• Η ηχορύπανση από το αεροδρόμιο «Διαγόρας» έχει μετατρέψει τις κοινότητες Παραδεισίου και Θεολόγου σε ζώνες ακουστικής εξόντωσης • Τουρισμός χωρίς όρια, πολιτεία χωρίς ανταπόκριση
Το αεροδρόμιο της Ρόδου «Διαγόρας», άλλοτε σύμβολο σύνδεσης του νησιού με τον κόσμο, σήμερα ταυτίζεται με μια βαθιά κρίση δημόσιας υγείας και κοινωνικής συνοχής. Οι μαρτυρίες κατοίκων του Παραδεισίου και του Θεολόγου περιγράφουν μια ζωή κάτω από αεροσκάφη, κυριολεκτικά και μεταφορικά. Ο θόρυβος δεν είναι πια παρενθετικός· είναι ο καθημερινός ήχος της πραγματικότητάς τους. Το 24ωρο καθεστώς απογειώσεων και προσγειώσεων, χωρίς κανένα χρονικό περιορισμό, δημιουργεί ένα περιβάλλον συνεχούς βίωσης ηχητικής βίας.
Σύμφωνα με την αποκαλυπτική έρευνα της εφημερίδας Political, οι κάτοικοι της περιοχής δηλώνουν απεγνωσμένα ότι «δεν κοιμόμαστε, αργοπεθαίνουμε». Τα παράπονα δεν είναι πια μεμονωμένες καταγγελίες· είναι ένα συλλογικό, μακροχρόνιο και απολύτως τεκμηριωμένο αίτημα για δικαιοσύνη και προστασία.
Ο εφιάλτης της ηχορύπανσης σε αριθμούς και εμπειρίες
Με περισσότερες από 50.000 ετήσιες κινήσεις αεροσκαφών – δηλαδή απογειώσεις και προσγειώσεις – και με την τουριστική κίνηση να αγγίζει τα 7 εκατομμύρια επιβάτες ετησίως, οι επιπτώσεις είναι αμείλικτες. Οι κάτοικοι βιώνουν διακοπές ύπνου, αυξημένα καρδιολογικά και νευρολογικά προβλήματα, θανάτους από καρκίνο, και πλήρη απορρύθμιση της κοινωνικής ζωής.
Ο Σ.Κ., κάτοικος Παραδεισίου, αναφέρει ενδεικτικά πως ένα Σάββατο του Ιουλίου καταγράφηκαν 270 πτήσεις μέσα σε μία μέρα. Στο ίδιο μήκος κύματος, η Μ.Σ., που μένει ακριβώς δίπλα στο αεροδρόμιο, δηλώνει πως κάθε φορά που περνάει αεροπλάνο, η συζήτηση σταματά – «δεν ακουγόμαστε μεταξύ μας». Όπως χαρακτηριστικά λέει: «Η ζωή μας έχει υποκατασταθεί από τον ήχο των κινητήρων».
Η εκπαίδευση σε παύση – τα σχολεία στο όριο
Το ΕΠΑΛ της περιοχής βρίσκεται δίπλα στον διάδρομο του αεροδρομίου. Εκεί, τα μαθήματα διακόπτονται αναγκαστικά κάθε φορά που περνά αεροπλάνο. Καθηγητές και μαθητές παύουν για 15-20 δευτερόλεπτα – ο θόρυβος είναι τόσο έντονος που δεν επιτρέπει την παραμικρή ακουστική επικοινωνία. Η μαθησιακή διαδικασία κατακερματίζεται, ο ειρμός χάνεται, η συγκέντρωση διαλύεται. Πρόκειται για μια βίαιη υπονόμευση του μορφωτικού δικαιώματος των νέων ανθρώπων.
Ξενοδόχοι σε άμυνα – τουρισμός με προειδοποίηση
Η Ευαγγελία Παναγή και ο Αλέξανδρος Πασσάλης, ξενοδόχοι στην περιοχή του Θεολόγου, δρουν με εντιμότητα, ενημερώνοντας εκ των προτέρων τους επισκέπτες για το πρόβλημα. Σε όλες τις πλατφόρμες κρατήσεων αναγράφεται η γειτνίαση με το αεροδρόμιο και οι πιθανές επιπτώσεις. «Πολλοί τουρίστες γνωρίζουν, αλλά δεν περιμένουν τέτοιο επίπεδο θορύβου», αναφέρει ο Πασσάλης. «Ορισμένοι φεύγουν πρόωρα· δεν αντέχουν, δεν ξεκουράζονται, δεν κοιμούνται. Και είναι κάθε χρόνο οι ίδιοι».
Περιβαλλοντικές ανησυχίες και σιωπή από τις αρχές
Παρά τις εκθέσεις που συντάσσει η Fraport, οι κάτοικοι δηλώνουν δυσπιστία. Οι μετρήσεις, λένε, δεν είναι αντικειμενικές. Απαιτούν ανεξάρτητες μελέτες για θόρυβο, ρύπους και τοξικά λύματα. Στο μεταξύ, τα ηχοπετάσματα δεν υπάρχουν, η ηχομόνωση κατοικιών είναι ανύπαρκτη και οι νυχτερινές πτήσεις συνεχίζονται ανεξέλεγκτα.
Η αντίθεση με τη Ζάκυνθο είναι κραυγαλέα: εκεί, από το 1973, έχουν απαγορευτεί οι νυχτερινές πτήσεις για την προστασία της χελώνας καρέτα-καρέτα. Στη Ρόδο, για την προστασία ανθρώπων, δεν έχει ληφθεί κανένα ουσιαστικό μέτρο.
Προτάσεις χωρίς ανταπόκριση – η αγωνία παραμένει
Ο αεροναυπηγός Γιάννης Σταυλάς, αντιπρόεδρος της Ελληνικής Αεροπορικής Ένωσης, έχει καταθέσει σειρά προτάσεων, όπως την προσωρινή απαγόρευση πτήσεων σε επιλεγμένες ώρες, την εγκατάσταση συστημάτων ηχομέτρησης και την τοποθέτηση ηχοφραγμών. Οι μελέτες του έχουν παρουσιαστεί διεθνώς, αλλά παραμένουν αναξιοποίητες από τις ελληνικές αρχές.
Παράλληλα, το Τοπικό Συμβούλιο Παραδεισίου έχει εισηγηθεί, από το 2021, την επανεξέταση της σύμβασης με τη Fraport και τη δημιουργία νέου αεροδρομίου σε ακατοίκητη περιοχή στη Νότια Ρόδο. Μέχρι στιγμής, καμία ενέργεια.
Το αεροδρόμιο γίνεται όριο ύπαρξης – οι κάτοικοι στο «αμήν»
Το πραγματικό κόστος της τουριστικής έκρηξης στη Ρόδο το πληρώνουν οι κοινότητες της πρώτης γραμμής. Κοινωνικά απομονωμένες, υγειονομικά επιβαρυμένες, εκπαιδευτικά παραμελημένες, οι φωνές τους συνθέτουν έναν διαρκή και έντονο συναγερμό.
Η Political αναδεικνύει με το ρεπορτάζ της μια κρίση που δεν μπορεί να κρυφτεί πίσω από τα ποσοστά πληρότητας ή τα χαμόγελα των αφίξεων. Για τους κατοίκους του Παραδεισίου και του Θεολόγου, ο τουρισμός είναι πλέον υπόθεση επιβίωσης. Όπως εύστοχα λέει ένας από αυτούς: «Ακόμα και να πιεις έναν καφέ, περιμένεις πρώτα να περάσει το αεροπλάνο».
Πηγή: Εφημερίδα POLITICAL, φύλλο Σαββάτου 2 Αυγούστου 2025
