• Ξεκίνησαν παρακρατήσεις άνω των 5 εκατ. ευρώ για χρέη προς τον ΦΟΔΣΑ • Σειρά παίρνει η ΔΕΥΑΡ με ληξιπρόθεσμες οφειλές για το φράγμα Γαδουρά
Σε τροχιά αποκατάστασης «τρύπας μαμούθ» στα οικονομικά του ΦΟΔΣΑ και της Περιφέρειας Νοτίου Αιγαίου από οφειλές του Δήμου Ρόδου κινούνται πλέον οι δημόσιοι υπόλογοι των δύο υπηρεσιών καθώς ελλοχεύει ο κίνδυνος διοικητικών και ποινικών μέτρων εις βάρος τους.
Το πρώτο βήμα έγινε ήδη με την παρακράτηση ποσού ύψους 5.633.580,99 ευρώ από τους Κεντρικούς Αυτοτελείς Πόρους (ΚΑΠ) του Δήμου Ρόδου, ποσό που αφορά ληξιπρόθεσμες υποχρεώσεις προς τον Φορέα Διαχείρισης Στερεών Αποβλήτων Νοτίου Αιγαίου (ΦΟΔΣΑ).
Η διαδικασία ξεκίνησε κατόπιν σχετικής εισήγησης του οικονομικού διευθυντή του ΦΟΔΣΑ (Α.Π. 1893/24-04-2025) προς τον πρόεδρο του Διοικητικού Συμβουλίου, βάσει των τροποποιημένων διατάξεων του ν. 4555/2018 και του ν. 5151/2024.
Η παρακράτηση κρίθηκε επιβεβλημένη, καθώς η ΔΕΗ Α.Ε., αν και προχώρησε σε καταλογισμό μέρους των οφειλών μέσω των ανταποδοτικών τελών καθαριότητας και φωτισμού, διαπίστωσε ότι τα αντίστοιχα έσοδα του Δήμου δεν επαρκούσαν για την εξόφληση των υποχρεώσεών του.
Το υπόλοιπο μεταφέρθηκε προς παρακράτηση από τους ΚΑΠ, μέσω απόφασης του Υπουργείου Εσωτερικών.
Οι νομικές προβλέψεις και ο κίνδυνος ποινικών ευθυνών
Η ενεργοποίηση αυτών των μέτρων δεν είναι αυθαίρετη, αλλά νομικά υποχρεωτική. Όπως προβλέπεται, η αδράνεια στη λήψη μέτρων για την είσπραξη βεβαιωμένων οφειλών μπορεί να συνεπάγεται ποινική ευθύνη για τους υπεύθυνους των διοικήσεων, τόσο στον ΦΟΔΣΑ όσο και στην Περιφέρεια. Το γεγονός αυτό εξηγεί και την αυστηρότητα των κινήσεων, που πλέον ακολουθούν διαχειριστική και νομική διαδικασία χωρίς περιθώρια πολιτικής ευελιξίας.
Η παρακράτηση των 5,6 εκατομμυρίων ευρώ από τους ΚΑΠ συνδέεται με τον ίδιο κωδικό δαπανών που αφορά στην αποκομιδή απορριμμάτων.
Η “ωρολογιακή βόμβα” του φράγματος Γαδουρά και η ΔΕΥΑΡ
Πολύ πιο εκρηκτική όμως διαφαίνεται η κατάσταση στο μέτωπο των οφειλών της ΔΕΥΑΡ, που αφορούν στη διαχείριση, λειτουργία και συντήρηση του φράγματος Γαδουρά.
Σύμφωνα με δηλώσεις του περιφερειάρχη Γιώργου Χατζημάρκου στο Περιφερειακό Συμβούλιο (25/4/2024), οι οφειλές της ΔΕΥΑΡ ανέρχονται πλέον στα 7 εκατομμύρια ευρώ, με 3.850.000 ευρώ να έχουν ήδη βεβαιωθεί στη ΔΟΥ Ρόδου.
Οι οφειλές προκύπτουν από προγραμματική σύμβαση του 2017, η οποία προβλέπει ρητά την υποχρέωση της ΔΕΥΑΡ για εξόφληση των εξόδων λειτουργίας του έργου εντός 30 ημερών από κάθε τιμολόγιο.
Από το 2018 ως σήμερα, οι πληρωμές δεν έχουν τηρηθεί, με αποτέλεσμα η Περιφέρεια να κινείται πλέον και για έκδοση διαταγών πληρωμής καθώς η προηγούμενη διαδικασία δεν εξασφάλισε την αποπληρωμή των οφειλών καθώς η ΔΕΥΑ Ρόδου προχώρησε σε ρύθμιση των βεβαιωθέντων με αποτέλεσμα να μην αποδίδεται στην Περιφέρεια το ποσό εις ολόκληρο.
Ο περιφερειάρχης, επιχειρώντας να ισορροπήσει μεταξύ νομικής υποχρέωσης και πολιτικού κόστους, έχει δηλώσει με νόημα ότι «θα χρησιμοποιήσει κάθε θεσμικό μέσο για να εισπράξει τα χρωστούμενα», καθώς «η μη διεκδίκηση είναι ποινικά κολάσιμη».
Πολιτικές προεκτάσεις και ηθικό χρέος
Η υπόθεση αγγίζει όχι μόνο οικονομικά αλλά και πολιτικά θεμέλια. Από τη μία, είναι προφανής η αδυναμία προηγούμενων διοικήσεων του Δήμου και της ΔΕΥΑΡ να ανταποκριθούν στις υποχρεώσεις τους. Από την άλλη, η Περιφέρεια δείχνει αποφασισμένη να διασφαλίσει την οικονομική ισορροπία του συστήματος διαχείρισης αποβλήτων και υδροδότησης, ακόμη κι αν χρειαστεί να φτάσει σε διοικητικά ακραίες ενέργειες.
Τι έπεται
Η παρακράτηση από τους ΚΑΠ του Δήμου Ρόδου είναι μόνο η αρχή. Αναμένεται αντίστοιχη εισήγηση της Περιφέρειας για τη ΔΕΥΑΡ, ενώ δεν αποκλείονται νέες παρεμβάσεις και σε άλλους Δήμους μέλη του ΦΟΔΣΑ.
Η διοικητική και οικονομική διαχείριση των ΟΤΑ τίθεται πλέον υπό αυστηρή θεσμική εποπτεία, με στόχο την εξυγίανση και τη διαφάνεια.
