• Την ώρα που η Περιφέρεια πληρώνει για να διασφαλιστεί η υδροδότηση, ο Δήμος αποφεύγει τις ευθύνες, υποβάλλει μηνύσεις, καταθέτει ανακοπές και επαναλαμβάνει επιχειρήματα που ο ίδιος ανοιχτά διαψεύδει • Η Ρόδος διψά, αλλά οι θεσμοί αρνούνται να συνεργαστούν • Η διαχείριση του νερού στην Ρόδο γίνεται όπλο πολιτικής ασυνέπειας
Η Ρόδος του 2025 δεν απειλείται από την ξηρασία. Απειλείται από τη θεσμική αφλογιστία. Το Φράγμα Γαδουρά, έργο πνοής, έχει μετατραπεί σε σκηνή πολιτικής διγλωσσίας, διοικητικής αδράνειας και νομικών αντιφάσεων. Οι πρωταγωνιστές; Ο Δήμος Ρόδου και η ΔΕΥΑΡ, που καταφέρνουν να προκαλούν καθυστερήσεις και ρήγματα σε ένα έργο που φτιάχτηκε για να ενώσει.
Η Περιφέρεια Νοτίου Αιγαίου, μοναδικός εγγυητής της λειτουργίας του έργου, έχει ήδη καταβάλει εκατομμύρια ευρώ για να συνεχίσει η υδροδότηση, παρότι η Δημοτική Επιχείρηση Ύδρευσης και Αποχέτευσης Ρόδου (ΔΕΥΑΡ) δεν έχει αποδώσει τα συμφωνημένα.
Η συνεδρίαση που… δεν έγινε ποτέ
Στις 21 Ιουλίου, είχε προγραμματιστεί άτυπη συνάντηση των μελών της Επιτροπής Παρακολούθησης του έργου. Αντικείμενο: να τεθούν επί τάπητος τα σημεία τριβής και να υπάρξει σύγκλιση. Ηταν μια προφορική συμφωνία για να τεθούν τα ζητήματα προκειμένου να βρεθεί λύση. Σύμφωνα με παράγοντες της Περιφέρειας ο πρόεδρος της ΔΕΥΑΡ κ Σωτήρης Βαγιανός και τα μέλη της επιτροπής κ.κ. Γιάννης Μητσού και Γιώργος Βαρέλης απέστειλαν επιστολή στην Περιφέρεια για να ενημερώσουν ότι δεν έλαβαν επίσημη πρόσκληση και ότι «έμαθαν» για την σύσκεψη από την εφημερίδα. Η συνεδρίαση δεν έγινε. Στην επιστολή μάλιστα τονιζόταν οτι ο κ. Βαγιανός θα απουσιάζει από το μεσημέρι της Δευτέρας ως την Τετάρτη.
Το πρωί της ίδιας ημέρας, ο κ. Βαγιανός μετέβαινε στο δικαστικό μέγαρο και υπέβαλλε μήνυση κατά παντός υπευθύνου της Περιφέρειας για παράβαση καθήκοντος. Η κίνηση του αυτή κοινολογήθηκε σε μέλη του Δ.Σ. της ΔΕΥΑΡ λέγοντας ότι εκτέλεσε την σχετική απόφαση του σώματος.
Η εικόνα είναι πλέον σαφής: δεν υπήρχε κανενός είδους κώλυμα. Υπήρχε μόνο προτεραιότητα στη σύγκρουση.
Η ανακοπή του Δήμου Ρόδου: Δικαστική διγλωσσία με σφραγίδα
Την ίδια μέρα, ο Δήμος Ρόδου επέδωσε ανακοπή κατά της Περιφέρειας Νοτίου Αιγαίου και του Ελληνικού Δημοσίου. Αιτία: οι κατασχέσεις που του επιβλήθηκαν ως εγγυητή της δεύτερης προγραμματικής σύμβασης του έργου.
Στο πολυσέλιδο κείμενο, ο Δήμος:
• Υιοθετεί πλήρως τα επιχειρήματα της ΔΕΥΑΡ, την οποία αλλού παρουσιάζει ως ανεξάρτητη νομική οντότητα και αλλού υπερασπίζεται ως δική του οντότητα.
• Απορρίπτει την εγκυρότητα των χρηματικών καταλόγων, με το επιχείρημα ότι δεν του κοινοποιήθηκαν πλήρως οι λογαριασμοί που εστάλησαν στην ΔΕΥΑΡ.
• Καταγγέλλει την Περιφέρεια για αυθαιρεσία, λέγοντας ότι η είσπραξη οφειλών έγινε χωρίς να έχουν εξαντληθεί οι προϋποθέσεις.
Το πιο ενδιαφέρον όμως βρίσκεται στο εξής: ο Δήμος ισχυρίζεται ότι τα ποσά που ζητά η Περιφέρεια, δεν τα έχει πληρώσει από δικά της ταμεία, αλλά από το Πρόγραμμα Δημοσίων Επενδύσεων (ΠΔΕ).
Πρόκειται για θέση που η Περιφέρεια έχει ήδη αποδομήσει πλήρως, καταθέτοντας στοιχεία πως οι πληρωμές γίνονται από ιδίους πόρους και ο κωδικός στο ΠΔΕ αφορά λογιστική διεκπεραίωση όχι χρηματοδότηση. Προς τούτο υπήρξε σαφέστατη έγγραφη ενημέρωση και από το Υπουργείο Οικονομικών!
Με άλλα λόγια: ο Δήμος λέει δημόσια «η Περιφέρεια δεν πληρώνει» και την ίδια στιγμή καταγγέλλει ότι… η Περιφέρεια τον χρεώνει για κάτι που (υποτίθεται ότι) δεν πλήρωσε!
Τι ακριβώς αμφισβητεί ο Δήμος; Αναλυτικά οι ενστάσεις
Η ανακοπή του Δήμου βασίζεται σε πολλαπλά μέτωπα:
Αοριστία τίτλων και καταλογισμών – Παρότι οι λογαριασμοί εγκρίθηκαν από την Επιτροπή Παρακολούθησης.
Παραβίαση αρχών χρηστής διοίκησης –Επειδή δεν κοινοποιήθηκαν στον ίδιο, ως εγγυητή.
Αναρμοδιότητα της Περιφέρειας για την είσπραξη – Αν και η ίδια προγραμματική σύμβαση της αναγνωρίζει αυτό το δικαίωμα.
Παράνομη κατάσχεση από τραπεζικούς λογαριασμούς – Επικαλούμενος το “ακατάσχετο” δημοσίων οργανισμών.
Αμφισβήτηση ύψους οφειλής – Υποστηρίζει ότι η Περιφέρεια του χρεώνει «τιμολόγια μεγίστης δυνατότητας», ενώ ο ανάδοχος δηλώνει μικρότερα ποσά.
Το ερώτημα, όμως, είναι σαφές: αν ήξεραν τόσα πολλά για τις υποχρεώσεις, γιατί δεν προσέβαλαν εγκαίρως τις εγκρίσεις της Επιτροπής;
Το κόστος της αναμονής
Η ΔΕΥΑΡ χρωστάει. Η ίδια έχει ασκήσει ανακοπή, έλαβε προσωρινή αναστολή εκτέλεσης, αλλά το χρέος παραμένει: 6,38 εκατομμύρια ευρώ χωρίς προσαυξήσεις.
Ο Δήμος, ως εγγυητής, είναι υποχρεωμένος βάσει της σύμβασης να καλύψει την αποπληρωμή. Το Ελεγκτικό Συνέδριο έχει ήδη εγκρίνει τη νομιμότητα της προγραμματικής σύμβασης.
Το πολιτικό θέατρο και το κοινό που πληρώνει
Όλες αυτές οι ενέργειες αποκαλύπτουν ένα μοτίβο:
-Στις κλειστές συναντήσεις (όπως εκείνες Χατζημάρκου – Κολιάδη), οι τόνοι πέφτουν, οι πλευρές δηλώνουν πρόθυμες.
-Στο δημοτικό συμβούλιο, ο Δήμαρχος μετατρέπεται σε πολιτικό διώκτη της Περιφέρειας.
-Στα δικαστήρια, ο Δήμος υπερασπίζεται απόλυτα τις θέσεις της ΔΕΥΑΡ.
-Στην κοινή γνώμη, οι πολίτες ακούν: «δεν πληρώνουμε επειδή το έργο είναι… ήδη πληρωμένο».
Η πολιτική αυτή δεν είναι απλώς αποσταθεροποιητική. Είναι επικίνδυνη. Δεν θέτει σε κίνδυνο μόνο την υδροδότηση. Θέτει σε αμφισβήτηση τη δυνατότητα των θεσμών να λειτουργήσουν χωρίς προσωπικές σκοπιμότητες.
Ώρα μηδέν: Αν δεν υπάρξει απόφαση, υπάρχει καταστροφή
Η επόμενη συνεδρίαση της Επιτροπής Παρακολούθησης θα καθορίσει αν το έργο θα συνεχίσει να λειτουργεί βάσει συμφωνίας ή θα βυθιστεί οριστικά στα δικαστικά έγγραφα.
Αν ο Δήμος και η ΔΕΥΑΡ συνεχίσουν να συμπεριφέρονται σαν να μην είναι μέρη της ίδιας προγραμματικής σύμβασης, τότε το φράγμα δεν θα αντέξει από έλλειψη νερού. Θα καταρρεύσει από έλλειψη πολιτικής ευθύνης.
Ο θεσμικός σουρεαλισμός της Ρόδου
Το πρόβλημα δεν είναι μόνο τεχνικό, οικονομικό ή διοικητικό. Είναι βαθύτατα πολιτικό. Ο Δήμος και η ΔΕΥΑΡ καταγγέλλουν με πάθος αυτά που συνυπέγραψαν. Δηλώνουν πρόθυμοι σε διαλόγους και προετοιμάζουν δικόγραφα.
Η Περιφέρεια έχει κάνει το προφανές: πλήρωσε, επέμεινε, κάλεσε σε διάλογο. Η Δημοτική αρχή, αντιθέτως, προτίμησε τα λόγια για τις κάμερες και τις ανακοπές.
Ο πολίτης της Ρόδου, που πληρώνει τέλη, φόρους και τιμολόγια, παρακολουθεί. Και ίσως τελικά καταλήξει ότι ο χειρότερος εχθρός της ανάπτυξης, δεν είναι η έλλειψη πόρων αλλά η παρατεταμένη έλλειψη ειλικρίνειας.
Ολοταχώς για ιδιωτικοποίηση