Αίσθηση και συγκίνηση προκάλεσε η προχθεσινοβραδινή ομιλία του Βασίλη Υψηλάντη στο 14 ο Συνέδριο της ΕΝΑΕ, στο ξενοδοχείο DIVANI CARAVEL στην Αθήνα, ο οποίος για εθνικούς, ιστορικούς, αναπτυξιακούς και διοικητικούς λόγους ζήτησε από την ΕΝΑΕ να σταθεί εμπόδιο στον επιχειρούμενο, από την Κυβέρνηση του ΠΑΣΟΚ και το σχέδιο Καλλικράτης, αφανισμό της Δωδεκανήσου από το νέο διοικητικό χάρτη της χώρας, με τη δημιουργία μιας νέας αιρετής αυτοδιοικητικής μονάδας β΄βαθμού την Αιρετή Περιφέρεια Νοτίου Αιγαίου (Κυκλάδες-Δωδεκάνησα), ζητώντας ταυτόχρονα η Δωδεκάνησος να αποτελέσει τη 14η Αιρετή Περιφέρεια της χώρας. Η θέση αυτή έγινε θετικά δεκτή από πολλούς συνέδρους κα αναμφισβήτητα «τάραξε» τα νερά του Συνεδρίου, δεδομένου ότι ήταν η μοναδική τοποθέτηση σχετικά με τη γεγωγραφική οριοθέτηση των νέων αιρετών περιφερειών.
Ο Βασίλης Υψηλάντης υπεστήριξε την υλοποίηση μιας πραγματικής διοικητικής μεταρρύθμισης με στόχο τη συνολική δομική αλλαγή της λειτουργίας του κράτους, ωστόσο διετύπωσε ερωτηματικά σχετικά με την επιτυχία του εγχειρήματος, την παρούσα χρονική στιγμή, πρωτίστως γιατί η οικονομική κρίση πλήττει ισχυρά τη χώρα και δεν υπάρχουν οι αναγκαίοι διαθέσιμοι πόροι και γιατί το ίδιο το σχέδιο Καλλικράτης είναι άτολμο και ελλειπές.
Ερωτηθείς πώς κρίνει το γεγονός της μη τοποθέτησης του Νομάρχη Δωδεκανήσου κ. Γιάννη Μαχαιρίδη επί του θέματος της Δωδεκανήσου απάντησε: «Το γεγονός ότι ο κ. Μαχαιρίδης και η παράταξή του, πλην του κ. Χριστοφάκη, έχουν τοποθετηθεί κατά της αυτοτελούς αιρετής Περιφέρειας της Δωδεκανήσου είναι καταγεγραμμένο και στο Νομαρχιακό Συμβούλιο. Ο κ. Μαχαιρίδης δεν απέφυγε μόνον αυτό, αλλά απέφυγε να θίξει και όσα λέει, για εσωτερική κατανάλωση, περί ορισμού της Ρόδου, ως πρωτεύσουσας της κυοφορούμενης από το ΠΑΣΟΚ νέας αιρετής περιφέρειας Ν. Αιγαίου. Είναι κρίμα για τον τόπο χάριν του Καλλικράτη να θυσιάσουμε τα Δωδεκάνησα. Η ιστορία θα μας κρίνει όλους. Το μόνο που επιχείρησε να κάνει ο κ. Μαχαιρίδης με την παρέμβαση του, στο συνέδριο, ήταν απλά να καλύψει την επικίνδυνη και απαράδεκτη -πράγματι- απουσία, από το σχέδιο Καλλικράτης, της προσέγγισης των θεμάτων και των προβλημάτων των νησιωτικών περιοχών της χώρας και των νησιωτικών αιρετών περιφερειών. Τις πολιτικές αυτές έπρεπε τόσο χρόνια ο πολιτικός του χώρος να είχε εφαρμόσει».
Η ΕΙΣΗΓΗΣΗ ΥΨΗΛΑΝΤΗ
Κυρίες και Κύριοι Συνάδελφοι,
Ολοι γνωρίζουμε με ποιό τρόπο, σταδιακά αλλά σταθερά επήλθε η οργανική και οικονομική αποσύνθεση των Οργανισμών Τοπικής Αυτοδιοίκησης στη χώρα μας.
Ειδικότερα αναφορικά με το θεσμό της Νομαρχιακής Αυτοδιοίκησης, είναι κοινός τόπος, η εν τη γενέσει του, υπόθαλψή του.
Η δραματική αυτή κατάσταση οδήγησε, ιδιαίτερα τα τελευταία χρόνια, τόσο την Κ.Ε.Δ.Κ.Ε, όσο και την Ε.Ν.Α.Ε, σε μια αποφασιστική προώθηση σχεδίου για μια μεγάλη με τομές διοικητική μεταρρύθμιση στη χώρα μας. Έτσι διατυπώθηκαν θέσεις και αρχές, με τη συνεργασία του Ινστιτούτου Τοπικής Αυτοδιοίκησης, μέσα από θεματικά, τακτικά και έκτακτα συνέδρια.
Θεμελιώδη στοιχεία του εγχειρήματος αυτού, ήταν η δομική αλλαγή της λειτουργίας του κράτους, ο εκσυγχρονισμός της λειτουργίας του α’ βαθμού τοπικής αυτοδιοίκησης και η δημιουργία του θεσμού της Αιρετής Περιφέρειας, ως βαθμίδας στο αυτοδιοικητικό σύστημα της χώρας. Επίσης στόχευε στο ξεκαθάρισμα, την οριοθέτηση και τον ορισμό των εξουσιών και αρμοδιοτήτων, μεταξύ κράτους και τοπικής αυτοδιοίκησης (α΄και β΄ βαθμού) και η εξασφάλιση για την τοπική αυτοδιοίκηση πόρων με μια γενναία φορόλογική μεταρρύθμιση χωρίς τη δημιουργία νέων φόρων.
Προϋπόθεση στήριξης των ενεργειών, για την πραγμάτωση της διοικητικής μεταρρύθμισης, ήταν και είναι η διάθεση σημαντικών, τεράστιων κονδυλίων.
Δυστυχώς η παγκόσμια οικονομική κρίση αλλά και η κακή δημοσιονομική ελληνική πραγματικότητα ανέστειλαν τις διαδικασίες υλοποίησης της μεταρρύθμισης.
Το αποτέλεσμα των πρόσφατων, εθνικών εκλογών, που διενεργήθηκαν, τον Οκτώβριο του 2009, με επειχείρημα την κακή κατάσταση της ελληνικής οικονομίας, ξανάφεραν στο επίκεντρο, από πλευράς του ΠΑ.ΣΟ.Κ, τη διοικητική μεταρρύθμιση και μια σειρά άλλων μέτρων που έχουν να κάνουν με το εκλογικό σύστημα και με νομοθετικές πρωτοβουλίες για τη λειτουργία του κράτους. Εύχομαι, οι όποιες τελικά επιλογές, να μην υπαγορευθούν από πρόσκαιρο κομματικό όφελος, γιατί οι έλληνες πολίτες δεν αντέχουν πλέον τέτοιου είδους «καμώματα», απ’ όπου και αν προέρχονται…
Με δεδομένο, ότι ακόμα βρισκόμαστε στη φάση της εξεύρεσης, διατύπωσης και έγκρισης οικονομικών μέτρων, προκειμένου να ξεπεραστεί η ΤΡΑΓΙΚΗ ΚΑΤΑΣΤΑΣΗ ΠΟΥ ΒΡΙΣΚΕΤΑΙ Η ΕΛΛΗΝΙΚΗ ΟΙΚΟΝΟΜΙΑ και ότι το Κράτος σήμερα οφείλει στους Ο.Τ.Α δημιουργείται το πρώτο εύλογο ερώτημα. Εαν και κατά πόσο, με τα δεδομένα αυτά, μπορεί να έχει επιτυχία το εγχείρημα αφού “a priori”, ελλείπει η βασική οικονομική προϋπόθεση.
Και πώς επιπλέον μπορούμε να εφαρμόσουμε άμεσα τη διοικητική μεταρρύθμιση, δίχως να υπάρχει μελέτη σχετική με το κόστος μετάβασης στη νέα πραγματικότητα αλλά ταυτόχρονα και εξειδίκευση και πρόβλεψη των ποσών αυτών στον προϋπολογισμό για την υλοποίηση και στήριξη του εγχειρήματος.
Εκφράζω το φόβο ότι με την επιφανειακή αυτή προσέγγιση, κινδυνεύει η αυτοδιοίκηση και η χώρα γενικότερα, να χάσει το μεγάλο στοίχημα για την πραγματική διοικητική ανασυγκρότησή της.
Περαιτέρω το ίδιο το σχέδιο «ΚΑΛΛΙΚΡΑΤΗΣ», όπως το παρουσίασε η Κυβέρνηση, εμφανίζεται ως γενικόλογο, άτολμο, που δεν απαντά στις μέχρι σήμερα προϋποθέσεις που η Ε.Ν.Α.Ε είχε βάλει στην προηγούμενη Κυβέρνηση και βάζει στην νέα σήμερα, «κόκκινη γραμμή» και στην προηγούμενη Κυβέρνηση, για να μην αποτύχει από το ξεκίνημά του ένα πραγματικά, σε όλη του τη διάσταση αναγκαίο εθνικό εγχείρημα.
Επειδή, κυρίες και κύριοι συνάδελφοι, τα επιμέρους ζητήματα του σχεδίου έχουν αναπτυχθεί και από το προεδρείο αλλά και από άλλους συναδέλφους, θα ήθελα να μου επιτρέψετε να θέσω ένα ζήτημα, κατά την άποψή μου, ΘΕΜΕΛΙΩΔΟΥΣ ΕΘΝΙΚΗΣ ΣΗΜΑΣΙΑΣ, το οποίο, δυστυχώς, το «Σχέδιο Καλλικράτης» ΑΓΝΟΕΙ ΠΑΝΤΕΛΩΣ σε σχέση με τον β΄βαθμό τοπικής αυτοδιοίκησης. Και εννοώ το πρόβλημα της ΝΗΣΙΩΤΙΚΟΤΗΤΑΣ δηλαδή των προβλημάτων που αντιμετωπίζουν τα νησιά σε σχέση με τον ηπειρωτικό κορμό της χώρας και η ανάγκη αντιμετώπισής τους. Η πρόσφατη συνταγματική μεταρρύθμιση, στο άρθρο 101 του Σ. προβλέπει την ανάγκη με τη λήψη μέτρων αλλά ακόμα και με την εφαρμογή εξαιρέσεων από τα ισχύοντα στην υπόλοιπη χώρα. Το ίδιο έρχεται να επιβεβαιώσει, και η προσφάτως τεθείσα, σε ισχύ Συνθήκη της Λισσαβώνας στα πλαίσια της Ευρωπαϊκής ΄Ενωσης σχετικά με τα νησιά. Και ενώ μιλάμε για την Ευρώπη των Περιφερειών αλλά και τη στήριξη των Ευρωπαικών Νησιών, στην πρόταση της Ελληνικής Κυβέρνησης για τη Διοικητική Μεταρρύθμιση, υπάρχει προκλητική επί του θέματος ΣΙΩΠΗ.
Σε σχέση πάντα με το ίδιο πρόβλημα παρατηρούμε και μια γενικότερη υπεραπλούστευση του γεωγραφικού προσδιορισμού των αιρετών περιφερειών, ιδιάιτερα σε σχέση με το νησιωτικό χώρο, αφού αβασάνιστα η Κυβέρνηση επέλεξε να προτείνει ως αριθμό και ως γεωγραφικές ενότητες τις σημερινές 13 διοικητικές περιφέρειες.
Και στο σημείο αυτό επιτρέψτε μου, να αναφερθώ στην ιδιαίτερη μου πατρίδα τα ΔΩΔΕΚΑΝΗΣΑ, όπου η εμπειρία, ακριβώς λόγω των προβλημάτων της νησιωτικότητας, από τη ΔΙΟΙΚΗΣΗ της ΣΥΡΟΥ ήταν, παρά τις φιλότιμες προσωπικές προσπάθειες ορισμένων διορισμένων περιφερειαρχών, τραυματική , ελλειπής, βασανιστική, απογοητευτική, ελλειπής. Και μόνον άτομα που κατοικούν σε βουνά ή πρόσωπα που δυστυχώς αν και γνώστες της νησιωτικής πραγματικότητας έχουν προσκυνήσει τον «Μαμωνά» της Πλατείας Συντάγματος και του Κολωνακίου, θα μπορούσαν να φτιάξουν μια αιρετή περιφέρεια «μόρφωμα», αποτελούμενη από 44 περίπου κατοικημένα νησιά, από το Νότο προς τον Βορρά και από την Ανατολή στη Δύση του Αιγαίου.
Σήμερα παραβιάζοντας ακόμα και τις αρχές που θέτει ο Καλικράτης, για μια νέα αληθινή οικονομική και κοινωνική γεωγραφία της χώρας, απαραίτητη κλίμακα για αναπτυξιακές λειτουργίες, η Κυβέρνηση ΣΥΝΕΝΩΝΕΙ ΣΕ ΜΙΑ ΑΥΤΟΔΙΟΙΚΗΤΙΚΗ ΠΛΕΟΝ ΠΕΡΙΦΕΡΕΙΑ ΚΥΚΛΑΔΕΣ ΚΑΙ ΔΩΔΕΚΑΝΗΣΑ. Σαράντα τέσσερα περίπου κατοικημένα νησιά σε μια περιφέρεια.
Το γεγονός αυτό αποτελεί ΕΓΚΛΗΜΑ που λαμβάνει και εθνικές διαστάσεις, αν αναλογιστεί κανείς ότι τα ΔΩΔΕΚΑΝΗΣΑ, ως γεωγραφική ενότητα (σύμπλεγμα νησιών) ορίζονται και σε ΔΙΕΘΝΕΙΣ ΣΥΝΘΗΚΕΣ (Παρισίων 1947, Λωζάνης και το Ιταλικό Τουρκικό Πρωτοκόλλο του 1932) που αποτελούν ασπίδα σήμερα σε κάθε επιβουλή. Το νησιωτικό σύμπλεγμα της Δωδεκανήσου, το σημαντικό αυτό κομμάτι ΕΛΛΗΝΙΣΜΟΥ, που τελευταίο, πριν εξήντα τρία μόλις χρόνια, ύστερα από 500 περίπου χρόνια σκλαβιάς, κατάφερε και ενσωματώθηκε στον ΕΘΝΙΚΟ ΚΟΡΜΟ, με τους αγώνες των ΔΩΔΕΚΑΝΗΣΙΩΝ. Σήμερα το ίδιο το Ελληνικό Κράτος αρνείται την υπόστασή της, στο νέο διοικητικό χάρτη της χώρας. Αρνείται το προνόμιο αυτό στο πλέον απομακρυσμένο τμήμα από τον εθνικό και κοινοτικό κορμό, από το Νοτιανατολικότερο σύνορο της χώρας και της Ευρωπαικής Ένωσης, γέφυρα Ανατολής και Δύσης, που αναπτύχθηκε οικονομικά αυτοδύναμα, που στον παγκόσμιο τουριστικό χάρτη έχει αποκτήσει ισχυρό εμπορικό όνομα, με υποδομές από την εποχή του καταχτητή που δυστυχώς καταρρέουν και που μόνον μια αυτοτελής Περιφέρεια της Δωδεκανήσου μπορεί να διασώσει, με τοπικό δίκαιο σε ισχύ, με υποδομές της δικαστικής εξουσίας μέχρι και το βαθμό του Εφετείου, με σημαντική Δημόσια Ακίνητη Περιουσία για την οποία έχει λόγο η τοπική κοινωνία ακριβώς λόγω των ιστορικών συνθηκών και δεδομένων, με κοινές αναπτυξιακές και διοικητικές παραμέτρους και συνθήκες .
Ακούω δυστυχώς και συμπατριώτες μου να αναπτύσσουν άλλη προσέγγιση θεωρητική και ανούσια, παρσυρμένοι από την ιδιαίτερη ευλάβεια που δείχνουν στον Καλλικράτη για ευννόητους λόγους.
Για αυτούς τους λόγους αλλά και για άλλους πολλούς, στους οποίους δνε θα αναφερθώ σήμερα, ζητώ από το κυρίαρχο Σώμα της ΕΝΑΕ, στο ψήφισμα της, να τονίσει τόσο το θέμα προσέγγισης της νησιωτικότητας και για το β’ βαθμό τοπικής αυτοδιοίκησης, όπως σημαντική παράμετρος της είναι και η διατήρηση των νησιωτικών επαρχείων όσο και της αναγκαιότητας δημιουργίας μιας 14ης Περιφέρειας, όπως είναι και ο αριθμός του σημερινού συνεδρίου μας. Της Αιρετής Περιφέρειας Δωδεκανήσου.
Οι σκέψεις μου αυτές, αντιλαμβάνεστε ότι δεν υπαγορεύονται ούτε από τοπικιστικές σκοπιμότητες. Αν και θα μπορούσε να τεθεί και έτσι το ζήτημα, γιατί πιστεύω, ότι όπως όλοι εσείς δεν θα θέλατε να ψάχνετε την Κρήτη, την Ήπειρο, τη Θεσσαλία, την Πελοπόννησο, τα Επτάνησα στην εγκυκλοπαίδεια, το ίδιο επιθυμώ και εγώ για τα ΔΩΔΕΚΑΝΗΣΑ. Ούτε βεβαίως από πολιτικές ή κομματικές σκοπιμότητες. ΤΟ ΥΠΑΓΟΡΕΥΕΙ ΣΕ ΜΕΝΑ, ΣΕ ΟΛΟΥΣ ΜΑΣ Η ΑΥΤΟΔΙΟΙΚΗΤΙΚΗ ΑΛΛΑ ΚΥΡΙΩΣ Η ΕΘΝΙΚΗ ΜΑΣ ΣΥΝΕΙΔΗΣΗ. ΤΟ ΕΠΙΒΑΛΛΕΙ Η ΟΡΘΗ ΠΕΡΙΦΕΡΕΙΑΚΗ ΑΝΑΤΑΞΗ ΤΗΣ ΧΩΡΑΣ.
Με τις σκέψεις αυτές συντάσσομαι με την άποψη ότι το κεφάλαιο της διοικητικής μεταρρύθμισης για την ΕΝΑΕ, εκ των πραγμάτων και τη δυναμική των γεγονότων δεν κλείνει εδώ. Αφού είμαστε και θα συνεχίσουνε να είμαστε οι θεματοφύλακες μιας ΑΥΘΕΝΤΙΚΗΣ ΚΑΙ ΠΡΑΓΜΑΤΙΚΗΣ ΔΙΟΙΚΗΤΙΚΗΣ ΜΕΤΑΡΡΥΘΜΙΣΗΣ. Μια μεταρρύθμισης που θα μπορέσει επιτέλους να απελευθερώσει τις υγιείς δυνάμεις της Ελληνικής Περιφέρειας με στόχο την αειφόρο ανάπτυξη της χώρας μακριά από τις στρεβλώσεις της αποτυχημένης μη αναταποδοτικής και συγκεντρωτικής λειτουργίας του ελληνικού κράτους.
Σας ευχαριστώ.