Προδιαγεγραμμένη ήταν η τύχη της αιτήσεως αναθεώρησης του Δήμου Ρόδου και της ΠΕΔ Νοτίου Αιγαίου ενώπιον της Ολοµέλειας του Ελεγκτικού Συνεδρίου κατά της υπ’ αριθµ. 2651/2012 αποφάσεως του VI Τµήµατος του Ελεγκτικού Συνεδρίου (Β’ Τµήµα Διακοπών) µε την οποία απορρίφθηκε η προσφυγή του Δήµου Ρόδου για την ακύρωση της µε αριθµό 287/2012 πράξης του Ζ΄ Κλιµακίου του Ελεγκτικού Συνεδρίου, που έκρινε ότι κωλύεται η υπογραφή του σχεδίου σύµβασης µεταξύ του Δήµου Ρόδου, της Περιφερειακής Ένωσης Δήµων Νοτίου Αιγαίου (ΠΕΔ Νοτίου Αιγαίου) και της αστικής µη κερδοσκοπικής εταιρείας ΕΤΑΙ.ΠΡΟ.ΦΥ.ΚΑ..
Η κρίση του Ελεγκτικού Συνεδρίου ήταν εξάλλου διατυπωµένη και αιτιολογηµένη µε τέτοιο τρόπο που δεν άφηνε περιθώρια ελιγµών ή αντίλογου, ενώ, όπως από την πρώτη στιγμή είχε επισημάνει η “δ”, η µόνη διέξοδος για την επίλυση του προβλήµατος που έχει ανακύψει είναι µόνο µέσω της κοινοβουλευτικής οδού µε ειδική νοµοθετική ρύθµιση.
Θεωρείται ωστόσο εξαιρετικά δύσκολο να υπάρξει «φωτογραφική» διάταξη που θα επιτρέψει την πρόσληψη των υπαλλήλων της µη κερδοσκοπικής εταιρείας και τη χρηµατοδότησή της από το Δήµο καθώς κάτι τέτοιο θα άνοιγε τον Ασκό του Αιόλου για ανάλογα αιτήµατα από άλλους Δήµους της χώρας.
Εν πάση περιπτώσει με την υπ΄αρίθμ. 3173/2012 απόφαση του τμήματος μείζονος επταμελούς σύνθεσης του Ελεγκτικού Συνεδρίου, που κρατούσε επί 4ήμερο ως επτασφράγιστο μυστικό η δημοτική αρχή, καθίσταται σαφές ότι η ΕΤΑΙΠΡΟΦΥΚΑ δεν αποτελεί αστική εταιρεία ΟΤΑ μη κερδοσκοπικού χαρακτήρα καθόσον η ΤΕΔΚ και ήδη η ΠΕΔ Νοτίου Αιγαίου συμμετέχει ως φορέας τοπικής αυτοδιοίκησης στο εταιρικό κεφάλαιο σε ποσοστό 49% και όχι κατά πλειοψηφία.
Η ΕΤΑΙΠΡΟΦΥΚΑ, όπως κρίθηκε, ως απλή αστική εταιρεία μη κερδοσκοπικού χαρακτήρα δεν συμμετέχει νόμιμα με τη νομική αυτή μορφή στην προγραμματική σύμβαση εφόσον δεν αποτελεί επιχείρηση ΟΤΑ.
Στην απόφαση του Eλεγκτικού Συνεδρίου αναφέρονται και τα εξής:
“Mε την 309/7.5.2012 απόφαση του Δημοτικού Συμβουλίου του Δήμου Ρόδου αποφασίσθηκε η σύναψη σύμβασης, στο πλαίσιο του άρθρου 96 του ν. 3852/2010, μεταξύ του Δήμου Ρόδου, της Π.Ε.Δ. Νοτίου Αιγαίου και της αστικής μη κερδοσκοπικής εταιρείας ΕΤΑΙ.ΠΡΟ.ΦΥ.ΚΑ., με αντικείμενο την πραγματοποίηση δράσεων, οι οποίες περιλαμβάνονται στο πρόγραμμα περιβαλλοντικής προστασίας της Νήσου Ρόδου κατά την αντιπυρική περίοδο 2012, καθώς επίσης και τη χρηματοδότηση της Π.Ε.Δ. Νοτίου Αιγαίου από το Δήμο Ρόδου μέχρι του ποσού του 1.300.000 ευρώ για την πραγματοποίηση των εν λόγω δράσεων. Σημειώνεται ότι, όπως προκύπτει από το αντίγραφο της συστατικής πράξης της ΕΤΑΙ.ΠΡΟ.ΦΥ.ΚΑ, το οποίο καταχωρίστηκε στα βιβλία εταιρειών του Πρωτοδικείου Ρόδου με αριθ. 445/9.12.2003, η εν λόγω εταιρεία ιδρύθηκε σύμφωνα με τις διατάξεις 741 επ του Αστικού Κώδικα ως αστική εταιρεία οικονομικού αλλά μη κερδοσκοπικού χαρακτήρα, με τη συμμετοχή: α) της Τοπικής Ενωσης Δήμων και Κοινοτήτων Δωδεκανήσου (ΤΕΔΚΔ) κατά ποσοστό 49%, β) του κυνηγετικού συλλόγου Ρόδου «Η ΡΟΔΙΑ ΕΛΑΦΟΣ» κατά ποσοστό 17%, γ) του εθελοντικού περιβαλλοντικού συλλόγου Πεταλούδων κατά ποσοστό 17% και δ) του σωματείου ερασιτεχνών αλιέων Ιαλυσού Ρόδου, κατά ποσοστό 17% (βλ. άρθρο 7 β του καταστατικού της εταιρείας). Εξαλλου, με τις 32/8.5.2012 και 3/9.5.2012 αποφάσεις του Διοικητικού Συμβουλίου της TT.F-Λ Νοτίου Αιγαίου και του Συμβουλίου της ΕΤΑΙ.ΠΡΟ.ΦΥ.ΚΑ– αν-αντιστοίχως, εγκρίθηκε η συμμετοχή των ανωτέρω νομικών προσώπων στην ως άνω σύμβαση. Στο υποβληθέν ενώπιον του Κλιμακίου προς έλεγχο σχέδιο σύμβασης. αναπόσπαστο μέρος του οποίου αποτελεί και η από 63.2012 «Οικονομοτεχνική έκθεση – Σχέδιο δράσης για την περιβαλλοντική προστασία του νησιού της Ρόδου» του Συμβούλου τοπικής ανάπτυξης Νοτίου Αιγαίου Στέργιου Χατζηπαπάκη (βλ. άρθρο 1 του σχεδίου αντικείμενο της εν λόγω σύμβασης είναι, μεταξύ άλλων, η περιβαλλοντική προστασία του νησιού της Ρόδου, η προστασία και αναβάθμιση των δασικών περιοχών του νησιού με συντονισμένες παρεμβάσεις, όπως καθαρισμός δασών, δενδροφυτεύσεις κ.λπ., καθώς και η πρόληψη και κατάσβεση δασικών πυρκαγιών σε συνεργασία με την πυροσβεστική υπηρεσία με τη χρήση μικρών πυροσβεστικών οχημάτων και λοιπού εξοπλισμού, κατάλληλου για το σκοπό αυτό). Όπως αναφέρεται στο άρθρο 2 του υποβληθέντος προς έλεγχο σχεδίου σύμβασης με τον τίτλο «Δικαιώματα και υποχρεώσεις των συμβαλλομένων», ο Δήμος Ρόδου αναλαμβάνει τη χρηματοδότηση της Π.Ε.Δ. Νοτίου Αιγαίου για την υλοποίηση του έργου – αντικειμένου της σύμβασης μέχρι του ποσού του 1.300.000 ευρώ, η Π.Ε.Δ. Νοτίου Αιγαίου αναλαμβάνει να διαθέσει τον κατάλληλο και απαραίτητο μηχανολογικό εξοπλισμό για την υλοποίηση του αντικειμένου της σύμβασης, ενώ η ΕΤΑΙ.ΠΡΟ.ΦΥ.ΚΑ. αναλαμβάνει να διαθέσει το προσωπικό που απαιτείται (102 άτομα συνολικά) για την υλοποίηση του προγράμματος, καθώς επίσης και τον εξοπλισμό που διαθέτει.
Στο άρθρο 4 του σχεδίου σύμβασης καθώς και στην συνοδεύουσα αυτό οικονομοτεχνική έκθεση αναφέρεται ότι η σύμβαση θα έχει εξάμηνη διάρκεια, η οποία θα καλύψει ειδικότερα την περίοδο Μαΐου – Οκτωβρίου 2012, όπου ο κίνδυνος πυρκαγιάς είναι ιδιαίτερα αυξημένος, ενώ για την παρακολούθηση εκτέλεσης της σύμβασης ορίζεται πενταμελής Επιτροπή (άρθρο 5 του σχεδίου σύμβασης). Το συνολικό δε κόστος του προγράμματος υπολογίζεται στο ποσό του 1.974.000 ευρώ.
Από τα ανωτέρω προκύπτει ότι στην υπό κρίση περίπτωση, ο Δήμος Ρόδου αναλαμβάνει, μέσω της σύναψης μιας σύμβασης, την υποχρέωση να χρηματοδοτήσει δράσεις περιβαλλοντικής προστασίας, που θα εκτελεστούν τόσο από την Π.Ε.Δ. Νοτίου Αιγαίου όσο και από την ΕΤΑΙ.ΠΡΟ.ΦΥ.ΚΑ., η οποία πρόκειται να διαθέσει και το απαιτούμενο προσωπικό. Η εν λόγω σύμβαση συνιστά, κατά την άποψη της πλειοψηφίας, ενόψει των κύριων χαρακτηριστικών της, προγραμματική σύμβαση που συνάπτεται μεταξύ του Δήμου Ρόδου, της Π.Ε.Δ. Νοτίου Αιγαίου και της εταιρείας ΕΤΑΙ.ΠΡΟ.ΦΥ.ΚΑ. και έχει σκοπό την προστασία του φυσικού περιβάλλοντος του νησιού, ιδίως δε την προστασία του από τον κίνδυνο των πυρκαγιών κατά τη θερινή περίοδο του τρέχοντος έτους. Συνεπώς, κατά ρητή πρόβλεψη τόσο του άρθρου 100 παρ. 1α όσο και του άρθρου 278 του ν. 3852/2010, το υπό κρίση σχέδιο σύμβασης υπάγεται καταρχήν στον έλεγχο νομιμότητας του Δικαστηρίου τούτου, το οποίο ενόψει της προϋπολογιζόμενης αξίας αυτής, η οποία προσδιορίζεται στο ποσό του 1.300.000 ευρώ (βλ. άρθρο 3 του σχεδίου σύμβασης), είναι καταρχήν αρμόδιο να ελέγξει τη σύννομη σύναψη της και πρέπει, συνεπώς, να απορριφθεί ως αβάσιμος ο ισχυρισμός του αιτούντος Δήμου, με τον οποίο προβάλλονται τα αντίθετα. Κατά την ειδικότερη γνώμη του Συμβούλου Γεωργίου Βοίλη το υπό κρίση σχέδιο σύμβασης αφορά στη χρηματοδότηση από το Δήμο Ρόδου, προγράμματος, οι δράσεις του οποίου συμβάλλουν στην περιβαλλοντική προστασία του νησιού και την εν γένει βελτίωση της ποιότητας ζωής της τοπικής κοινωνίας, κατ’ εφαρμογή της ειδικής διατάξεως του άρθρου 96 του ν. 3852/2010, η ειδικότερη δε μορφή της σύμβασης αυτής ενόψει και του αντικειμένου της. συνίσταται στην παροχή υπηρεσιών. Ως εκ τούτου, η εν λόγω σύμβαση εμπίπτει στο πεδίο εφαρμογής του άρθρου 278 του ν. 3852/2010 και υπόκειται καταρχήν στον προσυμβατικό έλεγχο νομιμότητας του Ελεγκτικού Συνεδρίου, πλην όμως συνάπτεται μη νομίμως, διότι η ανάθεση των υπηρεσιών αυτών δεν διενεργήθηκε κατόπιν δημόσιου ανοικτού μειοδοτικού διαγωνισμού, ώστε να καθίσταται δυνατή με την προσέλευση ικανού αριθμού υποψηφίων η ανάπτυξη επαρκούς ανταγωνισμού και η διασφάλιση των οικονομικών συμφερόντων του Δήμου με την επιλογή της πλέον συμφέρουσας προσφοράς, κατά παράβαση των διατάξεων των άρθρων 209 παρ. 2, 273 παρ.1 του ν. 3463/2006 και 77 του π.δ./τος 60/2007, με το οποίο προσαρμόστηκε η ελληνική νομοθεσία στις διατάξεις της Οδηγίας 2004/18/ΕΚ «περί συντονισμού των διαδικασιών σύναψη δημοσίων συμβάσεων έργων, προμηθειών και υπηρεσιών», όπως τροποποιήθηκε με την Οδηγία 2005/51/ΕΚ της Επιτροπής και την Οδηγία 2005/75/ΕΚ του Ευρωπαϊκού Κοινοβουλίου της 16ης Νοεμβρίου 2005» (Α’ 64) και το οποίο τυγχάνει εν προκειμένω εφαρμοστέο, αφού η προϋπολογιζόμενη δαπάνη της σύμβασης υπερβαίνει το οριζόμενο στο άρθρο 6 παρ. 1 εδ. α’ όριο εφαρμογής του”.
