• Μετά από ακυρώσεις και απευθείας αναθέσεις κάτω από το όριο ελέγχου, η δημοτική επιχείρηση της Ρόδου επιστρέφει στον θεσμικό διάλογο με διαγωνισμό άνω του 1,1 εκατ. ευρώ
Η Δημοτική Επιχείρηση Ρόδου (ΔΕΡΜ ΑΕ) φαίνεται να επιχειρεί μια καίρια στροφή ύστερα από μια μακρά περίοδο θεσμικών αμφισβητήσεων, καταγγελιών για αδιαφάνεια και συστηματική αποφυγή του προσυμβατικού ελέγχου του Ελεγκτικού Συνεδρίου.
Με την απόφαση υπ’ αριθμ. 295 του Διοικητικού της Συμβουλίου (28/07/2025), η εταιρεία προχωρά, για πρώτη φορά μετά από πολύ καιρό, σε διεθνή ανοικτό ηλεκτρονικό διαγωνισμό άνω των ορίων, συνολικού ύψους 1.116.905,20 ευρώ, με στόχο την παροχή υπηρεσιών υποστήριξης των τουριστικών και πολιτιστικών εγκαταστάσεων που διαχειρίζεται.
Η προκήρυξη αφορά την παροχή υπηρεσιών υποστήριξης σε έξι διαφορετικές εγκαταστάσεις πολιτιστικού και τουριστικού ενδιαφέροντος: τις Ιαματικές Πηγές Καλλιθέας, την Κοιλάδα Πεταλούδων, τη Θέρμαι, το Αθλητικό Κέντρο Καλλιπάτειρα, το Πάρκο Ροδινιού και το Μουσείο Μεσαναγρού. Η διάρκεια της σύμβασης καλύπτει τα έτη 2025-2026, με δυνατότητα συνδυασμένης ανάληψης ανά τμήμα.
Από το παρασκήνιο των απευθείας αναθέσεων…
Για χρόνια, η ΔΕΡΜ ΑΕ ακολουθούσε μια παγιωμένη τακτική: συμβάσεις διασπασμένες, προϋπολογισμοί λίγο κάτω από το όριο των 300.000 ευρώ (που ενεργοποιεί την υποχρέωση προσυμβατικού ελέγχου), μοναδικοί υποψήφιοι με κοινό εκπρόσωπο, τέσσερις εταιρείες με ένα πρόσωπο από πίσω.
Η πρακτική αυτή περιλάμβανε την ανάθεση πανομοιότυπων υπηρεσιών σε εταιρείες που, παρά το διαφορετικό ΑΦΜ, διατηρούσαν συχνά το ίδιο τηλέφωνο επικοινωνίας, κοινή έδρα, ακόμα και ταυτόσημες περιγραφές υπηρεσιών ως και κοινό εκπρόσωπο.
Το αποτέλεσμα ήταν ένα σύστημα αναθέσεων χωρίς ουσιαστικό ανταγωνισμό, όπου τα ίδια πρόσωπα εμφανίζονταν συνεχώς με διαφορετικά νομικά καλύμματα.
Οι αποφάσεις του Διοικητικού Συμβουλίου της επιχείρησης ενέκριναν τις συμβάσεις, παρά τις δημόσιες αποκαλύψεις για ελλείψεις στη διακήρυξη, προβλήματα εγγραφής στο ΓΕΜΗ κ.α..
Οι προσπάθειες της εταιρείας να περάσει από τον θεσμικό έλεγχο είχαν αποτύχει παταγωδώς όταν ο διαγωνισμός των 607.445 ευρώ το Μάιο του 2025 μετά από προκαταρκτικό έλεγχο του Ελεγκτικού Συνεδρίου , αναγκάζοντας τη ΔΕΡΜ ΑΕ σε υποχώρηση και ακύρωση της διαδικασίας.
Το σκεπτικό του επιτρόπου ήταν ξεκάθαρο: νομικές αστοχίες, τεχνικές αδυναμίες και προβληματική επιλογή προσωρινού αναδόχου.
Το Διοικητικό Συμβούλιο αναγκάστηκε να αποσύρει τον φάκελο και να ακυρώσει επισήμως τη διαδικασία.
Ακολούθησε αναδίπλωση. Ο διαγωνισμός ανασχεδιάστηκε, αλλά αυτή τη φορά η εταιρεία επέλεξε τη λύση της απευθείας ανάθεσης κάτω των 300.000 ευρώ. Εταιρεία με βασική δραστηριότητα τα λογιστικά, εμφανίστηκε ως μοναδική προσφέρουσα και ανέλαβε έργο ύψους 223.200 ευρώ.
Η απουσία ανταγωνισμού, το ευρύ φάσμα παρεχόμενων υπηρεσιών της εταιρείας από τουριστική πληροφόρηση μέχρι καθαριότητα και η απουσία εναλλακτικών υποψηφιοτήτων, προκάλεσαν νέο γύρο ερωτημάτων για τη σκοπιμότητα και τη διαφάνεια της ανάθεσης.
…στην επιλογή του θεσμικού δρόμου
Αντιμέτωπη με το αυξανόμενο βάρος της θεσμικής δυσπιστίας, η ΔΕΡΜ ΑΕ επιχειρεί τώρα να αλλάξει το αφήγημα. Η προκήρυξη του διεθνούς διαγωνισμού περιλαμβάνει παροχή υπηρεσιών για τις εγκαταστάσεις σε Καλλιθέα, Κοιλάδα Πεταλούδων, Θέρμαι, Καλλιπάτειρα, Ροδίνι και Μεσαναγρό, με διακριτές συμβάσεις ανά τμήμα και συνολική διάρκεια δύο ετών.
Ο προϋπολογισμός ξεπερνά καθαρά το όριο του προσυμβατικού ελέγχου. Ο διαγωνισμός καταχωρήθηκε στο ΚΗΜΔΗΣ, στάλθηκε στην Επίσημη Εφημερίδα της Ε.Ε., και αναρτήθηκε στη Διαύγεια και στον ιστότοπο της εταιρείας. Όλα δείχνουν συμμόρφωση με το γράμμα και το πνεύμα του νόμου που θέλει ανταγωνισμό για την εξασφάλιση μεγαλύτερων εκπτώσεων και διαφάνειας.
Η απόφαση, όπως προκύπτει από τα πρακτικά, συνοδεύεται από αιτιολόγηση: η τουριστική περίοδος απαιτεί άμεση στελέχωση, οι ανάγκες των χώρων είναι πιεστικές, και το προσωπικό της εταιρείας ανεπαρκές. Παράλληλα, σημειώνεται ότι η προκήρυξη θα γίνει με σύντμηση προθεσμιών, λόγω καθυστερήσεων στην κατάρτιση της νέας μελέτης.
Απόπειρα εξυγίανσης ή νέο προσωπείο;
Το ερώτημα όμως παραμένει: πρόκειται για ειλικρινή στροφή προς τη θεσμική νομιμότητα ή για κίνηση τακτικής ώστε να παρακαμφθεί προσωρινά το πολιτικό και δημοσιογραφικό βάρος των προηγούμενων αποτυχιών;
Δεν είναι λίγοι εκείνοι που θεωρούν ότι αυτή η αλλαγή στρατηγικής έρχεται κατόπιν πίεσης και όχι κατ’ επιλογή.
Οι προηγούμενες συμβάσεις είχαν αποδομηθεί δημόσια: από την επιλογή προσωρινών αναδόχων χωρίς ενεργή εταιρική υπόσταση, υποψίες για κατάτμηση έργων για να μείνουν κάτω από το όριο ελέγχου.
Το νέο εγχείρημα, παρότι εντυπωσιακό σε προϋπολογισμό και πολυπλοκότητα, παραμένει ευάλωτο στην επανάληψη των ίδιων παθογενειών: θα επιλεγούν πραγματικά διαφορετικοί πάροχοι ή οι ίδιοι παλιοί με νέα πρόσωπα; Θα διασφαλιστεί επιτέλους υγιής ανταγωνισμός ή η τυπική διαδικασία θα αποδειχθεί βιτρίνα;
Η πρόκληση της αποκατάστασης εμπιστοσύνης
Η ΔΕΡΜ ΑΕ βρίσκεται μπροστά σε ένα κρίσιμο σταυροδρόμι. Αν συνεχίσει όπως στο παρελθόν με πρόχειρες μελέτες, τυπικές νομιμοποιήσεις και “διαγωνισμούς” με προαποφασισμένους παίκτες θα επιβεβαιώσει ότι η διαφάνεια είναι μια κενή λέξη.
Αν όμως υλοποιήσει πραγματικά μια ανοιχτή, θεσμική διαδικασία με πολλαπλές προσφορές, αξιοκρατική επιλογή και ουσιαστικό έλεγχο, θα έχει την ευκαιρία να αναστρέψει μια εικόνα που την ακολουθεί εδώ και χρόνια.
Η διαχείριση των δημόσιων χρημάτων ειδικά σε μικρές κοινωνίες– δεν είναι τεχνικό ζήτημα. Είναι πολιτικό, ηθικό και δημοκρατικό.
Το ζητούμενο πλέον δεν είναι αν η διαδικασία είναι «εντός των ορίων». Είναι αν είναι εντός της εμπιστοσύνης της κοινωνίας. Και αυτή δεν αποκαθίσταται με αριθμούς, αλλά με επιλογές.
