Όταν οι Έλληνες πυροσβέστες ξεκίνησαν να διερευνούν την αιτία πίσω από μια φονική πυρκαγιά κοντά στην Αθηναϊκή Ριβιέρα τον περασμένο Αύγουστο, εντόπισαν έναν γνώριμο «ύποπτο»: ένα φθαρμένο ηλεκτρικό καλώδιο, το οποίο πετούσε σπινθήρες σε ξερόχορτα. Σύμφωνα με έκθεση της πυροσβεστικής, στην οποία απέκτηση πρόσβαση το πρακτορείο Reuters, αυτό δεν ήταν ένα τυχαίο περιστατικό, αφού τα φθαρμένα ηλεκτρικά καλώδια αναδεικνύονται ως ο βασικός υπαίτιος για τις καταστροφικές πυρκαγιές του φετινού καλοκαιριού στην Ελλάδα, ξεπερνώντας ακόμη και τις εμπρηστικές ενέργειες και την ανθρώπινη αμέλεια.
Η σχετική έκθεση, την οποία εξέτασε το Reuters, αναφέρει ότι το καλώδιο – κοντά στην πόλη της Κερατέας – παρουσίαζε ενδείξεις διάβρωσης και κακής συντήρησης. Η φωτιά εξαπλώθηκε γρήγορα, με αποτέλεσμα να χάσει τη ζωή του ένα άτομο και να καταστραφούν 4.000 στρέμματα (16 τετραγωνικά χιλιόμετρα) γης, σε περιοχή που γειτνιάζει με παραλιακά τουριστικά θέρετρα.
«Προχώρησε πολύ γρήγορα», δήλωσε ο Μανώλης Παλαιολούγκας, κάτοικος της Κερατέας, δείχνοντας την καμένη γη απ’ όπου, σύμφωνα με τις αρχές, ξεκίνησε η πυρκαγιά.
Καλώδια υπό κατηγορία
Τα ελαττωματικά ηλεκτρικά καλώδια αναδεικνύονται ως η βασική αιτία των μεγάλων πυρκαγιών του καλοκαιριού, ξεπερνώντας περιστατικά εμπρησμού ή αμέλειας, σύμφωνα με προκαταρκτικά στοιχεία της Πυροσβεστικής, τα οποία εξέτασε αποκλειστικά το Reuters.
Από τις 41 σημαντικές δασικές πυρκαγιές που διερευνήθηκαν, οι 15 φαίνεται να έχουν προκληθεί από αστοχίες στο δίκτυο ηλεκτρικής ενέργειας, με συνολική ζημιά που ανέρχεται σε 51.000 στρέμματα καμένης γης.
Τα στοιχεία δείχνουν αύξηση σε σχέση με την προηγούμενη χρονιά και συνδέονται με χρόνια ανεπαρκών επενδύσεων στο δίκτυο, ως αποτέλεσμα της οικονομικής κρίσης που έπληξε τη χώρα την περίοδο 2009–2018. Το πρόβλημα επιδεινώνεται από την κλιματική αλλαγή, η οποία εντείνει την ξηρασία και τις υψηλές θερμοκρασίες, καθιστώντας τις πυρκαγιές πιο σφοδρές και καταστροφικές — με τεράστιο κόστος για το κράτος.
«Εγώ και άλλοι επιστήμονες επισημαίνουμε εδώ και χρόνια το πρόβλημα με τις φωτιές που ξεκινούν από τα δίκτυα μεταφοράς ρεύματος», δήλωσε ο Παλαιολόγος Παλαιολόγου, επίκουρος καθηγητής στο Γεωπονικό Πανεπιστήμιο Αθηνών. «Δεν γίνεται να συνεχίζουμε να κρύβουμε αυτό το ζήτημα κάτω από το χαλί», υπογράμμισε.
Δεύτερη εσωτερική έρευνα
Μια δεύτερη εσωτερική έκθεση της Πυροσβεστικής, την οποία επίσης είδε το Reuters, κατέγραψε πως το 2024 εννέα μεγάλες πυρκαγιές φαίνεται να ξεκίνησαν από ηλεκτροφόρα καλώδια, μεταξύ των οποίων και μία βόρεια της Αθήνας που αποτέφρωσε 100.000 στρέμματα – μια περιοχή ίση με το μέγεθος του Παρισιού.
Στην Ελλάδα, οι αρχές σπάνια δημοσιοποιούν λεπτομέρειες για τα αίτια των πυρκαγιών. Ο εκπρόσωπος Τύπου της Πυροσβεστικής, Βασίλης Βαθρακογιάννης, αρνήθηκε να σχολιάσει τα δεδομένα, αναφέροντας πως δεν είναι δημόσια.
Ο ΔΕΔΔΗΕ, ο κρατικός φορέας διανομής ηλεκτρικής ενέργειας, δήλωσε ότι πραγματοποιεί τακτική συντήρηση και ότι το 2024 αύξησε τον προϋπολογισμό συντήρησης στα 165 εκατ. ευρώ — από 122 εκατ. το 2019.
Οι ενέργειες του περιλαμβάνουν κλαδέματα, αποψίλωση επικίνδυνων περιοχών και επιθεωρήσεις δικτύων. Ο οργανισμός έχει επίσης δώσει έμφαση στην υπογειοποίηση των καλωδίων ώστε να περιορίσει τον κίνδυνο πυρκαγιάς. Από το 2012, σύμφωνα με τον ΔΕΔΔΗΕ, έχει καταδικαστεί για εμπλοκή σε μόλις τρεις περιπτώσεις φωτιάς, από τις συνολικά 122.000 πυρκαγιές που έχουν καταγραφεί.
Η κυβέρνηση, από την πλευρά της, αποδίδει το πρόβλημα στις περικοπές επενδύσεων λόγω της κρίσης πριν το 2019, έτος ανόδου της στην εξουσία.
«Έχουμε να καλύψουμε ένα τεράστιο κενό», δήλωσε ο αναπληρωτής υπουργός Ενέργειας, Νίκος Τσάφος, σε πρόσφατη συνεδρίαση του κοινοβουλίου.
Δήμοι σε σύγκρουση με τον ΔΕΔΔΗΕ
Ωστόσο, η υπομονή των τοπικών αρχών φαίνεται να εξαντλείται.
Ο Δημήτρης Παπαχρήστου, δήμαρχος των παράκτιων περιοχών που επλήγησαν από τη φωτιά του Αυγούστου, δήλωσε στο Reuters ότι σκοπεύει να καταθέσει μήνυση κατά του ΔΕΔΔΗΕ για αμέλεια, συνδέοντας τον οργανισμό με τουλάχιστον δύο μεγάλες πυρκαγιές του φετινού καλοκαιριού.
«Βλέπουμε το ίδιο έργο κάθε χρόνο, σε κάθε γωνιά της Ελλάδας», ανέφερε χαρακτηριστικά. «Έχουμε φτάσει στα όριά μας».
Πηγή: reportet.gr
