Το μοντέλο του Καλλικράτη στηρίχθηκε σε ευτελείς μικροκομματικές σκοπιμότητες

Το μοντέλο του «Καλλικράτη» στηρίχθηκε σε ευτελείς μικροκομματικές σκοπιμότητες και χρεοκόπησε, δηλώνει σήμερα σε μια αποκαλυπτική για τις προθέσεις και τις σκέψεις του, συνέντευξη στη «δ», ο πρώην δήμαρχος Ροδίων κ. Χατζής Χατζηευθυμίου.
Ο κ. Χατζηευθυμίου τονίζει ότι είναι ανάγκη να επανασχεδιαστεί άμεσα ο χάρτης της αυτοδιοίκησης στο νησί τονίζοντας ότι πρέπει να ψηφιστεί η τροποποίηση της απόφασης που επέβαλε ένα δήμο σε κάθε νησί ανεξαρτήτως του μεγέθους ή των ιδιαίτερων χαρακτηριστικών του, ότι πρέπει να δημιουργηθούν τρεις ή τέσσερις δήμοι στο νησί αλλά και να ληφθεί μέριμνα και για τη μητροπολιτική διακυβέρνηση του νησιού.
Ο κ. Χατζηευθυμίου τάσσεται υπέρ του θεσμού της μητροπολιτικής διακυβέρνησης, αναφέρεται στην πορεία της σημερινής δημοτικής αρχής, στα προβλήματα και τις λύσεις που ο ίδιος προτείνει, ενώ σε ό,τι αφορά το πολιτικό του μέλλον τονίζει μεταξύ άλλων:
«Δεν θα μπορούσα να πω ότι η προοπτική της επανόδου στη θέση του δημάρχου δεν με συγκινεί μιας και μου δίνει τη δυνατότητα να ασχοληθώ με κάτι που αγαπώ, δηλαδή τη Ρόδο μας».
Aναλυτικά, η συνέντευξη του πρώην δημάρχου Ροδίων κ. Χατζή Χατζηευθυμίου:
• Κύριε Χατζηευθυμίου, τα τελευταία δύο χρόνια, πλην ελαχίστων περιπτώσεων, δεν κάνετε δηλώσεις ή παρεμβάσεις για τα τοπικά πολιτικά μας πράγματα. Δεν σας ελκύει πλέον η τοπική αυτοδιοίκηση;
Ποτέ δεν έπαψε να με ενδιαφέρει η Ρόδος, πώς θα μπορούσε άλλωστε να συμβεί κάτι τέτοιο. Έχω δηλώσει πολλές φορές αιώνια υπόχρεος προς τους πολίτες της πόλης της Ρόδου για την τεράστια τιμή που μου έκαναν εκλέγοντάς με δήμαρχο της ωραιότερης πόλης. Έχω επίσης δηλώσει πολλές φορές ερωτευμένος με την πόλη μας άρα ποτέ δεν θα πάψει να με ενδιαφέρει η πορεία και η ανάπτυξή της.
Πριν από δυόμισι χρόνια αναδείχθηκε μια νέα δημοτική αρχή μετά την εφαρμογή της διοικητικής μεταρρύθμισης «Καλλικράτη» και ασφαλώς έπρεπε να της δοθεί ο απαιτούμενος χρόνος προσαρμογής στα νέα δεδομένα που επέβαλε η διοικητική αυτή μεταρρύθμιση.
Εξ αρχής, όπως είναι γνωστό, τάχθηκα εναντίον αυτής της εξέλιξης και είχα από τότε δηλώσει βαθιά προβληματισμένος για την πορεία της πόλης και της τοπικής αυτοδιοίκησης. Δήλωσα επίσης προ της εφαρμογής του προγράμματος «Καλλικράτης» ότι εύχομαι να αποδειχθούν λαθεμένες οι εκτιμήσεις μου και να αναδειχθεί κερδισμένη η πόλη από την υπόθεση αυτή.
Δυστυχώς δεν διαψεύσθηκαν οι φόβοι μου και το κόστος το πληρώνουν οι πολίτες και η πόλη.
Αν εξαιρεθούν εκείνοι οι οποίοι πίστεψαν στους μεγαλοϊδεατισμούς του τότε Υπουργού Εσωτερικών για την δημιουργία των Κυβερνείων και την ανάδειξη Κυβερνητών και εκείνοι που έθεταν το μικροκομματικό συμφέρον υπεράνω του συμφέροντος της πόλης και των κατοίκων της κανείς άλλος πολίτης δεν πιστεύω ότι αισθάνεται υπερήφανος για το κατάντημα της τοπικής αυτοδιοίκησης και την πορεία της πόλης.
Βασικός λόγος για την αποτυχία του εγχειρήματος της διοικητικής μεταρρύθμισης είναι ο τρόπος που σχεδιάσθηκε και ο βιαστικός χρόνος που αποφασίσθηκε να εφαρμοσθεί, σε συνδυασμό με τη βαθιά οικονομική κρίση που μαστίζει τη χώρα μας.
Ένα σημείο, στο οποίο οφείλουμε να σταθούμε με περίσκεψη, είναι το ό,τι με την εφαρμογή του «Καλλικράτη» καλλιεργήθηκαν στο σύνολο της κοινωνίας υψηλές προσδοκίες.
Αυτό συνεπάγεται και μεγάλη ευθύνη για την υλοποίηση των προσδοκιών αυτών. Διότι κανένα σχέδιο, καμιά μεταρρύθμιση, δεν μπορεί να επιτύχει, εάν δεν κατορθώσει να απαντήσει πειστικά στις ανάγκες της κοινωνίας, για την οποία υποτίθεται ότι αποφασίσθηκε και εφαρμόζεται.
Δυστυχώς οι εμπνευστές των μεγαλεπήβολων σχεδίων και οι οπαδοί της νέας διοικητικής μεταρρύθμισης μετά την διαπίστωση της αποτυχίας του εγχειρήματος «λούφαξαν» .
Προσωπικά δεν διατηρώ καμία αμφιβολία ότι η κοινωνία δεν είναι καθόλου ικανοποιημένη από την πορεία του εγχειρήματος.
Έχοντας όλα αυτά υπόψη μου θεώρησα ότι είχαμε όλοι μας υποχρέωση απέναντι στην πόλη και τους πολίτες να δώσουμε τον απαιτούμενο χρόνο στη δημοτική αρχή για την εφαρμογή του προγράμματος της διοικητικής μεταρρύθμισης, όπως αυτή αποφασίσθηκε να εφαρμοσθεί στη χώρα μας ευχόμενος πάντα να διαψευσθούν οι επιφυλάξεις μου και το αποτέλεσμα να είναι θετικό για την πόλη μας.
Δυστυχώς για την πόλη και τους κατοίκους της δεν διαψεύσθηκα, αντιθέτως επαληθεύτηκαν οι φόβοι μου.
• Κύριε Χατζηευθυμίου, θα θέλαμε να επισημάνετε τα σημεία στα οποία κατά τη γνώμη σας δεν πέτυχε το επιθυμητό αποτέλεσμα ο ενιαίος Δήμος της Ρόδου.
Θα απαντήσω επιγραμματικά στην ερώτησή σας αυτή μιας και αν προχωρήσουμε σε λεπτομερή αναφορά για το καθ’ ένα από αυτά θα χρειασθεί πολύς χρόνος και χώρος.
Ενδεικτικά λοιπόν αναφέρω τα παρακάτω:
– Η καθαριότητα στην αστική περιοχή αλλά και στα χωριά υποβαθμίστηκε δραματικά.
– Η άμεση σχέση πολίτη-αυτοδιοίκησης χάθηκε.
– Απουσιάζουν οι αναπτυξιακές πρωτοβουλίες διότι κάποιοι δεν μπόρεσαν να αντιληφθούν το αυτονόητο, ότι κάθε περιοχή έχει τις δικές της ιδιαιτερότητες, τη δική της ταυτότητα, τις δικές της αναπτυξιακές προτεραιότητες.
– Τα χωριά μας βιώνουν συνθήκες πρωτοφανούς εγκατάλειψης, τα τοπικά συμβούλια έχουν διακοσμητικό ρόλο, είναι ανύπαρκτα, χωρίς ουσιαστικές αρμοδιότητες, πόρους και διοικητικές υποδομές.
– Τα οικονομικά του Δήμου επιδεινώθηκαν. Συμμετοχή σε αυτή την εξέλιξη έχει ασφαλώς και η κρίση αλλά στην επιδείνωση συνέβαλαν η περικοπή πόρων και η αδυναμία του Δήμου να σχεδιάσει την αξιοποίηση της ακίνητης περιουσίας των 10 Δήμων, να διαμορφώσει έναν ολοκληρωμένο σχεδιασμό οικονομικής ανάπτυξης για κάθε περιοχή.
– Η διοικητική δομή του νέου Δήμου χαρακτηρίζεται από υδροκεφαλισμό, γραφειοκρατία και ανορθολογική κατανομή του ανθρώπινου δυναμικού.
– Η αυτοδιοίκηση ουσιαστικά μεταβλήθηκε σε ετεροδιοίκηση.
Όλα αυτά είναι τα αποτελέσματα της βιαστικής και χωρίς προηγούμενη μελέτη στην εφαρμογή της διοικητικής μεταρρύθμισης και τα βιώνουν οι πολίτες της Ρόδου στην καθημερινότητά τους.
Αυτό το μοντέλο, που στηρίχθηκε σε ευτελείς μικροκομματικές σκοπιμότητες χρεοκόπησε. Είναι καιρός να διορθωθούν τα λάθη προκειμένου να αποφευχθούν τα χειρότερα
• Τι θα πρέπει να γίνει για να φύγουμε από το τέλμα;
Ο ένας Δήμος απέτυχε οικτρά. Και απέτυχε διότι, όπως και παραπάνω ανέφερα, ήταν λάθος ο τρόπος που σχεδιάσθηκε, ο βιαστικός χρόνος που αποφασίσθηκε να εφαρμοσθεί, σε συνδυασμό με τη βαθιά οικονομική κρίση που μαστίζει τη χώρα μας.
Πέραν αυτών η αποτυχία του ενός δήμου οφείλεται στο ό,τι απευθύνθηκε σε διαφορετικά γεωγραφικά σύνολα με αντικρουόμενες προτεραιότητες. Η συνένωση αγροτικών και τουριστικών δήμων λειτούργησε εις βάρος και των δύο. Όμως το να μην διορθώνεις ένα λάθος είναι χειρότερο από την αρχική διάπραξή του.
Σήμερα ήρθε η ώρα να αφήσουμε πίσω μας αυτό το μοντέλο που σε πολύ σύντομο χρονικό διάστημα χρεοκόπησε και αποτελεί βαρίδι για κάθε περιοχή του νησιού, τροχοπέδη στην εξυπηρέτηση του πολίτη και στη βελτίωση των συνθηκών στις οποίες ζει. Είναι ανάγκη να επανασχεδιαστεί άμεσα ο χάρτης της αυτοδιοίκησης στη Ρόδο. Θεσμικά και χωροταξικά.
Χρειαζόμαστε ένα νέο, σύγχρονο και αποτελεσματικό μοντέλο τοπικής διακυβέρνησης που να δίνει λύσεις στα προβλήματα των πολιτών, να είναι κοντά τους και να παρεμβαίνει με έργα και δράσεις που να απαντούν στις ανάγκες και τις προτεραιότητες των τοπικών κοινωνιών.
Είναι τώρα πιστεύω μια ώρα ευθύνης είναι η ώρα για ένα νέο χωροταξικό σχεδιασμό γιατί ο ένας δήμος απέτυχε. Και απέτυχε γιατί ήταν αδύνατο να ανταποκριθεί στις διαφορετικές γεωγραφικές και χωρικές ενότητες. Ο νέος χωροταξικός σχεδιασμός, για να είναι λειτουργικός και αποτελεσματικός, πρέπει να στηρίζεται σε συγκεκριμένα και ενιαία κριτήρια όπως:
-Την πληθυσμιακή ισορροπία.
-Την εδαφική συνοχή και ομοιογένεια.
-Τις κοινές αναπτυξιακές προτεραιότητες.
-Τη συνάφεια οικονομικών, κοινωνικών και πολιτισμικών δραστηριοτήτων.
-Την επαρκή και όχι υπέρμετρη χωρική έκταση.
Το νησί μας χρειάζεται δήμους που να ενισχύουν και να υπηρετούν το δικό τους, τοπικό πρότυπο ανάπτυξης, να προβάλλουν και να στηρίζουν τη διαφορετικότητά τους με έργα και υποδομές. Έτσι θα ξαναγίνει ο Δήμος ο πιο κοντινός, προς τον πολίτη, θεσμός εξουσίας αλλά και ο πιο φιλικός και ανθρώπινος. Έτσι θα αποκτήσουν ελπίδα και προοπτική τα χωριάκαι η Περιφέρεια της Ρόδου, για βελτίωση των συνθηκών ζωής των πολιτών στο αστικό περιβάλλον.
Η αλλαγή αυτή δεν σημαίνει σε καμία περίπτωση αυξημένα λειτουργικά έξοδα και πρόσθετες δαπάνες. Το αντίθετο με σωστό σχεδιασμό μπορεί να οδηγήσει την τοπική αυτοδιοίκηση σε οικονομίες κλίμακας με ορθολογισμό στη διαχείριση των οικονομικών, διοικητικών και ανθρώπινων πόρων.
• Ποια πρόταση θα καταθέτατε και πώς μπορεί να υλοποιηθεί αυτή;
Οι προτάσεις που υπάρχουν και τις οποίες επεξεργάζεται το αρμόδιο Υπουργείο δηλαδή η δημιουργία τριών ή τεσσάρων Δήμων στα μεγάλα νησιά, περιλαμβανομένης και της Ρόδου, θεωρώ ότι κινείται στη σωστή κατεύθυνση. Ακόμη και η πρόταση που είχε κατατεθεί από το Ινστιτούτο Τοπικής Αυτοδιοίκησης, προ της εφαρμογής του «Καλλικράτη», είναι μια πρόταση που θα μπορούσε να τύχει επεξεργασίας προ της λήψης απόφασης εφαρμογής.
Αν ψηφιστεί η τροποποίηση της προηγούμενης απόφασης που επέβαλε ένα Δήμο σε κάθε νησί ανεξαρτήτως του μεγέθους ή των ιδιαίτερων χαρακτηριστικών κάθε νησιού τότε παράλληλα με τη δημιουργία των τριών ή τεσσάρων δήμων θα πρέπει να ληφθεί μέριμνα και για τη μητροπολιτική διακυβέρνηση του νησιού.
Πιστεύω ότι οι συνθήκες είναι ώριμες για να αναπτυχθούν μητροπολιτικές συνεργασίες, να αποκτήσει οντότητα και ισχύ ο θεσμός της μητροπολιτικής διακυβέρνησης.
Υπάρχουν στο νησί μας γεωγραφικά σύνολα με ιδιαιτερότητες και προβλήματα υπερτοπικής σημασίας και εμβέλειας που υπερβαίνουν τα στενά όρια ενός Δήμου. Μια από αυτές τις ιδιαιτερότητες, που επιβάλλουν τις μητροπολιτικές συνεργασίες, είναι η νησιωτικότητα.
¶λλος λόγος για τον οποίο είναι επιβεβλημένη η μητροπολιτική διακυβέρνηση είναι η απουσία θεσμικού πλαισίου αλλά και των απαιτούμενων εργαλείων για την κοινή αντιμετώπιση κρίσιμων προβλημάτων που απασχολούν τις τοπικές κοινωνίες.
Η ανεπάρκεια και η αδυναμία της κεντρικής διοίκησης να αντιμετωπίσει τα προβλήματα των Δήμων και των τοπικών κοινωνιών, σε συνδυασμό με την οικονομική κρίση δεν καταγράφεται μόνο στο νησί της Ρόδου και στο νησιωτικό σύμπλεγμα. Καταγράφεται, ως