Η εικόνα μιας πόλης συχνά κρίνεται από τους κήπους της, τις σκιές της, τους δημόσιους χώρους όπου ο κάτοικος και ο επισκέπτης αναζητούν ανάσα. Στη Ρόδο, η «ΑΝΑΠΛΑΣΗ ΚΗΠΟΥ ΡΟΔΙΑΚΗΣ ΕΠΑΥΛΗΣ» δεν είναι απλώς μια τεχνική παρέμβαση. Είναι μια υπόθεση που αποτυπώνει πώς η χρηματοδότηση από το ΠΔΕ, οι εγκρίσεις πίστωσης, οι ρυθμοί πληρωμών και η διοικητική αλληλουχία αποφάσεων μπορούν να καθορίσουν αν ένα εργοτάξιο προχωρά ή μένει μετέωρο.
Η υπηρεσιακή εισήγηση της Διεύθυνσης Μεσαιωνικής Πόλης φέρνει στο Δημοτικό Συμβούλιο ένα ακόμη αίτημα παράτασης, στηριγμένο σε συγκεκριμένες διακοπές εργασιών και καθυστερήσεις πληρωμών.
Χρηματοδότηση ΠΔΕ και πλαίσιο του έργου
Η χρηματοδότηση καταγράφεται ρητά ως προερχόμενη από το ΑΝΑΠΤΥΞΙΑΚΟ ΠΡΟΓΡΑΜΜΑ ΕΙΔΙΚΟΥ ΣΚΟΠΟΥ ΓΙΑ ΤΟ ΝΟΤΙΟ ΑΙΓΑΙΟ 2017 2020, από Εθνικούς Πόρους ΠΔΕ. Στην ίδια αναφορά σημειώνεται ότι η συνολική δαπάνη σύμφωνα με τη μελέτη ανερχόταν στα 1.700.000,00€ με ΦΠΑ, πριν από την τελική συμβασιοποίηση που προέκυψε από τον διαγωνισμό.
Η μελέτη του έργου συντάχθηκε από τη Διεύθυνση Μεσαιωνικής Πόλης και Μνημείων και περιλαμβάνει τις απαιτούμενες οικοδομικές, ηλεκτρομηχανολογικές και εργασίες πρασίνου για αποκατάσταση και ανάπλαση του Κήπου της Ροδιακής Έπαυλης.
Από την έγκριση στη δημοπράτηση και στην ανάθεση
Το έργο εγκρίθηκε σε επίπεδο μελέτης με την απόφαση 872/25/10/2021 της Οικονομικής Επιτροπής του Δήμου Ρόδου και ακολούθησε ανοικτός διαγωνισμός, με δημοπράτηση στις 27/12/2021.
Η ανάθεση, όπως καταγράφεται, συνδέεται με την απόφαση 23/17/02/2023 (με ΑΔΑ 9Λ5ΙΩ1Ρ ΑΥΔ) της Οικονομικής Επιτροπής, με την οποία εγκρίθηκε το 3ο πρακτικό και κατακυρώθηκε η σύμβαση στην ένωση οικονομικών φορέων «ΔΙΑΓΟΡΑΣ ΤΕΧΝΙΚΗ ΡΟΔΟΥ ΑΤΕΕ – ΓΕΩΡΥΘΜΙΚΗ ΑΤΕ» με μέση έκπτωση 36,01% και ποσό προσφοράς 877.327,67€ συμπεριλαμβανομένου ΦΠΑ.
Η σύμβαση του έργου αναφέρεται με αριθμό πρωτ. 2/55688 της 05/09/2023, συνολικού ποσού 1.087.886,31€ με ΦΠΑ. Στο ίδιο σημείο αποτυπώνεται και η εσωτερική κατανομή της δαπάνης, με 762.774,31€ για εργασίες με ΓΕ και ΟΕ 18%, 114.416,15€ για απρόβλεπτα, 137,21€ για αναθεώρηση και 210.558,64€ για ΦΠΑ 24%. Η αρχική προθεσμία περαίωσης αναφέρεται ως 15 μήνες από την υπογραφή της σύμβασης.
Οι διακοπές εργασιών και το χρονικό των πληρωμών
Το έγγραφο φωτίζει ότι η εξέλιξη του έργου δεν ήταν γραμμική. Καταγράφεται Ειδική Δήλωση Διακοπής Εργασιών με αριθμό πρωτ. 2/28440 της 31/05/2024, η οποία έγινε αποδεκτή από τη Διευθύνουσα Υπηρεσία λόγω καθυστέρησης έγκρισης της πίστωσης από τον φορέα χρηματοδότησης.
Στη συνέχεια αναφέρεται άρση της διακοπής λόγω πληρωμής των 1ου και 2ου λογαριασμών, οι οποίοι εξοφλήθηκαν. Η αλληλουχία αυτή δείχνει καθαρά ότι το εργοτάξιο «ξεμπλόκαρε» όταν αποκαταστάθηκε η ροή πληρωμών.
Ακολουθεί η απόφαση 365/28/11/2024 του Δημοτικού Συμβουλίου, με την οποία είχε ήδη εγκριθεί παράταση προθεσμίας 8 ημερολογιακών μηνών, έως τις 04/08/2025, γεγονός που αποδεικνύει ότι το έργο είχε μπει από τότε σε τροχιά μετατόπισης χρονοδιαγράμματος.
Το 2025 έρχεται ακόμη μία κρίσιμη καταγραφή. Με την απόφαση 112/2025 της Δημοτικής Επιτροπής εγκρίθηκε ο 1ος Ανακεφαλαιωτικός Πίνακας Εργασιών, συνολικής δαπάνης 1.087.886,31€ με ΦΠΑ, σε ισοζύγιο με την αρχική σύμβαση, άρα χωρίς μεταβολή του τελικού συμβατικού ποσού.
Παράλληλα, αναφέρεται αποδοχή ειδικής δήλωσης διακοπής εργασιών, με αριθμό πρωτ. 21340 της 17/04/2025 και αποδοχή με αριθμό 2/21340 της 25/04/2025, λόγω μη πληρωμής του 3ου λογαριασμού ποσού 178.020,34€. Έπειτα καταγράφεται αυτόματη άρση της διακοπής στις 21/07/2025, μετά την εξόφληση του υπολοίπου του 3ου λογαριασμού.
Σε αυτό το σημείο, το κείμενο εισάγει και ένα ακόμη έγγραφο του Αναδόχου, με αριθμό πρωτ. 2/49933 της 27/08/2025, που αφορά «ματαίωση διάλυσης και συνέχιση των εργασιών», ένδειξη ότι στο παρασκήνιο υπήρχε ένταση στη συμβατική σχέση, με την εργολαβία να βρίσκεται στο όριο μεταξύ συνέχισης και κατάρρευσης.
Το αίτημα του αναδόχου και η πρόταση της Υπηρεσίας
Ως βασικό σχετικό έγγραφο αναφέρεται το αίτημα του αναδόχου με αριθμό πρωτ. 2/47980 της 18/08/2025. Σε αυτό το αίτημα αποτυπώνεται επιδίωξη για 12μηνη παράταση προθεσμίας, μέχρι τις 05/07/2026, με αιτιολογία τις παραπάνω διακοπές εργασιών και τις καθυστερήσεις πληρωμών από το ΠΔΕ.
Η Υπηρεσία, όπως γράφεται, συνεκτιμώντας τις καθυστερήσεις στις εκταμιεύσεις και την πορεία εκτέλεσης, εισηγείται στο Δημοτικό Συμβούλιο τη χορήγηση παράτασης προθεσμίας 10 ημερολογιακών μηνών για την εκτέλεση του έργου, επικαλούμενη το άρθρο 147 του Ν 4412/2016.
Πίσω από τις αποφάσεις, τα πρωτόκολλα και τους λογαριασμούς, αναδύεται ένα καθαρό μήνυμα. Το έργο στην πράξη εξαρτάται από τη σταθερότητα των εκταμιεύσεων του ΠΔΕ και από την ικανότητα του Δήμου να διασφαλίζει έγκαιρες εγκρίσεις πίστωσης και ομαλές πληρωμές. Το έγγραφο περιγράφει δύο διακοπές εργασιών, μία λόγω καθυστέρησης έγκρισης πίστωσης και μία λόγω μη πληρωμής λογαριασμού, άρα δύο διαφορετικές όψεις του ίδιου προβλήματος, τον χρόνο του χρήματος σε δημόσια έργα.
Και αυτό είναι το κρίσιμο: όταν ένα έργο δημόσιου χώρου καθυστερεί, η πόλη μένει για μεγαλύτερο διάστημα με εργοταξιακές εκκρεμότητες, με μεταβαλλόμενη καθημερινότητα, με φθορά της εμπιστοσύνης και με αυξημένο διοικητικό κόστος διαχείρισης. Η νέα παράταση που φτάνει στο Δημοτικό Συμβούλιο δεν αφορά μόνο ένα ημερολόγιο. Αφορά το αν ο Δήμος Ρόδου μπορεί να επαναφέρει την προβλεψιμότητα σε ένα έργο που έχει ήδη δοκιμαστεί από τις συνθήκες χρηματοδότησης και από τις πραγματικές αντοχές της διοικητικής μηχανής.
