει παραπεμφθεί σε δίκη ενώπιον του Μονομελούς Πλημμελειοδικείου Ρόδου.
Το νέο καθεστώς λειτουργίας και οι υποσχέσεις εξυγίανσης
Από τις 20 Ιανουαρίου 2025 τέθηκε σε λειτουργία το Κτηματολογικό Γραφείο Δωδεκανήσου υπό την ευθύνη της Ελληνικό Κτηματολόγιο και του Υπουργείου Ψηφιακής Διακυβέρνησης. Η πολιτική ηγεσία ανακοίνωσε ενίσχυση στελέχωσης με συνολικά τριάντα οκτώ νέες θέσεις, έναντι μόλις δεκαεπτά υπαλλήλων στο προηγούμενο καθεστώς. Έγινε εγκατάσταση είκοσι τεσσάρων σύγχρονων υπολογιστών για αναβάθμιση των υποδομών εξυπηρέτησης.
Παράλληλα προωθείται η διεύρυνση ψηφιακών υπηρεσιών μέσω της πλατφόρμας 12n.ktimatologio.gr για ηλεκτρονικές αιτήσεις και απομακρυσμένη πρόσβαση. Σε εξέλιξη βρίσκεται πρόγραμμα ψηφιοποίησης μεγάλης κλίμακας με στόχο τη σάρωση δύο εκατομμυρίων πεντακοσίων χιλιάδων σελίδων του αρχείου του Κτηματολογίου Δωδεκανήσου.
Προβλέπεται έργο μετάπτωσης στο Εθνικό Κτηματολόγιο με ψηφιακή αποτύπωση ορίων κάθε ιδιοκτησίας, απόδοση μοναδικού αριθμού ΚΑΕΚ και συσχέτιση με τα ψηφιοποιημένα αρχεία, καθώς και μηδενισμός των εκκρεμοτήτων του Γραφείου.
Αλλαγές στους κανόνες και το τέλος μιας εποχής
Στο επίπεδο των θεσμών προωθούνται ρυθμίσεις που αλλάζουν την καθημερινότητα των συναλλαγών. Καταργείται ο ρόλος του Κτηματολογικού Δικαστή στις μεταγραφές πράξεων και η ευθύνη περνά στον προϊστάμενο και στους έχοντες δικαίωμα υπογραφής μέσα στο Γραφείο. Παύει η ιδιαίτερη διαδικασία έκδοσης πιστοποιητικών μερίδων οικοδομών, ώστε να εναρμονιστεί η πρακτική με τους γενικούς κανόνες του Εθνικού Κτηματολογίου.
Οι απορριπτικές πράξεις δεν θα κοινοποιούνται πλέον με δικαστικό επιμελητή, αλλά θα ενημερώνονται οι πολίτες μέσω έρευνας δικηγόρου στο Γραφείο. Οι τέσσερις μηχανικοί που υπηρετούν στο Κτηματολόγιο Ρόδου θα μπορούν να υπογράφουν μετά την πιστοποίησή τους στο Μητρώο Πιστοποιημένων Μηχανικών Κτηματολογίου, που ενεργοποιείται εντός του επόμενου τριμήνου.
Οι εξαγγελίες αυτές φιλοδοξούν να κλείσουν χρόνιες εκκρεμότητες και να επιταχύνουν τις πράξεις χωρίς να ρηγματώνουν τη διαφάνεια.
Οι καταγγελίες για χρησικτησίες και το πανελλαδικό πλέγμα ερευνών
Ο υφυπουργός Ψηφιακής Διακυβέρνησης, κ. Κωνσταντίνος Κυρανάκης, έχει δημοσίως αναφερθεί σε περιπτώσεις απάτης και πλαστογραφίας που εντοπίστηκαν σε τρία νησιά του Σαρωνικού και αποκάλυψε ότι διερευνώνται και άλλες υποθέσεις σε Λευκάδα Χαλκιδική και τα Δωδεκάνησα.
Περιέγραψε μάλιστα μοτίβα με δηλώσεις χρησικτησίας και τροποποιημένα στοιχεία Ε9 από συγκεκριμένο πρόσωπο στη Λευκάδα. Τόνισε πως κάθε νέα καταγγελία αξιολογείται και όπου απαιτείται οι φάκελοι διαβιβάζονται στον εισαγγελέα. Το μήνυμα είναι ότι κλείνει μια εποχή παρατάσεων και ανοιχτών διαδικασιών και ότι οι πολίτες οφείλουν να δηλώσουν έγκαιρα τα δικαιώματά τους, ώστε να μην αφήνουν κενά που αξιοποιούν επιτήδειοι.
Τι σημαίνει για τις συναλλαγές και την τοπική οικονομία
Η αγορά ακινήτων στη Ρόδο βρίσκεται σε τροχιά έντονης ζήτησης λόγω του τουρισμού και των μεγάλων επενδύσεων σε υποδομές και φιλοξενία. Η λειτουργία ενός ασφαλούς και γρήγορου Κτηματολογίου δρα ως πολλαπλασιαστής για επενδύσεις.
Το αντίθετο ισχύει όταν το σύστημα εμφανίζει ρωγμές. Κάθε κενό σε σελίδες τόμων, κάθε πλαστή υπογραφή σε πιστοποιητικό, κάθε διαδικαστική ατασθαλία υπονομεύει την ασφάλεια δικαίου, αυξάνει το κόστος χρηματοδότησης και παγώνει πράξεις αξιοποίησης γης. Σε περιοχές υψηλής αξίας, όπως ο άξονας Αφάντου και η ανατολική ακτογραμμή, αυτά τα κενά μπορούν να μεταφραστούν σε εκατομμύρια χαμένης αξίας για το Δημόσιο και την τοπική κοινωνία.
Οι μεταρρυθμίσεις που επισπεύδουν διαδικασίες αποτελούν αναγκαίο βήμα. Η κατάργηση του Κτηματολογικού Δικαστή στις μεταγραφές όμως μεταφέρει ένα βάρος ευθύνης στον προϊστάμενο και στους υπογράφοντες. Απαιτείται ισχυρό πλέγμα εσωτερικών ελέγχων, διασταυρώσεις πριν από την έκδοση πιστοποιητικών και υποχρεωτική ιχνηλασιμότητα κάθε κρίσιμου χειρισμού.
Η πλήρης ψηφιοποίηση των τόμων και η συσχέτισή τους με τον μοναδικό αριθμό ΚΑΕΚ μπορεί να λειτουργήσει ως αντισώμα στο σκίσιμο σελίδων. Αν κάθε σελίδα έχει ήδη αποτυπωθεί ψηφιακά και κάθε μεταβολή αφήνει αποτύπωμα με χρονική σήμανση, τότε η αλλοίωση του φυσικού αρχείου παύει να έχει ουσιαστικό αποτέλεσμα.
Η επόμενη μέρα κρίνεται από τη διαφάνεια
Το σκάνδαλο με τους σκισμένους τόμους αποτελεί καμπανάκι. Η Ελληνκό Κτηματολόγιο και το Υπουργείο Ψηφιακής Διακυβέρνησης καλούνται να επιβεβαιώσουν στην πράξη τις εξαγγελίες για ενίσχυση προσωπικού και ψηφιοποίηση. Απαιτείται άμεση θωράκιση πρόσβασης στους φυσικούς τόμους, πλήρης σάρωση των υπολοίπων βιβλίων και δημόσια ενημέρωση για την εξέλιξη της έρευνας. Η αποκατάσταση της εμπιστοσύνης περνά από μηδενική ανοχή σε παρατυπίες και από θεσμική διαφάνεια σε κάθε βήμα.
Η έρευνα για τις σκισμένες σελίδες θα δείξει αν πρόκειται για οργανωμένη μεθόδευση ή για μεμονωμένη εγκληματική πράξη. Το βέβαιο είναι ότι το Κτηματολόγιο οφείλει να ξαναγίνει φάρος νομιμότητας. Η ασφάλεια δικαίου δεν είναι υπόσχεση, είναι προϋπόθεση για την οικονομία και την κοινωνική συνοχή του νησιού.
