Η Λίνα Τσαλταμπάση υπηρετεί με συνέπεια και όραμα τη γυναικεία επιχειρηματικότητα στην Ελλάδα και έχει καταφέρει να αναδείξει τον Σύνδεσμο Επιχειρηματιών Γυναικών Ελλάδος σε σημείο αναφοράς, όχι μόνο σε εθνικό αλλά και σε διεθνές επίπεδο.
Στη διάρκεια της θητείας της ως προέδρου, ο ΣΕΓΕ έχει εξελιχθεί σε έναν ενεργό μηχανισμό ενδυνάμωσης, στήριξης και δικτύωσης των γυναικών που επιχειρούν, με ουσιαστικά αποτελέσματα και αναγνωρίσεις από θεσμούς όπως ο ΟΗΕ και η Ευρωπαϊκή Ένωση.
Η φετινή διοργάνωση του Παγκόσμιου Συνεδρίου Γυναικείας Επιχειρηματικότητας FCEM στην Αθήνα είναι ένα ακόμη μεγάλο βήμα σε αυτή τη σημαντική διαδρομή. Μια επιτυχία που φέρει τη σφραγίδα της επιμονής, της στρατηγικής σκέψης και της ικανότητας της προέδρου του ΣΕΓΕ να συνδέει την ελληνική επιχειρηματικότητα με τη διεθνή σκηνή. Πίσω από τις πρωτοβουλίες, τις συνεργασίες και τα βραβεία, ξεχωρίζει μια σταθερή αξία, η πίστη της στις γυναίκες που δημιουργούν, εξελίσσονται και στηρίζουν η μία την άλλη. Για τη Λίνα Τσαλταμπάση, όπως λέει στη συνέντευξή της στη «δ», αυτές οι γυναίκες είναι η πραγματική δύναμη που κινεί τα πάντα!
• Κυρία Τσαλταμπάση, η Ελλάδα φιλοξενεί για πρώτη φορά το Παγκόσμιο Συνέδριο Γυναικείας Επιχειρηματικότητας FCEM. Πώς προέκυψε αυτή η μεγάλη διοργάνωση και τι σημαίνει η επιλογή της χώρας μας για εσάς προσωπικά και για τον ΣΕΓΕ;
Στις 3 έως 5 Νοεμβρίου η καρδιά της Παγκόσμιας Κοινότητας των Γυναικών Επιχειρηματιών θα χτυπά στην Αθήνα, και αυτό είναι μια πραγματικότητα! Ήταν συλλογική απόφαση να διεκδικήσουμε τη διοργάνωση του ετήσιου συνεδρίου της Παγκόσμιας Συνομοσπονδίας Γυναικείων Επιχειρηματικών Φορέων-Femmes Chefs d’Entreprises Mondiales, καθώς θέλαμε όχι μόνο να αναδείξουμε τη δυναμική του Γυναικείου Επιχειρείν, αλλά και να δώσουμε πρόσβαση σε ένα παγκόσμιο δίκτυο συνεργασίας σε όσο το δυνατό περισσότερες Ελληνίδες επιχειρηματίες. Με τη διοργάνωση του συνεδρίου στη χώρα μας κάνουμε βατό να συμμετάσχουν όσο το δυνατό περισσότερες Ελληνίδες και να έρθουν σε επαφή με εν δυνάμει πελάτισσες, επενδύτριες και συνεργάτιδες ανά τον κόσμο.
Για μένα προσωπικά είναι μια επιβράβευση του οικοσυστήματος του ΣΕΓΕ και μια αναγνώριση ότι ο Σύνδεσμος αποτελεί σημείο αναφοράς για το παγκόσμιο γυναικείο επιχερείν. Άλλωστε το FCEM World Congress υλοποιείται στα πλαίσια του Female Entrepreneurial Week, μιας διαδραστικής συνεδριακής πλατφόρμας που ξεκίνησε ο Σύνδεσμος το 2014 και υλοποιεί επιτυχώς.
• Η ανάθεση του συνεδρίου FCEM World Congress 2025 στην Ελλάδα είναι και μια διεθνής αναγνώριση. Ποιοι παράγοντες θεωρείτε ότι έπαιξαν ρόλο ώστε η χώρα να ξεχωρίσει ανάμεσα σε τόσες άλλες υποψηφιότητες;
Τα τελευταία χρόνια ο Σύνδεσμος ξεχωρίζει στα διεθνή φόρουμς με τη δυναμική και τα έργα που υλοποιεί υποστηρίζοντας ολιστικά τις γυναίκες στο επιχειρείν στη χώρα μας. Άλλωστε μην ξεχνάμε ότι τόσο ο ΟΗΕ μας αναγνωρίζει ως Παγκόσμια Καλή Πρακτική, αλλά και η Ευρωπαϊκή Ένωση μας έχει αναφέρει ως τέτοια σε διάφορες καταγραφές της. Άλλωστε φέτος ο Σύνδεσμος βραβεύεται για δεύτερη φορά σε Ευρωπαϊκό επίπεδο για τον Κόμβο Γυναικείας Επιχειρηματικότητας και Ενδυνάμωσης-WeHUB από την Ε.Ε. Όλα αυτά και η στοχευμένη δουλειά για τη διεθνοποίηση του Συνδέσμου για όφελος των μελών μας, είναι σοβαρή επένδυση από πλευράς μας που αποδίδει! Σε όλα αυτά προσθέτουμε και την μοναδική ομορφιά της χώρας μας που τον κάνει έναν ελκυστικό συνεδριακό προορισμό.
• Ο ΣΕΓΕ έχει αναπτύξει έντονη δραστηριότητα τα τελευταία χρόνια. Πώς συνδέεται η συνολική σας δράση με τη διεκδίκηση και τη φιλοξενία ενός διεθνούς συνεδρίου τέτοιας εμβέλειας;
Όπως ουσιαστικά προανέφερα, τίποτα δεν είναι τυχαίο. Όλα γίνονται βάση ενός πολύ σοβαρού σχεδιασμού.
Η συνεδριακή πλατφόρμα Female Entrepreneurial Week που εγκαινιάσαμε το 2014, με πολυσυνέδρια τα οποία φιλοξενούμε ανά δύο χρόνια (το 2020 λόγω κορωνοϊού μετακινήσαμε το συνέδριο το 2021), έχουν πάντα μια διαφορετική θεματική γύρω από τις γυναίκες στο επιχειρείν. Στοχεύσαμε ανά διοργάνωση το 2014 στις Βαλκανικές χώρες, το 2016 στις Μεσογειακές, ακολούθησε αφιέρωμα στις Ευρωαραβικές σχέσεις, στα Ευρωπαϊκά Δίκτυα, και πάντα με ισχυρή πολυεθνική παρουσία. Ήταν θα έλεγα φυσική εξέλιξη να κινηθούμε πια σε διεθνές επίπεδο και το καταφέραμε. Έχουμε σήμερα επιβεβαιωμένες συμμετοχές από περισσότερες από 60 χώρες που εκτείνονται από Μεξικό και Αργεντινή ως Ν. Ζηλανδία και Νέα Γουϊνέα. Κινητοποιήσαμε το σύνολο των μακροχρόνιων διεθνών συνεργασιών μας και έχουμε την τιμή να υποδεχθούμε δύο εξέχουσες και ακριβοθώρητες προσωπικότητες του Αραβικού επιχειρηματικού κόσμου: την HH Sheikha Dr. Hissah Saad Abdulah Salem Al-Sabah, President of the Council of Arab Businesswomen, και την HE Shaikha Hend Bint Salman Al Khalifa, President of the Children and Mothers Welfare Society.
• Ποια θεωρείτε τα πιο ουσιαστικά αποτελέσματα του ΣΕΓΕ στη στήριξη των γυναικών επιχειρηματιών στην Ελλάδα μέχρι σήμερα;
Θα μπορούσαμε να μιλήσουμε με νούμερα, αλλά ποτέ δεν αγαπώ να αναφέρομαι στους ανθρώπους με αριθμούς. Θα μιλήσω από καρδιάς και θα πω ότι είμαστε πια ένα Γυναικείο Οικοσύστημα που εξελισσόμαστε, μεγαλώνουμε και στηρίζοντας η μία την άλλη δημιουργούμε οικονομία και ανάπτυξη στις περιοχές που δραστηριοποιούμαστε. Άλλωστε δεν είναι τυχαίο ότι αναπτύξαμε την 1η Παγκοσμίως Ενεργειακή Κοινότητα Γυναικών δίνοντας τεχνογνωσία για την πράσινη μετάβαση σε γυναίκες από άκρη σε άκρη σε όλη την Ελλάδα. Δεν είναι τυχαίο ότι δημιουργήσαμε το 1ο Κόμβο Ενδυνάμωσης Γυναικών στη χώρα.
Δεν είναι τυχαίο ότι δημιουργήσαμε την 1η ΚΟΙΝΣΕΠ ενδυνάμωσης χειροτεχνισσών και υποστήριξης ευάλωτων γυναικών. Δεν είναι τυχαίο ότι οργώσαμε την περιφέρεια χωριό-χωριό όταν όλες οι δράσεις περιοριζόταν στην Αθήνα. Πολλές φορές με ρωτάνε, πώς αισθάνομαι που πολλές φορές αντιγράφουν τη δράση μας… Τους απαντώ ότι για αυτό είμαστε εδώ, για να δίνουμε σε άλλες γυναίκες ασφαλή επιχειρηματικά μοντέλα, για να τις βοηθήσουμε να αναπτυχθούν σε ένα ασφαλές περιβάλλον. Δεν είμαστε εδώ για να τις καπελώσουμε, αλλά για να τις απελευθερώσουμε δημιουργικά!
• Από την εμπειρία σας, ποιο είναι σήμερα το πιο κρίσιμο εμπόδιο που αντιμετωπίζουν οι γυναίκες που επιχειρούν στη χώρα μας;
Θα ήταν πολύ εύκολο να πω τα στερεότυπα στο επιχειρείν, αλλά είμαι πεπεισμένη ότι η γενιά αυτή είναι που ήρθε για να τα ανατρέψει. Θα πω όμως ότι είναι οι πρακτικές, καθημερινές δυσκολίες που δεν έχουν αντιμετωπιστεί επαρκώς ακόμη. Οι γυναίκες στη χώρα μας είναι αυτές που έχουν ακόμη την κύρια γονική μέριμνα, και τη μέριμνα εξαρτωμένων ατόμων και χρειάζεται να κάνουν ασκήσεις επί χάρτου για πράγματα που θα έπρεπε να είναι κοινωνικές παροχές.
• Το FCEM φέρνει στην Αθήνα γυναίκες ηγέτιδες από περισσότερες από 70 χώρες. Τι προσδοκάτε να αποκομίσουν οι Ελληνίδες επιχειρηματίες μέσα από αυτή τη διεθνή δικτύωση;
Η αλήθεια είναι ότι ακόμη παλεύουμε με την έκδοση βίζας για αρκετές από τις συνέδρους, και έχουμε 62 επιβεβαιωμένες χώρες αλλά θεωρώ ότι θα ξεπεράσουμε τελικά τις 70 που ήταν ο αρχικός μας στόχος…
…Περιμένω να αποκομίσουν γνώση, εμπειρία, αλλά κυρίως χρήσιμες γνωριμίες που θα απογειώσουν τη δουλειά τους. Γιατί στο τέλος της ημέρας αν δεν βοηθήσουμε τις γυναίκες αυτές να κάνουν δουλειά, τα υπόλοιπα είναι ευχολόγια!
• Οι θεματικές του συνεδρίου καλύπτουν τη βιωσιμότητα, την καινοτομία, τις νέες τεχνολογίες και τη γυναικεία ηγεσία. Ποιο θεωρείτε ότι είναι το πιο κρίσιμο πεδίο για το μέλλον του γυναικείου επιχειρείν;
Νομίζω ότι είναι σημαίνον οι γυναίκες να αγκαλιάζουν τους νέους κλάδους της οικονομίας και να τρέχουν τις εξελίξεις. Στην παραδοσιακή οικονομία η πίττα ήταν μοιρασμένη πριν μπούνε οι γυναίκες σε δυναμικούς ρυθμούς συμμετοχής. Δεν νοείται όμως να υπολειπόμαστε σε συμμετοχή σε οικονομικούς κλάδους που αναπτύσσονται τώρα και οι γυναίκες έχουν όλα τα εφόδια να συμμετάσχουν αναλογικά.
• Στα νησιά, και ιδιαίτερα στα Δωδεκάνησα, οι γυναίκες έχουν καθοριστικό ρόλο στην τοπική οικονομία. Πώς μπορεί το FCEM να στηρίξει αυτές τις επιχειρηματίες;
Νομίζω με τον πιο σημαντικό τρόπο, κάνοντας ενεργές και ουσιαστικές επαφές. Οι γυναίκες που θα έρθουν είναι επενδύτριες, εισαγωγείς, βιομήχανοι. Είναι οι γυναίκες που θα επενδύσουν σε μια μονάδα στα νησιά μας και θα χρειαστούν τοπικούς συνεργάτες, είναι οι γυναίκες που θα αποφασίσουν να εισαγάγουν το προϊόν σας στη χώρα τους, είναι οι γυναίκες που θα αναζητήσουν σοβαρές συνεργασίες… και αυτό μπορεί να φτάσει στη Ρόδο, στην Κω ή στην Κάλυμνο.
• Η νησιωτική επιχειρηματικότητα, έχει δυναμική εξωστρέφειας και βιωσιμότητας. Πώς μπορεί ο ΣΕΓΕ να αξιοποιήσει αυτή τη δυναμική στο πλαίσιο του FCEM και μετά το συνέδριο;
Ο ΣΕΓΕ έχει υποστηρίξει μεμονωμένα πολλές φορές γυναίκες στα Δωδεκάνησα αλλά και σε άλλες νησιωτικές περιοχές. Θα ήταν χαρά μας να δημιουργηθούν με τη βοήθεια μας πιο ενεργοί πυρήνες και όχι απλά να υπάρχουν μεμονωμένες επωφελούμενες. Άλλωστε στα προγράμματα ενδυνάμωσης και μέντορινγκ έχουμε πολλές γυναίκες που συμμετάσχουν και ως εκπαιδεύτριες και μέντορες και ως εκπαιδευόμενες και επωφελούμενες από τα νησιά μας.
• Σε μια περίοδο που η οικονομία αναζητά νέους πυλώνες ανάπτυξης, ποιον ρόλο μπορεί να παίξει η γυναικεία επιχειρηματικότητα ως κινητήριος δύναμη για τη χώρα;
Έχει αποδειχθεί παγκοσμίως ότι όπου εκκινείται σωστά η γυναικεία επιχειρηματικότητα, ενισχύεται η από-ερημοποίηση της υπαίθρου και αποτελεί μοχλό τοπικής ανάπτυξης. Αυτό πρεσβεύουμε και εμείς. Η γυναικεία επιχειρηματικότητα μπορεί να δώσει ώθηση στην εθνική περιφερειακή οικονομία, τόσο απλά!
• Ποια είναι η προσωπική σας επιδίωξη για τη γυναικεία επιχειρηματικότητα της επόμενης δεκαετίας;
Θα ήθελα η γυναικεία επιχειρηματικότητα να αποτελεί μια αυτόνομη αναπτυξιακή δύναμη. Θα ήθελα να μην χρειάζεται να συζητάμε για αυτήν, να την υποστηρίζουμε, να την προωθούμε. Θα ήθελα να αποτελεί μια αυτονόητη επιλογή για όσες γυναίκες το επιθυμούν και να μην χρειάζεται να αναλωνόμαστε για να διεκδικούμε τα αυτονόητα.
• Τι σας δίνει δύναμη να συνεχίζετε και ποιο μήνυμα θα θέλατε να στείλετε σε μια νέα γυναίκα που σήμερα κάνει το πρώτο της βήμα στην επιχειρηματικότητα;
Δεν σας κρύβω ότι πολλές φορές απογοητεύομαι και αναρωτιέμαι γιατί μετά από τόσα χρόνια να συζητάμε τα αυτονόητα. Έρχεται μετά όμως ένα μήνυμα από μια γυναίκα ανά την Ελλάδα, που μου λέει πόσο βοηθήθηκε από τον Σύνδεσμο και ξαφνικά κάθε αρνητική σκέψη έχει χαθεί. Όποτε αυτό που μου δίνει δύναμη είναι η «Φυλή» μου, οι γυναίκες της διπλανής πόρτας που τα καταφέρνουν!
