Οι διακοπές ενδέχεται να κοστίζουν περισσότερο, όχι μόνο λόγω πληθωρισμού, αλλά και εξαιτίας καινούριων χρεώσεων που υιοθετούν όλο και περισσότεροι ταξιδιωτικοί προορισμοί. Οι χρεώσεις αυτές αφορούν διαμονή, εισιτήρια μεταφοράς, ακόμα και είσοδο σε εθνικά πάρκα ή προστατευόμενες περιοχές.
Αν και η αύξηση των τιμών δημιουργεί δυσαρέσκεια, τα νέα αυτά τέλη αποσκοπούν κυρίως στην αντιμετώπιση της κλιματικής κρίσης και τη διατήρηση οικοσυστημάτων και περιοχών ιδιαίτερης τουριστικής πίεσης.
Από τον Ιανουάριο του 2024, η Ελλάδα αντικατέστησε τον φόρο διανυκτέρευσης με τέλος ανθεκτικότητας στην κλιματική κρίση. Το τέλος κυμαίνεται από 0,50 έως 10 ευρώ ανά διανυκτέρευση, ανάλογα με την κατηγορία καταλύματος και την εποχή. Παράλληλα, προστέθηκαν έξτρα χρεώσεις έως 20 ευρώ σε νησιά με υψηλή επισκεψιμότητα, όπως η Μύκονος και η Σαντορίνη. Ο στόχος του μέτρου είναι η άντληση 400 εκατ. ευρώ ετησίως, με σκοπό τη χρηματοδότηση έργων σε ύδρευση, πρόληψη φυσικών καταστροφών και περιβαλλοντική αποκατάσταση.
Καθώς τα ακραία φαινόμενα γίνονται συχνότερα, αρκετές χώρες με μεγάλη τουριστική κίνηση υιοθετούν παρόμοια μέτρα.
Τον Αύγουστο του 2023, η Λαχάινα της Χαβάης επλήγη από μία από τις φονικότερες πυρκαγιές στην ιστορία των ΗΠΑ. Αποτέλεσμα ήταν ο θάνατος 102 ανθρώπων και η καταστροφή χιλιάδων κτηρίων. Τον Μάιο του 2025, η Χαβάη ανακοίνωσε τον πρώτο τουριστικό “Green Fee” στις ΗΠΑ, που θα ισχύσει από το 2026. Θα προστεθεί 0,75% επί των υφιστάμενων φόρων διαμονής, με στόχο τη συγκέντρωση 100 εκατ. δολαρίων το χρόνο για περιβαλλοντικές παρεμβάσεις.
Η Σούζαν Φαζέκας, ξεναγός και επιχειρηματίας, τονίζει πως: «Το να ζητάμε από τους επισκέπτες να συμβάλουν στη φροντίδα αυτών των τόπων δεν είναι βάρος, αλλά ευκαιρία να συμμετέχουν ενεργά».
Το 2024, το Μπαλί επέβαλε περιβαλλοντικό τέλος 150.000 ρουπιών (περίπου 7,93 ευρώ) για κάθε ξένο επισκέπτη. Οι Μαλδίβες, από το 2015, χρεώνουν “Green Tax” ανά διανυκτέρευση. Το 2025 το ποσό διπλασιάστηκε στα 12 δολάρια (9 ευρώ) για κάθε διανυκτέρευση. Τα έσοδα χρηματοδοτούν κρατικά προγράμματα για απόβλητα και ακτογραμμές. Στη Νέα Ζηλανδία, ο διεθνής φόρος επισκεπτών υποστηρίζει σχέδια διατήρησης και βιώσιμη τουριστική υποδομή.
Η Δρ Ρέιτσελ Ντοντς, ειδική στη διαχείριση τουρισμού, εξηγεί ότι οι φόροι αυτοί είναι αποτελεσματικοί μόνο όταν συνοδεύονται από διαφανή ενημέρωση. «Οι ταξιδιώτες δέχονται να πληρώνουν επιπλέον εφόσον γνωρίζουν πού πηγαίνουν τα χρήματα».
Μερικές χώρες εφαρμόζουν ήδη τέτοιες πρακτικές: Στις Μαλδίβες, το Πράσινο Ταμείο εκδίδει μηνιαίες εκθέσεις με στοιχεία εσόδων και δαπανών. Η Νέα Ζηλανδία δίνει ετήσιες αναφορές με λίστα έργων που ολοκληρώθηκαν, όπως η αποκατάσταση των μονοπατιών του Cathedral Cove. Στη Χαβάη, δημιουργήθηκε ειδική Ομάδα Συμβούλων για το Κλίμα, με στόχο την αξιοποίηση των νέων πόρων και την ενημέρωση του κοινού.
Σύμφωνα με τον Κρίστοφερ Ίμπσεν από το World Travel & Tourism Council, η βιωσιμότητα πρέπει να ενσωματωθεί στον πυρήνα των τουριστικών υπηρεσιών. «Δεν είναι πολυτέλεια ή έξτρα επιλογή. Πρέπει να αποτελεί την προφανή λύση για κάθε επισκέπτη», επισημαίνει.
Οι τουριστικοί φόροι δεν λειτουργούν μόνο ως οικονομικό εργαλείο, αλλά σηματοδοτούν και μια αλλαγή φιλοσοφίας: ο τουρισμός μετατρέπεται από δραστηριότητα κατανάλωσης σε σχέση συνεργασίας. Αντί οι επισκέπτες να φεύγουν αφήνοντας πίσω ζημιές, καλούνται πλέον να γίνουν μέρος της λύσης, αναλαμβάνοντας μερίδιο ευθύνης για το μέλλον των προορισμών που αγαπούν.
Πηγή: newmoney.gr