• Από την Καισαριανή μέχρι τη Λέρο και την Πάτμο και τις αίθουσες του Εφετείου Αθηνών, ένα πολυσύνθετο δίκτυο από συνεργαζόμενους υπαλλήλους, μεσίτριες και μηχανικούς έστησε το έδαφος για δανειοδοτήσεις-φάντασμα ύψους 13,4 εκατ. ευρώ • Ποινικές διώξεις και αστικές απαιτήσεις σε εξέλιξη
Η υπ’ αριθ. 685/2025 απόφαση του Μονομελούς Εφετείου Αθηνών φέρνει στο προσκήνιο μία πολυπρόσωπη υπόθεση δανειοδοτήσεων με «φουσκωμένες» εκτιμήσεις ακινήτων, που εκτείνεται χρονικά από το 2007 έως σήμερα και γεωγραφικά από την Αθήνα μέχρι τη Λέρο.
Στο επίκεντρο της διαμάχης βρίσκονται δύο δανειολήπτες από την Αττική που το 2007 προχώρησαν στην αγορά δύο ακινήτων στη Λέρο, μέσω δανείου 500.000 ευρώ που έλαβαν από τράπεζα – διάδοχος της οποίας είναι σήμερα γνωστή ανώνυμη τραπεζική εταιρεία με έδρα την Αθήνα.
Τα ακίνητα εκτιμήθηκαν, με υπογραφή εξωτερικού συνεργάτη μηχανικού, σε συνολική αξία άνω των 580.000 ευρώ, ενώ η πραγματική τους αξία αποδείχθηκε – μετά από εσωτερικό έλεγχο της τράπεζας – ότι δεν ξεπερνούσε τα 120.000 ευρώ.
Οι πρωταγωνιστές και το «στήσιμο»
Οι δανειολήπτες, καθοδηγούμενοι από συγγενικό πρόσωπο, εξωτερική συνεργάτιδα της τράπεζας, πείστηκαν να επενδύσουν στη Λέρο μέσω «χρυσής ευκαιρίας».
Η συνεργάτιδα, μαζί με την κόρη της (επίσης μεσίτρια), τον συνεργαζόμενο μηχανικό και τη διευθύντρια του καταστήματος της τράπεζας στην Καισαριανή, φέρεται να εμπλέκεται σε μία αλληλουχία ψευδών παραστάσεων, σκοπός των οποίων – όπως αναφέρεται στο πόρισμα της Εσωτερικής Επιθεώρησης της τράπεζας – ήταν η έγκριση υπέρογκων στεγαστικών δανείων για ακίνητα υποπολλαπλάσιας αξίας.
Σύμφωνα με τα ευρήματα του δικαστηρίου, από τα 500.000 ευρώ που δανείστηκαν οι ενάγοντες, 84.210 ευρώ παρέμειναν στον λογαριασμό της συνεργάτιδας της τράπεζας χωρίς να αποδοθούν σε αυτούς.
Η υπόθεση περιλαμβάνει επίσης κατηγορίες για πλασματικές εκτιμήσεις ακινήτων, καταστρατήγηση των τραπεζικών κανόνων και, εν τέλει, ποινική δίωξη για κακουργηματική απάτη, απιστία και νομιμοποίηση εσόδων από εγκληματική δραστηριότητα.
Δικαστική τροπή: Αναβολή λόγω εκκρεμούς ποινικής υπόθεσης
Το Εφετείο Αθηνών αποφάσισε την αναβολή της συζήτησης των δύο εφέσεων – τόσο της τράπεζας όσο και των δανειοληπτών – έως την τελεσίδικη έκβαση της ποινικής δίκης, που εκκρεμεί στο Τριμελές Εφετείο Κακουργημάτων Αθηνών. Η εν λόγω ποινική υπόθεση αφορά 57 παρόμοιες δανειοδοτήσεις που χορηγήθηκαν στο διάστημα 2007–2008, με συνολικό εκταμιευθέν ποσό 13,45 εκατ. ευρώ και πραγματική διασφάλιση μόλις 1,95 εκατ. ευρώ – ζημία για την τράπεζα ύψους περίπου 11,5 εκατ. ευρώ.
Η απόφαση του δικαστηρίου βασίστηκε στην ανάγκη πληρέστερης αποτίμησης του ποινικού σκέλους της υπόθεσης, που κρίνεται στενά συνδεδεμένο με την αστική διαφορά.
Η δίκη αφορά επίσης στην ευθύνη της τράπεζας για τις πράξεις των προστηθέντων της, καθώς και το εάν υπήρξε κατάχρηση θέσης από τα εμπλεκόμενα στελέχη και συνεργάτες της.
Η Λέρος ως «επενδυτικός στόχος» και η διάχυση της ευθύνης
Τα επίμαχα ακίνητα βρίσκονται στη θέση «Λακκί» του οικισμού Λακκίου της Λέρου – περιοχή που παρουσιάστηκε στους δανειολήπτες ως «αναδυόμενο επενδυτικό hotspot». Η υπόθεση φέρνει στο φως τον τρόπο με τον οποίο τοπικά ακίνητα εντάχθηκαν σε μία κεντρικά στημένη υπόθεση εξαπάτησης, με μοχλό τη διάθεση φθηνών ακινήτων ως επενδυτική ευκαιρία μέσω τραπεζικών δανείων.
Το σχήμα λειτουργούσε με τρόπο που δημιουργούσε ψευδείς εντυπώσεις ασφάλειας προς την τράπεζα και τους δανειολήπτες, επιτρέποντας τη διοχέτευση μεγάλων ποσών με αδύναμες εγγυήσεις.
Ανάλογη μεθόδευση φέρεται σύμφωνα με την απόφαση να έγινε και σε ακίνητα στην Πάτμο.
Ο μηχανισμός της απάτης
Το σχήμα δούλεψε ως εξής:
1. Εντοπισμός ευάλωτων ή ανυποψίαστων υποψήφιων δανειοληπτών μέσω συγγενικών ή κοινωνικών δικτύων.
2. Προώθηση “επενδυτικής ευκαιρίας” από συνεργαζόμενους μεσίτες.
3. Εκτίμηση των ακινήτων από συγκεκριμένο εξωτερικό μηχανικό με υπερβολικά υψηλές αξίες.
4. Έγκριση των δανείων από τη διευθύντρια του καταστήματος, χωρίς να ενημερωθούν οι κεντρικές υπηρεσίες.
5. Κατανομή των χρημάτων: μόνο ένα μέρος πήγαινε στους δανειολήπτες και τον πωλητή, ενώ σημαντικά ποσά έμεναν στους λογαριασμούς των συνεργατών.
Το νομικό σκηνικό
Η αστική δίκη αφορά απαίτηση αποζημίωσης ύψους 84.210 ευρώ και επιπλέον χρηματική ικανοποίηση για ηθική βλάβη. Ωστόσο, το Δικαστήριο αποφάσισε ότι προηγείται η τελεσίδικη κρίση της ποινικής διαδικασίας, στην οποία εξετάζεται:
• Αν υπήρξε απάτη κατά της τράπεζας,
• αν τα στελέχη και συνεργάτες ενήργησαν με κοινό δόλο,
• αν ο σκοπός ήταν η υπεξαίρεση κεφαλαίων ή η νομιμοποίηση εσόδων.
Το γεγονός ότι οι δανειολήπτες περιλαμβάνονται στην προκαταρκτική ποινική διερεύνηση δίνει στην υπόθεση έναν επιπλέον τόνο περιπλοκότητας.
Η ποινική δίκη στο Τριμελές Εφετείο Κακουργημάτων Αθηνών, που έχει ήδη λάβει αναβολές, αναμένεται να ξεκινήσει εντός του 2025. Οι αποφάσεις που θα προκύψουν αναμένεται να επηρεάσουν:
• Την τύχη των δανειοληπτών (αν θεωρηθούν τελικά θύματα ή συνεργοί),
• την ευθύνη της τράπεζας (αν κρίνονται ως συνυπεύθυνοι για τις πράξεις των συνεργατών),
• τη θεμελίωση απαίτησης αποζημίωσης και την τελική οικονομική κρίση της υπόθεσης.
Το ελληνικό τραπεζικό σύστημα έχει γνωρίσει κρίσεις, ανακεφαλαιοποιήσεις και αυστηρές εποπτείες. Αλλά το σκάνδαλο που αποκαλύπτεται θυμίζει ότι ακόμα και μέσα από τις πιο επίσημες δομές, μπορεί να στηθούν μηχανισμοί εξαπάτησης, όταν λείπει η λογοδοσία.
Το 2025 αναμένεται να είναι η χρονιά της κρίσης για την υπόθεση αυτή – και μαζί της, για την εμπιστοσύνη των πολιτών σε ένα σύστημα που καλείται να προστατεύσει, όχι να εκμεταλλεύεται.
