Στο πλαίσιο της συνεδρίασης με θέμα «Ανεργία των Νέων» την Τρίτη 29.1.13 στις Βρυξέλλες, ο πρόεδρος της Επιτροπής Κοινωνικών Υποθέσεων, καθηγητής Δημήτρης Κρεμαστινός, απευθυνόμενος προς τους βουλευτές στο Ευρωπαϊκό Κοινοβούλιο, είπε μεταξύ των άλλων τα εξής:
«Ευχαριστώ για την πρόσκληση και την τιμητική θέση που μου δώσατε στο Προεδρείο του Κοινοβουλίου. Δυστυχώς η ανεργία είναι ευρωπαϊκό πρόβλημα ως αναπόφευκτη συνέπεια της ύφεσης, που ειδικότερα παρουσιάζεται στις χώρες του ευρωπαϊκού νότου. Στις χώρες αυτές η ανεργία είναι αποτέλεσμα της πολιτικής της λιτότητας, που έχει επιβάλει δυστυχώς το Διεθνές Νομισματικό Ταμείο και ο ευρωπαϊκός μηχανισμός στήριξης. Η Ελλάδα ειδικότερα, για πέμπτο συνεχή χρόνο, παρουσιάζει ύφεση της τάξης του 4-6% του ΑΕΠ, γεγονός το οποίο δημιουργεί ανυπέρβλητα κοινωνικά προβλήματα.
Σήμερα η ανεργία καλπάζει στην Ευρώπη, αφού πάνω από 25 εκ. Ευρωπαίοι είναι άνεργοι, εκ των οποίων τα 11 εκ. παραμένουν άνεργοι για χρονικό διάστημα πέραν του ενός χρόνου. Στην Ελλάδα, οι άνεργοι πλησιάζουν το 1,5 εκ. ενώ το πλέον ανησυχητικό φαινόμενο είναι ότι η ανεργία αυξάνεται δραματικά από τρίμηνο σε τρίμηνο.
Ειδικότερα, σύμφωνα με τα στοιχεία της Ελληνικής Στατιστικής Αρχής (ΕΛΣΤΑΤ), το ποσοστό ανεργίας των γυναικών (28,9%) είναι σημαντικά υψηλότερο από των ανδρών (21,7%). Το υψηλότερο ποσοστό ανεργίας παρατηρείται στους νέους ηλικίας 15-24 ετών (56,6%), το οποίο στις νέες γυναίκες, αυτής της ηλικιακής ομάδας, φθάνει στο 65,4%.
Σύμφωνα με τα πλέον πρόσφατα στοιχεία, το Γ’ τρίμηνο του 2012, ο αριθμός των απασχολουμένων ανήλθε σε 3.739.018 άτομα και των ανέργων σε 1.123.918 άτομα. Το ποσοστό ανεργίας ήταν 24,8%, έναντι 23,6% του προηγουμένου τριμήνου και 17,7% του αντίστοιχου τριμήνου 2011.
Η απασχόληση μειώθηκε κατά 1,4% σε σχέση με το προηγούμενο τρίμηνο και 8,3% σε σχέση με το Γ’ τρίμηνο του 2011.
Εκείνο που είναι ιδιαίτερα ενδιαφέρον και που παρατηρείται σχεδόν σε όλες τις ευρωπαϊκές χώρες, είναι ότι η έλλειψη παιδείας και εκπαίδευσης είναι το χαρακτηριστικότερο γνώρισμα των ανέργων.
Η κατανομή της ανεργίας, λαμβάνοντας υπόψη το επίπεδο εκπαίδευσης, έχει ως εξής: το υψηλότερο ποσοστό παρατηρείται σε όσους δεν έχουν γνώσεις βασικής παιδείας, δηλαδή δεν έχουν πάει καθόλου σχολείο (41,0%), ενώ ακολουθούν τα άτομα με πτυχία Ανώτερης Εκπαίδευσης (28,0%). Στο 17,2% ανέρχεται το ποσοστό ανεργίας στους απόφοιτους τριτοβάθμιας εκπαίδευσης και πέφτει στο 12,6% σε όσους έχουν διδακτορικό ή μεταπτυχιακό τίτλο σπουδών.
Το ποσοστό των «νέων ανέργων», δηλαδή όσων εισέρχονται για πρώτη φορά στην εργασία, ανέρχεται στο 24,7% του συνόλου των ανέργων, ενώ οι μακροχρόνια άνεργοι (αυτοί δηλαδή που αναζητούν εργασία από 12 μήνες και πάνω) αποτελούν αντίστοιχα το 52,6%.
Σε επίπεδο Περιφέρειας το μεγαλύτερο ποσοστό ανεργίας παρατηρείται στη Δυτική Μακεδονία με 31,0% και στη Στερεά Ελλάδα με 29,6%. Στον αντίποδα, το μικρότερο ποσοστό ανεργίας παρατηρείται στα Ιόνια νησιά με 11,4% και στο Νότιο Αιγαίο με 13,3%. Το χαμηλό ποσοστό στις περιοχές αυτές οφείλεται στην ανάπτυξη του τουρισμού. Για τον λόγο αυτό, πιστεύουμε ότι η ανάπτυξη υποδομών, όπως οι μαρίνες και η αξιοποίηση των ακτών στα μικρά νησιά, θα ενισχύσει το τουριστικό ρεύμα προς την Ελλάδα, γεγονός που θα βοηθήσει ουσιαστικά στην έξοδο της χώρας από την οικονομική κρίση και κατά συνέπεια θα μειώσει το ποσοστό ανεργίας των νέων.
Στο πλαίσιο της καταπολέμησης της νεανικής ανεργίας, η Ελλάδα σήμερα εφαρμόζει σταδιακά μέτρα για την ενίσχυση της απασχόλησης.
Ειδικότερα, το πρόγραμμα δράσης συνολικού προϋπολογισμού 390 εκ. ευρώ, απευθύνεται σε 63.000 ανέργους νέους και στοχεύει στη σταδιακή εργασιακή ενσωμάτωση των νέων σε επιχειρήσεις με πλήρη μισθό και ασφάλιση. Συγκεκριμένα, το πρόγραμμα περιλαμβάνει τις εξής δράσεις:
• Ενίσχυση και αναβάθμιση των προγραμμάτων εκπαίδευσης ώστε να παρέχουν επαγγελματική εκπαίδευση σε επαγγέλματα παραγωγικά.
• Εφαρμογή ειδικών προγραμμάτων πρακτικής άσκησης και απόκτησης εργασιακής εμπειρίας, με στόχο τη διευκόλυνση της μετάβασης των νέων από την εκπαίδευση στον ενεργό επαγγελματικό βίο.
• Επιδότηση των εργοδοτικών ασφαλιστικών εισφορών, ώστε να παρέχονται κίνητρα στους εργοδότες για την πρόσληψη ανέργων νέων .
• Οικονομική ενίσχυση των επιχειρηματικών πρωτοβουλιών των νέων, ιδίως σε τομείς όπως η πράσινη ανάπτυξη.
• Ενίσχυση της απασχόλησης των νέων, σε τοπικό επίπεδο, μέσω προγραμμάτων κοινωφελούς εργασίας.
Παράλληλα πρέπει να τονισθεί ότι το Εθνικό Σχέδιο Δράσης για την Απασχόληση αποτελεί μια δέσμη μέτρων που εναρμονίζεται με τις υπό επεξεργασία συστάσεις του Συμβουλίου προς τα κράτη-μέλη για την καθιέρωση των «Εγγυήσεων για τη νεολαία», οι οποίες στοχεύουν να εξασφαλίσουν για τους νέους έως την ηλικία των 25 ετών:
• Δυνατότητα συνέχισης της κατάρτισης ή επανακατάρτισης, ιδιαίτερα στους τομείς του τουρισμού, της γεωργίας και της κτηνοτροφίας.
• Μαθητεία ή πρακτική άσκηση ή δυνατόν εντός τεσσάρων μηνών από την αποχώρηση του ατόμου από το τυπικό εκπαιδευτικό σύστημα ή από την απώλεια θέσης εργασίας, και τέλος
• Μια ποιοτική θέση εργασίας.
Συμπερασματικά, πιστεύουμε ότι η ανάδειξη της αναγκαιότητας να υποστηριχθούν οι κοινωνικές ομάδες που πλήττονται περισσότερο από την οικονομική ύφεση, σε συνδυασμό με τη σταδιακή εφαρμογή μέτρων ενίσχυσης της νεανικής απασχόλησης θα συμβάλει στη δημιουργία ενός πλαισίου για την κλιμακούμενη αλλά σταθερή καταπολέμηση της ανεργίας των νέων.»
Μετά το τέλος της ομιλίας του, ο κ. Κρεμαστινός παρακάθισε σε γεύμα που παρέθεσε ο Πρόεδρος του Ευρωπαϊκού Κοινοβουλίου κ. Μάρτιν Σουλτς, παρουσία του Eπιτρόπου για τα Οικονομικά και Νομισματικά θέματα κ. Όλι Ρεν και εκπροσώπου της Ευρωπαϊκής Κεντρικής Τράπεζας, στους οποίους του δόθηκε η ευκαιρία να αναπτύξει τα κοινωνικά προβλήματα της Ελλάδας που συνδέονται με τη δραματική οικονομική της κατάσταση και να ζητήσει την αλληλεγγύη της Ευρώπης προς τη χώρα μας.
