• Αρχιμανδρίτης Μελίτων Μπέλλος: «Η Παναγιά η Καθολική είναι το πρώτο Θεομητροτικό προσκύνημα μέσα στους αιώνες για τη Ρόδο και για τη Δωδεκάνησο» • Ενδιαφέρουσα ημερίδα την Τετάρτη 20 Αυγούστου με εκλεκτούς ομιλητές
Κάθε χρόνο, με αφορμή τους εορτασμούς του Δεκαπενταύγουστου για την Κοίμηση της Θεοτόκου, ο Ιερός Ναός Παναγίας Καθολικής στην Κρεμαστή έχει την τιμητική του. Φέτος, οι εορτασμοί έχουν πανηγυρικό χαρακτήρα, ενώ έχει προγραμματιστεί να γίνει και μια πολύ ενδιαφέρουσα ημερίδα με θέμα «Ο Ι.Ν. Παναγίας Καθολικής Κρεμαστής μέσα στη Ιστορία» όπου θα μιλήσουν εκλεκτοί προσκεκλημένοι.
Για το θέμα, μίλησε στη “δ” ο Παν/τος Αρχιμανδρίτης Μελίτων Μπέλλος, ο οποίος επεσήμανε τα εξής:
«Αιώνες τώρα, η Παναγία Καθολική αποτελεί την προστάτιδα, την έφορο του νησιού μας της Ρόδου –αλλά και της Δωδεκανήσου. Και αυτό αποδεικνύεται διαχρονικά: α) από την προσέλευση των πολυπληθών προσκυνητών που έρχονται τις ημέρες του Αυγούστου μπροστά στη Θεομητορική εικόνα της Παναγίας Καθολικής για να ανάψουν το κερί τους, να εναποθέσουν την ελπίδα τους, να πουν τον πόνο τους στην Παναγία και για να την ευχαριστήσουν, για όλα εκείνα τα ευεργετήματα τα οποία, κατά καιρούς, κάνει.
Όπως γνωρίζουμε από την τοπική μας ιστορία (προφορική και γραπτή) ο Ιερός Ναός της Παναγίας Καθολικής -τόσο στην παλαιά του μορφή, δηλαδή στον ναό του 1839 ο οποίος αντικαταστάθηκε με τον σημερινό ναό, το 1960- υπήρξε διαχρονικά, το σημείο αναφοράς του Ροδιακού λαού, της ευσέβειάς του προς την Παναγία.
Κατ αρχήν, οι χώροι της παλαιάς εκκλησίας οι οποίοι ήταν διαμορφωμένοι σαν ένα μοναστήρι (στο κέντρο το καθολικό, ο ΙΝ της Παναγίας σε μικρότερη μορφή, όπως όλοι οι Δωδεκανησιακοί ναοί, βασιλική θολωτή) πέριξ της οποίας, υπήρχαν κελιά. Αυτά ήταν οικοδομήματα στα οποία: α) φιλοξενούνταν για μεγάλα χρονικά διαστήματα ή και εσαεί, διάφορες άπορες οικογένειες προερχόμενες από τα νησιά ή άλλες περιοχές. β) φιλοξενούνταν κατά την περίοδο του Αυγούστου, οι πολυάριθμοι προσκυνητές είτε από τα χωριά της Ρόδου, είτε από τα απέναντι Μικρασιατικά παράλια (σύμφωνα με μαρτυρίες) με επίκεντρο το Λιβίσι και τη Μάκρη –Μικρασιάτες από τη Σμύρνη που ήθελαν να έρθουν για προσκύνημα, είχαν τάμα κ.λπ.
Μετά το 1960, με την κατεδάφιση αυτών των κελιών, δεν υπήρχε δυνατότητα αυτών των πολυάριθμων προσκυνητών (ο αριθμός των οποίων ήταν τόσο μεγάλος που δεν έφταναν οι χώροι και διέμεναν στα σπίτια των κατοίκων της Κρεμαστής, οι λεγόμενοι “γιαρένηδες” – φιλοξενούμενοι).
Μέχρι σήμερα, οι προσκυνητές έρχονται να τιμήσουν την Παναγία στην Κρεμαστή και οφείλουμε να πούμε ότι στη συνείδηση του Ροδιακού λαού, δεν υπήρχε άλλη εικόνα με τόση μεγάλη αποδιδόμενη ευλάβεια. Ακόμη και η Τσαμπίκα, είναι νεωτέρας προσελεύσεως.
Σε παλαιότερες εποχές, γίνονταν πολλές εκδηλώσεις με την πανήγυρη, που κρατούσαν πολλές ημέρες (έως κι έναν μήνα) με συμμετοχή από όλα τα χωριά του νησιού καθώς και από άλλα νησιά.
Δεν είναι τυχαίο ότι ακόμη και τα δύσκολα χρόνια της Ιταλοκρατίας, οι Ιταλοί σεβάστηκαν την Παναγία. Και το βλέπουμε αυτό από επίσημες πηγές και αναφορές της εποχής. Ακόμη και οι ίδιοι οι τότε Ιταλοί διοικητές, έρχονταν εδώ για να τιμήσουν την Παναγία.
Όσον αφορά στα νεώτερα χρόνια, προσπαθούμε να κρατήσουμε τις παραδόσεις με παράλληλες εκδηλώσεις εκτός από τις θείες λειτουργίες, τις ιερές παρακλήσεις και τον Επιτάφιο που θα γίνει την Πέμπτη 14 Αυγούστου και ώρα 7μ.μ. (Ακολουθία του Μ. Εσπερινού, τα Εγκώμια της Θεοτόκου και λιτάνευση Επιταφίου προεξάρχοντος του Σεβ. Μητροπολίτου Ρόδου κ.κ. Κυρίλλου). Το λειτουργικό πρόγραμμα θα συνεχίσει με επιστέγασμα στις 22 και 23 Αυγούστου, που είναι η κυριώνυμος εορτή του Ναού (Εννιάμερα) με τη λιτάνευση της Θεομητορικής Εικόνας στον κεντρικό δρόμο της Κρεμαστής».
Ο ίδιος, ανέφερε ότι ακόμη και η Έκθεση της Κρεμαστής, αποτελεί ιδέα της εκκλησίας, καθώς ο χώρος είναι δικός της (κατά κυριότητα).
«Η Έκθεση ξεκίνησε με πρωτοβουλία του τότε Μητροπολίτη Ρόδου, Σπυρίδωνος, σε συνεργασία με τον τότε βουλευτή, Ιωάννη Ζίγδη. Φέτος έκλεισε τα 60 χρόνια λειτουργίας της….» -όπως τόνισε.
Ημερίδα: «Ο Ι.Ν. Παναγίας Καθολικής Κρεμαστής μέσα στη Ιστορία» – Το πρόγραμμα
Σύμφωνα με τη σχετική ανακοίνωση:
Στις 20 Αυγούστου 2025, και ώρα 7μ.μ. η Εκκλησιαστική Επιτροπή του Ιερού Ναού Παναγίας Καθολικής, με την ευλογία του Σεβ. Μητροπολίτου Ρόδου κ. Κυρίλλου και υπό την Αιγίδα της Ι.Μ. Ρόδου διοργανώνει Επιστημονική, Θεολογική και Ιστορική Ημερίδα στο πλαίσιο της Μεγάλης Θεομητωρικής Εορτής της Κοιμήσεως της Θεοτόκου κατά την οποία εορτάζει ο καθ’ ημάς Ι. Ναός.
Σκοπός είναι η ανάδειξη του ρόλου της Παναγίας στο μυστήριο της Σωτηρίας, αλλά και η διαχρονική Ιστορία του Ι.Ν. Παναγίας Καθολικής. Μέσα από τις εισηγήσεις διακεκριμένων πανεπιστημιακών καθηγητών, βυζαντινολόγων, λαογράφων και αρχαιολόγων αφενός θα τονιστεί το Πρόσωπο της Θεοτόκου ως γεγονός κεντρικό της Εκκλησίας και αφετέρου άγνωστες πτυχές του Ι. Ν. της Παναγίας Καθολικής και του ρόλου του στην ιστορία του νησιού, θα ξεδιπλωθούν βοηθώντας κυρίως τις νεότερες γενιές, να καταλάβουν το σημαντικό έργο του, αλλά και τα αίτια ανοικοδομήσεως του νεότερου υφιστάμενου κτίσματος.
Η Ημερίδα θα πραγματοποιηθεί εντός του Ι.Ν. Παναγίας Καθολικής σύμφωνα με το κάτωθι Πρόγραμμα:
ΟΙΚΟΥΜΕΝΙΚΟ ΠΑΤΡΙΑΡΧΕΙΟ
ΙΕΡΑ ΜΗΤΡΟΠΟΛΗ ΡΟΔΟΥ
Ι. Ν. ΠΑΝΑΓΙΑΣ ΚΑΘΟΛΙΚΗΣ ΚΡΕΜΑΣΤΗΣ
ΕΠΙΣΤΗΜΟΝΙΚΗ ΘΕΟΛΟΓΙΚΗ ΚΑΙ ΙΣΤΟΡΙΚΗ ΗΜΕΡΙΔΑ
«Ο Ι.Ν. Παναγίας Καθολικής Κρεμαστής μέσα στη Ιστορία»
Τετάρτη 20ή Αυγούστου, 19. 00.
Ιερός Ναός Παναγίας Καθολικής Κρεμαστής
ΠΡΟΓΡΑΜΜΑ
Εισηγητές: Σεβασμιώτατος Μητροπολίτης Ρόδου κ. κ. Κύριλλος
Θέμα: Η Υπεραγία Θεοτόκος τιμωμένη με το προσωνύμιο «Καθολική»
-Χρυσόστομος Σταμούλης, καθηγητής Α.Π.Θ. Τμήμα Θεολογίας
Θέμα: «Σχόλιο στη διδασκαλία του Αγίου Κυρίλλου Αλεξανδρείας για την Παρθένο Μαρία»
-Στυλιανός Τσομπανίδης, καθηγητής Α.Π.Θ. Τμήμα Θεολογίας
Θέμα: «H Παναγία, γέφυρα καταλλαγής και στήριγμα της οικουμένης. Μια προσέγγιση με αφετηρία τη ζωντανή μαρτυρία της Παναγίας Καθολικής Κρεμαστής Ρόδου».
-Νεκτάριος Ζάρρας, δρ. Βυζαντινολογίας, καθηγητής Πανεπιστημίου Αιγαίου, Τμήμα Μεσογειακών Σπουδών.
Θέμα: « Η Εφέστια Εικόνα του Παλαιού Ναού της Παναγίας Καθολικής»
-Γεώργιος Ντέλλας δρ.
Θέμα: «Η Παλαιά Εκκλησία της Παναγίας Καθολικής Κρεμαστής»
-Θεολόγος δρ. Λαογραφίας, διευθυντής Μουσικού Σχολείου Ρόδου
Θέμα: «Λαογραφική προσέγγιση του Πανηγυριού της Παναγίας Καθολικής Κρεμαστής».
-Παν/τος Αρχιμανδρίτης Μελίτων Μπέλλος δρ. Θεολογίας.
Θέμα: «Ιχνηλατώντας την ιστορική διαδρομή του Ι.Ν. Παναγίας Καθολικής. Η φιλάνθρωπη προσφορά του «Παλαιού» ναού (1839) & τα αίτια ανοικοδομήσεως του νέου ναού(1956-1960)».
Παρουσίαση κ. Ολυμπία Πατέλη, διευθύντρια 1ου Δημοτικού Σχολείου Κρεμαστής.
