• Η Ένωση Ξενοδόχων και η Περιφέρεια Νοτίου Αιγαίου ενώνουν δυνάμεις για την προστασία των ακτών Ιξιάς–Κρεμαστής, ενώ οι μετρήσεις δείχνουν πως το νησί χάνει πάνω από 1,3 εκατ. τετραγωνικά μέτρα γης • Σπίτια, δρόμοι και τουριστικές υποδομές έχουν υποστεί ζημιές ή απειλούνται από τα δυτικά του νησιού
Τη χρηματοδότηση προμελέτης για την αντιμετώπιση της διάβρωσης των ακτών από τις Κάτω Πέτρες έως και την Κρεμαστή ανακοίνωσε η Ένωση Ξενοδόχων Ρόδου (ΕΞΡ), σε συνέντευξη Τύπου παρουσία του περιφερειάρχη Νοτίου Αιγαίου Γιώργου Χατζημάρκου. Η προμελέτη θα καλύψει παράκτια ζώνη 12 χιλιομέτρων, από τον κόλπο της Ιξιάς έως την Κρεμαστή, με στόχο την επιστημονική αξιολόγηση της κατάστασης και την πρόταση εφαρμόσιμων λύσεων προστασίας.
Ο πρόεδρος της ΕΞΡ, Γιάννης Παπαβασιλείου, υπογράμμισε ότι η διάβρωση αποτελεί διαχρονικό και επιδεινούμενο πρόβλημα, το οποίο επηρεάζει το περιβάλλον, τον χαρακτήρα της περιοχής και την ποιότητα ζωής κατοίκων και επισκεπτών. «Η μελέτη του 1990 προέβλεπε απώλεια 20 μέτρων ακτής σε 40 χρόνια. Οι μετρήσεις του 2002 δείχνουν ήδη 10 μέτρα. Η πρόβλεψη έχει ξεπεραστεί από την πραγματικότητα», ανέφερε χαρακτηριστικά. Ο κ. Παπαβασιλείου εξέφρασε ικανοποίηση για τη συνεργασία με την Περιφέρεια, που αναλαμβάνει την αδειοδότηση, χρηματοδότηση και υλοποίηση των επόμενων σταδίων, ενώ διαβεβαίωσε ότι μεγάλο μέρος της ακτογραμμής θα παραμείνει ελεύθερο και προσβάσιμο στο κοινό, ως χώρος αναψυχής. Ο ξενοδόχος Βασίλης Καραγιάννης υπενθύμισε ότι οι προσπάθειες ανάπλασης ξεκίνησαν ήδη από τη δεκαετία του 1990, με πρωτοβουλία ξενοδόχων της Ιξιάς που είχαν αναθέσει μελέτες στην εταιρεία Ρογκάν. «Αυτή τη φορά, στόχος είναι να υπάρχει ενιαίο μέτωπο και συντονισμός όλων των εμπλεκομένων», σημείωσε. Ο περιφερειάρχης Γιώργος Χατζημάρκος χαρακτήρισε την πρωτοβουλία της ΕΞΡ «παράδειγμα συλλογικής ευθύνης». Τόνισε ότι ο κόλπος της Ιξιάς αποτελεί μία από τις πλέον επιβαρυμένες περιοχές του Νοτίου Αιγαίου, με την απώλεια γης να είναι πια θέμα χρόνου. «Η Περιφέρεια θα πάρει πάνω της το έργο, αναζητώντας τους απαιτούμενους πόρους για την πλήρη υλοποίησή του», δεσμεύτηκε ο κ. Χατζημάρκος.
Μελέτες από τον Δήμο Ρόδου σε Κρεμαστή, Καλαβάρδα και Σορωνή
Η κλιματική κρίση δεν αφήνει περιθώρια αναβολής. Οι δυτικές ακτές της Ρόδου —από την Κρεμαστή μέχρι την Κάμειρο Σκάλα— χάνονται κυριολεκτικά μέτρο-μέτρο. Η άνοδος της στάθμης της θάλασσας, η διάβρωση του εδάφους, η άναρχη τουριστική ανάπτυξη και η εγκατάλειψη της φυσικής ακτογραμμής δημιουργούν ένα εκρηκτικό μείγμα. Το ανησυχητικό δεν είναι μόνο το φαινόμενο, αλλά η αδράνεια: κάθε καθυστέρηση κοστίζει έδαφος, υποδομές και ιδιωτικές περιουσίες. Ο Δήμος Ρόδου προχώρησε το 2025 σε ανάθεση μελέτης προστασίας της ακτής Κρεμαστής στην εταιρεία Υδροακτοτεχνική Ι.Κ.Ε., αξίας 36.363 ευρώ, την οποία ήδη έχει παραλάβει αναζητώντας πρόγραμμα χρηματοδότησης. Η δράση εντάσσεται στο πρόγραμμα LIFE-IP AdaptInGR, που αφορά στην προσαρμογή στην κλιματική αλλαγή. Παράλληλα, έχουν προκηρυχθεί και οι μελέτες για Σορωνή και Καλαβάρδα, συνολικού ύψους άνω των 220.000 ευρώ. Οι μελέτες αυτές χρηματοδοτούνται από το Πρόγραμμα LIFE, το Πράσινο Ταμείο και ίδιους πόρους του Δήμου.
Η ακτή γίνεται… θάλασσα
Όπως σημειώνει ο πρόεδρος των Τοπογράφων Ρόδου Παναγιώτης Τσιράκος, «τα κτήματα που έχουν πλέον καταληφθεί από τη θάλασσα, εξακολουθούν να παραμένουν εγγεγραμμένα στις κτηματολογικές μερίδες». Σε πολλές περιοχές, όπως στις Φάνες και την Κρεμαστή, η θάλασσα έχει προχωρήσει έως και 200 μέτρα μέσα στην ξηρά. Οι κάτοικοι βλέπουν τις παραλίες τους να εξαφανίζονται και τα κύματα να πλησιάζουν στα σπίτια τους. Η στατιστική εικόνα είναι αποκαλυπτική: Οι παραλίες των Πεταλούδων έχουν μειωθεί κατά 1,35 εκατομμύρια τετραγωνικά μέτρα τα τελευταία 70 χρόνια, δηλαδή πάνω από 1.350 στρέμματα γης έχουν χαθεί κάτω από τη θάλασσα. Η μέση υποχώρηση της ξηράς υπολογίζεται σε 1,4 μέτρα ετησίως. Η μόνη θετική εμπειρία προέρχεται από τη Θολό, όπου στα τέλη της δεκαετίας του ’90 ο καθηγητής του Πανεπιστημίου Πατρών Γιώργος Γούδας εφάρμοσε πειραματικά το σύστημα ΣΠΑΑ (υποθαλάσσιες προβόλοι). Η παρέμβαση αυτή συνέβαλε στην αποκατάσταση της ακτής, καθώς η άμμος συσσωρεύθηκε και ανακτήθηκαν απώλειες εικοσαετίας. Απόδειξη ότι όταν υπάρχει σχεδιασμός και συνέπεια, η φύση “συνεργάζεται”. Οι μελέτες είναι το πρώτο βήμα. Όμως η πραγματική πρόκληση είναι η επίσπευση των έργων. Κάθε καλοκαίρι που περνά, η γραμμή της θάλασσας προχωρά, αφανίζοντας ακτές, περιουσίες και τουριστικές υποδομές.