Ήταν ξημέρωμα, καλοκαίρι ακόμη, όταν από ένα παράθυρο στο Καστελλόριζο είδα δύο μαύρα φουσκωτά να αποπλέουν. Στρατιώτες; Κινήσεις γρήγορες μα μετρημένες. Οταν ο θόρυβος των μηχανών δεν ακουγόταν πια, στην έξοδο του λιμανιού, τα δύο φουσκωτά «απογειώθηκαν». Και γρήγορα έγιναν δύο μαύρες κουκκίδες στο χρυσαφένιο πέπλο της ανατολής.
Πετώντας πάνω από τα κύματα. Οι καταδρομείς που υπηρετούν στη Διοίκηση Αμυνας Νήσων Μεγίστης εκτελούν καθημερινά πλεύσεις επιτήρησης στο σύμπλεγμα του Καστελλόριζου. Τα ελληνικής κατασκευής σκάφη τους, με πολυβόλα και άλλον οπλισμό, μπορούν να αναπτύξουν ταχύτητες μέχρι και 45 κόμβους.
Εντυπωσιάστηκα, αλλά ταυτόχρονα είχα και μια ενοχή για τη δική μου ανεμελιά.
Σταύρος Θεοδωράκης
Παραφύλαξα την επιστροφή τους στην προβλήτα. Δεν ήταν απλοί στρατιώτες. Ηταν καταδρομείς με περίστροφα, τυφέκια, γεμιστήρες στη ζώνη, μαχαίρια, αλεξίσφαιρα γιλέκα και κράνη…
Με τα μάτια στα Iμια. Η απόσταση Iμια – Aη Νικόλας Καλόλιμνος είναι μόλις 2 ν.μ. «Υπηρέτης όλμων!», θα μου πει με περηφάνια η δεκανέας Δέσποινα Τσιτηρίδου από την Κομοτηνή. Μικρή, βλέποντας τα «στρατά» να παρελαύνουν, αποφάσισε ότι αυτή θα είναι η ζωή της. [ΟΛΥΜΠΙΑ ΚΡΑΣΑΓΑΚΗ]
Το ανατολικότερο σύνορο της χώρας. Η Στρογγύλη είναι πιο κοντά στην Κύπρο από όλα τα νησιά της Ελλάδας – απέχει 141 ναυτικά μίλια. Οι τουρκικές ακτές είναι στα 2 ν.μ., το Καστελλόριζο στα 2,7 ν.μ. και ο φάρος της είναι διακριτός από 17 ν.μ. [ΟΛΥΜΠΙΑ ΚΡΑΣΑΓΑΚΗ]
Πρόσωπα ορεξάτα. Ηταν φανερό ότι απολάμβαναν αυτό που ζούσαν.
Εκείνο το πρωί, μου «καρφώθηκε» να έρθω με κάμερες, να καταγράψω τη ζωή στα ακριτικά φυλάκια. Και στα μέσα Νοεμβρίου τα κατάφερα.
Το ανατολικότερο σύνορο της χώρας. Η Στρογγύλη είναι πιο κοντά στην Κύπρο από όλα τα νησιά της Ελλάδας – απέχει 141 ναυτικά μίλια. Οι τουρκικές ακτές είναι στα 2 ν.μ., το Καστελλόριζο στα 2,7 ν.μ. και ο φάρος της είναι διακριτός από 17 ν.μ. [ΟΛΥΜΠΙΑ ΚΡΑΣΑΓΑΚΗ]
Παναγιά – Αγαθονήσι – Φαρμακονήσι – Καλόλιμνος – Ρω – Στρογγύλη! Eξι νησιά, έξι φυλάκια, στα σύνορα της χώρας και της Ευρώπης.
Κι αν εξαιρέσεις το Αγαθονήσι, όλα τα άλλα δεν έχουν μόνιμους κατοίκους, μόνο φρουρούς. Ελάχιστοι μόνιμοι, οι περισσότεροι έφεδροι. Παιδιά 20 χρόνων, που, υπηρετώντας στην παραμεθόριο, αφαιρούν λίγους μήνες από τη θητεία τους αλλά δίνουν πολύ περισσότερα.
24 ώρες το 24ωρο με τα κιάλια στα χέρια. Στο επιτηρητικό φυλάκιο Στρογγύλης οι οθόνες του ραντάρ –μέσα στον φάρο– δεν σβήνουν ποτέ. Οπως και τα κιάλια είναι συνεχώς στα χέρια των παρατηρητών. Η νησίδα θεωρείται στρατιωτική ζώνη και απαγορεύεται η προσέγγιση, ακόμη και τουριστικών σκαφών το καλοκαίρι. [ΟΛΥΜΠΙΑ ΚΡΑΣΑΓΑΚΗ]
Πρώτος σταθμός Παναγιά, μια ανάσα από τη Χίο.
Το νησί ενταγμένο στο Natura, μοσχοβολά άγρια βότανα. Στο φυλάκιο έφτασα λίγο πριν από την πρωινή αναφορά. Στην τραπεζαρία υπήρχαν ακόμη ψίχουλα από το κέικ, οι φωριαμοί όμως ήταν άδειοι. Οι στρατιώτες είχαν σκορπιστεί στις «ενέδρες».
Στο Αγαθονήσι με περίμενε ο δήμαρχος, φίλος παλιός. Eνας δάσκαλος που πάλεψε να κρατήσει ανοιχτά τα σχολεία, τα κατάφερε μεν αλλά σήμερα το νησί έχει μόνο έξι μαθητές. Υπάρχουν όλα –ΚΕΠ, ταχυδρομείο, δημοτικό οδοντιατρείο και φούρνος–, μα οι άνθρωποι φεύγουν σαν τα αποδημητικά πουλιά.
Στο ΚΨΜ με τον αρχηγό. Ενα βράδυ τον μήνα ο αρχηγός ΓΕΕΘΑ Δημήτριος Χούπης διανυκτερεύει σε ένα από τα φυλάκια των ακριτικών μας νησιών. Τρώει μαζί με τους στρατιώτες και τους αξιωματικούς και πίνει καφέ στο ΚΨΜ τους. Αυτή τη φορά ήταν η σειρά του Φαρμακονησιού. [ΟΛΥΜΠΙΑ ΚΡΑΣΑΓΑΚΗ]
Στο Φαρμακονήσι –ενεργειακά αυτόνομο με ανεμογεννήτρια και ηλιακά πάνελ– έφτασα με τη δύση του ηλίου. Η επίσκεψή μου συνέπεσε με την άφιξη του αρχηγού των Ενόπλων Δυνάμεων Δημητρίου Χούπη. Ο θόρυβος από τις αρβύλες των στρατιωτών που «τραβούσαν» προσοχή αντηχούσε σε όλο το στρατόπεδο. Μετά την αναφορά, όμως, ήρθαν τα χαμόγελα. Ο αρχηγός, που συνεχίζει να έχει την πουλάδα του αλεξιπτωτιστή ελεύθερης πτώσης στο στήθος του –πριν από λίγες μέρες είχε κάνει άλλη μια πτώση– έφαγε το βράδυ με τους έκπληκτους στρατιώτες – μαζί τους κι εγώ. Και εκεί κοιμήθηκε – στον θάλαμο που του παραχώρησε ο αρχιφύλακας.
Στην Καλόλιμνο το επόμενο πρωί πήγα κατευθείαν στο ανατολικό φυλάκιο. Εκεί που οι παρατηρητές έχουν συνεχώς καρφωμένα τα μάτια τους στις βραχονησίδες των Ιμίων. Εκεί που φωλιάζει και ο απειλούμενος θαλασσαετός.
Η σημαία που δεν υπεστάλη ποτέ. Η κυρά της Ρω –Δέσποινα Αχλαδιώτη το όνομά της– ανέβαινε συχνά στο ψηλότερο σημείο του νησιού της και με την ελληνική σημαία χαιρετούσε τα πλοία που περνούσαν. Το έργο της συνεχίζουν σήμερα οι φαντάροι που επιτηρούν τη νησίδα. [ΟΛΥΜΠΙΑ ΚΡΑΣΑΓΑΚΗ]
Τη Ρω την προσέγγισα με φουσκωτά. Αυτά των καταδρομών. Στην κορυφή της ένας στρατιώτης μάς χαιρετούσε ανεμίζοντας ασταμάτητα τη σημαία.
Στη Στρογγύλη το ταξίδι τελείωσε. Με τη διήγηση ενός στρατιώτη που ήρθε να υπηρετήσει από τη Γερμανία –εκεί είχε γεννηθεί– για να καμαρώνουν γι’ αυτόν οι παππούδες του στον Εβρο.
Δάχτυλα περιποιημένα στη σκανδάλη. Τα χέρια της Δήμητρας Φτενογιάννη κρατούν σφιχτά το τυφέκιο G3Α3. Το Αγαθονήσι, όπου υπηρετεί, έχει νηπιαγωγείο, δημοτικό, γυμνάσιο, λύκειο, αλλά συνολικά μόνο έξι μαθητές. Το ’21 απογράφηκαν στο νησί 259 κάτοικοι. Σήμερα θα συναντήσεις λιγότερους από 100. [ΟΛΥΜΠΙΑ ΚΡΑΣΑΓΑΚΗ]
«Aνδρες γαρ πόλις» έγραψε ο Θουκυδίδης. Οι άνδρες κάνουν την πατρίδα – όχι τα τείχη.
Στο ίδιο πνεύμα ήταν και η εξομολόγηση του αρχηγού: «Χρειαζόμαστε τα σύγχρονα όπλα, αλλά ας μη γελιόμαστε, το υπερόπλο είναι ο άνθρωπος».
Ενας καρδιολόγος ανάμεσά τους. Ο γιατρός Ανδρέας Σιαμπουρδάνης ήθελε να κάνει τη θητεία του στην παραμεθόριο. Στο φυλάκιο της Παναγιάς, που παλιά λεγόταν «Πασάς» – το ’24 μετονομάστηκε με προεδρικό διάταγμα της Σακελλαροπούλου. Τη δεκαετία του ’50 η νησίδα είχε 15 κατοίκους, σήμερα έχει μόνο μια φρουρά. [ΟΛΥΜΠΙΑ ΚΡΑΣΑΓΑΚΗ]
Αρματωμένοι στο ξημέρωμα. Το προσωπικό του επιτηρητικού φυλακίου της Ρω σε παράταξη για την πρωινή αναφορά στον αρχιφύλακα. Στο βάθος στέκει πάνω από έναν αιώνα το ξωκκλήσι του Αη Γιώργη του Στρατηλάτη. Το άναμμα των καντηλιών του ήταν η πρώτη έγνοια της κυράς της Ρω. [ΟΛΥΜΠΙΑ ΚΡΑΣΑΓΑΚΗ]
Πηγή: kathimerini.gr
