Αμμωνίτες της φάσης Ammonitico Rosso της Ρόδου ήρθαν στο φως από τον υπεύθυνο ερευνών για το Παλαιοντολογικό Μουσείο Αρχαγγέλου – Μουσείο Φυσικής Ιστορίας κ. Νίκο Γουδή οι οποίοι είναι 175.000.000 ετών, από την περίοδο που το νησί μας ήταν ακόμα κάτω από την επιφάνεια της θάλασσας!
Όπως εξηγεί ο κ. Ν. Γουδής, αρχικά ανακάλυψε τον πρώτο αμμωνίτη της κατώτερης Ιουρασικής περιόδου και στη συνέχεια τους υπόλοιπους του γένους Phylloceras.
Το Phylloceras είναι ένα εξαφανισμένο γένος αμμωνοειδών κεφαλόποδων που ανήκει στην οικογένεια Phylloceratidae. Αυτά τα νεκτονικά σαρκοφάγα ζούσαν από την Πρώιμη Ιουρασική έως την Ύστερη Κρητιδική.
Είναι ενδιαφέρον ότι οι αμμωνίτες ήταν ένα από τα πρώτα πλάσματα που προσαρμόστηκαν στο περιβάλλον τους, πριν από 300 εκατομμύρια χρόνια. Εξελίχτηκε ως είδος στη συνέχεια, σε πολλά διαφορετικά, με κάθε συγκεκριμένη μορφή να υπερέχει της άλλης στα χαρακτηριστικά και το σχεδιασμό των κελυφών της. Οι παλαιοντολόγοι έχουν αποκρυπτογραφήσει ένα σύστημα δεικτών για την ανακάλυψη της γεωλογικής εποχής παρακολουθώντας τους αμμωνίτες που είχαν προσαρμοστεί επιτυχώς ανά τους αιώνες.
Τα κοχύλια του Phylloceras μπορούν να φτάσουν σε διάμετρο περίπου 8-10 εκατοστά (3,1-3,9 ίντσες), με μέγιστο περίπου 20 εκατοστά (7,9 ίντσες). Αυτοί οι πρωτόγονοι αμμωνίτες είχαν ένα ελικοειδές, πλευρικά πεπλατυσμένο κέλυφος με ένα κανονικό άνοιγμα κελύφους. Οι εντυπωσιακές γραμμές συρραφής ήταν χαρακτηριστικές αυτού του γένους. Θυμίζουν, κατά κάποιο τρόπο, τα φύλλα των φυτών (εξ ου και το όνομα Phylloceras, που σημαίνει «κέρατο φύλλων»).
Οι Αμμωνίτες ήταν συγγενείς των καλαμαριών και των ναυτίλων που ευδοκιμούσαν στις θάλασσες την εποχή των δεινοσαύρων. Το όνομά τους προέρχεται από τον ελληνικό θεό Άμμωνα με κέρατα κριού.
Η φάση Ammonitico Rosso αποτελούμενη συνήθως από κόκκινους πελαγικούς συμπυκνωμένους κονδυλώδεις ασβεστολίθους, είναι μία από τις πιο «διάσημες» φάσεις του ωκεανού της Τηθύος, κυρίως λόγω των ιδιαίτερων λιθολογικών χαρακτηριστικών της αλλά και του παλαιοντολογικού της περιεχομένου, αποτελούμενη κυρίως από αμμωνίτες, που επιτρέπουν μεγάλης ακρίβειας βιοστρωματογραφικές αναλύσεις.
Τα κεφαλόποδα της τάξης των Ammonoidea και κυρίως οι Μεσοζωικές μορφές, γνωστές και απλώς ως ammonites, είναι τα πιο “διάσημα” απολιθώματα και τα πλέον άφθονα. Τα όμορφα, επιπεδοσπειροειδώς περιελιγμένα, όστρακά τους με τον εντυπωσιακό σε πολλές περιπτώσεις στολισμό τους (ραβδώσεις, φυμάτια κλπ.) καθώς και οι πολύπλοκες γραμμές ραφής τους, έχουν προσελκύσει το ενδιαφέρον πολλών συλλεκτών. Αλλά και για τους στρωματογράφους αποτελούν πολύτιμο εργαλείο.
Λόγω της γρήγορης εξέλιξής τους με ποικιλία μορφών, της αφθονίας των απολιθωμάτων και της ευρείας κατανομής τους, χαρακτηρίζονται ως ιδανικά ζωνικά απολιθώματα τόσο για τοπικές όσο και για παγκόσμιες συγκρίσεις. Η συστηματική τους ταξινόμηση βασίζεται στη μελέτη του οστράκου τους και των γραμμών ραφής.
Αφιλοκερδώς και με μοναδικό σκοπό οι θησαυροί του να βρουν στέγη στο περιβόητο Παλαιοντολογικό Μουσείο Αρχαγγέλου, το οποίο τείνει να συναγωνιστεί το Γεφύρι της Αρτας εξαιτίας των αλλεπάλληλων καθυστερήσεων και αναβολών εργασιών για την ολοκλήρωσή του, ο Νίκος Γουδής έχει στην κατοχή του σπάνια ευρήματα ανυπολόγιστης αξίας.
Τα παλαιότερα απολιθώματα στην Ελλάδα έχουν βρεθεί στη Ρόδο και στην Κω και είναι 300 εκατ. χρόνων περίπου. Το παλαιότερο που έχει βρεθεί στα τελευταία χρόνια είναι το spirifer cameratus, το οποίο έχει βρει ο ίδιος, κι υπολογίζεται ότι έζησε στη θαλάσσια περιοχή της Ρόδου πριν από 416.000.000 χρόνια! Είναι σίγουρα το παλαιότερο απολίθωμα που έχει βρεθεί στη Ρόδο και πιθανόν το παλαιότερο στον ελλαδικό χώρο.
Μοναδική του ανησυχία είναι να ολοκληρωθεί το Παλαιοντολογικό Μουσείο στον Αρχάγγελο το οποίο από 2012 παραμένει ημιτελές. Ο ίδιος φυλάσσει τα ευρήματα σε δικούς του χώρους μέχρι την ολοκλήρωση του Μουσείου και θα παραδώσει τους θησαυρούς του όταν αυτό θα είναι έτοιμο να τους φιλοξενήσει. Μέχρι τότε, θα συνεχίσει τις ανασκαφές μακριά από τα… άγρυπνα μάτια όσων καραδοκούν να υφαρπάξουν τους θησαυρούς της Ρόδου για να τους πουλήσουν στη μαύρη αγορά, γι’ αυτό και δεν αποκαλύπτει ποτέ τα σημεία που τους εντοπίζει.
Ο Νίκος Γουδής, παρότι είναι βιοπαλαιστής και για τη συντήρηση όλου αυτού του θησαυρού πληρώνει από την τσέπη του, δέχθηκε πολλές προτάσεις από συλλέκτες εντός και εκτός Ελλάδας για να αγοράσουν μερικά από τα ευρήματά του, προσφέροντάς του χιλιάδες ευρώ, ο ίδιος αρνείται σθεναρά: «Ο στόχος μου είναι η έρευνα και διάσωση των απολιθωμάτων του νησιού μας, για να τα χαιρόμαστε εμείς και οι επόμενες γενιές… Γιατί στο τέλος θα πληρώνουμε εισιτήριο να τα βλέπουμε σε μουσεία του εξωτερικού, όπως γίνεται ήδη με πολλά απολιθώματα και πολλά αρχαία ευρήματα…».
