Μπορεί για τον τρόπο που θα στηθούν οι επόμενες εθνικές κάλπες ο πρωθυπουργός να επιμένει πως δεν θα υπάρξουν αλλαγές στο εκλογικό σύστημα, ωστόσο για τις αυτοδιοικητικές εκλογές του 2028 οι διαφοροποιήσεις έχουν ήδη αναγγελθεί από τον υπουργό Εσωτερικών Θεόδωρο Λιβάνιο και είναι πολλές.
Το φθινόπωρο αναμένεται να δοθεί μια ακόμα μάχη στη Βουλή σε σχέση με το πως θα αναδειχθούν οι νέοι δήμαρχοι και περιφερειάρχες. Κάποιοι υποστηρίζουν πως το συγκεκριμένο νομοσχέδιο θα μπορούσε να ήταν μια «ευκαιρία» να ανοίξει η συζήτηση για ορισμένες, έστω περιορισμένες, τροποποιήσεις και στον εκλογικό νόμο.
Όπως για παράδειγμα η αύξηση του ορίου εισόδου για τα κόμματα στη Βουλή που τώρα είναι στο 3%. Κάτι τέτοιο, ωστόσο δεν επιβεβαιώνεται από την κυβερνητική πλευρά.
Το πνεύμα του νόμου για τις εκλογές στους ΟΤΑ φέρνει μια μεγάλη αλλαγή που αφορά την κατάργηση του δεύτερου γύρου των εκλογών. Για τους 332 δήμους και τις 13 περιφέρειες όλα πλέον θα κρίνονται στις πρώτες κάλπες, καθώς οι πολίτες θα καλούνται να βάζουν σταυρό προτίμησης όπως έκαναν έως τώρα. Μόνο που πλέον θα είναι σε θέση να επιλέγουν – εφόσον το επιθυμούν – μια εναλλακτική συμπληρωματική ψήφο.
Εννοείται πως στο ψηφοδέλτιο θα παρατίθενται και όλοι οι πιθανοί συνδυασμοί. Πώς θα γίνεται η καταμέτρηση; Με την ίδια λογική. Αν ο πρώτος συνδυασμός περάσει το 42% τότε εκλέγεται αυτόματα δήμαρχος – περιφερειάρχης με πλειοψηφία 3/5 στο δημοτικό συμβούλιο.
Αν κανένας υποψήφιος δεν καταφέρει να υπερβεί το εκλογικό πήχη τότε ενεργοποιείται η β΄ φάση της καταμέτρησης.
Για τους δυο πρώτους συνδυασμούς – που σύμφωνα με τον προηγούμενο εκλογικό νόμο θα συγκρούονταν στη δεύτερη Κυριακή – στις ψήφους που έχουν ήδη συγκεντρώσει θα προστίθενται και οι εναλλακτικοί ψήφοι. Δήμαρχος ή Περιφερειάρχης θα αναδεικνύεται το πρόσωπο το οποίο θα έχει συγκεντρωτικά τους περισσότερες σταυρούς.
Για να γίνει πιο κατανοητό παρατίθενται το εξής παράδειγμα: Στην περίπτωση που ο «Α» συνδυασμός έχει συγκεντρώσει ποσοστό 38% και ο «Β» 28% είναι οι δυο πρώτοι προκρίνονται στην επόμενη φάση. Υπολείπεται ένα 34%. Αν από αυτό υποθετικά πάει ένα 6% στον «Α» συνδυασμό και ένα «18%» στον Β και το 10% δεν επιλέξει κανέναν τότε ο δεύτερος συνδυασμός είναι αυτός που κερδίζει.
Ποια είναι τα κέρδη του νέου τρόπου εκλογής των επικεφαλής της τοπικής αυτοδιοίκησης πέρα από το οικονομικό όφελος της μη πραγματοποίησης δεύτερων εκλογών; Η συμμετοχή στον δεύτερο γύρο είναι πάντα εμφανώς μειωμένη με το ενδιαφέρον των πολιτών να χάνεται, αν για παράδειγμα εκλεγεί ο δήμαρχος που επιθυμούν και καλούνται να προσέλθουν στις κάλπες μόνο για την περιφέρειά τους.
Αποτελούσε ουσιαστικά μια αδιάφορη διαδικασία. Και για τους ετεροδημότες είναι δύσκολο για δεύτερη συνεχόμενη Κυριακή να μεταβούν στον τόπο που είναι εγγεγραμμένοι. Τα νούμερα είναι ενδεικτικά. Στο δήμο της Αθήνας στο δεύτερο γύρο το 2023 ψήφισε μόλις το 26,7% και στη Θεσσαλονίκη το 32,5%. Δεν είναι εύκολη επίσης η συμμετοχή των ετεροδημοτών.
Ο υπουργός Εσωτερικών προσανατολίζεται επίσης και στην εισαγωγή της ηλεκτρονικής ψήφου. Για την ενίσχυση της διαφάνειας θεσπίζονται αυστηρότερα όρια δαπανών στις προεκλογικές εκστρατείες ανάλογα με τον πληθυσμό του δήμου ή της περιφέρειας. Θα καθιερωθεί επίσης ενιαίο παράβολο για την κάθε υποψηφιότητα το οποίο θα υπολογίζεται με βάση τον πληθυσμό κάθε δήμου και όχι από τον αριθμό των υποψηφίων περιορίζοντας με αυτόν τον τρόπο την επιβάρυνση των συνδυασμών οικονομικά. Σε κάθε περίπτωση η στάση της αντιπολίτευσης θα έχει μεγάλο ενδιαφέρον στη «μάχη» που θα δοθεί στη Βουλή, αλλά ακόμα και των νυν δημάρχων – περιφερειαρχών.
Πηγή: skai.gr
