Η περιβαλλοντική εκπαίδευση του 21ου αιώνα μέσα από το πλαίσιο εφαρμογής της στις σχολικές τάξεις με τα εκπαιδευτικά προγράμματα που σχεδιάζονται και υλοποιούνται από τις παιδαγωγικές ομάδες των Κέντρων Εκπαίδευσης για την Αειφορία και το Περιβάλλον (Κ.Ε.ΠΕ.Α) σε συνεργασία με τους εκπαιδευτικούς των σχολικών μονάδων που συμμετέχουν ξεπερνά τη θεωρητική προσέγγιση και ενσωματώνουν βιωματικές και συμμετοχικές δράσεις που ενδυναμώνουν τους μαθητές ως ενεργούς πολίτες. Οι σχολικοί λαχανόκηποι συνδυάζουν τη μάθηση με την πράξη, προσφέροντας ένα πεδίο εφαρμογής γνώσεων που αγγίζει την οικολογία, την υγεία, τη διατροφή και την κοινωνική υπευθυνότητα.
Γράφει ο Δρ. Χαράλαμπος Συργιάννης, Προϊστάμενος Κ.Ε.ΠΕ.Α. (Κέντρο Εκπαίδευσης για το Περιβάλλον και την Αειφορία) Πεταλούδων Ρόδου
1. Ο σχολικός λαχανόκηπος ως εργαστήριο βιωματικής-περιβαλλοντικής μάθησης:
· Ενισχύει την οικολογική συνείδηση μέσα από την επαφή των μαθητών με τη φύση.
· Προάγει τη διαθεματική-διεπιστημονική μάθηση συνδέοντας την περιβαλλοντική ευαισθητοποίηση με τη γεωπονία, τη βιολογία, τα μαθηματικά, τη φυσική και την κοινωνική αγωγή.
· Καλλιεργεί σύγχρονες δεξιότητες συνεργασίας, υπευθυνότητας και οργάνωσης.
2. Σύνδεση με την υγιεινή διατροφή και την πρόληψη παιδικής παχυσαρκίας μέσα από στοχευμένες δράσεις (όπως η Εθνική Δράση κατά της Παιδικής Παχυσαρκίας, πρόγραμμα του Υπουργείου Υγείας σε συνεργασία με την UNICEF):
· Αύξηση κατανάλωσης φρούτων και λαχανικών.
· Μείωση κατανάλωσης επεξεργασμένων τροφίμων.
· Μείωση κινδύνου εμφάνισης παιδικής παχυσαρκίας και σχετικών παθήσεων.
3. Η διατροφή ως περιβαλλοντικό ζήτημα, το οικολογικό αποτύπωμα της διατροφής (πρόγραμμα του ΚΕΠΕΑ Πεταλούδων Ρόδου – https://elearning.iep.edu.gr/study/mod/folder/view.php?id=23634):
· Η παραγωγή, επεξεργασία, συσκευασία και διανομή τροφίμων συνδέονται με εκπομπές αερίων του θερμοκηπίου.
· Κατανάλωση φυσικών πόρων και απώλεια βιοποικιλότητας.
· Η τοπική και εποχική παραγωγή συμβάλλει στη μείωση του περιβαλλοντικού αποτυπώματος.
4. Καινοτομία και σύνδεση με την κοινότητα σε συνεργασία με πανεπιστήμια, τοπικούς φορείς, περιφέρειες και δήμους:
· Χρήση νέων τεχνολογιών και εφαρμογές παρακολούθησης.
· Συνεργασίες με τοπικούς παραγωγούς και κοινωνικές δομές.
· Δράσεις ενημέρωσης και ευαισθητοποίησης της τοπικής κοινωνίας.
Ο σχολικός λαχανόκηπος δεν είναι απλώς ένα κομμάτι γης, αλλά μια εκπαιδευτική δραστηριότητα που συνδέει την περιβαλλοντική εκπαίδευση με την υγεία, τη διατροφή, την τεχνολογία και την κοινωνική ευθύνη. Επενδύοντας σε τέτοιες δράσεις, δημιουργούμε σαν σύγχρονη κοινωνία τις συνθήκες για μια υγιή, περιβαλλοντικά ευαισθητοποιημένη και κοινωνικά υπεύθυνη γενιά.
Πηγές & περαιτέρω ανάγνωση:
FAO – School gardens for education and nutrition https://www.fao.org/4/a0218e/a0218e00.htm
UNESCO – Education for Sustainable Development https://www.unesco.org/en/sustainable-development/education
