Ο πρόεδρος της Πανελλήνιας Ομοσπονδίας Ξεναγών, Νίκος Ξυλουράς, σε συνέντευξη που παραχώρησε στη «δ» μιλά για τη φετινή σεζόν, τους επισκέπτες της Ρόδου, το all inclusive και τις εμπειρίες που θα πρέπει να αναδείξει η Ρόδος. Επισημαίνει ότι λείπει ο προγραμματισμός, έτσι ώστε η πόλη και γενικότερα ο προορισμός να γίνει πιο φιλικός για τον επισκέπτη.
Ακολουθεί η συνέντευξη του κ. Ξυλουρά αναλυτικά:
• Κύριε Ξυλουρά, η φετινή σεζόν ήταν όσο καλή περιμέναμε;
Η φετινή τουριστική σεζόν ξεκίνησε υποτονικά, στην πορεία όμως τα πράγματα βελτιώθηκαν. Μέχρι και τέλη Σεπτεμβρίου οι αφίξεις επισκεπτών δεν παρουσίασαν μείωση σε σύγκριση με το 2018. Εκτιμώ ότι και οι εισπράξεις έχουν θετικό πρόσημο. Σε γενικές γραμμές, ήταν μία καλή σεζόν.
• Οι ξεναγοί έχουν άμεση επαφή με τον επισκέπτη. Ποιοι είναι τελικά οι καλύτεροι και λιγότερο ποιοτικοί πελάτες;
Δεν μπορούμε να μπούμε σε μία τέτοια διαδικασία… Δεν γίνεται να προβαίνουμε σε τέτοιους διαχωρισμούς. Κάθε αγορά έχει τα δικά της χαρακτηριστικά, κάθε εθνικότητα έχει τα δικά της ενδιαφέροντα. Κάποιοι από τους επισκέπτες ενδιαφέρονται για εκδρομές και πολιτισμό, άλλοι για τη γαστρονομία, άλλοι για δραστηριότητες στη φύση. Δεν μπορούμε όμως να βάζουμε ταμπελάκια…
• Ποια παράπονα εκφράζουν οι επισκέπτες του προορισμού;
Τα παράπονα είναι διαχρονικά τα ίδια… Έχουν να κάνουν με την κυκλοφοριακή συμφόρηση την έλλειψη χώρων στάθμευσης, την καθαριότητα, τα μισοτελειωμένα κτίσματα-δεν μπορούν να καταλάβουν γιατί υπάρχουν-την κατάσταση των μνημείων… Είναι πράγματα που λίγο-πολύ τα γνωρίζουμε.
• Ο «τουρισμός εμπειριών» αποτελεί μία ισχυρή τάση. Μπορεί η Ρόδος να προσφέρει στον επισκέπτη εξειδικευμένες τουριστικές εμπειρίες;
Και βέβαια μπορεί η Ρόδος να προσφέρει μία μεγάλη γκάμα εμπειριών στον επισκέπτη. Δεν έχει όμως καταφέρει να αναδείξει αυτές τις εμπειρίες, τουλάχιστον όχι στο βαθμό που θα μπορούσε. Γενικότερα, λείπει ο προγραμματισμός. Υπάρχει π.χ. υπερσυγκέντρωση επισκεπτών σε αρχαιολογικούς χώρους-βλ. Λίνδο-με αποτέλεσμα να δημιουργούνται τεράστιες ουρές και ταλαιπωρία και να μην ευχαριστιέται κανείς την εμπειρία της ξενάγησης.
Παρατηρώ ότι αρκετοί επισκέπτες είναι διατεθειμένοι να πληρώσουν κάτι παραπάνω για κάποια βιωματική εμπειρία που ενδεχομένως συνάδει με τα ενδιαφέροντά και τα χόμπι τους. Αρκετοί είναι εκείνοι οι οποίοι αναζητούν τοπικά προϊόντα υψηλής ποιότητας όπως κρασί ή λάδι.
Έχουν γίνει αξιόλογες προσπάθειες από φορείς για την ανάδειξη των τοπικών προϊόντων, όπως ήταν η καθιέρωση του ροδίτικου πρωινού στα ξενοδοχεία ή το Καλάθι του Αιγαίου… Υπάρχουν βέβαια και μεμονωμένοι επιχειρηματίες που παράγουν υψηλής ποιότητας προϊόντα… Γίνονται κάποια βήματα, απαιτείται όμως περισσότερη και πιο συστηματική προσπάθεια…
Επείγει να αλλάξει η εικόνα της πόλης. Πρέπει να είναι πιο φιλική προς τον επισκέπτη και όχι μόνο. Πρέπει να συνειδητοποιήσουμε ότι η πόλη της Ρόδου, ένα μεγάλο τμήμα της αποτελεί μνημείο και αξιοθέατο και όχι μόνο η Μεσαιωνική Πόλη…
Ο κ. Αγαπητός Ξάνθης, Προϊστάμενος του ΕΟΤ Δωδεκανήσου είχε κάνει μία εξαιρετικά ενδιαφέρουσα πρόταση για την ενοποίηση των αρχαιολογικών χώρων. Σκεφτείτε ένα τουρίστα να ξεκινά από την Παλιά Πόλη και μέσω του Μανδρακίου να φθάνει μέχρι το Λόφο Αγίου του Στεφάνου. Κάποια τέτοια πράγματα μπορούν να αναβαθμίσουν την εμπειρία και είναι εφικτό να γίνουν χωρίς ιδιαίτερο κόπο με τη συνεργασία πιθανότατα της Περιφέρειας, του Δήμου και της Αρχαιολογικής Υπηρεσίας.
• Η αναζήτηση για νέων τουριστικών εμπειριών μπορεί να σημαίνει ότι έχει κουράσει το all inclusive;
Πρέπει να αποφασίσει ο προορισμός ποια θα είναι θέση του απέναντι στο all inclusive. Μη περιμένουμε ότι θα καταργηθεί. Είναι ένα προϊόν που ζητά η αγορά και όσο υπάρχει ζήτηση, θα διατηρείται. Υπάρχουν όμως λύσεις που είναι εύκολο να εφαρμοστούν προκειμένου να μη μένουν κλεισμένοι οι τουρίστες στα ξενοδοχεία συνεχώς, κάτι για το οποίο διαμαρτύρεται η αγορά… Ήδη κάποιοι τουρ οπερέιτορς τις εφαρμόζουν. Μία από αυτές είναι να δίνονται-στο πλαίσιο του πακέτου-voucher για εστιατόρια. Έτσι θα κινείται η αγορά, θα γνωρίζουν οι επισκέπτες την τοπική γαστρονομία, μία λύση που πιστεύω ότι ακόμη και τα ίδια τα ξενοδοχεία θα εξυπηρετούσε.
Και αν τελικά το ζητούμενο είναι να περιορίσουμε το all inclusive θα μπορούσε ενδεχομένως να εφαρμοστεί το μέτρο της ποσόστωσης ανά ξενοδοχείο/αλυσίδα.
Θα πρέπει να εξετάσουμε ποια είναι η διάχυση κερδών από τον τουρισμό στην τοπική κοινωνία. Πώς διαχέονται τα 500 ευρώ φερ’ ειπείν του τουριστικού πακέτου… πόσα μένουν στον τόπο πόσα στη χώρα πόσα στην τοπική αγορά πόσα στον εργαζόμενο… Πρέπει να κερδίζουν όλοι και όχι μερικοί.
• Οι ξεναγοί αποκαλούνται πρεσβευτές του ελληνικού πολιτισμού. Πόσο εύκολος ή δύσκολος είναι ο ρόλος σας;
Οι ξεναγοί είναι αυτοί οι οποίοι θα μεταφέρουν την ιστορία, τον πολιτισμό του τόπου στον επισκέπτη. Όμως οι συνθήκες δεν είναι οι ευκολότερες λόγω του υπερτουρισμού… Στη Ρόδο όπως επίσης στη Σαντορίνη ή στην Αθήνα δεν μπορούμε λόγω συνθηκών να επιτελέσουμε απρόσκοπτα το έργο μας.
Πρέπει να υπάρξει ένα διαφορετικό μοντέλο διαχείρισης και λειτουργίας των αρχαιολογικών χώρων και των μνημείων έτσι ώστε να διασφαλίζεται πάντα η καλύτερη δυνατή εμπειρία στον επισκέπτη. Πρέπει να υπάρξει ένας σχεδιασμός, να μην αφήνονται τα πράγματα στην τύχη τους.
• Τελευταία έχει οξυνθεί το φαινόμενο των παράνομων ξεναγήσεων. Τι είδους προβλήματα δημιουργούνται;
Συνήθως τα πρακτορεία γνωρίζουν καλά τη σημασία του ξεναγού και χρησιμοποιούν μόνο επαγγελματίες. Υπάρχουν όμως και εκείνοι οι οποίοι θέλουν να μειώσουν το κόστος και προσπαθούν να υποκαταστήσουν τους ξεναγούς με άτομα που δεν έχουν την επαρκή εκπαίδευση με ό,τι και αν αυτό συνεπάγεται. Βεβαίως υπάρχουν και τα παράνομα μίνι βαν που κάνουν παράνομες ξεναγήσεις… Δεν υπάρχει όμως επαρκής έλεγχος κι έτσι είναι δύσκολο να αντιμετωπιστεί το πρόβλημα. Αυτές οι παράνομες ξεναγήσεις δημιουργούν στρεβλή εικόνα του προορισμού, κόντρα στη δεοντολογία…
• Θα ήθελα να κλείσουμε με μία αναφορά στο 12ο συνέδριο που θα πραγματοποιηθεί από την Πανελλήνια Ομοσπονδία Ξεναγών σε συνεργασία με την Περιφέρεια και το Δήμο το διάστημα από 7 έως 12 Νοεμβρίου στη Ρόδο…
Το πανελλήνιο συνέδριο ξεναγών γίνεται μετά από πολλά χρόνια. Είχε σταματήσει λόγω της κρίσης. Το 2010 ήταν η σειρά της Ρόδου να το διοργανώσει και δεν τα είχε καταφέρει. Τώρα παίρνουμε το νήμα και ξεκινάμε τα πανελλήνια συνέδρια με την ελπίδα ότι θα ακολουθήσουν τα υπόλοιπα σωματεία της χώρας. Είναι σημαντικό να συναντώνται οι ξεναγοί από όλη τη χώρα, να γνωρίζουν τον κάθε προορισμό εκ του σύνεγγυς και να επιμορφώνονται έτσι ώστε να ανταποκρίνονται καλύτερα στο ρόλο τους.
Επειδή το συνέδριο απευθύνεται μόνο σε διπλωματούχους ξεναγούς, σκεφτήκαμε να διοργανώσουμε μία ανοιχτή ομιλία για το κοινό. Έτσι καλέσαμε τον καθηγητή φυσικής του διαστήματος κ. Ξενοφώντα Μουσά που θα μιλήσει για το μηχανισμό των Αντικυθήρων, το πρώτο… tablet και ηλιακό ρολόι.
