• Η αναιρετική προσφυγή απορρίφθηκε και η παραγραφή κρίθηκε συμπληρωμένη αφού δεν αποδείχθηκε εμπρόθεσμη επίδοση της αγωγής στο νοσοκομείο με επιμέλεια της ενάγουσας όπως απαιτεί το άρθρο 75 του Κώδικα Διοικητικής Δικονομίας
Η απόφαση1708/2025 του Α Τμήματος του Συμβουλίου της Επικρατείας κλείνει οριστικά μια μακρά δικαστική διαδρομή με αφετηρία τον Αρχάγγελο Ρόδου. Μια ημεδαπή από τον Αρχάγγελο προσέφυγε κατά μεγάλου νοσοκομείου των Αθηνών διεκδικώντας χρηματική ικανοποίηση για ηθική βλάβη που κατά τους ισχυρισμούς της προκλήθηκε από πλημμελείς ιατρικές πράξεις σε επέμβαση καταρράκτη στον δεξιό οφθαλμό.
Η υπόθεση έφτασε στο ανώτατο διοικητικό δικαστήριο μετά από απορριπτικές κρίσεις σε πρώτο και δεύτερο βαθμό και πλέον έλαβε τελεσίδικη μορφή ως προς την παραγραφή της αξίωσης. Το Δικαστήριο απέρριψε την αίτηση αναίρεσης και κατοχύρωσε με σαφήνεια ότι για να διακοπεί η παραγραφή απαιτείται όχι μόνο η κατάθεση της αγωγής αλλά και η εμπρόθεσμη επίδοσή της στον εναγόμενο με μέριμνα του ενάγοντος.
Το χρονικό της υπόθεσης με επίκεντρο τον Αρχάγγελο Ρόδου
Η ημεδαπή υποβλήθηκε σε επέμβαση καταρράκτη στις 22 Φεβρουαρίου 2008. Ακολούθησε αγωγή αποζημίωσης με αίτημα αναγνώρισης υποχρέωσης του νοσοκομείου να καταβάλει 300.000 ευρώ νομιμοτόκως από την επίδοση της αγωγής. Η αγωγή κατατέθηκε στο διοικητικό πρωτοδικείο και η υπόθεση εξετάστηκε σε δύο βαθμούς με αποτέλεσμα την απόρριψη λόγω παραγραφής. Στον αναιρετικό βαθμό η κάτοικος Αρχαγγέλου υποστήριξε ότι είχε επιδώσει την αγωγή εντός της κρίσιμης προθεσμίας και ότι το δευτεροβάθμιο δικαστήριο όφειλε να διατάξει συμπλήρωση αποδείξεων για να ενταχθεί στον φάκελο η σχετική έκθεση επίδοσης.
Τι σημαίνει παραγραφή σε αγωγές κατά νομικών προσώπων δημοσίου δικαίου
Η βάση της απόφασης βρίσκεται στο ν.δ. 496 του 1974 περί λογιστικού των νομικών προσώπων δημοσίου δικαίου και στα άρθρα 105 και 106 του Εισαγωγικού Νόμου του Αστικού Κώδικα. Για αξιώσεις αποζημίωσης κατά νομικών προσώπων δημοσίου δικαίου ισχύει πενταετής παραγραφή που ξεκινά στο τέλος του οικονομικού έτους κατά το οποίο γεννήθηκε και κατέστη δικαστικώς επιδιώξιμη η αξίωση. Αυτό σημαίνει ότι για ζημιογόνο γεγονός που έλαβε χώρα το 2008 η παραγραφή εκκινεί την 31 Δεκεμβρίου 2008 και συμπληρώνεται την 31 Δεκεμβρίου 2013 εφόσον δεν έχει διακοπεί.
Γιατί δεν έγιναν δεκτά τα νέα αποδεικτικά μέσα στην έφεση
Στον δεύτερο βαθμό επικαλέστηκε ότι η επίδοση είχε λάβει χώρα και προσκόμισε για πρώτη φορά την έκθεση επίδοσης. Το διοικητικό εφετείο δεν την έλαβε υπόψη κρίνοντας ότι το έγγραφο δεν ήταν οψιγενές και ότι δεν αιτιολογήθηκε επαρκώς γιατί δεν είχε προσκομιστεί εγκαίρως πριν από την πρώτη συζήτηση. Νέα αποδεικτικά μέσα μπορούν να γίνουν δεκτά κατ έφεση μόνο εφόσον είναι οψιγενή ή εφόσον δικαιολογείται ειδικά η μη προσαγωγή τους πρωτοδίκως. Καμία από τις δύο προϋποθέσεις δεν πληρώθηκε. Το εφετείο επισήμανε επίσης ότι το πρωτοδικείο δεν είχε υποχρέωση να εκδώσει προδικαστική απόφαση για να αναζητήσει αυτεπαγγέλτως έγγραφο που δεν υπήρχε στον φάκελο ούτε είχε προβληθεί ειδικό αίτημα με πλήρη τεκμηρίωση.
Η κρίση του Συμβουλίου της Επικρατείας και η προστασία της ασφάλειας δικαίου
Το ανώτατο δικαστήριο επιβεβαίωσε ότι η παραγραφή αποτελεί ζήτημα που τα δικαστήρια οφείλουν να εξετάζουν αυτεπαγγέλτως και ότι η διακοπή της επέρχεται μόνο με επίδοση που αποδεικνύεται με νόμιμο τρόπο.
Η αναιρετική αιτίαση ότι το δικαστήριο όφειλε να διατάξει συμπληρωματική απόδειξη απορρίφθηκε. Κρίθηκε ότι το δευτεροβάθμιο δικαστήριο διαμόρφωσε πλήρη δικανική πεποίθηση από το υλικό του φακέλου και από τα παραδεκτώς προσκομισθέντα αποδεικτικά μέσα.
Η επίκληση της αρχής της αναλογικότητας και της αποτελεσματικής δικαστικής προστασίας δεν ανέτρεψε τον σαφή κανόνα της επίδοσης.
