Αναζητείται φόρμουλα από το υπουργείο Περιβάλλοντος και Ενέργειας για τις ιδιοκτησίες στα άκρα των οικισμών κάτω των 2.000 κατοίκων, ώστε να καμφθούν οι αντιδράσεις. Θολό το τοπίο και για τις οικοδομικές άδειες, λένε μηχανικοί και μελετητές.
Σε καθεστώς παρατεταμένης ανασφάλειας εισέρχονται για τουλάχιστον δύο με τρία χρόνια και με αβέβαιο αποτέλεσμα χιλιάδες ιδιοκτήτες ακινήτων σε όλη την Ελλάδα. Οι αντιδράσεις από μικροϊδιοκτήτες, μηχανικούς, μελετητές εδώ κι ένα μήνα διαρκώς φουντώνουν, αντί να αμβλύνονται, καθώς χιλιάδες οικόπεδα στα άκρα των οικισμών κάτω των 2.000 κατοίκων μπήκαν με το ΠΔ194/2025 εν μία νυκτί σε «γκρίζα ζώνη».
Τρόπο να σβήσει τη φωτιά που άναψε αναζητά τώρα το υπουργείο Περιβάλλοντος και Ενέργειας, το οποίο δέχεται μεγάλη πίεση και από κυβερνητικούς βουλευτές, που έρχονται αντιμέτωποι με έντονες αντιδράσεις στις περιφέρειές τους.
Εχθές, απαντώντας σε σειρά ερωτήσεων στη Βουλή ο υφυπουργός Περιβάλλοντος, Νίκος Ταγαράς, επέμεινε ότι ζήτημα υπάρχει μόνο για την επίμαχη «Ζώνη Γ», η οποία κόπηκε στον προέλεγχο του προεδρικού διατάγματος από το ΣτΕ, και πρακτικά αφορά τις πιο απομακρυσμένες ιδιοκτησίες από το κέντρο ενός οικισμού.
Αν και επανέλαβε ότι βρίσκεται υπό επεξεργασία ρύθμιση για αυτή τη ζώνη, απέφυγε να δώσει οποιαδήποτε λεπτομέρεια. «Θέλω με ευθύνη, κοιτώντας στα μάτια τον κόσμο, να πω ότι προσπαθούμε να βρούμε μία ασφαλή λύση και να στηρίξουμε δικαιώματα, τα οποία σέβομαι απόλυτα», είπε χαρακτηριστικά, σημειώνοντας ότι θα ληφθούν υπόψιν και το δημογραφικό και η αποκέντρωση.
Ως φαίνεται, η υπόθεση έχει εξελιχθεί σε μεγάλο πονοκέφαλο και τίποτα δεν έχει οριστικοποιηθεί. Παρότι, μόλις δέκα ημέρες πριν, απαντώντας και πάλι στον κοινοβουλευτικό έλεγχο, ο κ. Ταγαράς είχε δώσει επιγραμματικά μία κατεύθυνση. «Επεξεργαζόμαστε επιστημονικά και τεκμηριωμένα αυτή την περιοικιστική ζώνη», είχε αναφέρει, υπογραμμίζοντας πως δεν θα είναι μεν όπως η εκτός σχεδίου δόμηση, αλλά δεν θα είναι όπως και η εντός οικισμού.
Πάντως, αν και από την κυβέρνηση επιχειρούν να υποβαθμίσουν τον βαθμό που το ΠΔ194 καταργεί τη μικροϊδιοκτησία. Δεδομένου ότι δεν υπάρχουν επίσημα στοιχεία, ο πρόεδρος του ΤΕΕ, κ. Γιώργος Στασινός, έχει εκτιμήσει ότι οι ιδιοκτησίες που τίθενται εν αμφιβόλω αντιστοιχούν περίπου στο 30% της έκτασης των οικισμών, με το ποσοστό να ποικίλει ανά περίπτωση.
Ανασφάλεια και για τις οικοδομικές άδειες
Αυτό στο οποίο επιμένουν από το ΥΠΕΝ είναι ότι με το επίμαχο προεδρικό διάταγμα δεν αλλάζουν τα όρια των οικισμών, αλλά προσδιορίζονται τα κριτήρια και η μεθοδολογία για την οριοθέτησή τους, μέσω των τοπικών και ειδικών πολεδομικών σχεδίων (ΤΠΣ, ΕΠΣ). Ουσιαστικά, το υπουργείο πετάει το μπαλάκι στους μελετητές για να λύσουν τον γρίφο οριοθετώντας εκ νέου τους οικισμούς.
Αυτό σημαίνει πάντως πως η αβεβαιότητα δεν θα αρθεί για τους ιδιοκτήτες μέχρι την ολοκλήρωση του χωροταξικού σχεδιασμού, που εκπονείται με πόρους του Ταμείου Ανάκαμψης και θα καλύψει σε δύο με τρία χρόνια το 80% της επικράτειας. Ενώ για την έκδοση και των αντίστοιχων προεδρικών διαταγμάτων εκτιμάται πως θα χρειαστεί ένας επιπλέον χρόνος.
Στο μεσοδιάστημα, οι οικοδομικές άδειες εκδίδονται με όπως και μέχρι σήμερα με τους υφιστάμενους όρους δόμησης, σύμφωνα όμως με τους μηχανικούς και αυτές βρίσκονται στον αέρα. Αφήνουν ανοιχτό το ενδεχόμενο ενώ οι ιδιοκτήτες θα σπεύσουν να εκδώσουν οικοδομική άδεια για να την κατοχυρώσουν, δεν ξέρουν τι τους ξημερώνει σε δύο χρόνια που θα ολοκληρωθεί ο πολεοδομικός σχεδιασμός.
Όπως είπε σε πρόσφατη εκδήλωση του ΤΕΕ Δυτικής Ελλάδας, ο πρόεδρος Βαγγέλης Καραχάλιος, «το υπουργείο ρίχνει το βάρος στους μελετητές των τοπικών πολεοδομικών σχεδίων και τους μηχανικούς που θα αναλάβουν να υπογράψουν κάτι που τώρα είναι νόμιμο, όμως με τις συνθήκες ανασφάλειας δικαίου που υπάρχουν ενδεχομένως μελλοντικά να μην είναι».
Από την πλευρά του, ο γενικός γραμματέας Χωρικού Σχεδιασμού και Αστικού Περιβάλλοντος, Ευθύμιος Μπακογιάννης, απαντώντας στην ίδια εκδήλωση σε ομοβροντία ερωτημάτων, σημείωσε χαρακτηριστικά ότι σήμερα επικρατεί απόλυτη ανασφάλεια στους οικισμούς. «Η ίδια ανασφάλεια που υπήρχε προ του προεδρικού διατάγματος υπάρχει και σήμερα», ανέφερε.
Κίνδυνος ακυρότητας από τις αποφάσεις του ΣτΕ
Γιατί όμως από το αρμόδιο υπουργείο επιμένουν στη ρητορική της «ασφάλειας δικαίου»; Από το 2009, το ΣτΕ έχει ρίξει με αποφάσεις του «κόκκινη κάρτα» στο καθεστώς που καθιερώθηκε με προεδρικό διάταγμα το 1983, δίνοντας στους νομάρχες τη…μπαγκέτα για την κύρωση ορίων οικισμών. Αποτέλεσμα αυτής της πρόβλεψης ήταν οι αποφάσεις που ελήφθησαν, κυρίως κατά τη δεκαετία του ’80, να ξεχειλώνουν τα όρια των οικισμών, αφού στηρίζονταν σε πολιτικά κριτήρια.
Έτσι, το ανώτατο δικαστήριο αποφάσισε ότι τα όρια δόμησης πρέπει να καθορίζονται με προεδρικό διάταγμα και όχι με απόφαση νομάρχη. Ως συνέχεια, έχει ήδη ακυρώσει 79 οικισμούς στο Ρέθυμνο, όπου σήμερα δεν υφίστανται καν όρια για τους οικισμούς, ενώ το 2019 ανάλογη απόφαση ελήφθη για 67 οικισμούς του Πηλίου. Σήμερα, οι οικισμοί του Πηλίου βρίσκονται στον αέρα, αντιμετωπίζοντας πρόβλημα έκδοσης οικοδομικών αδειών από τη στιγμή που δεν υπάρχουν καθορισμένα όρια με προεδρικό διάταγμα.
Σε αυτά τα αχαρτογράφητα όρια εμπίπτουν τα οικόπεδα που έχει σήμερα «γκριζάρει» το ΠΔ194. Βεβαίως, η δυνατότητα επέκτασης των οικισμών δεν ακυρώνεται, αλλά αυτή μπορεί να γίνει μόνο με πολεδόμηση, εφόσον υπάρχει η απαραίτητη τεκμηρίωση, με κριτήρια πχ. πληθυσμιακά, οικονομικά, αναπτυξιακά.
Πηγή: businessdaily.gr
