• Με αιχμή την αξιοπιστία των καταθέσεων των ανηλίκων, την απουσία ιατροδικαστικών και ψηφιακών ευρημάτων και τον κίνδυνο υποτροπής οι Βασίλης Μπέης, Στέλιος Αλεξανδρής και Στεφανία Μπέρδη ανέπτυξαν εκτενώς τη θέση της κατηγορούμενης
Η Ρόδος βρέθηκε ξανά στο επίκεντρο μιας υπόθεσης με ιδιαίτερη βαρύτητα. Η απολογία μιας 55χρονης Λευκορωσίδας για κακουργηματικές πράξεις γενετήσιας φύσης άνοιξε νέο κύκλο θεσμικής αντιπαράθεσης ανάμεσα στην Εισαγγελέα Υπηρεσίας και τον Α’ Τακτικό Ανακριτή ως προς το αν πρέπει να επιβληθεί προσωρινή κράτηση ή αν αρκούν οι περιοριστικοί όροι. Η τελική κρίση ανήκει στο Συμβούλιο Πλημμελειοδικών Ρόδου που καλείται να σταθμίσει ενδείξεις, κινδύνους και αναλογικότητα μέτρων με φόντο μια δικογραφία που εκτείνεται σε πολυετή χρονικό ορίζοντα και περιλαμβάνει πολυεπίπεδη αποδεικτική ύλη.
Το διακύβευμα της χθεσινής συζήτησης
Στον πυρήνα βρίσκεται το αν συντρέχουν σωρευτικά οι προϋποθέσεις του Κώδικα Ποινικής Δικονομίας για την προσωρινή στέρηση της ελευθερίας. Η διαφωνία που αναδείχθηκε ανάμεσα σε Εισαγγελέα και Ανακριτή αφορά την αυστηρότερη ανακριτική εγγύηση έναντι της εναλλακτικής επιλογής περιοριστικών όρων. Το ερώτημα είναι αν τα στοιχεία του φακέλου, συνεκτιμώμενα με το προφίλ της κατηγορούμενης, αρκούν για να θεμελιώσουν τόσο σοβαρές ενδείξεις ενοχής όσο και κίνδυνο φυγής ή τέλεσης νέων πράξεων.
Σύμφωνα με το ισχύον κατηγορητήριο η 55χρονη κλήθηκε να λογοδοτήσει για βιασμό σε βάρος ανηλίκου από κοινού κατ’ εξακολούθηση και κατά συρροή, γενετήσιες πράξεις με ανήλικο κατ’ εξακολούθηση και κατά συρροή, κατάχρηση ανηλίκου σε συνθήκες οικειότητας και πορνογραφία ανηλίκων με παραγωγή και κατοχή υλικού μέσω πληροφοριακών συστημάτων με άσκηση ή απειλή βίας σε παιδιά κάτω των δώδεκα ετών. Οι πράξεις φέρονται να τελέστηκαν σε βάρος διδύμων ανηλίκων και αποτυπώνονται με πολλαπλές αναφορές στη δικογραφία. Η κατηγορούμενη αρνείται κατηγορηματικά κάθε επιμέρους κατηγορία.
Η έρευνα καλύπτει γεγονότα από την άνοιξη του 2019 έως τις αρχές του καλοκαιριού του 2022, με καταχωρίσεις για περιστατικά σε παραλία και σε οικία. Περιγράφονται αφαιρέσεις ρούχων, προτροπές για χορό χωρίς ρούχα, παρουσία ανηλίκου σε πράξεις γενετήσιου χαρακτήρα χωρίς συμμετοχή και προβολή βίντεο με άσεμνο περιεχόμενο. Τα στοιχεία εντάσσονται σε ένα κοινωνικό περιβάλλον όπου η κατηγορούμενη είχε επαφές με την οικογένεια των παιδιών, κάτι που αξιολογείται ως προς την ευχέρεια πρόσβασης σε χώρους και χρόνους. Η υπεράσπιση αμφισβητεί τη βασιμότητα και τη συνοχή των καταγγελιών και ζητά αυστηρή αποδεικτική στάθμιση.
Ιδιαίτερο βάρος αποκτούν οι διαφοροποιήσεις στις αφηγήσεις των ανηλίκων σε διαφορετικές χρονικές φάσεις. Σε πρώιμη ψυχολογική αποτύπωση καταγράφονται περιγραφές κακοποίησης που σε μεταγενέστερες διαδικασίες δεν επαναλήφθηκαν με την ίδια σαφήνεια. Σε νεότερες καταθέσεις με παρουσία ειδικού γίνεται λόγος για αυστηρές συμπεριφορές στο οικογενειακό περιβάλλον και αόριστες θωπείες χωρίς συνεκτικό πυρήνα συγκεκριμένων πράξεων. Η υπεράσπιση θεωρεί τις αποκλίσεις κρίσιμες για την αξιοπιστία των μαρτυριών και ζητά να συνεκτιμηθούν στο στάδιο των ενδείξεων.
Οι ιατρικές εξετάσεις δεν ανέδειξαν ευρήματα που να οδηγούν σε συμπέρασμα σεξουαλικής κακοποίησης. Παράλληλα το κινητό τηλέφωνο της 55χρονης κατασχέθηκε και εξετάστηκε εργαστηριακά χωρίς να εντοπιστεί υλικό πορνογραφίας ανηλίκων. Η υπεράσπιση υπογραμμίζει ότι η απουσία ευρημάτων δεν μπορεί να αγνοείται και την προβάλλει ως στοιχείο που αποδυναμώνει την υπόθεση, επιμένοντας πως η ίδια παρέδωσε και τον κωδικό του τηλεφώνου κατά την κατάσχεση. Τα σημεία αυτά εντάχθηκαν και στο χθεσινό υπερασπιστικό υπόμνημα προς το Συμβούλιο.
Η χθεσινή υπερασπιστική αγόρευση στο Συμβούλιο
Οι συνήγοροι της κατηγορούμενης κ.κ. Βασίλης Μπέης, Στέλιος Αλεξανδρής και Στεφανία Μπέρδη παρέστησαν ενώπιον του Συμβουλίου Πλημμελειοδικών Ρόδου και ανέπτυξαν αναλυτικά τη θέση ότι δεν συντρέχουν οι προϋποθέσεις για προσωρινή κράτηση. Επικαλέστηκαν την αρχή της αναλογικότητας, την ύπαρξη γνωστής και μόνιμης διαμονής στη Ρόδο, την παντελή απουσία προπαρασκευαστικών κινήσεων φυγής και τη μέχρι σήμερα σταθερή παρουσία της 55χρονης σε κάθε διαδικαστικό στάδιο. Παράλληλα ζήτησαν να ληφθεί υπόψη πως η ίδια δηλώνει πρόθυμη για κάθε ψυχιατρική και ψυχολογική αξιολόγηση και επιζητεί αντιπαραθέσεις με μάρτυρες.
Τα βασικά επιχειρήματα της υπεράσπισης
Κατά την παρουσίαση των θέσεών τους οι συνήγοροι εστίασαν σε τέσσερις άξονες. Πρώτον ότι το υλικό δεν παράγει σοβαρές ενδείξεις ενοχής στον βαθμό που απαιτεί ο νόμος. Δεύτερον ότι δεν τεκμηριώνεται κίνδυνος φυγής ή υποτροπής που να δικαιολογεί την έσχατη δικονομική δέσμευση. Τρίτον ότι η μέθοδος λήψης και η αξιοποίηση καταθέσεων των ανηλίκων πάσχει εν προδικασία με συνέπειες που πρέπει να σταθμιστούν στο στάδιο των ενδείξεων. Τέταρτον ότι η απουσία ιατροδικαστικών και ψηφιακών ευρημάτων δεν μπορεί να υποβαθμιστεί σε δευτερεύον στοιχείο αλλά αποτελεί ουσιαστική ένδειξη υπέρ της κατηγορουμένης. Οι ίδιοι ζήτησαν την άρση της θεσμικής διαφωνίας υπέρ της διάταξης του Α’ Τακτικού Ανακριτή που είχε κινήσει περιοριστικούς όρους αντί της κράτησης. Στο υπόμνημα προς το Συμβούλιο περιλαμβάνονται ειδικές αναφορές σε ζητήματα εκκρεμοδικίας και ακυρότητας προδικασίας ως προς συγκεκριμένες καταθέσεις.
Η εισαγγελική πρόταση και η αντίστιξη
Η Αντεισαγγελέας Πλημμελειοδικών έχει ήδη αποστείλει στο Συμβούλιο πρόταση με πλήρη αιτιολογία υπέρ της προσωρινής κράτησης. Στηρίζει τη θέση της σε σωρευτική εκτίμηση των καταθέσεων, των ψυχολογικών πραγματογνωμοσυνών και των περιγραφών που αναφέρονται σε σειρά επεισοδίων σε οικίες και παραλίες. Αναγνωρίζει την απουσία ψηφιακών ευρημάτων, ωστόσο θεωρεί ότι το συνολικό αποδεικτικό μωσαϊκό δεν αποδυναμώνεται και ότι οι υφιστάμενοι περιοριστικοί όροι δεν επαρκούν για την αποτροπή νέων πράξεων. Η υπεράσπιση απαντά ότι η αιτιολογία αυτή παραβλέπει κρίσιμα πραγματολογικά στοιχεία και ότι η στάθμιση του κινδύνου υποτροπής δεν τεκμηριώνεται επαρκώς.
Οι τρέχοντες περιοριστικοί όροι και το ερώτημα της επάρκειας
Μέχρι την έκδοση βουλεύματος έχουν επιβληθεί κατ’ οίκον περιορισμός, αφαίρεση ταξιδιωτικών εγγράφων, απαγόρευση εξόδου από τη χώρα και απαγόρευση επικοινωνίας ή προσέγγισης των ανηλίκων. Η εισαγγελική πλευρά υποστηρίζει ότι τα μέτρα αυτά δεν εξασφαλίζουν τον προληπτικό σκοπό. Η υπεράσπιση αντιτείνει ότι λειτουργούν αποτρεπτικά, είναι επαρκή και αναλογικά και ότι η προσωρινή κράτηση θα συνιστούσε υπέρμετρο περιορισμό με σοβαρές επιπτώσεις και στην υγεία της 55χρονης, για την οποία έχουν προσκομιστεί ιατρικές γνωματεύσεις.
Η παράλληλη εξέλιξη στο Μονομελές Πλημμελειοδικείο
Σε παράλληλη τροχιά σήμερα συνεχίζει και η συναφής δίκη ενώπιον του Μονομελούς Πλημμελειοδικείου Ρόδου για προσβολή γενετήσιας αξιοπρέπειας, για γενετήσιες πράξεις ενώπιον ανηλίκου κάτω των δεκατεσσάρων ετών από κοινού με άγνωστο συνεργό κατ’ εξακολούθηση και για κατάχρηση ανηλίκου με προβολή πράξεων γενετήσιου χαρακτήρα. Η εκδίκαση διεξάγεται κεκλεισμένων των θυρών μετά την απόρριψη αιτήματος αναβολής και αυτοτελούς ισχυρισμού περί εκκρεμοδικίας, γεγονός που προσθέτει ένα ακόμη επίπεδο πίεσης στη συνολική εικόνα της υπόθεσης.
