«Τάραξε τα νερά» στα κόμματα η συνέντευξή που έδωσε στην «δ» ο Γενικός Γραμματέας του Υπουργείου Ναυτιλίας και Νησιωτικής Πολιτικής Μανώλης Κουτουλάκης. Ο κ. Κουτουλάκης παρουσίασε το όραμα της κυβέρνησης για μια «νέα εθνική συμφωνία για τα νησιά», που θα βασίζεται στην αρχή της χωρικής δικαιοσύνης και στην ενίσχυση της νησιωτικής συνοχής, τονίζοντας την ανάγκη εθνικής στρατηγικής για τη νησιωτικότητα.
Έμμεση ήταν η αντίδραση του ΠΑΣΟΚ με τον αρμόδιο Τομεάρχη Νησιωτικής Πολιτικής Γιάννη Πολυχρονάκο να επικρίνει την κυβέρνηση στο πεδίο της έλλειψης ουσιαστικής στήριξης στους δήμους, ενώ, άμεση η αντίδραση των Τομεαρχών του Κινήματος Δημοκρατίας Κατερίνας Γιαννακά και Χρήστος Σδούκος που έκαναν «φύλλο και φτερό» την συνέντευξη Κουτουλάκη, υποστηρίζοντας, ότι η πραγματικότητα βρίσκεται πίσω από τα μεγάλα λόγια για τις νησιωτικές υποδομές. «Η Νησιωτική Πολιτική της Ελλάδας αντιμετωπίζει ένα γνωστό, αλλά επίμονα άλυτο, παράδοξο: Όσο πιο πολλά μεγάλα λόγια ακούγονται, τόσο πιο λίγα έργα φαίνεται να υλοποιούνται. Θολές έως προβληματικές, αν όχι ύποπτες, οι αναφορές του κ. Κουτουλάκη, Γ.Γ. Νησιωτικής Πολιτικής στην πολυσέλιδη συνέντευξή του, περί νησιωτικότητας, ρήτρας νησιωτικότητας, μικρονησιωτικότητας, θαλάσσιας οικονομίας κ.λπ. Τι κρύβεται πίσω από τις δηλώσεις αυτές;
Η ρητορική περί «σχεδιασμού και υλοποίησης έργων σε κάθε νησί», χρήζει ξεχωριστής ανάλυσης, γιατί η αλήθεια κρύβεται στις καθυστερήσεις, όχι στα δελτία Τύπου» αναφέρουν οι Κατερίνα Γιαννακά, μέλος του ΕΣ και του Τομέα Ναυτιλίας και Νησιωτικής Πολιτικής, Χρήστος Σδούκος, μέλος του Τομέα Ναυτιλίας και Νησιωτικής Πολιτικής του Κινήματος Δημοκρατίας.
Τι είπε συνοπτικά ο Γ.Γ. Μανώλης Κουτουλάκης
Ο κ. Κουτουλάκης απαντώντας σε πλέγμα ερωτήσεων, τόνισε ότι τα νησιά συμβάλλουν κατά 25% στο εθνικό ΑΕΠ και αποτελούν «τον πιο πλουτοπαραγωγικό πόρο της χώρας», άρα δικαιούνται σταθερά θεσμικά και οικονομικά εργαλεία στήριξης. Ο κ. Κουτουλάκης παρουσίασε τους βασικούς άξονες της Εθνικής Στρατηγικής για τη Νησιωτικότητα, που θα παρουσιαστεί μέσα στον Οκτώβριο:
•Μόνιμη θεσμοθέτηση του Μεταφορικού Ισοδυνάμου με νέες προβλέψεις για επιβάτες και επιχειρήσεις.
•Εκσυγχρονισμός των λιμενικών υποδομών σε όλα σχεδόν τα νησιά της Δωδεκανήσου, σε συνεργασία με την Περιφέρεια Νοτίου Αιγαίου.
•Ειδικό σχέδιο για τη μικρονησιωτικότητα, με μόνιμα μέτρα στήριξης.
•Πράσινη μετάβαση στην ακτοπλοΐα και ενίσχυση των μικρών ακτοπλοϊκών εταιρειών.
•Αντιμετώπιση της λειψυδρίας με έργα αφαλάτωσης και ύδρευσης σε Δωδεκάνησα και μικρά νησιά, συνολικού προϋπολογισμού άνω των 10 εκατομμυρίων ευρώ.Ο ίδιος υπογράμμισε ότι «η νησιωτική πολιτική δεν μπορεί να στηρίζεται σε επιδόματα, αλλά σε θεσμούς που εξασφαλίζουν ισότητα και βιωσιμότητα», καλώντας σε συνεννόηση κράτους, αυτοδιοίκησης και κοινωνίας.
Η θέση του ΠΑΣΟΚ: «Το κράτος μεταθέτει τις ευθύνες του»
Με δημόσια παρέμβασή του, ο Τομεάρχης Νησιωτικής Πολιτικής του ΠΑΣΟΚ, Γιάννης Πολυχρονάκος, κατηγόρησε την κυβέρνηση ότι «μεταθέτει τις δικές της ευθύνες στους δήμους», αναφορικά με τη στέγαση και σίτιση των γιατρών και εκπαιδευτικών που υπηρετούν στα νησιά. Όπως υποστηρίζει, η πρακτική αυτή εφαρμόζεται από το 2017 μέχρι σήμερα, «από όλες τις κυβερνήσεις, που πετάνε το μπαλάκι στους δήμους χωρίς να εκχωρούν και τους απαραίτητους πόρους». «Το κράτος ζητά από τους νησιωτικούς δήμους να γίνουν επαίτες ή να διαθέσουν πόρους που δεν έχουν για επιδόματα στέγασης και σίτισης σε γιατρούς και εκπαιδευτικούς. Πρόκειται για αδιαφορία και περιφρόνηση προς τις τοπικές κοινωνίες», δήλωσε χαρακτηριστικά. Ο κ. Πολυχρονάκος πρότεινε ως λύση την αύξηση των Κεντρικών Αυτοτελών Πόρων (ΚΑΠ) για τους νησιωτικούς δήμους, με ρητή πρόβλεψη ώστε η αύξηση να κατευθύνεται στη στέγαση και σίτιση γιατρών και εκπαιδευτικών, καθώς και τη διάθεση μέρους των εσόδων από το «τέλος ανθεκτικότητας» για την ενίσχυση των δομών υγείας και εκπαίδευσης στα νησιά. «Αν θέλουμε να κρατήσουμε γιατρούς και δασκάλους στα νησιά, πρέπει να δώσουμε πραγματικά κίνητρα, όχι να φορτώνουμε την ευθύνη στους δήμους», πρόσθεσε.
Η τοποθέτηση του Κινήματος Δημοκρατίας
Από την πλευρά τους, οι εκπρόσωποι του Κινήματος Δημοκρατίας, Κατερίνα Γιαννακά και Χρήστος Σδούκος, αναγνώρισαν τη σημασία της στρατηγικής που παρουσίασε ο κ. Κουτουλάκης, αλλά επεσήμαναν ότι «οι προθέσεις πρέπει να μεταφραστούν σε μετρήσιμες πολιτικές». Εστίασαν κυρίως στην ανάγκη πολυεπίπεδης διακυβέρνησης με πραγματική συμμετοχή των νησιωτικών δήμων και όχι απλής επίκλησης της συνεργασίας. «Η νησιωτικότητα δεν είναι θεωρητική έννοια· είναι καθημερινότητα. Και αυτή δεν βελτιώνεται με μελέτες, αλλά με αποφάσεις που έχουν χρηματοδότηση και συνέχεια», σημείωσε η κα Γιαννακά. Ο κ. Σδούκος πρόσθεσε ότι «το Μεταφορικό Ισοδύναμο χρειάζεται επανεκκίνηση με διαφάνεια και σαφή κριτήρια» και πως η νησιωτική πολιτική «οφείλει να στοχεύει στην ποιότητα ζωής, όχι μόνο στην ανάπτυξη υποδομών». Η συνέντευξη του Μανώλη Κουτουλάκη άνοιξε εκ νέου τη συζήτηση γύρω από το τι σημαίνει «νησιωτική πολιτική» στην πράξη, είναι θέμα υποδομών και έργων ή πρωτίστως κοινωνικής συνοχής και θεσμικής ισότητας; Οι αντιδράσεις Γ. Πολυχρονάκου, Κ. Γιαννακά και Χ. Σδούκου καταδεικνύουν ότι, παρά τη γενική συμφωνία ως προς τη σημασία της νησιωτικότητας, υπάρχει ακόμη χάσμα μεταξύ των εξαγγελιών και της καθημερινότητας των νησιωτών.
