Mια σιωπηλή «επιδημία» που πλήττει όλο και περισσότερους νέους ανθρώπους, ο αυτοτραυματισμός, αποκτά «ορατότητα» μέσα από τη λειτουργία ενός εξειδικευμένου κέντρου, υπό την ευθύνη της Α΄ Πανεπιστημιακής Ψυχιατρικής Κλινικής του ΕΚΠΑ, για την αντιμετώπιση του προβλήματος. Με ξυράφια, μαχαίρια, διαβήτες, παιδιά, έφηβοι και νέοι αυτοτραυματίζονται. Κάποιοι άλλοι επιλέγουν να καίγονται. Υπολογίζεται ότι ένα στα έξι παιδιά και εφήβους στη χώρα βρίσκεται εγκλωβισμένο σε αυτή την εξαιρετικά σύνθετη και απειλητική κατάσταση. Σύμφωνα με τα στοιχεία που έχουν συγκεντρωθεί από τους ειδικούς, «διεθνείς μελέτες σημειώνουν ότι τα ποσοστά αυτοτραυματισμού εφήβων και νέων έως 24 ετών κυμαίνονται από 14% έως 22%. Πρόσφατη ελληνική μελέτη σημειώνει ότι 14% των εφήβων από 12 έως 16 ετών αναφέρουν τουλάχιστον ένα επεισόδιο αυτοτραυματισμού το τελευταίο εξάμηνο».
Θα παρέχονται εξειδικευμένες υπηρεσίες ψυχικής υγείας για νέους που αυτοτραυματίζονται και για τις οικογένειές τους.
Παρά τη σοβαρότητα του φαινομένου, μέχρι πολύ πρόσφατα δεν υπήρχε στη χώρα μας κάποιο εξειδικευμένο κέντρο για την παροχή στήριξης και συμβουλευτικής. Τις επόμενες ημέρες αναμένεται να παρουσιαστεί επίσημα το Πρότυπο Κοινοτικό Κέντρο για την Ψυχική Υγεία των Νέων, που επικεντρώνεται στην αντιμετώπιση του αυτοτραυματισμού. Η αναπληρώτρια υπουργός Υγείας Ειρήνη Αγαπηδάκη είχε την πρωτοβουλία για την ίδρυση και λειτουργία του κέντρου και κατάφερε να το εντάξει στο Ταμείο Ανάκαμψης προκειμένου να εξασφαλιστεί η απαραίτητη χρηματοδότηση και να λειτουργήσει «ως μια εθνική πρωτοβουλία του υπουργείου Υγείας, σε συνεργασία με τη UNICEF και κορυφαία ακαδημαϊκά ιδρύματα της χώρας». Μαζί με την επίσημη παρουσίαση θα αρχίσει να προβάλλεται ενημερωτική καμπάνια, που θα απευθύνεται στους νέους και στις οικογένειες που αντιμετωπίζουν πρόβλημα, προκειμένου να επικοινωνηθεί ότι πλέον δεν είναι μόνοι, αλλά μπορούν να βρουν εξειδικευμένη βοήθεια για την αντιμετώπιση του προβλήματος που αντιμετωπίζουν.
Νομικά «όπλα» κατά του εθισμού στα social media
Ο αυτοτραυματισμός ορίζεται ως «η πρόκληση άμεσης βλάβης/τραυματισμού στην επιφάνεια του σώματος, σε στιγμές που το άτομο βιώνει ψυχική δυσφορία, αίσθημα κενού, θυμό και άλλα δυσάρεστα συναισθήματα, τα οποία δεν είναι σε θέση να αντέξει και να αντιμετωπίσει με κατάλληλους τρόπους».
Στις πλατφόρμες των μέσων κοινωνικής δικτύωσης αυξάνεται ο αριθμός των βίντεο που ανεβάζουν έφηβοι και αφορούν τον αυτοτραυματισμό. Χωρίζονται σε δύο κατηγορίες: στα βίντεο «quit», στα οποία έφηβοι που έχουν καταφέρει να ξεπεράσουν το πρόβλημα μοιράζονται συμβουλές και συμπαράσταση με άλλους που προσπαθούν να βγουν από αυτή την κατάσταση. Η δεύτερη κατηγορία είναι τα βίντεο «how to». Εκεί, έφηβοι που αυτοτραυματίζονται μοιράζονται τεχνικές αυτοτραυματισμού ή συμβουλές για το πώς να κρύψουν τα σημάδια τους.
Μέσα από τη λειτουργία του κέντρου επιδιώκεται η ενημέρωση και ευαισθητοποίηση των νέων αλλά και των οικογενειών για το ζήτημα του αυτοτραυματισμού και, κυρίως, η παροχή εξειδικευμένων υπηρεσιών πρόληψης, θεραπείας και ψυχοκοινωνικής στήριξης σε άτομα που εμφανίζουν επεισόδια αυτοτραυματισμού. Οι υπηρεσίες αυτές αφορούν ολοκληρωμένη υποστήριξη, σε όλα τα στάδια: αναγνώριση και αποδοχή του προβλήματος, κατανόηση μέσα στην οικογένεια, εκπαίδευση και ενημέρωση ιατρικού και νοσηλευτικού προσωπικού για τις ιδιαίτερες απαιτήσεις στην αντιμετώπιση τέτοιων περιστατικών.
Ειδικότερα, το πρότυπο κέντρο θα δραστηριοποιείται σε τέσσερα επίπεδα:
1. Σε επίπεδο παροχής εξειδικευμένων υπηρεσιών ψυχικής υγείας για νέους που αυτοτραυματίζονται και για τις οικογένειές τους. Πολλές φορές υπάρχει δυσκολία αναγνώρισης του προβλήματος και δυσκολία αποδοχής του από οικογένειες, ενώ συχνά καταγράφεται πρακτική αδυναμία πρόσβασης σε εξειδικευμένες υπηρεσίες στήριξης και ενίσχυσης της ψυχικής υγείας που απαιτούνται. Μέσω του κέντρου, οι οικογένειες έχουν πρόσβαση σε ατομική και ομαδική ψυχαναλυτική ψυχοθεραπεία, λειτουργούν ομάδες στήριξης γονέων, παρέχονται θεραπείες μέσω τέχνης, αναπτύσσονται ειδικές πολιτισμικές δράσεις στην κοινότητα για την προαγωγή της κοινωνικοποίησης και της ένταξης των νέων.
Ερευνα: Τι βλέπει η γενιά Ζ στην τηλεόραση
Παράλληλα, για όσους ζουν εκτός Αττικής και δεν είναι εύκολη η πρόσβαση στο κέντρο, θα παρέχεται υποστήριξη μέσω τηλεδιάσκεψης.
2. Στην παροχή εκπαίδευσης μέσω πλατφόρμας e-learning για επαγγελματίες των υπηρεσιών υγείας, προκειμένου να μπορούν να αναγνωρίζουν και να παραπέμπουν σωστά τα συγκεκριμένα περιστατικά.
3. Στην ανάπτυξη ενός σύγχρονου πληροφοριακού συστήματος για την παρακολούθηση των περιστατικών, τη συλλογή δεδομένων και τη διασύνδεση με άλλες δημόσιες δομές ψυχικής υγείας.
4. Στην υλοποίηση δράσεων για την ευαισθητοποίηση, την ενημέρωση, την πρόληψη και την ενδυνάμωση των νέων.
Πέραν αυτών, με τη μορφή ερωταπαντήσεων θα δίνεται μια βασική καθοδήγηση σε γονείς για το ποια σημάδια είναι εκείνα που θα πρέπει να τους κινητοποιήσουν ώστε να αναγνωρίσουν ότι το παιδί τους αυτοτραυματίζεται, πώς πρέπει να αντιδράσουν, τι πρέπει να κάνουν και πού να απευθυνθούν είτε με φυσική παρουσία είτε λαμβάνοντας συμβουλευτική και στήριξη εξ αποστάσεως. Επίσης, σταδιακά θα οργανωθούν ενημερωτικά σεμινάρια και ομάδες υποστήριξης γονέων από έμπειρους και εξειδικευμένους επαγγελματίες της ψυχικής υγείας. Θα δίνονται, επίσης, βασικές συμβουλές σε παιδιά και εφήβους που αισθάνονται την ανάγκη να ζητήσουν βοήθεια. Το πρότυπο κέντρο για τον αυτοτραυματισμό, που έχει ήδη πριν από την επίσημη παρουσίασή του αρχίσει να δέχεται οικογένειες που αντιμετωπίζουν πρόβλημα αυτοτραυματισμού, λειτουργεί από 9 π.μ. έως 9 μ.μ., Δευτέρα έως Παρασκευή, και η τηλεφωνική γραμμή επικοινωνίας είναι 210-74.62.290 και 210-74.62.281.
Πηγή: Kathimerini.gr
