Οσο κι αν ακούγεται εξωπραγματικό, ο χάρτης εκτίμησης δασικών πυρκαγιών της χώρας, με τον οποίο χωρίζεται η επικράτεια σε περιοχές χαμηλού και υψηλού κινδύνου, είχε καταρτιστεί το 1980 και από τότε δεν έχει αλλάξει. Αυτή την πρωτοφανή παθογένεια έρχεται να διορθώσει το υπουργείο Κλιματικής Κρίσης χωρίζοντας τη χώρα σε τρεις κατηγορίες επικινδυνότητας –υψηλή, μεσαία και χαμηλή–, προσφέροντας δύο βασικές υπηρεσίες: πρώτον, ο νέος χάρτης θα δώσει τη δυνατότητα αναδιάρθρωσης στην Πυροσβεστική Υπηρεσία ενισχύοντας τις δυνάμεις της όπου υπάρχει ανάγκη και, δεύτερον, θα δώσει τη δυνατότητα στο υπουργείο Εσωτερικών να διανέμει τα χρήματα της πολιτικής προστασίας σε κάθε δήμο με πιο αντικειμενικά κριτήρια, βάσει της ζώνης επικινδυνότητας στην οποία ανήκει.
Σε τρεις κατηγορίες χωρίζει τη χώρα ο νέος χάρτης, ο οποίος δεν έχει αναθεωρηθεί από το 1980, οπότε και καταρτίστηκε – Αναμένεται να επικυρωθεί και τυπικά στα τέλη Οκτωβρίου.
Η «Κ» παρουσιάζει αποκλειστικά το τελικό σχέδιο που εκπόνησε ειδική ομάδα εργασίας του υπουργείου Κλιματικής Κρίσης, υπό τον Γ. Κεφαλογιάννη, συλλέγοντας τα τελευταία δύο χρόνια όλα τα στοιχεία που χρειάζονται ώστε να γίνει αναθεώρηση του χάρτη, εστιάζοντας στη συχνότητα των πυρκαγιών σε κάθε περιοχή και στα μοντέλα της κλιματικής κρίσης. Πλέον το μόνο που απομένει είναι η οριστική επικύρωση του χάρτη από τα υπουργεία Κλιματικής Κρίσης και Περιβάλλοντος. Αυτό αναμένεται να γίνει και τυπικά στα τέλη Οκτωβρίου, ώστε να αποτυπώνονται με βάση τα τελευταία δεδομένα οι περιοχές που κινδυνεύουν περισσότερο από πυρκαγιές, ενώ παράλληλα θα λειτουργήσει ατύπως και ως χάρτης επικινδυνότητας για πλημμύρες, καθώς κατά κανόνα οι καμένες δασικές εκτάσεις αντιμετωπίζουν πρόβλημα πλημμυρών. Το τελικό βήμα είναι εντός του Νοεμβρίου να υπογραφεί η διυπουργική απόφαση και ο νέος χάρτης κινδύνου να γίνει επίσημος.
Σε αντίθεση με τον χάρτη του 1980, όπου η χώρα χωριζόταν μόνο ανά νομό και μόνο σε δύο βασικές κατηγορίες –υψηλός κίνδυνος και χαμηλός κίνδυνος–, ο νέος χάρτης έχει λάβει πιο εξειδικευμένα δεδομένα και χωρίζει την επικράτεια ανά δήμο και σε τρεις κατηγορίες: οι κόκκινοι δήμοι έχουν υψηλό κίνδυνο, οι πορτοκαλί μέτριο και οι πράσινοι χαμηλό.
Οπως μπορείτε να δείτε στον χάρτη, οι περισσότεροι δήμοι της χώρας είναι πλέον στο «κόκκινο». Πιο συγκεκριμένα, από τους 332 δήμους (συν το Αγιον Ορος) που έχει η χώρα, οι 173 είναι κόκκινοι, οι 82 πορτοκαλί και οι 57 πράσινοι, ενώ 21 δήμοι θεωρούνται αμιγώς αστικοί και δεν καταγράφονται σε κάποια από αυτές τις κατηγορίες. Γίνεται αντιληπτό ότι το μεγαλύτερο μέρος της χώρας είναι πλέον κόκκινο και πορτοκαλί, με περιοχές ολόκληρες –όπως είναι η Κρήτη, όπου το 1980 ήταν κόκκινα μόνο τα Χανιά– να έχουν μετατραπεί σε υψηλού κινδύνου. Την ίδια ώρα στην Πελοπόννησο, περιοχές όπως ο Δήμος Τρίπολης, η Λακωνία, η Μεσσηνία, που το 1980 θεωρούνταν χαμηλής επικινδυνότητας, πλέον χρωματίζονται είτε με κόκκινο είτε με πορτοκαλί χρώμα. Παρομοίως υπάρχουν περιοχές που άλλαξαν χρώμα στη Στερεά Ελλάδα, στην Ηπειρο και στη Θεσσαλία, με νομούς που τότε ήταν χαμηλού κινδύνου να περνούν πλέον σε βαθμίδα μεσαία ή υψηλή. Χαρακτηριστικά παραδείγματα είναι η Αιτωλοακαρνανία, η Αρτα, η Πρέβεζα, η Λάρισα και η Λαμία. Πλήρης αντιπαραβολή μεταξύ του παλιού και του νέου χάρτη, ωστόσο, δεν μπορεί να γίνει, καθώς ο διαχωρισμός του 1980 ήταν ανά νομό και πλέον είναι ανά δήμο, ακολουθώντας διαφορετική διοικητική διαίρεση που δεν βοηθά τη σύγκριση. Είναι όμως σαφές από τη σύγκριση πως η κλιματική κρίση έχει επηρεάσει πολύ την επικράτεια.
Η Ελλάδα στη δίνη της κλιματικής κρίσης
Ο νέος χάρτης θα βοηθήσει στην αναδιάταξη και των πυροσβεστικών υπηρεσιών, αλλά και τους δήμους στην εφαρμογή προληπτικών μέτρων. Για παράδειγμα, μια περιοχή χαμηλού κινδύνου που έχει περάσει στη ζώνη υψηλού κινδύνου σημαίνει πως χρειάζεται άμεση ενίσχυση της δομής του Πυροσβεστικού Σώματος (για παράδειγμα, να φιλοξενεί μόνιμη δομή και όχι εποχική, όπως συνέβαινε στις περιοχές χαμηλού κινδύνου). Επίσης, ο νέος χάρτης θα βοηθήσει το υπουργείο Εσωτερικών να διανέμει τα χρήματα για πολιτική προστασία σε τοπικό επίπεδο με πιο δόκιμο τρόπο και όχι βάσει πιέσεων του κάθε δήμου. Ουσιαστικά θα θεσμοθετηθεί το ποσό που θα αντιστοιχεί σε κάθε ζώνη επικινδυνότητας, με τις κόκκινες να απορροφούν τη μερίδα του λέοντος, λαμβάνοντας φυσικά υπόψη και τον πληθυσμό της κάθε περιοχής.
Οι δασικές υπηρεσίες
Χαρακτηριστικό της δουλειάς που έγινε για την εκπόνηση του νέου χάρτη είναι πως οι δασικές υπηρεσίες έχουν χωριστεί και αυτές σε τρεις κατηγορίες: υψηλού, μεσαίου και χαμηλού κινδύνου βάσει της περιοχής όπου έχουν έδρα. Οι δασικές υπηρεσίες που εμπίπτουν στην κατηγορία υψηλού κινδύνου δασικών πυρκαγιών διαχειρίζονται έκταση συνολικού εμβαδού 57.371.034,38 στρεμμάτων, εκ των οποίων 31.352.946,69 στρέμματα καλύπτονται από εκτάσεις δασικού χαρακτήρα, που αντιστοιχούν σε ποσοστό 41,19% επί του συνόλου των δασικού χαρακτήρα εκτάσεων όλης της χώρας. Την ίδια ώρα, το συνολικό εμβαδόν των εκτάσεων δασικού χαρακτήρα που έχουν κηρυχθεί αναδασωτέες στην κατηγορία αυτή καλύπτει έκταση 7.605.368,48 στρεμμάτων.
Πηγή: kathimerini.gr
