• Η τροποποίηση των ποσοστών δέσμευσης πόρων στο πρόγραμμα «Νότιο Αιγαίο 2021-2027» αποτέλεσε τον κρίσιμο όρο για να εκδοθεί πρόσκληση για τους βιολογικούς Λάρδου, Αφάντου και Αρχαγγέλου, στοιχείο που ακυρώνει τους ισχυρισμούς του Σωτήρη Βαγιανού ότι υπήρχε δυνατότητα χρηματοδότησης νωρίτερα
Στη δημόσια συζήτηση για τα έργα λυμάτων στη Ρόδο, οι πολιτικές αιχμές συχνά επιχειρούν να σκεπάσουν το βασικό ερώτημα, πότε και με ποιες προϋποθέσεις μπορεί να κινηθεί θεσμικά μια χρηματοδότηση.
Η πρόσκληση ύψους 20.000.000 ευρώ προς τη ΔΕΥΑΡ για τους βιολογικούς Λάρδου, Αφάντου και Αρχαγγέλου δεν προέκυψε ως επικοινωνιακή κίνηση της στιγμής, ούτε ως επιλογή που μπορούσε να γίνει οποτεδήποτε.
Συνδέθηκε άμεσα με μια συγκεκριμένη θεσμική εξέλιξη, τη δημοσίευση στο ΦΕΚ στις 28.11.2025 της απόφασης για τροποποίηση των ποσοστών δέσμευσης πόρων του Περιφερειακού Προγράμματος «Νότιο Αιγαίο 2021-2027».
Το κρίσιμο σημείο είναι το ΦΕΚ και όχι η αντιπαράθεση
Σύμφωνα με την απόφαση που δημοσιεύθηκε στην Εφημερίδα της Κυβερνήσεως στις 28.11.2025, εγκρίνεται τροποποίηση των ποσοστών δέσμευσης πόρων του Προγράμματος «Νότιο Αιγαίο 2021-2027», με αυξημένα ανώτατα επιτρεπόμενα ποσοστά εντάξεων σε συγκεκριμένες προτεραιότητες και με ρητή αναφορά ότι η υπερδέσμευση είναι αναγκαία για να καταστεί δυνατή η έκδοση πρόσκλησης για έργα λυμάτων στους οικισμούς Γ’ κατηγορίας Λάρδου, Αφάντου και Αρχαγγέλου στη Ρόδο, με προϋπολογισμό 20.000.000 ευρώ.
Αυτό είναι το σημείο που μετατοπίζει το θέμα από το επίπεδο της πολιτικής αντιπαράθεσης στο πεδίο της τεκμηρίωσης. Η πρόσκληση δεν εμφανίστηκε επειδή κάποιος αποφάσισε να πιέσει ή να ανταποδώσει, αλλά επειδή διαμορφώθηκε το απαιτούμενο χρηματοδοτικό και κανονιστικό περιθώριο εντός του προγράμματος.
Το ίδιο το κείμενο του ΦΕΚ περιγράφει ότι η αιτούμενη υπερδέσμευση κρίθηκε αναγκαία ακριβώς για να εκδοθεί η πρόσκληση.
Τι άλλαξε με την τροποποίηση των ποσοστών δέσμευσης πόρων
Η απόφαση προβλέπει αυξήσεις στα ανώτατα επιτρεπόμενα ποσοστά εντάξεων επί της συνολικής χρηματοδότησης σε επιλεγμένες προτεραιότητες και παράλληλα ορίζει συνολικό ανώτατο όριο δημόσιας δαπάνης ενταγμένων έργων σε επίπεδο προγράμματος. Αυτή η τεχνική λεπτομέρεια έχει πρακτικό αποτέλεσμα, διότι χωρίς την αντίστοιχη θεσμική έγκριση, η Διαχειριστική Αρχή και η Περιφέρεια δεν μπορούν να κινηθούν για νέα πρόσκληση στο ύψος και με το αντικείμενο που απαιτεί το πρόβλημα της Ρόδου.
Το ΦΕΚ δεν μιλά γενικά. Αναφέρει συγκεκριμένα ότι η υπερδέσμευση είναι αναγκαία για να καταστεί δυνατή, μεταξύ άλλων, η έκδοση πρόσκλησης για έργα λυμάτων στους οικισμούς Γ’ κατηγορίας Λάρδου, Αφάντου και Αρχαγγέλου στη Ρόδο, με προϋπολογισμό 20.000.000 ευρώ.
Η χρονική αλληλουχία που εξηγεί γιατί η πρόσκληση δεν μπορούσε να προηγηθεί
Το στοιχείο που αλλάζει το βάρος των ισχυρισμών είναι η ακολουθία ημερομηνιών. Η απόφαση υπογράφεται στις 26.11.2025 και δημοσιεύεται στις 28.11.2025. Από εκείνο το σημείο και μετά δημιουργείται το θεσμικό πλαίσιο που επιτρέπει να «ανοίξει» πρόσκληση τέτοιου ύψους για το συγκεκριμένο αντικείμενο.
Σε αυτό το πλαίσιο εντάσσεται και η ανάρτηση του περιφερειάρχη Νοτίου Αιγαίου και προέδρου της ΕΝΠΕ κ. Γιώργου Χατζημάρκου, η οποία δημοσιοποιήθηκε στις 22.12.2025 και συνδέει ευθέως την έκδοση της πρόσκλησης με τη λήψη του σχετικού ΦΕΚ της 28ης Νοεμβρίου 2025.
Η πολιτική ουσία εδώ είναι ότι η Περιφέρεια επικαλείται συγκεκριμένο διοικητικό γεγονός ως προϋπόθεση, όχι μια αόριστη πρόθεση. Επομένως, οι ισχυρισμοί του προέδρου της ΔΕΥΑΡ κ. Σωτήρη Βαγιανού περί εκδικητικής στάσης της Περιφέρειας Νοτίου Αιγαίου, αλλά και περί δυνατότητας χρηματοδότησης του έργου προγενέστερα, συγκρούονται με το τεκμήριο που προσφέρει το ΦΕΚ, δηλαδή την επίσημη αιτιολόγηση ότι η υπερδέσμευση ζητήθηκε ως αναγκαία για να καταστεί δυνατή η έκδοση της πρόσκλησης.
Αυτούσια η ανάρτηση του Γιώργου Χατζημάρκου
Παρατίθεται αυτούσια η ανάρτηση όπως δημοσιεύθηκε:
Καλημέρα και καλή εβδομάδα.
Κάτι ιδιαίτερα σημαντικό που έχουμε κατακτήσει στην Περιφέρεια μας, είναι να μην επιτρέπουμε στις προκλητικές συμπεριφορές να επηρεάσουν την δουλειά μας. Ενα σημαντικό ζήτημα στο νησί της Ρόδου είναι η ύπαρξη τριών οικισμών που βρίσκονται στην κατάταξη των οικισμών Γ’ Προτεραιότητας της χώρας μας και δεν έχουν εγκαταστάσεις Βιολογικού Καθαρισμού. Είναι οι οικισμοί Λάρδου, Αφάντου και Αρχαγγέλου. Πολλά χρόνια περιμένουμε όλοι την λύση που οφείλει να δώσει σε αυτό το ζήτημα ο Δήμος Ρόδου και η ΔΕΥΑ Ρόδου και έχουμε ακούσει τόσες δικαιολογίες που δυσκολευόμαστε πλέον να διακρίνουμε τι πραγματικά ισχύει.
Η έλλειψη αυτών των τριών Βιολογικών υπήρξε και δυστυχώς παραμένει αγκάθι στις συζητήσεις μας με την Ευρωπαϊκή Επιτροπή.
Η δική μας στήριξη στην προσπάθεια της ΔΕΥΑ Ρόδου να δώσει την αναγκαία λύση, είναι η βοήθεια στην χρηματοδότηση των έργων αυτών. Σε αυτό, όπως και σε όλα τα έργα που χρειάζονται τα νησιά μας, ήμασταν πάντα διαθέσιμοι. Το τελευταίο διάστημα, ο Πρόεδρος της ΔΕΥΑ Ρόδου φρόντισε, ανάμεσα στα πολλά ψέματα που έχει διαδώσει, να μας κατηγορήσει και για αυτό.
Μόλις στις 28 Νοεμβρίου 2025 λάβαμε το ΦΕΚ που μας δίνει τη δυνατότητα να εκδώσουμε πρόσκληση ύψους 20.000.000,00 ευρώ, προς την ΔΕΥΑ Ρόδου για την κατάθεση, από πλευράς της, των φακέλων των αντίστοιχων έργων για την χρηματοδότηση τους. Οι Υπηρεσίες μας, μόλις λάβαμε το σχετικό ΦΕΚ, ξεκίνησαν αμέσως την διαδικασία έκδοσης της σχετικής πρόσκλησης που τις ημέρες αυτές θα βρίσκεται και επίσημα στα χέρια της ΔΕΥΑ Ρόδου. Οπως προείπα, κάτι σημαντικό που κατακτήσαμε στην Περιφέρεια μας είναι να μην επιτρέπουμε να μας επηρεάσει την δουλειά μας καμία προκλητική ή παραβατική συμπεριφορά. Η ΔΕΥΑ Ρόδου έχει σπάσει κάθε ρεκόρ προκλήσεων αλλά αυτό χαρακτηρίζει την λειτουργία της δικής της διοίκησης. Κανένα ψέμα του Προέδρου της ΔΕΥΑ Ρόδου, καμία συκοφαντία, καμία παραβατική συμπεριφορά δεν θα βγάλει εμάς από τον δρόμο του διαρκούς αγώνα για την εξασφάλιση πόρων για έργα που έχει ανάγκη ο τόπος μας.
Από τον αγώνα να υπηρετούμε την κοινωνία και όχι προσωπικές ατζέντες. Από τον αγώνα να μιλάμε με στοιχεία και όχι με φαντασιώσεις.
Η πολιτική που στηρίζεται σε αξίες, δεν κλονίζεται».
Το απόσπασμα από το ΦΕΚ που συνδέει ευθέως την υπερδέσμευση με την πρόσκληση
Παρατίθεται το κρίσιμο απόσπασμα από το ΦΕΚ, εκεί όπου τεκμηριώνεται ο λόγος της υπερδέσμευσης και η άμεση σύνδεση με την πρόσκληση για τα έργα λυμάτων στη Ρόδο:
«Η αιτούμενη υπερδέσμευση είναι αναγκαία, προκειμένου να καταστεί δυνατή: Για την Προτεραιότητα 2 (Αειφορική ανάπτυξη και βιώσιμη διαχείριση των πόρων): Η έκδοση πρόσκλησης για την υλοποίηση έργων λυμάτων στους οικισμούς Γ’ κατηγορίας της Περιφέρειας Λάρδου, Αφάντου και Αρχαγγέλου στη Ρόδο, π/υ 20.000.000€».
Γιατί η τεκμηρίωση ακυρώνει τον λαϊκισμό και μεταφέρει την πίεση στους φακέλους
Με βάση τα παραπάνω, η συζήτηση για το αν υπήρχε «διάθεση» χρηματοδότησης νωρίτερα υποχωρεί μπροστά σε ένα πιο απτό ζήτημα: υπήρχε δυνατότητα έκδοσης πρόσκλησης πριν από τη δημοσίευση της τροποποίησης στο ΦΕΚ; Το ίδιο το ΦΕΚ απαντά εμμέσως, καθώς χαρακτηρίζει την υπερδέσμευση «αναγκαία» για να καταστεί δυνατή η πρόσκληση.
Αυτό δεν λειτουργεί απλώς ως πολιτική απάντηση στον Σωτήρη Βαγιανό, αλλά ως δημόσια υπενθύμιση ότι οι χρηματοδοτήσεις στο ΕΣΠΑ δεν κινούνται με συνθήματα, αλλά με κανόνες επιλεξιμότητας, όρια εντάξεων, ποσοστά δέσμευσης και εγκεκριμένες διαδικασίες. Όταν το θεσμικό βήμα έγινε στις 28.11.2025, η Περιφέρεια υποστηρίζει ότι τότε ακριβώς μπόρεσε να κινηθεί διοικητικά για πρόσκληση 20.000.000 ευρώ, αφαιρώντας έδαφος από το επιχείρημα ότι «μπορούσε και πριν» αλλά δεν το έκανε για λόγους αντιπαράθεσης.
Η πρόσκληση δεν κλείνει το ζήτημα, αλλά το ανοίγει στο πιο απαιτητικό του στάδιο. Η πρόσκληση προς τη ΔΕΥΑΡ, όπως παρουσιάστηκε, σημαίνει ότι πλέον το κρίσιμο πεδίο είναι η ωριμότητα, η τεχνική πληρότητα και η ταχύτητα κατάθεσης φακέλων για τα έργα, ώστε να μην μετατραπεί μια θεσμική δυνατότητα σε ακόμη ένα χαμένο παράθυρο.
