Με σημείο αιχμής το δημογραφικό που αποτελεί ένα σοβαρό πρόβλημα για όλη την Ελλάδα και πώς αυτό πρέπει να το διαχειριστούν και να το αντιμετωπίσουν οι δήμαρχοι στα μικρά νησιά, μιλάει σήμερα στην ‘δ’ ο δήμαρχος Χάλκης κ. Ευάγγελος Φραγκάκης. «Το δημογραφικό είναι ίσως το μεγαλύτερο πρόβλημα που αντιμετωπίζει η χώρα, και η έντασή του είναι ιδιαίτερα αισθητή στα μικρά νησιά. Οι μικροί νησιωτικοί δήμοι πρέπει να απαντήσουν με στοχευμένες πολιτικές» -όπως υπογραμμίζει μεταξύ άλλων και στον απόηχο ευρείας συνάντησης που είχε πραγματοποιηθεί ανάμεσα στους δημάρχους μικρών νησιών όπως η Χάλκη, η Η.Ν. Κάσος, η Κάρπαθος και η Κάσος.
Επιπρόσθετα, μιλάει για την πορεία της τουριστικής σεζόν στο νησί, για τις πρωτοποριακές λύσεις για τη βιώσιμη ανάπτυξη που εφαρμόζονται στο νησί τα τελευταία χρόνια ενώ, συμφωνεί με την πρόταση του δημάρχου Σύμης, κ. Λευτέρη Παπακαλοδούκα να θεσμοθετηθεί ένα τέλος για τους ημερήσιους επισκέπτες, λέγοντας πως είναι ιδιαίτερα ενδιαφέρουσα, καθώς, το τέλος για τους ημερήσιους επισκέπτες μπορεί να αποτελέσει εργαλείο διαχείρισης του υπερτουρισμού σε πολλά νησιά.
• Κύριε Φραγκάκη, πώς βρήκε την Χάλκη η φετινή τουριστική σεζόν; Η κίνηση έχει σημειώσει αύξηση σε σχέση με το ίδιο χρονικό διάστημα πέρσι και τι περιμένετε για το δίμηνο Σεπτεμβρίου – Οκτωβρίου;
Με τον Αύγουστο να έχει περάσει, η Χάλκη αναδεικνύεται ως ένας από τους πιο δυναμικούς προορισμούς του φετινού καλοκαιριού. Η τουριστική κίνηση ξεπέρασε κάθε προσδοκία, καταγράφοντας αύξηση σε σχέση με την περσινή χρονιά, γεγονός που επιβεβαιώνει την αυξανόμενη απήχηση του νησιού τόσο στο ελληνικό όσο και στο διεθνές κοινό.
Η επιτυχία αυτή δεν είναι τυχαία. Το νησί έχει καταφέρει να συνδυάσει την αυθεντική του ομορφιά με την παροχή ποιοτικών υπηρεσιών, προσελκύοντας επισκέπτες που αναζητούν ηρεμία, επαφή με τη φύση και μια πιο προσωπική ταξιδιωτική εμπειρία. Ξενοδοχεία, ενοικιαζόμενα καταλύματα, εστιατόρια και τοπικές επιχειρήσεις αναφέρουν υψηλές πληρότητες και ικανοποιητική ροή, ενώ η ζωντανή ατμόσφαιρα στο παραλιακό μέτωπο αποτυπώνει τη φετινή ευφορία.
Όσον αφορά στο δίμηνο Σεπτεμβρίου – Οκτωβρίου, οι προσδοκίες είναι ιδιαίτερα αισιόδοξες. Παραδοσιακά, η Χάλκη προσελκύει αυτή την περίοδο ταξιδιώτες που επιθυμούν πιο ήπιες θερμοκρασίες και χαλαρότερους ρυθμούς, μακριά από τον συνωστισμό της υψηλής σεζόν. Ο Σεπτέμβριος έχει πλέον καθιερωθεί ως ένας ιδιαίτερα ισχυρός μήνας για τον τουρισμό, με τους επισκέπτες να επιλέγουν το νησί για την γαλήνη του, τις μουσικές δραστηριότητες και την εξερεύνηση των φυσικών του τοπίων. Ο Οκτώβριος αναμένεται να κλείσει τη σεζόν με τον καλύτερο τρόπο.
• Το δημογραφικό ζήτημα απασχολεί την επικαιρότητα αλλά εμφανίζεται πιο έντονο στις νησιωτικές περιοχές της χώρας. Πώς το αντιμετωπίζουν οι μικροί νησιωτικοί δήμοι και ποιες (πιο μόνιμες) λύσεις θα μπορούσαν να δοθούν; Είχατε και μια συνάντηση με τους δημάρχους Καρπάθου, Η.Ν. Κάσου και Μεγίστης για το θέμα.
Το δημογραφικό είναι ίσως το μεγαλύτερο πρόβλημα που αντιμετωπίζει η χώρα, και η έντασή του είναι ιδιαίτερα αισθητή στα μικρά νησιά. Κάρπαθος, Κάσος, Μεγίστη – όπως και η Χάλκη – βλέπουν τις κοινωνίες τους να δοκιμάζονται από τη μείωση πληθυσμού, τη γήρανση και την απομόνωση, με επιπτώσεις στη συνοχή και την οικονομική βιωσιμότητα.
Οι μικροί νησιωτικοί δήμοι πρέπει να απαντήσουν με στοχευμένες πολιτικές. Να παρέχουν οικονομικά κίνητρα στέγασης για να προσελκύσουν νέους και οικογένειες, επιδοτήσεις για ανέγερση ή ανακαίνιση σπιτιών, να δίνουν έμφαση στη βελτίωση των υποδομών υγείας, παιδείας και μεταφορών ώστε να εξασφαλίσουν αξιοπρεπές επίπεδο ζωής. Παράλληλα να στηρίζουν την τοπική οικονομία ενισχύοντας μικρές επιχειρήσεις και παραδοσιακές δραστηριότητες, δημιουργώντας νέες θέσεις εργασίας.
Καίρια σημασία έχει και ο ψηφιακός μετασχηματισμός.
Η αναβάθμιση των τηλεπικοινωνιακών δικτύων επιτρέπει την τηλεργασία, ανοίγοντας τον δρόμο για μόνιμη εγκατάσταση οικογενειών που μέχρι πρότινος δεν μπορούσαν να συνδυάσουν το επαγγελματικό τους μέλλον με τη ζωή στα νησιά. Όλες αυτές οι δράσεις, εάν συνεχιστούν με συνέπεια, μπορούν να συμβάλουν στην αναστροφή της πληθυσμιακής μείωσης.
• Είναι γεγονός ότι το νησί της Χάλκης εφαρμόζει πρωτοποριακές λύσεις για τη βιώσιμη ανάπτυξη τα τελευταία χρόνια. Πώς εξελίσσονται αυτές οι πρωτοβουλίες για το νησί και πώς θα μπορούσαν να λειτουργήσουν και σε άλλα νησιά;
Η Χάλκη πρωτοπορεί στη βιώσιμη ανάπτυξη, αποτελώντας πλέον πρότυπο για όλο το Αιγαίο. Με την αξιοποίηση ανανεώσιμων πηγών ενέργειας, όπως τα φωτοβολταϊκά, και την υιοθέτηση ηλεκτροκίνησης, το νησί έχει μειώσει το περιβαλλοντικό του αποτύπωμα και έχει αποδείξει ότι η πράσινη μετάβαση δεν είναι πολυτέλεια, αλλά εφικτή πραγματικότητα.
Η επιτυχία αυτή δεν θα ήταν δυνατή χωρίς πολιτική βούληση, την αγκαλιά στήριξης της ΔΕΗ, τις συνεργασίες με ιδιωτικούς φορείς και – κυρίως – την ενεργή συμμετοχή της τοπικής κοινωνίας. Το παράδειγμα της Χάλκης δείχνει ότι η βιώσιμη νησιωτικότητα είναι εφικτή. Με σωστή προσαρμογή, το ίδιο μοντέλο μπορεί να εφαρμοστεί και σε άλλα νησιά, ανοίγοντας τον δρόμο για ένα μέλλον με ισορροπία ανάμεσα στην ανάπτυξη και την προστασία του περιβάλλοντος.
• Στην τελευταία συνεδρίαση της ΠΕΔ Νοτίου Αιγαίου, ο δήμαρχος Σύμης πρότεινε να θεσμοθετηθεί ένα τέλος για τους ημερήσιους επισκέπτες. Θα μπορούσε να εφαρμοστεί αυτό και σε άλλους νησιωτικούς δήμους, κατά την εκτίμησή σας;
Η πρόταση του δημάρχου Σύμης είναι ιδιαίτερα ενδιαφέρουσα. Το τέλος για τους ημερήσιους επισκέπτες μπορεί να αποτελέσει εργαλείο διαχείρισης του υπερτουρισμού σε πολλά νησιά. Οι περιοχές που δέχονται μεγάλο όγκο τουριστών σε μικρό χρονικό διάστημα συχνά βλέπουν τις υποδομές τους να πιέζονται υπερβολικά: καθαριότητα, απορρίμματα, λιμενικές εγκαταστάσεις.
Ένα τέτοιο τέλος θα μπορούσε να αποφέρει πολύτιμους πόρους, οι οποίοι θα κατευθύνονταν αποκλειστικά στη βελτίωση υποδομών και στην προστασία του φυσικού περιβάλλοντος. Ωστόσο, απαιτείται προσεκτικός σχεδιασμός. Η κοινωνική αποδοχή, τόσο από τους κατοίκους όσο και από τους επιχειρηματίες, είναι κρίσιμη. Η συλλογή του τέλους πρέπει να γίνει με διαφάνεια και χωρίς να επιβαρύνει υπερβολικά τους επισκέπτες.
Αν εφαρμοστεί σωστά, με διαβούλευση και προσαρμογή στις ιδιαιτερότητες κάθε νησιού, μπορεί να αποδειχθεί μια βιώσιμη λύση που θα βοηθήσει ουσιαστικά στη διαχείριση του τουρισμού και στην προστασία της ποιότητας ζωής των κατοίκων.
Ευάγγελος Φραγκάκης: «Το δημογραφικό είναι ίσως το μεγαλύτερο πρόβλημα που αντιμετωπίζει η χώρα, και η έντασή του είναι ιδιαίτερα αισθητή στα μικρά νησιά»
