Συμφωνία επετεύχθη χθες σε ευρωπαϊκό επίπεδο σχετικά με την ολοκλήρωση των εκκρεμών μεταρρυθμίσεων και «κενών» του Συμφώνου Μετανάστευσης και Ασύλου, ενόψει της πλήρους εφαρμογής του τον Ιούνιο του 2026. Με την πολιτική συμφωνία που ενέκριναν χθες οι υπουργοί Μετανάστευσης της Ε.Ε. δίνουν τη δυνατότητα στα κράτη-μέλη να επιστρέφουν στις χώρες προέλευσης εκείνους που δεν δικαιούνται άσυλο στην Ευρώπη, αλλά και να μπορούν να δημιουργήσουν «κόμβους» επιστροφών (return hubs) εκτός των συνόρων τους. Επιπλέον, προστέθηκε νέα λίστα «ασφαλών τρίτων χωρών» όπου αιτήσεις ασύλου θα απορρίπτονται, εκτός και εάν συντρέχουν εξαιρετικές συνθήκες, όπως π.χ. πόλεμος. Σημείο «τριβής» υπήρξε, ωστόσο, εξαρχής η λεγόμενη «δεξαμενή αλληλεγγύης», μέσω της οποίας τα κράτη-μέλη –εκτός από εκείνα που αντιμετωπίζουν υψηλές μεταναστευτικές «πιέσεις», όπως η Ελλάδα– θα πρέπει να αποδεχθούν είτε μετεγκαταστάσεις μεταναστών ή να αποδώσουν χρηματική στήριξη στις υπό «πίεση» χώρες.
Ανοιχτό το ενδεχόμενο η ίδια «κατανόηση» Αθήνας – Βερολίνου να ισχύσει και για το δεύτερο εξάμηνο του έτους.
Αν και επετεύχθη πολιτική συμφωνία ανάμεσα στους «27», ήταν ελάχιστα τα κράτη-μέλη που εξέφρασαν πρόθεση να αποδεχθούν μετεγκαταστάσεις από τις χώρες που βρίσκονται υπό «πίεση», παρά το χαμηλό ποσοστό που αναλογεί φέτος σε 21.000 συνολικά μετεγκαταστάσεις και από τις τέσσερις χώρες υπό μεταναστευτική πίεση, την Ελλάδα, την Κύπρο, την Ιταλία και την Ισπανία. Για τη χώρα μας, μάλιστα, το ποσοστό μετεγκαταστάσεων αντιστοιχεί στο 20% (περίπου 4.500). Η πλειονότητα των κρατών-μελών επέλεξε είτε να συνδράμει χρηματικά (το ποσό φέτος αντιστοιχεί συνολικά σε 420 εκατ. ευρώ) είτε με άλλους τρόπους, όπως τεχνογνωσία ή αποστολή ειδικών για τη διαχείριση των συνόρων, κάτι που όμως απορρίπτει ως προοπτική η Αθήνα.
Αντιλαμβανόμενη, λοιπόν, αυτή την πραγματικότητα η Ελλάδα επιδίωξε και πέτυχε διμερώς μια «κατανόηση» με τη Γερμανία, τη βασική δηλαδή χώρα που δέχθηκε όλα τα προηγούμενα χρόνια δευτερογενείς ροές μεταναστών από τη χώρα μας, ώστε να διαγραφούν όλες οι εκκρεμείς υποθέσεις του παρελθόντος βάσει του κανονισμού του Δουβλίνου. Σύμφωνα με κυβερνητικές πηγές, πρόκειται ουσιαστικά για διμερή συμφωνία και αφορά υποθέσεις που, με βάση τον ισχύοντα κανονισμό του Δουβλίνου, η Ελλάδα όφειλε να αποδεχθεί επιστροφή στην επικράτειά της και να εξετάσει εκ νέου αιτήματα ασύλου πολιτών τρίτων χωρών, που όλα αυτά τα χρόνια είχαν περάσει από την επικράτειά της και είχαν καταλήξει στη Γερμανία.
Μεταναστευτικό – Ναυάγιο ανοικτά της Κρήτης: Εχασαν τη ζωή τους από το κρύο και την ασιτία
Εφόσον για φέτος οι μετεγκαταστάσεις αφορούν συνολικά 21.000 αιτούντες άσυλο, η Γερμανία θεωρητικά θα δεχόταν περίπου 5.000 μετανάστες και από τα τέσσερα κράτη-μέλη υπό «μεταναστευτική πίεση». Ο αριθμός αυτός δηλαδή θα ήταν αναλογικά πολύ μικρότερος για τη χώρα μας. Επομένως, η «εκκαθάριση» των εκκρεμοτήτων με τη Γερμανία, που μάλιστα αφορά όλα τα παρελθόντα έτη, έως και το πρώτο εξάμηνο του 2026, δηλαδή τους μήνες πριν από την τελική εφαρμογή του Συμφώνου, τον Ιούνιο, ικανοποιεί την ελληνική πλευρά, ενώ παραμένει ανοιχτό το ενδεχόμενο η ίδια «κατανόηση» μεταξύ Αθήνας και Βερολίνου να ισχύσει και για το δεύτερο εξάμηνο του επόμενου έτους.
Αναγνωρίζοντας ότι η Γερμανία κλήθηκε να διαχειριστεί υψηλές δευτερογενείς ροές τα τελευταία χρόνια, η Ελλάδα εκλαμβάνει την «εκκαθάριση» αυτή ως την «αλληλεγγύη» που δέχεται για τον πρώτο «κύκλο» εφαρμογής του Συμφώνου από τη Γερμανία, ενώ θα επιδιώξει αντίστοιχες συμφωνίες και με άλλες χώρες, όπως το Βέλγιο και η Ολλανδία. Στο περιθώριο του Συμβουλίου, άλλωστε, ο υπουργός Μετανάστευσης και Ασύλου Θάνος Πλεύρης είχε συναντήσεις με ομολόγους του από τη Γαλλία, την Ολλανδία και το Βέλγιο. Στην Ελλάδα σήμερα βρίσκονται υπό διοικητική κράτηση πανελλαδικά περίπου 3.500 μετανάστες, σύμφωνα με κυβερνητικές πηγές, και πρόκειται για στοιχείο «κλειδί» για την επίτευξη συμφωνίας με τη Γερμανία, όπως ενδεχομένως και με άλλα κράτη-μέλη, καθώς το ποσοστό αυτό εκτιμάται ως δυνάμει δευτερογενής ροή. Το Βερολίνο αντιλαμβάνεται δηλαδή ότι οι 3.500 θα μπορούσαν να είχαν καταλήξει στη Γερμανία, εάν δεν βρίσκονταν υπό κράτηση.
Υπ. Μετανάστευσης: Τέλος οι απευθείας αναθέσεις σε ΜΚΟ
Την ίδια συμφωνία, πάντως, με την Ελλάδα πέτυχε και η Ιταλία, μόνο που εκτός από το Βερολίνο κατάφερε «κατανόηση» για διαγραφή παλαιών υποθέσεων βάσει του Δουβλίνου και με το Παρίσι. Ουσιαστικά και οι δύο χώρες «πρώτης εισόδου» πέτυχαν παράλληλες συμφωνίες με κράτη-μέλη της κεντρικής Ευρώπης, ώστε να ξεπεράσουν τη «δυστοκία» εφαρμογής της δεξαμενής «αλληλεγγύης» κατά τον πρώτο κύκλο του Συμφώνου Μετανάστευσης, η αποτελεσματικότητα του οποίου θα κριθεί ουσιαστικά από το 2027.
Πηγή: kathimerini.gr
