• Η ΝΔ ανεβαίνει ξανά δημοσκοπικά, μετά τα κυβερνητικά μέτρα και τις πρωτοβουλίες. Σημαντικό ρόλο παίζει η αίσθηση της ανάγκης σταθερότητας στη χώρα
• Η ακρίβεια στο ράφι, στα ενοίκια και στην ενέργεια, η κορωνίδα των προβλημάτων
• Αδύναμη, αμήχανη και πολυκερματισμένη η αντιπολίτευση, με προγραμματική ένδεια
Μετά τη θύελλα που πέρασε το προηγούμενο τρίμηνο η Νέα Δημοκρατία, λόγω των κινητοποιήσεων σε όλη την Ελλάδα για την τραγωδία των Τεμπών, η οργή υποχωρεί και ανεβαίνει ξανά δημοσκοπικά σε όλες τις τελευταίες μετρήσεις με σαφή υπεροχή, ενώ η αντιπολίτευση παραμένει κατακερματισμένη. Τους λόγους εξηγεί αναλυτικά ο διευθυντής ερευνών της OPINION POLL, Ζαχαρίας Ζούπης, στη συνέντευξή του στη «δ».
Αυτό που αποτυπώνεται και το οποίο τονίζει επανειλημμένως ο κ. Ζούπης, είναι ότι υπάρχει ένα κεντρικό κόμμα, η Ν.Δ, το οποίο είναι το μόνο που πείθει για τη δυνατότητα να κυβερνήσει, να διασφαλίζει σταθερότητα και να αναπληρώνει απώλειες ακόμα και σε δύσκολες συνθήκες, το οποίο βέβαια βρίσκεται στη ζώνη του 30% και όχι του 40% όπως μόλις πριν από δύο χρόνια. Από εκεί και πέρα υπάρχει μία αμήχανη, αδύναμη, κατακερματισμένη αντιπολίτευση, με δυσκολία έστω κάποια κόμματα να προσαρμοστούν στις νέες συνθήκες, να ανεβάσουν επιδόσεις, να συμβάλουν σε μια νέα κατάσταση στο πολιτικό σύστημα, όπως λέει. Αναφέρεται στην προγραμματική ένδειά τους, στην αδυναμία να αναδείξουν μια εναλλακτική, ρεαλιστική, πειστική πρόταση διακυβέρνησης. Τονίζει επίσης, ότι λείπει ένας χαρισματικός ηγέτης στην αντιπολίτευση, που να μπορεί ν’ απειλήσει την κυριαρχία του Κυριάκου Μητσοτάκη, παρότι είναι για δεύτερη θητεία στη διακυβέρνηση της χώρας και με την όποια φθορά, αφού αντίπαλός του παραμένει ο «κανένας».
Επισημαίνει ότι μείζον θέμα για την κοινωνία παραμένει η ακρίβεια, χωρίς ωστόσο να είναι το μόνο, αφού υπάρχουν ζητήματα στην υγεία, την παραβατικότητα κλπ.
Αναλυτικά η συνέντευξη:
• Κύριε Ζούπη, επισημαίνετε την ανάκαμψη της Νέας Δημοκρατίας μετά την περίοδο πολιτικής πίεσης λόγω των Τεμπών. Ποιοι είναι κατά τη γνώμη σας οι βασικοί λόγοι αυτής της επαναφοράς;
Σε όλες τις έρευνες της τελευταίας περιόδου κα Παμπρή, η Ν.Δ παρουσιάζει μία δημοσκοπική άνοδο της τάξης του 1,5%-2%. Είναι φανερό, ότι σ΄ αυτό επέδρασαν σειρά παραγόντων: Αρχικά η αλλαγή του κλίματος και η έξοδος από μια μονοθεματική συζήτηση για την τραγωδία των Τεμπών, αλλά όχι από μόνο του. Διακριτό τμήμα πολιτών αμφισβητεί πια ή έχει ερωτήματα για το κυρίαρχο αφήγημα που υπήρξε (ξυλόλιο, συγκάλυψη, κ.λ.π ) άρα και τους εκφραστές του. Η οργή υποχωρεί και το αίτημα που πλειοψηφούσε δημοσκοπικά για άμεσα πρόωρες εκλογές είναι τώρα μειοψηφικό.
Σημαντικό επίσης ρόλο παίζει η αίσθηση της ανάγκης μίας σταθερότητας στη χώρα. Καθοριστικό όμως ρόλο φαίνεται να έχουν παίξει τα μέτρα και οι κυβερνητικές πρωτοβουλίες από την αύξηση του κατώτατου μισθού και την αύξηση των μισθών των ενστόλων, μέχρι την οικονομική στήριξη των συνταξιούχων και την επιστροφή ενός ενοικίου κάθε Νοέμβριο. Από το νέο δόγμα εκσυγχρονισμού και ενίσχυσης του στρατού μέχρι τα μέτρα για την ενίσχυση της ασφάλειας των σιδηροδρόμων.
Όλα τα μέτρα αυτά συναντούν θετική υποδοχή όπως φάνηκε από την πρόσφατη έρευνα της OPINION POLL και μάλιστα θετική αποδοχή από πολίτες όλων των κομμάτων. Η κυβέρνηση μετά από καιρό δείχνει να εργάζεται, να κινείται με σχέδιο και έχει πια πάρει την πρωτοβουλία των κινήσεων, θέτοντας την ατζέντα του δημόσιου διαλόγου, κάτι πολύ σημαντικό στην πολιτική, πολύ περισσότερο όταν έχεις απέναντι μία αδύναμη, αμήχανη, πολυκερματισμένη αντιπολίτευση που καταφεύγει σε ένα στείρο αντιπολιτευτικό λόγο, χωρίς προγραμματικό λόγο με σαφήνεια.
• Αναφέρατε ότι η Ν.Δ. έχει επανέλθει κοντά στο 30% στην πρόθεση ψήφου. Η κοινωνική οργή φαίνεται να έχει μειωθεί. Πιστεύετε πως πρόκειται για μία σταθερή τάση ή ενδέχεται να μεταβληθεί ξανά;
Το σίγουρο είναι η εικόνα που έχουμε σήμερα είναι ότι βρισκόμαστε σε μία νέα φάση, με την κυβέρνηση να δείχνει να βρίσκεται σε επίθεση για να ξαναβρεί τη σχέση εμπιστοσύνης με τμήματα της κοινωνίας που είχε πληγεί και να δείξει αποτελέσματα. Στην πολιτική όλα αλλάζουν. Συχνά αρκεί ένα τυχαίο γεγονός για να αλλάξει την περιρρέουσα ατμόσφαιρα, την ατζέντα και να επιδράσει στους συσχετισμούς. Σίγουρα επίσης θα παίξει ρόλο η δυνατότητα της Ν.Δ να συνεχίσει με συνέπεια την προσπάθεια που ξεκίνησε στοχεύοντας σε κοινά θέματα που πονάνε, όπως νέοι και τμήματα της μεσαίας τάξης και από την άλλη τα αντανακλαστικά που θα δείξουν τα κόμματα της αντιπολίτευσης να αλλάξουν, να στηριχτούν σε προγραμματικό λόγο που πείθει, χωρίς να περιορίζονται σε ένα αρνητισμό που κουράζει και δεν οδηγεί πουθενά.
• Υποστηρίζετε ότι κυριαρχεί η ανάγκη για σταθερότητα. Προφανώς η χώρα δεν κινδυνεύει να ξαναπέσει στα βράχια, άρα είναι απαίτηση της κοινωνίας ή ένα μήνυμα που καλλιεργείται κυρίως από την κυβέρνηση;
Η αίσθηση της ανάγκης μίας σταθερότητας στη χώρα, δεν αποτελεί ένα εφεύρημα της κυβέρνησης όπως το αντιμετωπίζουν δυνάμεις της αντιπολίτευσης, αλλά αυθεντική έκφραση μιας αναγκαιότητας, λόγω της ανησυχίας και της αβεβαιότητας από τις πρωτοβουλίες Τραμπ, τις γεωστρατηγικές αναταράξεις και τον εμπορικό πόλεμο. Ο κόσμος αλλάζει και αυτό θα επιδράσει και στη χώρα. Στην τελευταία έρευνα της OPINIONPOLL βλέπουμε να κυριαρχεί η ανησυχία και η αβεβαιότητα από αυτές τις αλλαγές και αυτό οδηγεί το 74,6% να θεωρούν σημαντική τη σταθερότητα. Αντικειμενικά όταν διατελούνται τέτοιες αλλαγές αναζητείται σταθερότητα και κερδισμένος είναι πάντα ο κατέχων την εξουσία.
• Σε άρθρο σας αναφέρετε μέτρα της κυβέρνησης που φαίνεται να έχουν ευρύτατη αποδοχή. Η ακρίβεια, τα εισιτήρια π.χ. για μία τετραμελή οικογένεια να έρθει στη Ρόδο με το ΙΧ έχουν πάρει φωτιά κ.α., είναι εδώ! Ποια θεωρείτε τελικά πιο κρίσιμα για την αλλαγή του πολιτικού κλίματος;
Η θετική υποδοχή των μέτρων και των πρωτοβουλιών της κυβέρνησης, δεν σημαίνει ότι δεν υπάρχουν ανοικτά και σοβαρά προβλήματα που η κυβέρνηση έχει μπροστά της, που τροφοδοτούν δυσαρέσκειες και οδηγούν τμήματα της κοινωνίας να θέλουν να εκφράσουν. Η ακρίβεια στο ράφι, στα ενοίκια και στην ενέργεια σε συνδυασμό με ό,τι συνεχίζουμε να είμαστε χώρα χαμηλών μισθών αποτελεί την κορωνίδα των προβλημάτων. Πιστεύω ότι είναι το μείζον πρόβλημα για την κοινωνία και ότι, αν φανούν ορατά αποτελέσματα σ΄ αυτό, θα υπάρχει και μία βελτίωση των δεικτών. Υπάρχουν όμως και άλλα, όπως και η κατάσταση στο Ε.Σ.Υ, η παραβατικότητα, όπως η εξέλιξη του θέματος των Τεμπών. Το θέμα που κατά την άποψή μου θα καθορίσει το κλίμα και τους τελικούς συσχετισμούς είναι το οικονομικό των νοικοκυριών σε συνδυασμό με το ποιος θα πείσει ότι μπορεί να φέρει το καλύτερο αποτέλεσμα συνολικά για το μέλλον της χώρας.
• Προφανώς η ΝΔ ανεβαίνει, γιατί η αντιπολίτευση «σπαράζεται». Πώς σχολιάζετε την εικόνα της και γιατί κατά τη γνώμη σας, εμφανίζεται αδύναμη και αποπροσανατολισμένη;
Κεντρικό θέμα είναι να αντιληφθούμε, ότι η Ν.Δ προηγείται από το 2016 στις δημοσκοπήσεις έχοντας σαφή υπεροχή. Αυτό σε συνδυασμό με τη διείσδυση στον χώρο του Κέντρου, αφαιρεί ζωτικό χώρο από τις υπόλοιπες δυνάμεις. Ταυτόχρονα, το γεγονός της αντιπολίτευσης αριστερότερα και δεξιότερα της Ν.Δ είναι πολυκερματισμένη. Οι διασπάσεις π.χ στον χώρο της Αριστεράς υπονόμευσαν κάθε προοπτική ανάκαμψης και οδήγησαν σε μικρότερα μεγέθη.
Λείπει επίσης ένας ισχυρός και χαρισματικός ηγέτης στον χώρο της αντιπολίτευσης που να μπορεί να συγκινεί ευρύτερα και να απειλήσει την κυριαρχία Μητσοτάκη. Μαζί μ΄ αυτό, καθοριστικό ρόλο παίζει η προγραμματική ένδεια των κομμάτων, η αδυναμία να αναδείξουν μία εναλλακτική, ρεαλιστική, πειστική πρόταση διακυβέρνησης. Θα είχε ενδιαφέρον για ένα ένα κόμμα ξεχωριστά, αλλά η συνολική εικόνα είναι αυτή.
• Θίγετε την πιθανότητα επίτευξης αυτοδυναμίας της Ν.Δ. ακόμη και σε δεκακομματική Βουλή. Πόσο ρεαλιστικό είναι αυτό το σενάριο;
Η Ν.Δ βρίσκεται σήμερα στο 30%. Πρόκειται για ποσοστό μακριά από ποσοστό που να εξασφαλίζει αυτοδυναμία. Ασφαλώς αν έχουμε 9κομματική ή 10κομματική χρειάζεσαι πιθανά και 40%.
Σε Βουλή με επτά ή οκτώ κόμματα μπορεί να χρειάζεσαι 37%-38%. Έχουμε επομένως απόσταση από το να μιλάμε για αυτοδυναμία τώρα και βέβαια πολύ χρόνο, πυκνό πολιτικό χρόνο. Με τι ρυθμό θα προχωρήσει η κυβέρνηση και η Ν.Δ; Τι αντανακλαστικά θα δείξουν κόμματα της αντιπολίτευσης; Θα αντέξουν την πίεση τέσσερα πέντε κόμματα που βρίσκονται λίγο πάνω, λίγο κάτω από το 3%; Αυτά είναι κρίσιμα θέματα για το τι ακριβώς θα συμβεί. Τα πάντα ρει και γι’ αυτό όσοι σπεύδουν να πουν ότι το ένα ή το άλλο σενάριο είναι μη ρεαλιστικό, βιάζονται. Ξέρετε ένα χρόνο πριν τις βουλευτικές εκλογές του 2023, η ΝΔ βρισκόταν μόλις στο 32%-33% στις δημοσκοπήσεις. Θα δούμε επομένως.
• Και να κλείσουμε με μία προσωπική ερώτηση: υπηρετήσατε στρατιώτης στη Ρόδο, τι σας λείπει περισσότερο από το νησί;
Ναι, υπηρέτησα στο 294 ΤΕΑ στις Καλυθιές σε χρόνια όμορφα και αξέχαστα. Την αγαπώ τη Ρόδο και την έχω επισκεφτεί αρκετές φορές από τότε. Μου λείπει η Παλιά Πόλη, η επαφή μου με τον κόσμο που είχα ιδιαίτερα τους μήνες που δεν είχε πολύ τουρισμό, τα στέκια της, οι παραλίες της, το ιστορικό φορτίο της.