Στο θέμα της εθνοφυλακής με συγκεκριμένες προτάσεις αναφέρεται σε κείμενο του που είδε το φως της δημοσιότητας στα μέσα κοινωνικής δικτύωσης ο Αντιστράτηγος ε.α. Κίμων Κωστής. Εκφράζει επίσης την επιθυμία να συνδράμει εθελοντικά και αμισθί στο έργο της Εθνοφυλακής.
Αναλυτικά αναφέρει τα εξής:
14 Προτάσεις για την Αναβάθμιση του Θεσμού
Ο Στρατός Ξηράς (ΣΞ) αποτελείται από 3 πυλώνες: τον Ενεργό Στρατό, την Εθνοφυλακή και την Εφεδρεία.
Η Εθνοφυλακή διέπεται από τον Ν. 5018/2023 (ΦΕΚ Α΄ 25/9.2.2023) [1], που αποτελεί το κύριο εργαλείο για την αναβάθμισή της. Για τον σκοπό, την οργάνωση και την αποστολή της στο άρθρο 61 ορίζονται τα εξής: «1.H Εθνοφυλακή, ως οργανική ένοπλη δύναμη του Στρατού Ξηράς, συγκροτείται στην περίοδο ειρήνης για την ενίσχυση και υποβοήθηση των Ενόπλων Δυνάμεων στην εκπλήρωση της αποστολής τους […]. 2.Η Εθνοφυλακή οργανώνεται σε ενεργές και επιστρατευόμενες Μονάδες, οι οποίες χαρακτηρίζονται ως ειδικές στρατιωτικές και ονομάζονται Τάγματα Εθνοφυλακής (ΤΕΘ), με την προσθήκη του ονόματος της περιοχής όπου εδρεύουν. […] 3.Αποστολή της Εθνοφυλακής είναι η συμβολή στην άμυνα της χώρας, η ενίσχυση και υποβοήθηση του Στρατού Ξηράς στην εκπλήρωση της αποστολής του, […].»
Τα ΤΕΘ έχουν τις αποστολές και την οργάνωση των Μονάδων Πεζικού, με τη διαφορά ότι στελεχώνονται από Αξιωματικούς και Οπλίτες Εθνοφύλακες, όπου έγκειται και η σπουδαιότητά τους για τον ΣΞ. Εδρεύουν κυρίως σε παραμεθόριες περιοχές και έχουν τη δυνατότητα πλήρους στελέχωσης σε Εθνοφύλακες, στους οποίους με διαταγή χορηγούνται ατομικός οπλισμός και πυρομαχικά. Κάθε Εθνοφύλακας εκπαιδεύεται μία Κυριακή τον μήνα. Οι Εθνοφύλακες έχουν σημαντικά πλεονεκτήματα, όπως ότι «μάχονται υπέρ βωμών και εστιών», έχουν μεγάλη εμπειρία, συνυπηρετούν για μεγάλο χρονικό διάστημα και έχουν άριστη γνώση του εδάφους και των καιρικών συνθηκών της περιοχής που ενεργούν. Η Εθνοφυλακή εδράζεται στην εθελοντική προσφορά των Εθνοφυλάκων στην Πατρίδα.
ΓΕΣ/Διεύθυνση Εθνοφυλακής (ΔΕΘ), ΓΕΣ/Α5, ΓΕΣ/Διεύθυνση Επιστράτευσης-Εθνοφυλακής
Στο ΓΕΣ υπήρχε Διεύθυνση Εθνοφυλακής (ΓΕΣ/ΔΕΘ), με Διευθυντή Υποστράτηγο, η οποία όμως καταργήθηκε το έτος 1988 και τα θέματα της Εθνοφυλακής περιήλθαν στην αρμοδιότητα ενός Τμήματος της Διεύθυνσης Πεζικού (ΓΕΣ/ΔΠΖ), γεγονός που είχε δυσμενέστατες επιπτώσεις στον συντονισμό του έργου της Εθνοφυλακής.
Τον Μάρτιο του 2017 συγκροτήθηκε εκ νέου στο ΓΕΣ, μετά από 29 έτη, η Διεύθυνση Εθνοφυλακής (ΓΕΣ/Α5), με Διευθυντή Ταξίαρχο, η οποία θα συντόνιζε το έργο της αναβάθμισης της Εθνοφυλακής. Το Συμβούλιο Μεταθέσεων Ανωτάτων (ΣΜΑΝ), με Πρόεδρο τον Α/ΓΕΣ Αντιστράτηγο Α. Στεφανή με τοποθέτησε Διευθυντή, μετά την προαγωγή μου σε Ταξίαρχο. Από την αρχή η Εθνοφυλακή προσεγγίστηκε με ολιστικό τρόπο για να επιλεγούν οι κατάλληλες δράσεις ώστε να επιτευχθεί ο σκοπός. Μελετήθηκαν τα στοιχεία, λήφθηκαν υπόψη οι προτάσεις των Εθνοφυλάκων και καταβλήθηκε εργώδης προσπάθεια που στόχευε κυρίως στη βελτίωση της εκπαίδευσης και στην αύξηση του αριθμού αυτών που ήθελαν να υπηρετήσουν στην Εθνοφυλακή και των Εθνοφυλάκων που συμμετείχαν στην εκπαίδευση, η οποία είχε σημαντικά αποτελέσματα. Κάθε μήνα, από τον Απρίλιο του 2017, όλο και περισσότεροι Εθνοφύλακες συμμετείχαν στην εκπαίδευση και τον Σεπτέμβριο του 2018 επετεύχθη η συμμετοχή 10.000 Εθνοφυλάκων (40%). Αξιοσημείωτη ήταν η συμμετοχή 700 Εθνοφυλάκων στις 29 Μαϊ 17 στην Τελετή Έναρξης του Έτους Εφέδρων και Εθνοφυλάκων στη Ρόδο, 2.500 Εθνοφυλάκων στις 18 Δεκ 17 από όλη την Ελλάδα στην Τελετή Λήξης του Έτους, στο Βελλίδειο Θεσσαλονίκης και 2.500 Εθνοφυλάκων στις παρελάσεις της «28ης Οκτωβρίου 1940», το 2018, εκ των οποίων 300 στη Θεσσαλονίκη.
Τον Μάρτιο του 2019 το ΣΜΑΝ με Πρόεδρο τον Α/ΓΕΣ Αντιστράτηγο Γ. Καμπά με μετέθεσε στη Σχολή Εθνικής Άμυνας ως Διευθυντή Σπουδών χωρίς να τοποθετήσει αντικαταστάτη και καθήκοντα Διευθυντή ασκούσε Συνταγματάρχης, με τις όποιες συνέπειες αυτό είχε.
Στο τέλος Αυγούστου του 2019 δόθηκαν από τον ΥΦΕΘΑ Α. Στεφανή νέες κατευθύνσεις για την αναβάθμιση της Εθνοφυλακής, εκ των οποίων η κύρια αφορούσε στη σύνταξη νέου Νόμου για την Εθνοφυλακή, που θα ανταποκρίνεται στις σύγχρονες ανάγκες και θα επιλύει τις χρόνιες αγκυλώσεις και νέου Κανονισμού που θα ρυθμίζει τις λεπτομέρειες λειτουργίας της. Σε δημοσίευμα της εφημερίδας «ΤΑ ΝΕΑ» γράφονταν ότι: «Στην αναβάθμιση της Εθνοφυλακής, με σειρά αλλαγών, προχωράει το υπουργείο Άμυνας με στόχο να γίνει σύγχρονη και περισσότερο μάχιμη και συνακόλουθα να ενισχυθεί η συμβολή της στην άμυνα της χώρας. Οι παρεμβάσεις μάλιστα θα προωθηθούν άμεσα, αφού κάθε αποτρεπτικό εργαλείο για τις Ένοπλες Δυνάμεις θεωρείται ιδιαίτερα χρήσιμο σε μία περίοδο που η τουρκική προκλητικότητα αυξάνεται και παγιώνεται. Ανάμεσα στις αλλαγές είναι η θέσπιση κινήτρων για την αύξηση του ποσοστού συμμετοχής των εθνοφυλάκων στη στρατιωτική εκπαίδευση, η εξέταση για τη δυνατότητα εθελοντικής συμμετοχής και των γυναικών, η συγκρότηση μονάδων σε Αττική και Θεσσαλονίκη στον τομέα της κυβερνοάμυνας και σε αντικείμενα αντιμετώπισης φυσικών καταστροφών και η εκπαίδευση σε ημέρες εκτός Κυριακής.» [2], [3]
Στο πλαίσιο των παραπάνω κατευθύνσεων του ΥΦΕΘΑ τον Νοέμβριο του 2019 το ΣΜΑΝ με Πρόεδρο τον Α/ΓΕΣ Αντιστράτηγο Γ. Καμπά με τοποθέτησε εκ νέου Διευθυντή ΓΕΣ/Α5. Εκπόνησα μία ολοκληρωμένη Στρατηγική για την Εθνοφυλακή, στο πλαίσιο της οποίας ορίστηκαν οι παράγοντες επαύξησης της επιχειρησιακής ετοιμότητας και των επιχειρησιακών δυνατοτήτων των ΤΕΘ για την εκπλήρωση της αποστολής τους και υλοποιήθηκε μεγάλος αριθμός στοχευμένων δράσεων για την επίτευξη του σκοπού, όπως:
α.Βελτίωση της επιχειρησιακής εκπαίδευσης των Εθνοφυλάκων.
β.Αύξηση της συμμετοχής των Εθνοφυλάκων στην εκπαίδευση.
γ.Αύξηση της στελέχωσης των ΤΕΘ με Εθνοφύλακες.
δ.Ανύψωση του ηθικού των Εθνοφυλάκων.
ε.Ενίσχυση των δεσμών της Εθνοφυλακής με το κοινωνικό σύνολο.
Η νέα αυτή προσπάθεια είχε σημαντικά μετρήσιμα αποτελέσματα, όπως φαίνονταν από τους δείκτες και το πλήθος των στατιστικών στοιχείων που συγκεντρώναμε ανά ΤΕΘ και Σχηματισμό υπαγωγής τους για κάθε παράγοντα, προσδίδοντας νέα δυναμική στον θεσμό. Κατέβαλα μεγάλη προσπάθεια για τη θέσπιση 35 παροχών επιβράβευσης για όσους Εθνοφύλακες συμμετείχαν στην εκπαίδευση, από τις οποίες επιτεύχθηκαν οι 11. Σε δημοσίευμα της εφημερίδας «ΤΑ ΝΕΑ» αναφέρεται ότι τον Σεπτέμβριο του 2020, εν μέσω πανδημίας, επετεύχθη ρεκόρ συμμετοχής στην εκπαίδευση, που συμμετείχαν 8.401 «μάχιμοι» και αναγνωρίστηκε ότι: «Η συνεχής αναβάθμιση του θεσμού πυκνώνει με έμψυχο δυναμικό τις γραμμές της Εθνοφυλακής και ενισχύει τα γενικότερα σχέδια αμυντικής θωράκισης της χώρας». [4] Παρέμεινα Διευθυντής ΓΕΣ/Α5 έως τον Μάρτιο του 2022. Στη συνέχεια για 3 έτη το ΣΜΑΝ τοποθετούσε Ταξίαρχο ως Διευθυντή του ΓΕΣ/Α5.
Τον Απρίλιο του 2025, στο πλαίσιο της Νέας Δομής Δυνάμεων 2024-2035, καταργήθηκε η Διεύθυνση Εθνοφυλακής του ΓΕΣ (ΓΕΣ/Α5) και ενσωματώθηκε ως Τμήμα στη Διεύθυνση Επιστράτευσης (ΓΕΣ/Α4) συγκροτώντας μία νέα Διεύθυνση Επιστράτευσης-Εθνοφυλακής (ΓΕΣ/Α4), [5] υποβαθμίζοντας το έργο της Εθνοφυλακής.
Ατζέντα 2030 για την Εθνοφυλακή
Σύμφωνα με την Ατζέντα 2030, Ένοπλες Δυνάμεις 2030: Νέα Εποχή στην Εθνική Άμυνα, «Ο τομέας της Εθνικής Άμυνας έχει ανάγκη από μια βαθιά μεταρρύθμιση. Οι συνθήκες υπό τις οποίες διαμορφώνεται το διεθνές γίγνεσθαι, οι συγκρούσεις των τελευταίων ετών, οι τεχνολογικές εξελίξεις και οι νέες συμβατικές και υβριδικές απειλές, αλλά και η περιφερειακή κατάσταση, έχουν δραματικά επιδεινωθεί.». [6]
Η 1η από τις 7 μεταρρυθμίσεις είναι ο «Εκσυγχρονισμός της δομής και εξορθολογισμός της λειτουργίας των Ενόπλων Δυνάμεων», όπου γράφεται ότι: «H Νέα Δομή Δυνάμεων 2024-2035 αποτελεί αναγκαία προϋπόθεση για την υλοποίηση της “Ατζέντας 2030”, η οποία αποτελεί τη μεγαλύτερη μεταρρύθμιση που έγινε ποτέ στην ιστορία του ελληνικού κράτους στον τομέα της Εθνικής Άμυνας.». Στα «Βασικά στοιχεία των αλλαγών» γράφεται μόνο η «μεταρρύθμιση της Εθνοφυλακής», χωρίς οιαδήποτε άλλη ενημέρωση για το τι μέλλει γενέσθαι.
Δεκατέσσερις Προτάσεις για την Αναβάθμιση της Εθνοφυλακής
α.Η αξιοποίηση των προβλέψεων του Ν. 5018/2023, που δίνει νέες δυνατότητες και της Στρατηγικής για την αναβάθμιση της Εθνοφυλακής, όπως την παρουσίασα τον Ιανουάριο του 2022 στον Α/ΓΕΣ Αντιστράτηγο Χ. Λαλούση.
β.Ο καθορισμός στόχων ανά έτος έως το 2030 στους δείκτες της Στρατηγικής, οι οποίοι θα παρακολουθούνται από την Ιεραρχία του ΓΕΣ, καθώς και τις Διοικήσεις των ΜΔ-ΜΣ και των Σχηματισμών υπαγωγής των ΤΕΘ. Στο τέλος του έτους θα γίνεται αξιολόγηση των αποτελεσμάτων, με βάση την οποία θα αποφασίζονται νέες πρωτοβουλίες για την επίτευξη των τεθέντων στόχων.
γ.Ο καθορισμός στην ειρήνη νέων αποστολών, όπου θα συμμετέχουν Εθνοφύλακες έναντι αποζημίωσης, σύμφωνα με τον νόμο, προκειμένου η συνδρομή τους να μην περιορίζεται στη φρούρηση στρατιωτικών εγκαταστάσεων. Ο αριθμός των Εθνοφυλάκων και η ημερήσια αποζημίωση θα καθορίζεται βάσει ΚΥΑ. Η συμμετοχή των Εθνοφυλάκων στις νέες αποστολές θα είναι χρήσιμη για τον ΣΞ επειδή: 1ον θα συνδράμει τις Μονάδες του Σχηματισμού που υπάγονται τα ΤΕΘ, με αποτέλεσμα αυτές να επικεντρωθούν στην εκπαίδευση, 2ον θα προκαλέσει αύξηση του αριθμού όσων επιθυμούν να υπηρετήσουν στην Εθνοφυλακή, 3ον θα ανυψώσει το ηθικό των Εθνοφυλάκων, 4ον θα ενισχύσει τους δεσμούς της Εθνοφυλακής με τον ΣΞ και με την τοπική κοινωνία και 5ον θα δώσει νέα δυναμική στον θεσμό.
δ.Η εφαρμογή των Ειδικών Οδηγιών Εκπαίδευσης (ΕΟΕ) της Εθνοφυλακής για τη βελτίωση της εκπαίδευσης, που αποτελεί το Α και το Ω της αναβάθμισης της Εθνοφυλακής.
ε.Η ενίσχυση της συνεργασίας μεταξύ Εθνοφυλακής του ΓΕΣ και του Γενικού Επιτελείου Εθνικής Φρουράς (ΓΕΕΦ), την οποία ξεκινήσαμε από το 2017.
στ.Η θέσπιση νέων παροχών επιβράβευσης για όσους Εθνοφύλακες συμμετέχουν στην εκπαίδευση, που θα αποτελέσουν κίνητρα για να ενταχθούν στην Εθνοφυλακή ολοένα και περισσότεροι και να αυξηθεί η συμμετοχή των Εθνοφυλάκων στην εκπαίδευση.
ζ.Η συγκρότηση ΤΕΘ Ειδικής Σύνθεσης στην Αττική, Θεσσαλονίκη και σε μεγάλες πόλεις του εσωτερικού της χώρας και η κατάργηση των επιστρατευόμενων ΤΕΘ.
η.Η προβολή της αποστολής της Εθνοφυλακής και της εξαιρετικής σημασίας της για τον ΣΞ και τις ΕΔ, καθώς και η ανάδειξη της αναγκαιότητάς της για την Πατρίδα.
θ.Η συμμετοχή Εθνοφυλάκων από τα ΤΕΘ των ΜΔ-ΜΣ στις Στρατιωτικές Παρελάσεις των Εθνικών Επετείων στην Αθήνα και στη Θεσσαλονίκη, όπως συνέβαινε το 2015 στην Αθήνα, καθώς και το 2017 και 2018 στην Αθήνα και Θεσσαλονίκη.
ι.Η διοργάνωση Συνεδρίου τον Οκτώβριο του 2025 με θέμα «Η Αναβάθμιση του Θεσμού της Εθνοφυλακής» στη Θεσσαλονίκη, όπου θα συμμετάσχουν μεταξύ άλλων οι Διοικητές και Εθνοφύλακες από όλα τα ΤΕΘ της Πατρίδας μας.
ια.Η βράβευση Εθνοφυλάκων από τον ΥΕΘΑ Ν. Δένδια την «Ημέρα Εφέδρου και Εθνοφύλακα», η οποία έχει καθοριστεί να είναι κατά τη διάρκεια της Εθνικής Διακλαδικής Άσκησης Μεγάλης Κλίμακας «ΠΑΡΜΕΝΙΩΝ-2025».
ιβ.Η παρακολούθηση της επιχειρησιακής εκπαίδευσης των ΤΕΘ από τους ΥΕΘΑ, ΥΦΕΘΑ Θ. Δαβάκη Θανάσης Δαβάκης [7], Α/ΓΕΕΘΑ Στρατηγό Δ. Χούπη Dimitrios Choupis και Α/ΓΕΣ Γ. Κωστίδη. Ενδεικτικά προτείνεται η παρακολούθηση από τον ΥΦΕΘΑ της ΤΑΜΣ «ΤΧΗΣ (ΠΒ) ΜΙΝΩΤΑΚΗΣ ΕΜΜΑΝΟΥΗΛ» από Εθνοφύλακες στην ΠΕ της ΧΙΙ Μ/Κ ΜΠ, στο Δέλτα του ποταμού Έβρου, στο πλαίσιο της ΤΑΜΣ «ΠΑΡΜΕΝΙΩΝ-2025».
ιγ.Η διεξαγωγή της Δ΄ (τελικής) Φάσης των 7ων Πανελλήνιων Σκοπευτικών Αγώνων Εθνοφυλακής με τους νικητές της ΑΣΔΕΝ, του Γ΄ και Δ΄ΣΣ στο Πεδίο Βολής Λιτοχώρου (όπως πραγματοποιήθηκε στους 1ους Πανελλήνιους Σκοπευτικούς Αγώνες Εθνοφυλακής το 2018) και η παρακολούθησή της από τον ΥΦΕΘΑ.
ιδ.Ο καθορισμός από τον ΥΕΘΑ του 2026 ως «Έτος Εθνοφυλακής και Εφεδρείας».
Συμπεράσματα
Συμπερασματικά σημειώνω ότι σύμφωνα με τα αναφερόμενα δεν είναι υπερβολή να υποστηρίζω ότι η Εθνοφυλακή αποτελεί Εθνική Αναγκαιότητα και τα οποία αναδεικνύουν:
α.Την ιδιαίτερη σημασία της Εθνοφυλακής, η οποία συμβάλλει στην αμυντική θωράκιση της Πατρίδας μας και αποτελεί παράγοντα ενίσχυσης της ανθεκτικότητας της κοινωνίας για την αντιμετώπιση των προκλήσεων.
β.Την ανάγκη της μέγιστης αξιοποίησης της Εθνοφυλακής από τον ΣΞ.
γ.Την ανάγκη αξιοποίησης των νέων δυνατοτήτων που παρέχει ο Ν. 5018/2023 και της Στρατηγικής, που περιλαμβάνει πλέγμα δράσεων και πρωτοβουλιών, με σκοπό την αναβάθμιση της Εθνοφυλακής και την αποτελεσματική εκτέλεση της αποστολής της.
Είναι αναγκαία η επίταση των ενεργειών για τη βελτίωση των παραγόντων επαύξησης των επιχειρησιακών δυνατοτήτων των ΤΕΘ, προκειμένου να επιτευχθεί η αναβάθμιση της Εθνοφυλακής στο πλαίσιο ενότητας του σκοπού και ενότητας των προσπαθειών.
Τέλος, εκφράζω την επιθυμία να συνδράμω εθελοντικά και αμισθί στο έργο της Εθνοφυλακής.
