«Η Ελλάδα δεν είναι σε μια ιδανική κατάσταση σε ό,τι αφορά τις μεταμοσχεύσεις ήπατος. Είναι αρκετά πίσω σε σχέση με άλλες χώρες της κεντρικής, της δυτικής Ευρώπης και τις ΗΠΑ».
Αυτό δηλώνει μεταξύ άλλων σε συνέντευξή του στη «δ», ο επίκουρος καθηγητής του Αριστοτελείου Πανεπιστημίου και γιατρός στο Μεταμοσχευτικό Κέντρο Θεσσαλονίκης κ. Γιάννης Γουλής με αφορμή το συνέδριο της Ελληνικής Εταιρείας Μελέτης Ηπατος που διεξήχθη στο ξενοδοχείο “Sheraton”.
«Έχουμε το παράδειγμα της Ισπανίας, που είναι ιδανικό. Δεν διαφέρουμε πολύ από αυτή τη χώρα, που είναι πρωταθλήτρια στις μεταμοσχεύσεις ήπατος. Έχουν τους περισσότερους δωρητές οργάνων στην Ευρώπη», δηλώνει ο κ. Γουλής και υπογραμμίζει πως στην Ισπανία γίνεται ενημέρωση για τη δωρεά οργάνων ακόμη και στα σχολεία.
Ο επίκουρος καθηγητής του Αριστοτελείου Πανεπιστημίου δηλώνει ακόμη πως η Ελληνική Πολιτεία δεν στηρίζει, όπως πρέπει, το συγκεριμένο τομέα.
«Δεν υπάρχει στήριξη οικονομική από την πολιτεία. Δεν υφίσταται σχέδιο από την πλευρά του Εθνικού Οργανισμού Μεταμοσχεύσεων για την ενημέρωση του κοινού σε ό,τι αφορά τη δωρεά οργάνων», δηλώνει ο κ. Γουλής.
Η συνέντευξη του κ. Γιάννη Γουλή, αναλυτικά:
• Ποια θέματα πραγματεύθηκε το συνέδριο που διεξήχθη στη Ρόδο;
Το συνέδριο κάλυψε όλο το φάσμα της ηπατολογίας. Συζητήσαμε για τα προβλήματα των ασθενών που πάσχουν από όλα τα ηπατικά νοσήματα. Αυτά που είναι πιο συχνά είναι οι ιογενείς ηπατίτιδες και η κύρωση του ήπατος. Μεγάλη συζήτηση έγινε και για τα άλλα θέματα, όπως ο ηπατοκυτταρικός καρκίνος, που είναι όλο και πιο συχνός στην Ελλάδα και τη μεταμόσχευση ήπατος. Ήταν πολύ επιτυχημένο συνέδριο. Οι συνάδελφοι που ήρθαν είχαν την ευκαιρία να δουν ένα όμορφο νησί. Παρόλα αυτά οι αίθουσες, όπου διεξαγόταν το συνέδριο ήταν πάντα γεμάτες.
• Πόσο αισιόδοξοι είμαστε για την αντιμετώπιση των δύο τύπων ηπατίτιδας δηλαδή της Β και της C;
Για την αντιμετώπισή τους έχουν γίνει σημαντικές πρόοδοι τα δύο τελευταία χρόνια. Για την ηπατίτιδα Β έχουμε τη δυνατότητα να χορηγούμε θεραπευτική αγωγή σε όλους σχεδόν τους ασθενείς μας. Επιτυγχάνουμε την αντιμετώπιση της νόσου και αρκετές φορές να υποστρέφουμε τις βλάβες που προκαλεί στο ήπαρ. Αυτό γίνεται με πολύ ασφαλή φάρμακα που λαμβάνονται για μεγάλο χρονικό διάστημα. Δεν έχουμε τη δυνατότητα να διακόψουμε την αγωγή γιατί υπάρχουν υποτροπές.
• Αντιμετωπίζεται καλύτερα τώρα πλέον και η ηπατίτιδα C;
Για αυτό τον τύπο ηπατίτιδας υπάρχουν ακόμη πιο σημαντικές εξελίξεις. Έγινε μεγάλη συζήτηση για αυτό το θέμα. Τώρα έχουμε τη δυνατότητα να εκριζώνουμε τον ιό και ο κάθε ασθενής, λαμβάνοντας μια θεραπεία συγκεκριμένου χρόνου, να καθαρίζει τον ιό. Μέχρι το 2012 ήταν εφικτό για το 50% των ασθενών. Τώρα όμως υπάρχουν και θεραπείες που έχουν καλύτερα αποτελέσματα. Υπάρχουν και φάρμακα που θα δώσουν ακόμη καλύτερα αποτελέσματα. Θα επιτυγχάνουν κάθαρση του ιού σε ποσοστό 80 και 90%. Όμως τα φάρμακα αυτά είναι ακριβά και γίνεται μεγάλη συζήτηση για το πόσο εύκολα θα χορηγούνται στην Ελλάδα.
• Αυτό σημαίνει πως εξαιτίας της κρίσης πολλοί ασθενείς δεν θα μπορούν να τα πάρουν;
Δεν είναι αυτό ακριβώς. Στους περισσότερους ασθενείς τα φάρμακα αυτά χορηγούνται δωρεάν. Υπάρχει πρόνοια ώστε να έχουν τη θεραπεία τους. Το πρόβλημα είναι πως τα φάρμακα που σας ανέφερα είναι ακριβά. Εχει εγκριθεί η κυκλοφορία τους αλλά δεν έχουν πάρει ακόμη τιμή στην Ελλάδα. Για το λόγο αυτό χορηγούνται μόνο υπό προϋποθέσεις στους ασθενείς που τα έχουν μεγαλύτερη ανάγκη. Και αυτό είναι πρόβλημα που έχει προκληθεί από την οικονομική κρίση. ¶λλες χώρες της δυτικής Ευρώπης και οι ΗΠΑ δεν έχουν το πρόβλημα αυτό.
• Έχουν αυξηθεί τα ποσοστά ηπατίτιδας, εξαιτίας των οικονομικών μεταναστών;
Δεν είναι αυτός ο λόγος. Οι οικονομικοί μετανάστες (Αλβανία, Πακιστάν, Ινδία, Ρουμανία) έχουν σε ορισμένες περιπτώσεις ηπατίτιδα Β. Δεν είναι όμως οι άνθρωποι αυτοί που μεταδίδουν την νόσο. Δεν είναι η αιτία του προβλήματος. Η μετάδοση του συγκεκριμένου τύπου της ασθένειας γίνεται κατά την γέννηση. Και σε αυτή την περίπτωση αντιμετωπίζουμε τον ιό. Για το λόγο αυτό ευελπιστούμε πως θα έχουμε καλύτερα θεραπευτικά αποτελέσματα και στο μέλλον θα εξαλειφθεί το πρόβλημα.
• Παρουσιάζει αύξηση ο ηπατοκυτταρικός καρκίνος;
Ναι, ο ηπατοκυτταρικός καρκίνος παρουσιάζει αύξηση στην Ελλάδα για ένα παράδοξο λόγο. Αναπτύσσεται σε ασθενείς που έχουν κίρρωση του ήπατος δηλαδή προχωρημένη βλάβη στο συκώτι από διάφορους παράγοντες. Επειδή όμως έχουμε τρόπο να αντιμετωπίζουμε τους ασθενείς αυτούς, μετά εμφανίζουν καρκίνο.
• Αντιμετωπίζεται η νόσος;
Ο ηπατοκυτταρικός καρκίνος είναι μια άσχημη νόσος. Μέχρι πριν από δέκα με δεκαπέντε χρόνια η διάγνωσή της συνδυάζονταν με τη μείωση της ζωής. Τώρα δεν ισχύει γιατί έχουμε καλύτερες θεραπείες και οι ασθενείς παρακολουθούνται συχνότερα. Έτσι ό,τι τους παρουσιάζεται αντιμετωπίζεται γρηγορότερα. Και σε αυτό τον τομέα έχουμε προόδους. Ωστόσο ένας σημαντικός αριθμός των ασθενών θα καταλήξει. Το πρόβλημα δηλαδή θα συνεχίσει να υφίσταται και θα είναι σημαντικό.
• Παρά τις προόδους που κάνει η επιστήμη θα χαθούν ασθενείς;
Έχουμε καταφέρει να ζουν περισσότερα χρόνια οι ασθενείς. Ωστόσο η νόσος αποτελεί μια σημαντική αιτία θανάτου.
• Πού βρίσκεται η Ελλάδα στον τομέα των μεταμοσχεύσεων;
Η Ελλάδα δεν είναι σε μια ιδανική κατάσταση. Βρίσκεται αρκετά πίσω σε σχέση με άλλες χώρες της κεντρικής, της δυτικής Ευρώπης και τις ΗΠΑ. Ωστόσο για τα Βαλκάνια είμαστε μια χώρα με καλά ποσοστά. Το κέντρο μεταμοσχεύσεων στη Θεσσαλονίκη λειτουργεί εδώ και 20 έτη. Τα τελευταία χρόνια είναι σε μια σταθερή τροχιά ανάπτυξης και καλύτερης επιτυχίας και σε ό,τι αφορά τον αριθμό των ασθενών. Πέρσι φθάσαμε στις 50 μεταμοσχεύσεις ήπατος που είναι σημαντικός αριθμός. Κάθε χρόνο αυξάνουμε τον αριθμό. Θέλουμε να έχουν καλύτερη ποιότητα ζωής και οι ασθενείς που κάνουν τις επεμβάσεις. Υπάρχουν όμως αρκετά προβλήματα.
• Ποια είναι τα προβλήματα;
Δεν υπάρχει από την πολιτεία ένα πλάνο και ένα πρόγραμμα ώστε να στηρίζονται οι προσπάθειες αυτές. Τώρα σε ένα μεγάλο βαθμό οι προσπάθειες έχουν καλά θετικά αποτελέσματα εξαιτίας της αυτοθυσίας και του ηρωισμού των γιατρών, των νοσηλευτών και των συντονιστών. Δεν υπάρχει στήριξη οικονομική από την πολιτεία. Δεν υφίσταται σχέδιο από την πλευρά του Εθνικού Οργανισμού Μεταμοσχεύσεων για την ενημέρωση του κοινού σε ό,τι αφορά τη δωρεά οργάνων.
• Το γεγονός ότι υστερούμε στην ενημέρωση είναι ο λόγος που ο κόσμος φοβάται να κάνει δωρεά οργάνων;
Ο κόσμος φοβάται γιατί ποτέ δεν διδάχθηκε ή δεν ενημερώθηκε σωστά. Θα ήταν σκόπιμο να ενημερωθούν οι αναγνώστες σας πως έχουμε το παράδειγμα της Ισπανίας που είναι ιδανικό. Δεν διαφέρουμε πολύ από αυτή τη χώρα που είναι πρωταθλήτρια στις μεταμοσχεύσεις ήπατος. Έχουν τους περισσότερους δωρητές οργάνων στην Ευρώπη.
• Πώς το κατάφεραν αυτό;
Τα κατάφεραν γιατί από νωρίς ανέπτυξαν ένα καλό σύστημα. Διαθέτουν πολύ καλά οργανωμένες μονάδες με συντονιστές σε κάθε κέντρο. Κάθε μεγάλο νοσοκομείο της Ισπανίας έχει μια ομάδα ανθρώπων που ασχολείται με το θέμα αυτό. Υπάρχουν άνθρωποι που ενημερώνουν. Γίνεται μεγάλη ενημέρωση ακόμη και στα σχολεία. Κάθε φορά ενθουσιάζομαι όταν ακούω τους Ισπανούς γιατρούς να μας λένε πως οι ασθενείς ή οι συγγενείς τους είναι εκείνοι που στις Μονάδες Εντατικής Θεραπείας επιδιώκουν να δωρίσουν τα όργανά τους. Αν δεν ακολουθήσουμε και εμείς κάτι τέτοιο δεν θα πείσουμε τον κόσμο. Στην χώρα μας εύκολα δημιουργούνται παρανοήσεις.
• Είναι τεράστιο δώρο η μεταμόσχευση;
Ναι, αυτό πιστεύω πως είναι. Αν δεν το νιώσετε δεν θα το καταλάβετε. Εμείς που δουλεύουμε σε αυτό το χώρο νιώθουμε τη χαρά που δίνουμε σε αυτούς τους ασθενείς. Δεν μπορείτε να φανταστείτε τα συναισθήματα. Κάθε Τρίτη κάνω εξωτερικά ιατρεία μεταμοσχεύσεων στην Θεσσαλονίκη και κάθε φορά βουρκώνω βλέποντας αρρώστους οι οποίοι πριν λίγους μήνες είχαν περιθώριο ζωής ολίγων εβδομάδων να είναι διαφορετικοί. Μετά από ένα και δυο χρόνια οι άνθρωποι που έχουν κάνει μεταμόσχευση ζουν φυσιολογικά, εργάζονται και χαίρονται τη ζωή τους.
• Έχετε ζήσει την αγωνία των ασθενών;
Η αγωνία είναι μεγάλη και για μας που είμαστε γιατροί. Θέλουμε να κρατήσουμε στη ζωή τους ανθρώπους αυτούς που κινδυνεύουν. Γνωρίζουμε ότι μπορούμε να τα καταφέρουμε γιατί γνωρίζουμε τα καλά αποτελέσματα των επεμβάσεων. Αυτός είναι ο λόγος που μας κάνει να προσπαθούμε περισσότερο.
• Πόσο περιμένει κανείς στην Ελλάδα για ένα μόσχευμα;
Δεν έχουμε καταφέρει να έχουμε μοσχεύματα για όλους τους ανθρώπους. Οι ανάγκες είναι για εκατό μεταμοσχεύσεις το χρόνο. Όμως γίνονται περίπου 50 και όταν έχουμε μοσχεύματα. Αυτό σημαίνει πως χάνουμε πενήντα ανθρώπους. Η αναμονή κυμαίνεται από έξι μήνες έως ένα χρόνο. Δίνεται προτεραιότητα σε εκείνους που κινδυνεύουν να χάσουν τη ζωή τους. Στη μεταμόσχευση νεφρού είναι διαφορετικά τα πράγματα. Εκεί τηρείται πιο αυστηρή σειρά προτεραιότητας γιατί οι ασθενείς έχουν την δυνατότητα να βάλουν τεχνητό νεφρό και να κερδίσουν περισσότερο χρόνο. Στη δική μας ειδικότητα η ηπατική λειτουργία δεν μπορεί να υποκατασταθεί. Για το λόγο αυτό οι ασθενείς δεν μπορούν να περιμένουν για διάστημα περισσότερο από ένα χρόνο. Οι βαριά πάσχοντες έχουν προτεραιότητα.
https://www.dimokratiki.gr/arxeio/g-goulis-i-ellada-vriskete-poli-piso-se-oti-afora-tis-metamoschefsis/
