«Η χορήγηση της δόσης των 43 δις είναι απλώς η καλή αρχή. Εάν δεν προχωρήσουν οι διαρθρωτικές αλλαγές της Ελληνικής Οικονομίας που έχουν προδιαγραφεί στο Μνημόνιο, κανένας δεν θα μας χαρισθεί».
Αυτό υπογραμμίζει σε συνέντευξή του στη «δ» ο Οικονομολόγος κ. Παντελής Γεωργάκης και εξηγεί πως η εκταμίευση της δόσης σημαίνει βραχυχρόνια τουλάχιστον, οικονομική και πολιτική σταθερότητα.
«Με πέντε χρόνια ύφεσης διαφαίνεται, ότι το χρέος δεν θα πληρωθεί ποτέ. Η οικονομία πρέπει να κάνει επανεκκίνηση, να δημιουργούμε πρωτογενές πλεόνασμα, να υπάρξει ανάπτυξη για να μπορέσει να αξιολογηθεί με πιο στέρεα στοιχεία η βιωσιμότητα του Ελληνικού χρέους», δηλώνει ο κ. Γεωργάκης.
Σε ερώτηση σχετικά με την ανακεφαλαίωση των τραπεζών ο κ. Γεωργάκης δηλώνει πως έχει ήδη μορφοποιηθεί. Όμως η διαδικασία δεν προβλέπεται να ολοκληρωθεί πριν από τουλάχιστον τέσσερις- πέντε μήνες. Σε ό,τι αφορά την επιλογή λίγων ομίλων για τη συμμετοχή στην ανακεφαλαιοποίηση ο κ. Γεωργάκης υπογραμμίζει, πως η εξέλιξη αυτή δεν θα είναι ευχάριστη για τον επιχειρηματικό κόσμο, διότι θα δημιουργηθούν συνθήκες ολιγοπωλίου, που θα κάνουν την πρόσβαση στη χρηματοδότηση δυσκολότερη και ακριβότερη. Ο γνωστός οικονομολόγος εξηγεί και το πόσο σημαντικό είναι να μετάσχει στη διαδικασία αυτή και η Συνεταιριστική Τράπεζα Δωδεκανήσου.
Η συνέντευξη του Οικονομολόγου κ. Παντελή Γεωργάκη, αναλυτικά:
• Τι σημαίνει για την Ελλάδα η εξασφάλιση της δόσης των 43 δις από την Ευρωπαϊκή Ένωση;
Σημαίνει, βραχυχρόνια τουλάχιστον, οικονομική και πολιτική σταθερότητα, προσδοκίες για αναζωογόνηση της αγοράς και απομάκρυνση του σεναρίου αποπομπής της χώρας από την Ευρωπαϊκή Ένωση. Η εξασφάλιση βέβαια της δόσης προήλθε μετά από μεγάλη πολιτειακή προσπάθεια, ενώ συντεχνιακά και πολιτικά συμφέροντα μάχονταν και εξακολουθούν να μάχονται με μένος εναντίον των προϋποθέσεων που εξασφάλιζαν τη δόση.
Δεν εννοούμε να καταλάβουμε ότι αυτή η γενιά θα πληρώσει τις αμαρτίες των δύο προηγούμενων, για να μην τις πληρώσουν τα παιδιά της. Δυστυχώς, ανέξοδος άλλος δρόμος δεν υπάρχει. Όμως η δόση είναι απλώς η καλή αρχή. Εάν δεν προχωρήσουν οι διαρθρωτικές αλλαγές της Ελληνικής Οικονομίας που έχουν προδιαγραφεί στο Μνημόνιο, κανένας δεν θα μας χαρισθεί.
• Τι θα συνέβαινε όμως αν δεν δίνονταν τα χρήματα καθώς υπάρχουν αρκετοί που υποστηρίζουν και τώρα πως επρόκειτο για ένα εκβιαστικό δίλημμα που ετέθη στον κόσμο για να περάσουν τα μέτρα;
Όσοι υποστηρίζουν αυτή την άποψη καλό θα ήταν να μας πουν με βάσιμα στοιχεία όχι φιλολογικές εκτιμήσεις, πώς θα πληρώσουν στα τέλη Δεκεμβρίου συντάξεις, μισθούς και λοιπές πληρωμές του Δημοσίου, που θα οδηγούσαν σε παύση πληρωμών του Δημοσίου, καθεστώς χρεοκοπίας του κράτους και κατάρρευση του τραπεζικού συστήματος. Περιφέρεται με πολύ λαϊκίστικο στόμφο η άποψη του ό,τι και να κάνουμε δεν θα μας διώξουν από την Ευρωπαϊκή Ένωση. Αυτή είναι μια υπερβολικά επικίνδυνη και μη ρεαλιστική θέση.
Όσο το κόστος του να μας διώξουν από την Ευρωπαϊκή Ένωση είναι μεγαλύτερο από το κόστος του να μας κρατήσουν σε αυτή, έχουμε ελπίδες. Διαισθάνομαι όμως ότι εάν δεν είχαμε πάρει τις τελευταίες αποφάσεις, θα είχαμε ξεπεράσει αυτή την ισορροπία κόστους – οφέλους. Ήμασταν στο όριο για να ξεκινήσει η διαδικασία απομόνωσης, χρεοκοπίας και αποπομπής της Ελλάδας από την Ευρωπαϊκή Ένωση.
• Θεωρείτε ότι η επιρροή των διεθνών επενδυτικών και οικονομικών συμφερόντων επηρεάζει τις αποφάσεις για την πορεία του ελληνικού χρέους;
Νομίζω ότι η καταλυτική παρέμβαση των ηγετών της Ευρωπαϊκής Ένωσης και της Ευρωπαϊκής Κεντρικής Τράπεζας έχει περιορίσει σαφέστατα τα κερδοσκοπικά ιδιωτικά κεφάλαια, που επενδύουν στη χρεοκοπία της χώρας.
Μπορώ να κατανοήσω ως ένα σημείο ότι γύρω από το Ελληνικό χρέος αναπτύσσονται και διεθνή συμφέροντα. Αυτό όμως δεν αλλάζει το γεγονός ότι οι κύριοι και μεγάλοι φταίχτες της οικονομικής κατάστασης της χώρας, είμαστε οι ίδιοι οι Έλληνες και ότι εμείς πρέπει να πάρουμε το κόστος αναδιάταξής της. Το υπερμέγεθες, αντιπαραγωγικό και διεφθαρμένο κράτος το φτιάξαμε εγχώρια, δεν μας το επέβαλαν. Τον κίβδηλο συνδικαλισμό που διέλυσε την παραγωγικότητα και την επιχειρηματικότητα της χώρας, τον καλλιεργήσαμε εγχώρια, δεν τον εισάγαμε. Την ανεξέλεγκτη φοροδιαφυγή, τις πρόωρες συνταξιοδοτήσεις, την γραφειοκρατία και την ρουσφετολογία δεν μας την δίδαξε κανένας. Ας μην μεταθέτουμε λοιπόν τις ευθύνες μας σε άλλους.
• Βραχυπρόθεσμη ανακούφιση χαρακτηρίζουν οι αναλυτές της Moody’s Investors Service τις αποφάσεις του Eurogroup για την Ελλάδα και επισημαίνουν ότι το ελληνικό χρέος εξακολουθεί να είναι μη βιώσιμο. Υποστηρίζουν ότι θα απαιτηθεί μείωση του αρχικού κεφαλαίου που δανείστηκε η χώρα από τους επίσημους δανειστές. Αυτό πρέπει να γίνει;
Όσο η ύφεση οξύνεται και παρατείνεται, οι προβλέψεις όλων των ειδικών θα γίνονται δυσμενέστερες. Με 5 χρόνια ύφεσης διαφαίνεται ότι το χρέος δεν θα πληρωθεί ποτέ. Η οικονομία πρέπει να κάνει επανεκκίνηση, να δημιουργούμε πρωτογενές πλεόνασμα, να υπάρξει ανάπτυξη για να μπορέσει να αξιολογηθεί με πιο στέρεα στοιχεία η βιωσιμότητα του Ελληνικού χρέους.
Είναι πολύ πιθανό να απαιτηθεί νέο «κούρεμα» ή περισσότερος ακόμα χρόνος και χαμηλότερα επιτόκια αποπληρωμής του χρέους, αλλά αυτά θα κριθούν στην πορεία αφού η μηχανή της οικονομίας ξεκινήσει να λειτουργεί πάλι παραγωγικά. Η διαδικασία αξιολόγησης του χρέους θα είναι συνεχής. Σ’ αυτή τη διαδικασία η διαπραγματευτική μας θέση θα είναι καλύτερη όσο πιο πολύ εκσυγχρονίζεται και παράγει η Οικονομία μας.
• Το τέλος της δραχμικής αβεβαιότητας θα φέρει επενδύσεις, επιστροφή καταθέσεων και αύξηση της ιδιωτικής κατανάλωσης, εκτίμησε ο υπουργός Οικονομικών αλλά πρόσθεσε πως δεν υπάρχει plan B. Τι σημαίνει αυτό όμως;
Σημαίνει κατ’ αρχήν ότι η πορεία μας εντός της Ευρωπαϊκής Ένωσης και της Ευρωζώνης είναι μονόδρομος. Κάθε άλλη παρέκκλιση θα είναι εγκληματική όχι μόνο για την Οικονομία αλλά και για την εθνική προοπτική της χώρας, γιατί το Ευρώ και η Ε.Ε. δεν έχει μόνο οικονομική απόχρωση αλλά και γεωπολιτική και εθνική.
Σημαίνει επίσης ότι ο μόνος τρόπος ανάκαμψης της Ελληνικής Οικονομίας, ιδιαίτερα όταν μειώνεται ο Δημόσιος Τομέας άρα και οι κρατικές δαπάνες, είναι η ανάπτυξη των ιδιωτικών επενδύσεων. Είναι επιβεβλημένη ανάγκη, η πολιτική σταθερότητα, ο σταθερός οικονομικός προσανατολισμός, η μείωση της γραφειοκρατίας, η αίσθηση ασφάλειας και το σταθερό και ελκυστικό φορολογικό περιβάλλον με τη σειρά που παρατίθενται, για να προσελκύσουν επενδύσεις. Ο μόνος δρόμος για ανάπτυξη εσόδων, καταθέσεων και ανόδου του βιοτικού επιπέδου είναι αυτός. Για να επιτευχθεί, όμως, χρειάζεται ακόμα πολλές συγκρούσεις και πολύ θάρρος, διότι δυστυχώς τα συντεχνιακά συμφέροντα και ο πολιτικός αμοραλισμός πλεονάζουν ακόμα επικίνδυνα.
• Με την εκταμίευση των χρημάτων θα ξεκινήσει και η ανακεφαλαιοποίηση των τραπεζών και σε πόσο καιρό θα ολοκληρωθεί;
Η ανακεφαλαιοποίηση των Τραπεζών έχει ήδη μορφοποιηθεί. Για την ολοκλήρωσή της πρέπει να γίνουν αντίστοιχες αυξήσεις κεφαλαίων των υπό ανακεφαλαιοποίηση Πιστωτικών Ιδρυμάτων. ¶ρα αυτή η διαδικασία δεν προβλέπεται να ολοκληρωθεί πριν από τουλάχιστον 4 – 5 μήνες.
Η ανακεφαλαιοποίηση είναι απαραίτητη για τη βιωσιμότητα του Ελληνικού Τραπεζικού Συστήματος, το οποίο σήμερα δεν θα υπήρχε χωρίς αυτήν. Ενέχει όμως και τον κίνδυνο αφελληνισμού της εγχώριας Τραπεζικής Αγοράς που αποτελεί τον κινητήριο μοχλό ανάπτυξης της Ελληνικής Οικονομίας.
Το Τραπεζικό Σύστημα εκτιμώ ότι θα μείνει για τα επόμενα 5 έτη σε καθεστώς επιτήρησης, που μεταφράζεται σε πολύ σκληρό πλαίσιο χρηματοδότησης της αγοράς. Το μεγάλο όμως ζητούμενο είναι ότι όταν έλθει η ώρα να αποσυρθεί το Ταμείο Χρηματοπιστωτικής Σταθερότητας (Τ. Χ. Σ.), εάν υφίστανται Ελληνικά Κεφάλαια να αποπληρώσουν τα κεφάλαια που τώρα εισφέρει το Τ. Χ. Σ. ή διεθνή κεφάλαια θα κάνουν αυτή την αποπληρωμή αποκτώντας ταυτόχρονα τον έλεγχο της Ελληνικής Τραπεζικής Αγοράς.
• Ποιες τράπεζες θα προσελκύσουν τους πόρους από την ΕΕ;
Τρεις όμιλοι θα ανακεφαλαιοποιηθούν. Ο όμιλος Εθνικής – Eurobank, ο όμιλος ALPHA – Εμπορικής και ο όμιλος Τρ. Πειραιώς – Αγροτικής. Ανοιχτό είναι το θέμα του Ταχυδρομικού Ταμιευτηρίου ενώ όλες οι υπόλοιπες Εμπορικές Τράπεζες έχουν ήδη ειδοποιηθεί να μαζέψουν τα απαιτούμενα, για τη βιωσιμότητά τους κεφάλαια έως 30/06/2013, χωρίς την ενίσχυση του Τ. Χ. Σ. Η εξέλιξη αυτή δεν θα είναι ευχάριστη για τον επιχειρηματικό κόσμο διότι θα δημιουργηθούν συνθήκες ολιγοπωλίου, που θα κάνουν την πρόσβαση στη χρηματοδότηση δυσκολότερη και ακριβότερη.
• Μπορούν να μετέχουν στην ανακεφαλαιοποίηση και οι Συνεταιριστικές Τράπεζες;
Το Ελληνικό Νομοθετικό Πλαίσιο δεν προέβλεψε χρηματοδότηση των Συνεταιριστικών Τραπεζών από το Ταμείο Χρηματοπιστωτικής Σταθερότητας (Τ. Χ. Σ.), παρότι αυτό ισχύει σε χώρες όπως η Ισπανία, η Πορτογαλία και η Ιταλία. Οι Ελληνικές Συνεταιριστικές Τράπεζες έχουν κατά μέσο όρο καλύτερο συντελεστή κεφαλαιακής επάρκειας από τις μεγάλες Εμπορικές Τράπεζες που συμμετέχουν στο Τ. Χ. Σ. Παρ’ όλα αυτά η βαθιά ύφεση δεν τους επιτρέπει να σταθούν χωρίς ενίσχυση. Απαιτείται κεφαλαιακή ενίσχυση και αυτήν ζητάμε από το Τ. Χ. Σ. για λόγους ίσης αντιμετώπισης, για λόγους συντήρησης του θεσμού, αλλά κυρίως για την τόνωση της ανταγωνιστικότητας της αγοράς. Υπάρχει πλήρης πολιτική στήριξη, από όλους τους κομματικούς σχηματισμούς, στο δίκαιο αυτό αίτημα, αλλά χρειάζεται ακόμα προσπάθεια για να πεισθεί η τρόικα να απελευθερώσει κεφάλαια γι’ αυτόν τον σκοπό. Η επιχειρηματολογία και οι επαφές της Ένωσης Συνεταιριστικών Τραπεζών Ελλάδος για το θέμα βρίσκονται σε προχωρημένο και υψηλό επίπεδο και ευελπιστούμε σε θετική εξέλιξη μέσα στο πρώτο τρίμηνο του έτους.
• Ειδικά για τη Συνεταιριστική Τράπεζα της Δωδεκανήσου τι σημαίνει η συμμετοχή στην ανακεφαλαιοποίηση και τι σημαίνει η μη συμμετοχή της;
Η συμμετοχή της σημαίνει μεγαλύτερη προοπτική και σταθερότητα σε ένα περιβάλλον που θα είναι εξαιρετικά δύσκολο για ακόμα μερικά χρόνια. Η μη συμμετοχή σημαίνει ότι θα πρέπει οι Δωδεκανήσιοι να καλύψουν τις κεφαλαιακές απαιτήσεις που θα προκύψουν, σε μια περίοδο που η συγκέντρωση κεφαλαίων είναι δύσκολη για τον καθένα.
Πρέπει να γνωρίζει ο κόσμος ότι μελετούμε σοβαρότατα, σενάρια συνεργασιών ακόμα και συνενώσεων Συνεταιριστικών Τραπεζών έτσι ώστε να γίνει ευκολότερη η πρόσβαση σε κεφάλαια του Ταμείου Χρηματοπιστωτικής Σταθερότητας, αλλά και για να δοθεί προοπτική στον θεσμό σε ένα νέο περιβάλλον που τώρα διαμορφώνεται. Σε κάθε περίπτωση η Τράπεζα προγραμματίζει αύξηση του Συνεταιριστικού της Κεφαλαίου το πρώτο εξάμηνο του 2013, έτσι ώστε να είναι έτοιμη και ενδυναμωμένη για κάθε ενδεχόμενο.
Διανύουμε, όπως όλες οι επιχειρήσεις, μια πολύ δύσκολη περίοδο, πιστεύω όμως ακράδαντα ότι οι Συνεταιριστικές Τράπεζες στην Ελλάδα όχι μόνο θα επιβιώσουν, αλλά στο νέο τραπεζικό περιβάλλον μπορούν να έχουν καθοριστικότατο ρόλο για την τόνωση της ανταγωνιστικότητας. Ειδικά για την περιοχή μας, αναλογιστείτε πόσο σημαντική για τους ντόπιους επιχειρηματίες και την τοπική ανάπτυξη θα είναι η παρουσία της Τράπεζας Δωδεκανήσου, όταν θα έχουν μείνει στην αγορά 3 άλλες μόνο Τράπεζες, που θα κατευθύνονται από λογικές συγκέντρωσης και σκλήρυνσης του επιχειρηματικού περιβάλλοντος.
• Έχουν διασφαλιστεί οι θέσεις εργασίας των απασχολουμένων στην τράπεζα θέμα που έθεσε και στέλεχος της ΟΤΟΕ κατά την επίσκεψή του στη Ρόδο;
Η ΤΡΑΠΕΖΑ ΔΩΔΕΚΑΝΗΣΟΥ έχει δημιουργήσει 140 περίπου θέσεις εργασίας που απορρόφησαν στην μεγάλη τους πλειοψηφία ντόπιο επιστημονικό προσωπικό. Κανένα συμβούλιο, καμία ΟΤΟΕ, κανένας Σύλλογος δεν μπορεί να διασφαλίσει θέσεις εργασίας. Οι θέσεις εργασίας διασφαλίζονται από την πορεία ενός Οργανισμού, την αποδοτικότητά του και από την κατάσταση της Οικονομίας. Διασφαλίσεις θέσεων εργασίας χωρίς παραγωγικότητα υπάρχει μόνο στο Δημόσιο και τα αποτελέσματα τα έχουμε δει.
Μέχρι σήμερα έχουμε ευτυχήσει συνολικά ως Τράπεζα με την ποιότητα και την αποδοτικότητα των εργαζομένων της. Η διασφάλιση των θέσεών μας, για να μιλήσω εμμέσως ως ένας απ’ αυτούς, εξαρτάται και από την δουλειά μας. Κτίζεται μαζί με το Συμβούλιο και βέβαια μαζί με όσους συμμετέχουν σε αυτό. Πρόσφατα υπογράφτηκε 2ετής συμφωνία με τους εργαζόμενους, με σημαντική μείωση αποδοχών και από κοινού συμφωνία για συντήρηση των θέσεων εργασίας. Αυτή όμως η εξασφάλιση είναι αυτονόητο ότι περνά μέσα από την πορεία της Τράπεζας και από την δουλειά των εργαζομένων της. Μόνο ένας ζωντανός και αποδοτικός Οργανισμός εξασφαλίζει εργασία και αμοιβές και αυτό ισχύει για τους πάντες, όχι μόνο για την Τράπεζα.
• Η καθυστέρηση στην εξασφάλιση της δόσης «στέγνωσε» την αγορά και στα νησιά μας. Πόσο δύσκολος θα είναι ο χειμώνας;
Νομίζω έχουμε κουραστεί και εμείς οι ίδιοι να επισημαίνουμε συνέχεια ότι θα είναι άλλος ένα δύσκολος χειμώνας και ότι πρέπει ο καθένας να πορευθεί με συντηρητικότητα, κ.λπ. Αυτά τα γνωρίζουμε όλοι μας. Το θέμα είναι ότι αυτή η δυσκολία υπερμεγεθύνεται από την έλλειψη προσδοκιών ανάπτυξης και την γενικότερη απαισιοδοξία που μας περιβάλλει.
Πιστεύω ότι η σταθεροποίηση της οικονομίας που μπορούμε να επιτύχουμε, μπορεί να αντιστρέψει τον ψυχολογικό παράγοντα. Αυτή η αλλαγή μπορεί να αποβεί πολύ σημαντική για την αναθέρμανση της αγοράς. Σήμερα όλοι κάθονται μοιρολατρικά και είτε παρατηρούν είτε κλαίνε. Λίγο «φως» αν δούνε μπορούν ν’ αλλάξουν στάση και σταδιακά να τραβήξουν την αγορά. Ας μη ξεχνάμε επίσης ότι αν δεν «στραβώσει» κάτι, η επόμενη τουριστική περίοδος μπορεί να είναι σημαντικά καλύτερη από την φετινή. Αυτή οι παράγοντες δίνουν τόνους αισιοδοξίας σε έναν σίγουρα δύσκολο χειμώνα που περιμένουμε.
