Υπερσυμβατική ανάθεση εργασιών, που “βαπτίστηκαν” απρόβλεπτες για να “θεραπευτεί” το γεγονός ότι δεν περιελήφθησαν στη μελέτη υλοποίησης του έργου της διαπλάτυνσης της Εθνικής Οδού Ρόδου – Λίνδου που εκπονήθηκε από εταιρεία των Αθηνών κατόπιν διαγωνισμού που είχε προκηρύξει η Νομαρχία Δωδεκανήσου, διαπίστωσε με τελεσίδικη απόφαση του το Ελεγκτικό Συνέδριο, γεγονός που δικαιολογεί σε μεγάλο βαθμό τόσο την καθυστέρηση που καταγράφεται στην κατασκευή του όσο και την αδυναμία του δημοσίου να καλύψει οφειλές του έναντι της αναδόχου εργολαβικής εταιρείας.
Ευθύνη για την κατάσταση που έχει δημιουργηθεί επιρρίπτεται από παράγοντες της Νομαρχίας Δωδεκανήσου στις απαιτήσεις του δημάρχου Αφάντου κ Σάββα Διακοσταματίου για την υλοποίηση συμπληρωματικών έργων στα πλαίσια της εργολαβίας (θυμίζουμε ότι είχε μπλοκάρει το έργο με απορριμματοφόρο όχημα) ενώ από πλευράς του τελευταίου επιρρίπτονται ευθύνες στη Νομαρχία για το γεγονός ότι δεν συμπεριέλαβε σημαντικά έργα της περιοχής στην αρχική μελέτη.
Εξαιρετικό ενδιαφέρον παρουσιάζει το γεγονός ότι το Ελεγκτικό Συνέδριο κρίνει ουσία παράτυπη και τη διαδικασία που ακολουθήθηκε για τη δημιουργία και ασφαλτόστρωση παρακαμπτηρίου στην παραλία Αφάντου προκειμένου να εξυπηρετούνται οι οδηγοί κατά τη διάρκεια των εργασιών στην Εθνική Οδό από το ύψος του Golf Aφάντου μέχρι τη γέφυρα στην Παναγιά Καθολική.
Το 6ο τμήμα του Ελεγκτικού Συνεδρίου συγκεκριμένα με την υπ’ αριθμ. 2069/2010 απόφαση του αποφάνθηκε επί της από 11.8.2010 αίτησης της Διεύθυνσης Οδικών Έργων (Δ1) της Γενικής Γραμματείας Δημοσίων Έργων του Υπουργείου Υποδομών, Μεταφορών και Δικτύων.
Με την αίτηση της Διεύθυνσης Οδικών Έργων του Υπουργείου ζητήθηκε η ανάκληση της 251/2010 πράξης του Ε΄ Κλιμακίου του Ελεγκτικού Συνεδρίου, με την οποία κρίθηκε ότι δεν είναι επιτρεπτή η υπογραφή του υποβληθέντος για έλεγχο σχεδίου της 1ης συμπληρωματικής σύμβασης του έργου «Βελτίωση – Διαπλάτυνση Ε.Ο. Ρόδου – Λίνδου από Φαληράκι μέχρι Κολύμπια», συμβατικού ποσού 5.521.334,74 ευρώ.
Με τη Δ1β/3360/15.1.2007 απόφαση του Διευθυντή της Διεύθυνσης Οδικών Έργων (Δ1) του Υ.ΠΕ.ΧΩ.Δ.Ε. εγκρίθηκαν τα τεύχη δημοπράτησης και προκηρύχθηκε ανοιχτός διαγωνισμός με σύστημα δημοπράτησης, για την ανάδειξη αναδόχου του έργου «Βελτίωση – Διαπλάτυνση Ε.Ο. Ρόδου – Λίνδου από Φαληράκι μέχρι Κολύμπια».
Αντικείμενο του έργου αυτού ήταν η βελτίωση του υφιστάμενου Εθνικού Δικτύου από Φαληράκι μέχρι Κολύμπια και πιο συγκεκριμένα από τον ισόπεδο κόμβο βόρειας εισόδου Λαδικού έως τον ισόπεδο κόμβο Κολυμπίων – Επτά Πηγών. Πέρα από τη βελτίωση της οδού, μήκους 10 χλμ., προβλέπεται και η διαμόρφωση έξι ισόπεδων συμβολών καθώς και η βελτίωση του ανισόπεδου κόμβου Αφάντου.
Επίσης, περιλαμβάνεται η κατασκευή έργων αποχέτευσης -αποστράγγισης της οδού, έξι νέων γεφυρών, μικρότερων τεχνικών έργων, εργασίες σήμανσης και ασφάλισης της οδού, οδοφωτισμός, οι απαραίτητες ηλεκτρομηχανολογικές εγκαταστάσεις και η φύτευση της κεντρικής νησίδας και των πρανών.
Με τη Δ1β/0/1484/4.5.2007 απόφαση του Υπουργού ΠΕ.ΧΩ.ΔΕ. εγκρίθηκε το αποτέλεσμα του διαγωνισμού και ανατέθηκε η εκτέλεση του προαναφερόμενου έργου σε εταιρεία με μέση έκπτωση 5% έναντι τιμήματος 19.859.750,01 ευρώ (χωρίς Φ.Π.Α.). Το σχέδιο της οικείας σύμβασης υπεγράφη στις 7.9.2007.
Κατόπιν της από 12.5.2010 εισήγησης του Διευθυντή της Δ1 Διεύθυνσης Οδικών Έργων του Υ.ΠΕ.ΧΩ.Δ.Ε και της από 1.6.2010 θετικής γνωμοδότησης του Συμβουλίου Δημοσίων Έργων διαπιστώθηκε η ανάγκη σύναψης συμπληρωματικής σύμβασης, ποσού 5.521.334,74 ευρώ, με αντικείμενο:
1) τις εργασίες παραλλαγής – μετατόπισης των δικτύων ομβρίων και άρδευσης του Δήμου Αφάντου, λόγω της καθαίρεσης των ήδη υπαρχόντων δικτύων, τα οποία βρίσκονταν εντός του εύρους της διαπλάτυνσης της Ε.Ο., προκειμένου, αφενός όσον αφορά στο νέο αγωγό ομβρίων, να αποφευχθούν τα πλημμυρικά φαινόμενα που λαμβάνουν χώρα κατά τους χειμερινούς μήνες, αφετέρου όσον αφορά στο αρδευτικό δίκτυο, να είναι δυνατή η άρδευση των αγροτεμαχίων στην περιοχή,
2) τις εργασίες προσωρινής παράκαμψης της κυκλοφορίας, καθόσον εντός του εύρους του αριστερού κλάδου της διαπλάτυνσης και σε όλο το μήκος κατασκευάζεται στο πλαίσιο άλλης εργολαβίας αγωγός ύδρευσης της πόλης της Ρόδου από το φράγμα Γαδουρά, με αποτέλεσμα να μην μπορεί να εκτραπεί η κυκλοφορία των οχημάτων στον κλάδο αυτόν,
3) τις εργασίες διαπλάτυνσης – βελτίωσης παρακαμπτηρίας οδού, προκειμένου να εξασφαλιστεί το ελάχιστο απαιτούμενο πλάτος για την αμφίδρομη κυκλοφορία των οχημάτων επί της συγκεκριμένης οδού,
4) τις εργασίες κατασκευής νέων πασσαλότοιχων και τοίχων αντιστήριξης για την προστασία νεόδμητων κατοικιών στα όρια της απαλλοτριωμένης ζώνης, καθώς και για την προστασία της υφιστάμενης γέφυρας του «Πελέμονη» ποταμού, της οποίας η στάθμη θεμελίωσης βρίσκεται ψηλότερα από την στάθμη θεμελίωσης της νέας γέφυρας,
5) τις εργασίες επέκτασης του κεντρικού αγωγού συλλογής ομβρίων υδάτων κατά 300 μέτρα προς το Φαληράκι, προκειμένου να παροχετευθούν τα όμβρια σε άλλο αγωγό, καθόσον ο προβλεπόμενος από την αρχική μελέτη αγωγός δεν λειτουργεί πλέον (έχει καταργηθεί),
6) τις εργασίες για την κατασκευή ισόπεδου κόμβου εισόδου στο δρόμο του Golf της περιοχής Αφάντου, ο οποίος καταλήγει στην παρακείμενη παραλία, και στη βελτίωση της οδικής ασφάλειας εντός της κατοικημένης περιοχής του Αφάντου, ήτοι κατασκευή λωρίδων επιβράδυνσης και επιτάχυνσης των οχημάτων και τεσσάρων, αντί της μίας προβλεπόμενης στην αρχική μελέτη, ισόπεδων διαβάσεων πεζών,
7) τις εργασίες για την αποκατάσταση του Υπόγειου Δικτύου Επικοινωνιών Οχυρώσεως (ΔΥΕΟ), του οποίου μεγάλο μέρος καταστράφηκε λόγω των εργασιών, καθώς βρισκόταν κατά μήκος του ερείσματος της Ε.Ο., εντός του εύρους κατάληψης του νέου οδοστρώματος, σε μικρό βάθος και η όδευσή του δεν είχε προσδιοριστεί, δεδομένου ότι αποτελεί απόρρητο οχυρωματικό έργο του Ελληνικού Στρατού.
Κατόπιν διενέργειας του προβλεπόμενου προσυμβατικού ελέγχου νομιμότητας, το Ε΄ Κλιμάκιο του Ελεγκτικού Συνεδρίου έκρινε ότι κωλύεται η υπογραφή του υποβληθέντος ενώπιόν του σχεδίου, με την αιτιολογία ότι οι ανωτέρω αναφερόμενες εργασίες δεν μπορούν να αποτελέσουν κατά νόμο αντικείμενο συμπληρωματικής σύμβασης, καθόσον δεν αποδεικνύεται ότι αυτές κατέστησαν αναγκαίες, λόγω απρόβλεπτων περιστάσεων κατά την τεχνική εκτέλεση του έργου, ήτοι λόγω πραγματικών γεγονότων που δεν ανάγονται στο χρόνο κατάρτισης της αρχικής σύμβασης, επηρεάζουν την τεχνική αρτιότητα του έργου και αντικειμενικά δεν μπορούσαν να προβλεφθούν στο στάδιο της οριστικής μελέτης.
Ειδικότερα, το Κλιμάκιο με την προσβαλλόμενη Πράξη του έκρινε ότι οι εργασίες μετατόπισης των δικτύων των Οργανισμών Κοινής Ωφέλειας όπως εν προκειμένω του δικτύου ομβρίων και άρδευσης του Δήμου Αφάντου, περιλαμβάνονται στο αρχικό συμβατικό αντικείμενό του, ενώ τα επικαλούμενα πλημμυρικά φαινόμενα στην περιοχή κατά τους χειμερινούς μήνες δεν στοιχειοθετούν τη συνδρομή απρόβλεπτων περιστάσεων διότι, ανεξάρτητα από το γεγονός ότι πρόκειται για μία συνήθη κατάσταση κατά τη διάρκεια του χειμώνα, η αναθέτουσα αρχή όφειλε σε κάθε περίπτωση να προβλέψει σχετικές εργασίες στην αρχική μελέτη του έργου.
Περαιτέρω, το γεγονός της εκτέλεσης παράλληλης εργολαβίας εντός του εύρους της διαπλάτυνσης, ήτοι της κατασκευής του αγωγού ύδρευσης της πόλης της Ρόδου από το Φράγμα Γαδουρά, δεν συνιστά επίσης απρόβλεπτο γεγονός, καθόσον πρόκειται για έργο του οποίου η διαδικασία δημοπράτησης και η κατακύρωση είχε ήδη ολοκληρωθεί πριν από τη σύνταξη των τευχών δημοπράτησης του έργου.
Επίσης, η εξασφάλιση της κυκλοφορίας με την κατασκευή κατάλληλων παρακαμπτηρίων οδών περιλαμβάνεται στο αρχικό συμβατικό αντικείμενο του έργου, ενώ η επικαλούμενη οικιστική και τουριστική ανάπτυξη συνιστούν συνθήκες συναφείς με την περιοχή όπου εκτελείται το έργο, προβλέψιμες και αναμενόμενες.
Περαιτέρω, δεν αιτιολογείται γιατί καταργήθηκε ο προβλεπόμενος από την αρχική μελέτη αγωγός ομβρίων υδάτων προς το Φαληράκι, με αποτέλεσμα να καταστούν απαραίτητες οι εργασίες επέκτασης του κεντρικού αγωγού συλλογής των ομβρίων, ούτε αποδεικνύεται ότι η κατάργηση δεν ήταν ήδη γνωστή ή δεν μπορούσε να προβλεφθεί.
Το ελεγκτικό συνέδριο αποφάνθηκε επί της εφέσεως και έκρινε οριστικώς, ότι συμπληρωματικές συμβάσεις δύνανται να υπογραφούν μόνο για την επέκταση του αγωγού ομβρίων κατά 300 μ. προς το Φαληράκι προκειμένου να παροχετευθούν τα όμβρια σε άλλον αγωγό και για την αποκατάσταση του Υπόγειου Δικτύου Επικοινωνιών Οχυρώσεως.
Για τις υπόλοιπες εργασίες που έχουν δρομολογηθεί και άλλες έχουν δημοπρατηθεί προφανώς πλέον απαιτείται η διενέργεια δημοπρασίας!!
Το γεγονός της ολοκλήρωσης ορισμένων εξ’ αυτών, όπως η δημιουργία παρακαμπτήριας στην παραλία Αφάντου και η κατασκευή των δικτύων στο δρόμο των Αφάντου, αναμένεται να οδηγήσει την ανάδοχο σε αγωγές κατά του δημοσίου για να διεκδικήσει αποζημιώσεις!
