• Το Μονομελές Πρωτοδικείο Ρόδου αναγνώρισε προσβολή προσωπικότητας από καταγραφή κινήσεων σε κλιμακοστάσιο και εφάρμοσε τον GDPR και τον Ν. 4624/2019
Μια υπόθεση καθημερινής τριβής ανάμεσα σε ενοίκους πολυκατοικίας κατέληξε σε σαφή δικαστική τοποθέτηση για τα όρια της ιδιωτικότητας στους κοινόχρηστους χώρους. Το Μονομελές Πρωτοδικείο Ρόδου έκρινε ότι κάμερα που είχε τοποθετηθεί σε κοινόχρηστο τοίχο και κατέγραφε το κλιμακοστάσιο παραβίαζε τα προσωπικά δεδομένα και προσέβαλε την προσωπικότητα γειτονικού ζευγαριού, επιδικάζοντας αποζημίωση 1.500 ευρώ στον καθένα, συνολικά 3.000 ευρώ, καθώς και μέρος δικαστικών εξόδων 250 ευρώ. Η απόφαση φωτίζει πρακτικά πώς εφαρμόζονται ο Γενικός Κανονισμός για την Προστασία Δεδομένων και ο ελληνικός εκτελεστικός νόμος σε διαφορές μεταξύ ιδιωτών.
Τι συνέβη στην πολυκατοικία της Ρόδου
Σύμφωνα με τα πραγματικά περιστατικά, οι ένοικοι του 2ου ορόφου τοποθέτησαν στις 8.9.2021 βιντεοκάμερα σε κοινόχρηστο τοίχο, έξω από την πόρτα τους, με κατεύθυνση προς τη σκάλα. Η γωνία λήψης δεν περιοριζόταν αποκλειστικά στο κατώφλι της οικίας τους, αλλά εποπτεύε το κλιμακοστάσιο και την κίνηση τρίτων, μεταξύ αυτών και του ζευγαριού που κατοικεί στον 1ο όροφο. Η ύπαρξη και τοποθέτηση της κάμερας αποτυπώνονταν και σε φωτογραφία του φακέλου.
Το Δικαστήριο έκρινε την αγωγή ορισμένη και νόμιμη, στηρίζοντάς την στα άρθρα 57, 59, 914, 932 ΑΚ, καθώς και στις ρυθμίσεις του GDPR και του Ν. 4624/2019 που καθορίζουν τον τρόπο εφαρμογής του Κανονισμού στην Ελλάδα. Καθοριστική ήταν η παραδοχή ότι ακόμη και η απλή συλλογή εικόνων συνιστά επεξεργασία προσωπικών δεδομένων. Χωρίς συγκατάθεση των υποκειμένων και χωρίς συμμόρφωση στις απαιτήσεις ενημέρωσης και περιορισμού του πεδίου λήψης, η καταγραφή κρίνεται παράνομη. Το Δικαστήριο έλαβε υπόψη και γνωμοδότηση της Αρχής Προστασίας Δεδομένων που επιτρέπει βιντεοσκόπηση αποκλειστικά της θύρας εισόδου διαμερίσματος, εφόσον τεχνικά περιορίζεται αυστηρά εκεί, κάτι που στην υπόθεση δεν τηρήθηκε.
Γιατί η κάμερα
θεωρήθηκε παράνομη
Από τα αποδεικτικά στοιχεία προέκυψε ότι η κάμερα δεν βρισκόταν πάνω από την εξώθυρα με κλίση αποκλειστικά στο κατώφλι, αλλά «έβλεπε» τους κοινόχρηστους χώρους. Η θέση και η εμβέλεια, όπως περιγράφονται, δεν εξασφάλιζαν ότι δεν καταγράφονται περαστικοί ή γειτονικοί ένοικοι. Επίσης δεν υπήρξε ενημέρωση της Αρχής Προστασίας Δεδομένων για τη λειτουργία του συστήματος. Με αυτά τα δεδομένα το Δικαστήριο διαπίστωσε παράνομη προσβολή της προσωπικότητας του ζευγαριού, καθώς δημιουργείται αίσθημα διαρκούς παρακολούθησης και περιορισμός της προσωπικής ελευθερίας στον χώρο κατοικίας.
Τι διακυβεύεται για την ιδιωτικότητα στις πολυκατοικίες
Η απόφαση, λειτουργεί ως πρακτικός οδηγός για αντίστοιχες διενέξεις. Καθιστά σαφές ότι η τεχνολογία επιτήρησης σε χώρους κατοικίας δεν είναι εκτός δικαίου και ότι η γειτονική ασφάλεια δεν μπορεί να παραβιάζει την ιδιωτικότητα τρίτων. Αν ζητείται βιντεοεπιτήρηση για αποτροπή περιστατικών, πρέπει τεχνικά να περιορίζεται αυστηρά στο απολύτως αναγκαίο σημείο και να μην καταγράφει κοινόχρηστους χώρους, διαφορετικά ενεργοποιούνται αστικές ευθύνες για προσβολή προσωπικότητας και αποζημίωση λόγω ηθικής βλάβης.
Το μήνυμα προς τους διαχειριστές και τους ενοίκους
Η κρίση στέλνει σαφές μήνυμα σε διαχειριστές και ιδιοκτήτες διαμερισμάτων. Η τοποθέτηση καμερών σε πολυκατοικίες απαιτεί αυστηρή τήρηση των κανόνων του GDPR και του Ν. 4624/2019, ρητή ενημέρωση, νόμιμη βάση επεξεργασίας και τεχνικό περιορισμό του πεδίου λήψης. Οποιαδήποτε απόκλιση που οδηγεί σε καταγραφή κοινόχρηστων χώρων εκθέτει τους υπευθύνους σε αγωγές, αποζημιώσεις και δικαστικά έξοδα, ενώ δεν προκρίνεται ως λύση σε προσωπικές αντιδικίες.
Την υπόθεση χειρίστηκε η δικηγόρος κ. Χρύσα Κούρου.
