Για το εργασιακό νομοσχέδιο που ψηφίστηκε πρόσφατα, τους μισθούς, τις συντάξεις αλλά και τις εξαγγελίες του πρωθυπουργού στη ΔΕΘ, μιλάει σήμερα σε συνέντευξη που παραχώρησε προς τη ‘δ’ ο κ. καθηγητής ΕΚΠΑ – πρόεδρος ΕΝΥΠΕΚΚ.
Όπως αναφέρει μεταξύ άλλων: “Η ανάπτυξη μίας χώρας κρίνεται, μεταξύ άλλων, και από το υψηλό επίπεδο των μισθών και την ισχυρή αγοραστική δύναμη των εργαζομένων, που οδηγούν στην ευημερία ολόκληρης της κοινωνίας”.
• Να ξεκινήσουμε από τις πρόσφατες εξαγγελίες στη ΔΕΘ του πρωθυπουργού κ. Κυριάκου Μητσοτάκη για τους συνταξιούχους. Όπως είπε α. μειώνεται στο μισό η προσωπική διαφορά το 2026, καταργείται πλήρως το 2027 και β. έχουν πρόσθετο όφελος 671.000 συνταξιούχους, πέραν της ελάφρυνσης από τους νέους συντελεστές. Πώς το σχολιάζετε;
Η εξαγγελία για κατάργηση της προσωπικής διαφοράς είναι σε θετική κατεύθυνση αλλά η πρόταση της κυβέρνησης είναι αντισυνταγματική και άδικη, αφού θα προκαλέσει άσκοπες και δαπανηρές δικαστικές διεκδικήσεις από τους συνταξιούχους που:
-θα διατηρήσουν το μισό τής προσωπικής διαφοράς για το 2026 λόγω άνισης μεταχείρισης με τους συνταξιούχους που θα την ενσωματώσουν ολόκληρη το ίδιο έτος,
-θα στερηθούν τη μισή αύξηση που θα δοθεί το 2026 (2,5% ή όσο αποφασιστεί), την οποία θα λάβουν οι λοιποί συνάδελφοί τους,
-απώλεσαν όλες τις προηγούμενες αυξήσεις (7,75% το 2023, 3,1% το 2024 και 2,4% το 2025), συνολικού ύψους 13,25%, τις οποίες έλαβαν οι συνάδελφοί τους συνταξιούχοι χωρίς προσωπική διαφορά.
H Ένωση για την Υπεράσπιση της Εργασίας και του Κοινωνικού Κράτους (ΕNYΠEKK) καλεί την κυβέρνηση:
-Να καταργήσει άμεσα (και όχι σε προοπτική διετίας) την προσωπική διαφορά για OΛOYΣ ανεξαιρέτως τους συνταξιούχους, με πλήρη ενσωμάτωση στη σύνταξή τους,
-Να καταργήσει την προσωπική διαφορά αναδρομικά από το 2023, ώστε η σωρευτική αύξηση των συντάξεων ύψους 13,25% για τα έτη 2023-2024-2025 να αποτυπωθεί στις συντάξεις όσων την στερήθηκαν.
• Επτά χρόνια μετά την «έξοδό» μας από τα Μνημόνια, οι μισθοί των εργαζομένων στον ιδιωτικό τομέα δεν είναι όσο θα έπρεπε, αν λάβουμε υπόψη μας το κόστος διαβίωσης, τις συνεχείς αυξήσεις στα τρόφιμα, σε προϊόντα, σε ρεύμα και καύσιμα και βεβαίως την υπερφορολόγηση. Τι θα έπρεπε και τι μπορεί να γίνει για τους εργαζόμενους;
Σύμφωνα με τα τελευταία στοιχεία του Υπουργείου Εργασίας-ΕΦΚΑ για τον Φεβρουάριο 2025:
• στα 988 € ανέρχεται ο μέσος ΚΑΘΑΡΟΣ μισθός στον ιδιωτικό τομέα (1.176,17 € ΜΕΙΚΤΑ),
• στα 1.101,60 € ανέρχεται ο μέσος ΚΑΘΑΡΟΣ μισθός πλήρους απασχόλησης (1.377 € ΜΕΙΚΤΑ) και
• στα 460,18 € ανέρχεται ο μέσος ΚΑΘΑΡΟΣ μισθός μερικής απασχόλησης (528,95 € ΜΕΙΚΤΑ).
Η ΕΝΥΠΕΚΚ προτείνει εννέα (9) μέτρα που πρέπει, σε πρώτη φάση, να λάβει άμεσα η κυβέρνηση:
1-Να αποδώσει εκ νέου το δικαίωμα της διαπραγμάτευσης για τον κατώτατο μισθό στους «κοινωνικούς εταίρους» (ΓΣΕΕ-ΣΕΒ-επαγγελματικές οργανώσεις μικρομεσαίων), καθώς και να επαναφέρει το προ Μνημονίων θεσμικό πλαίσιο των συλλογικών διαπραγματεύσεων.
2-Να αποκαταστήσει πλήρως τις συλλογικές διαπραγματεύσεις και ιδιαίτερα τη σύναψη των κλαδικών και ομοιοεπαγγελματικών συμβάσεων.
3-Να επαναφέρει σε ισχύ τη μετενέργεια και την επεκτασιμότητα των ΣΣΕ.
4-Να απελευθερώσει πλήρως τις τριετίες αναγνωρίζοντας αναδρομικά και την περίοδο 2012-2023 που, σύμφωνα με τον ν. 5053/2023 (ΦΕΚ Α 91) της σημερινής κυβέρνησης θεωρείται ανενεργή περίοδος για το «χτίσιμο» των τριετιών.
5-Να ξεπαγώσει τα οικογενειακά επιδόματα για εργαζόμενους και εργαζόμενες που άρχισαν την εργασία τους από το 2012 κι εφεξής, οι οποίοι μέχρι σήμερα δεν έχουν λάβει τα κατά νόμο και τις ΣΣΕ οικογενειακά επιδόματα (βλ. ανάλυσή μας στο φύλλο 119 στις 20-4-2024 της «Εφημερίδας των Συνταξιούχων 60+»).
6-Να εφαρμόσει άμεσα την Ευρωπαϊκή Οδηγία 2022/2041 «Για επαρκείς κατώτατους μισθούς στην ΕΕ» μέσω διαπραγματεύσεων και ΑΤΑ, όπως ενσωματώθηκε με τον ν. 5163/2025 (ΦΕΚ Α 199).
7-Να φέρει άμεσα προς κύρωση την 131/1970 Διεθνή Σύμβαση Εργασίας «Για τον καθορισμό κατωτάτων μισθών και ημερομισθίων» μέσω συλλογικών συμβάσεων εργασίας.
8-Να θεσπίσει την Αυτόματη Τιμαριθμική Αναπροσαρμογή (ΑΤΑ) προκειμένου οι μισθοί να αναπροσαρμόζονται ετησίως κατά τουλάχιστον το ύψος τού πληθωρισμού. Εάν ίσχυε το μέτρο αυτό, θα είχε συγκρατήσει την αγοραστική δύναμη των Ελλήνων εργαζομένων σε σχετικά ανεκτά επίπεδα, αφού η σημερινή αγοραστική τους δύναμη βρίσκεται σε επίπεδα Βουλγαρίας, όπως αναλύσαμε παραπάνω.
9-Να αναδιοργανώσει το θεσμικό πλαίσιο του ΟΜΕΔ καθιστώντας τον πραγματικά ανεξάρτητο οργανισμό αφού μέχρι τώρα εφαρμόζει την αντεργατική πολιτική των Μνημονίων και των εφαρμοστικών τους νόμων για τους μισθούς του ιδιωτικού τομέα.
• Στην Ελλάδα, που μετράει συνέχεια ρεκόρ από τον τουρισμό και κέρδη, σημειώνεται έκρηξη στη μερική απασχόληση. Ποιοι είναι οι λόγοι που δημιουργούν συνθήκες εργασιακής απορρύθμισης;
Η χώρα μας έχει χάσει οριστικά το στοίχημα της αειφόρας και δυναμικής ανάπτυξης με την εντατική χρήση των νέων τεχνολογιών και παραγωγικών μεθόδων. Η όποια ανάπτυξη σήμερα, δυστυχώς, στηρίζεται στη μονοκαλλιέργεια του τουρισμού και των real estate.
Στις συνθήκες αυτές, η κυβέρνηση βλέπει μόνο μία επιλογή: Τη φθηνή εργατική δύναμη και τη γενικευμένη ευελιξία στην αγορά εργασίας. Έτσι η χώρα μεταλλάσσεται, σταθερά και σχεδιασμένα, σε ένα “Ελ Ντοράντο” φθηνής και απροστάτευτης εργασίας. Οι επιχειρήσεις καταφεύγουν δυστυχώς στις ποικιλώνυμες μορφές μερικής απασχόλησης αντί της σταθερής και πλήρους εργασίας που θα δημιουργεί αυξημένη κατανάλωση και κοινωνική ευημερία.
• Το εργασιακό νομοσχέδιο (που ψηφίστηκε επί της αρχής) θα λειτουργήσει θετικά για τους εργαζόμενους και ποιες παγίδες ενέχει;
Το εργασιακό νομοσχέδιο έχει και αρκετές θετικές ρυθμίσεις, κυρίως εκείνες που αναφέρονται στην υγιεινή και ασφάλεια της εργασίας, στα εργατικά ατυχήματα και στις επαγγελματικές ασθένειες.
Όμως ο νέος εργατικός νόμος εισάγει και 13 μεγάλες ανατροπές στο Ελληνικό Εργατικό Δίκαιο και την αγορά εργασίας που είναι οι εξής:
1. Το υποχρεωτικό 13ωρο στον ίδιο εργοδότη (άρθρο 6)
2. Η υποχρεωτική εβδομαδιαία διευθέτηση του ωραρίου με 8 απλήρωτες υπερωρίες (άρθρο 7 παρ.5α)
3. Η κατάργηση της 11ωρης ημερήσιας ανάπαυσης (άρθρο 20) που επιβάλλει η Ελληνική και Ευρωπαϊκή Νομοθεσία
4. Η μία απλήρωτη ώρα προετοιμασίας στη βιομηχανία και 20 λεπτών στις άλλες επιχειρήσεις πέραν του 13ωρου (άρθρο 20).
5. Η μονομερής μετατροπή από τον εργοδότη της σύμβασης αορίστου χρόνου (ΣΑΧ) σε εκ περιτροπής απασχόληση για 9 μήνες κάθε ημερολογιακό έτος (άρθρο 5).
6. Η υποχρεωτική εβδομαδιαία διευθέτηση του ωραρίου με 8 απλήρωτες υπερωρίες στις εποχικές επιχειρήσεις (άρθρο 7 παρ.9).
7. Η υποχρεωτική εβδομαδιαία διευθέτηση του ωραρίου με 8 απλήρωτες υπερωρίες στους εργαζόμενους με σύμβαση εργασίας διάρκειας μικρότερης του ενός έτους (άρθρο 7 παρ. 10).
8. Η κατάτμηση της άδειας αναψυχής σε περισσότερα χρονικά διαστήματα (άρθρο 9).
9. Οι εξοντωτικές «fast truck» απολύσεις χωρίς αποζημίωση και χωρίς επίδομα ανεργίας (άρθρο 12).
10. Οι εκδικητικές απολύσεις όταν ο εργαζόμενος αρνείται να εργαστεί υπερωριακά «και η άρνησή του δεν είναι αντίθετη με την καλή πίστη»! (άρθρο 14).
11. Οι έκτακτες συμβάσεις δύο ημερών με ανηλίκους, με υποχρέωσή τους μάλιστα να εργάζονται σε εξοντωτικά ωράρια (άρθρο 19 παρ. 2).
12. Η μείωση των νέων συντάξεων που προξενεί η κατάργηση των ασφαλιστικών εισφορών σε όλες τις προσαυξήσεις υπερωριών, νυχτερινών και αργιών-Κυριακών (άρθρο 68).
13. Η κατάργηση του ελάχιστου αριθμού αμειβομένων ωρών στις συμβάσεις κατά παραγγελία ή μηδενικών ωρών (άρθρο 22 παρ.1β).
Ο νέος εργατικός νόμος, συνέχεια των ν. 4808/2021 και 5053/2023 (νόμοι με επίσης μεγάλες ανατροπές) θα δημιουργήσει πολλά προβλήματα όχι μόνο στην αγορά εργασίας, αλλά και στις επιχειρήσεις αφού δεν οδηγεί στην αύξηση της ανταγωνιστικότητας και παραγωγικότητας των επιχειρήσεων.
Η ανάπτυξη μίας χώρας κρίνεται, μεταξύ άλλων, και από το υψηλό επίπεδο των μισθών και την ισχυρή αγοραστική δύναμη των εργαζομένων, που οδηγούν στην ευημερία ολόκληρης της κοινωνίας.
Αλέξης Μητρόπουλος: «Η χώρα μεταλλάσσεται, σταθερά και σχεδιασμένα, σε ένα “Ελ Ντοράντο” φθηνής και απροστάτευτης εργασίας»
