Με ιδιαίτερη επιτυχία πραγματοποιήθηκε το Σάββατο 27 Σεπτεμβρίου 2025,στις 19.00μ στην αίθουσα εκδηλώσεων του Επιμελητηρίου Καλύμνου, η «Πράσινη Εσπερίδα» που διοργάνωσε το Ινστιτούτο Κοινωνικής Καινοτομίας και Συνοχής (fifty-fifty) στο πλαίσιο του προγράμματος LEADER της ΑΝΔΩ.
Κεντρικό θέμα: Η ανακύκλωση και η διαχείριση απορριμμάτων στα νησιά.
Η Κάλυμνος έστειλε το δικό της μήνυμα: Φωνές αγωνίας, αυτοκριτικής, προτάσεις για ανακύκλωση “Βήμα-βήμα” που στην Κάλυμνο βρίσκεται σε νηπιακό στάδιο, από όσους έλαβαν το λόγο στην “πράσινη εσπερίδα”
Η εσπερίδα ανέδειξε την ανάγκη συλλογικής δράσης. Η Κάλυμνος, αν και «καθυστερημένη» στο θέμα της ανακύκλωσης, διαθέτει πλέον εργαλεία, προγράμματα και χρηματοδοτήσεις. Με συνεργασία Δήμου, Περιφέρειας, φορέων και πολιτών μπορεί να μετατρέψει την πρόκληση σε επιτυχία, κάνοντας πράξη το μήνυμα:
«Η γη δεν μας ανήκει· την έχουμε δανειστεί από τα παιδιά μας», ξεκινάμε “Βήμα-βήμα”
Μεταξύ άλλων παραβρέθηκαν:
· Ο Έπαρχος ΠΕ Καλύμνου Μανώλης Μουσελλής
· Ο Πρόεδρος του ΔΣ Καλυμνίων και Πρόεδρος της ΑΝΕΚ Δημήτρης Μαραγκός
· Ο Αντιδήμαρχος Οικονομικών και Διοικητικών Υπηρεσιών Ιωάννης Θεοφιλίδης, εκπροσωπώντας τον Δήμαρχο Ιωάννη Μαστροκούκο
· Ο Αντιδήμαρχος Καθημερινότητας Βασίλης Μουσελλής
· Ο Πρόεδρος της ΔΕΥΑΚ Μιχάλης Λελέκης
· Ο Πρόεδρος του Δημοτικού Λιμενικού Ταμείου Θεόφιλος Πλάτσης
· Ο Αντιπρόεδρος του ΔΣ Κρις Αλαχούζος,πρωην Δήμαρχος Τάρπον Σπρινκγς
· Ο Δημοτικός Σύμβουλος Χαράλαμπος Σφουγγαριστός
· Η Ειρήνη Χαλκίτη εκ μέρους Επιμελητηρίου και Εμπορικού Συλλόγου
· Η Ευαγγελία Μπιλλήρη και ο Σάββας Δρόσος, μέλη Μόνιμης Επιτροπής ΤΕΕ
· Ο καθηγητής Βασίλης Καλογεράκης, εκπρόσωπος του Περιβαλλοντικού Συλλόγου ΥΔΝΑ
· Ο Νικόλαος Πελεκάνος, Πρόεδρος Πολιτιστικού Συλλόγου Σκαλίων
· Ο Μιχάλης Γλυνάτσης, καθηγητής Φυσικής Αγωγής και προπονητής του Πρωτέα
· Πολίτες και επιχειρηματίες
Η «Πράσινη Εσπερίδα» έφερε στο προσκήνιο μια κοινή αλήθεια: η Κάλυμνος βρίσκεται πίσω στο θέμα της ανακύκλωσης, αλλά διαθέτει πλέον γνώση, παραδείγματα και σχέδιο για να προχωρήσει. Η επιτυχία της εκδήλωσης οφείλεται:
· Στην κατανοητή παρουσίαση της Μπέττυς Μαΐλλη
· Στο διδακτικό βίντεο που έθεσε τη βάση για διάλογο
· Στο μεγάλο ενδιαφέρον των παρισταμένων σε μία δημιουργική συζήτηση όπου κατατέθηκαν ουσιαστικές προτάσεις
Η πρόκληση τώρα είναι να περάσουμε από τη θεωρία στην πράξη, με τη συνεργασία Δήμου, Περιφέρειας, συλλόγων και πολιτών, ώστε η Κάλυμνος να γίνει παράδειγμα πράσινης μετάβασης στο Αιγαίο.
Τα κύρια σημεία της εισήγησης του Ινστιτούτου Κοινωνικής Καινοτομίας και Συνοχής (fifty-fifty).
Τα κύρια σημεία:
· Στα νησιά η ανακύκλωση είναι ζωτικής σημασίας λόγω έλλειψης χώρου για ΧΥΤΑ, υψηλού κόστους μεταφοράς και τουριστικής επιβάρυνσης.
· Στην Τήλο, η ανακύκλωση φτάνει το 86% και αποτελεί «Zero Waste City»· παράδειγμα προς μίμηση.
· Στην Κάλυμνο, η κατάσταση χαρακτηρίζεται «νηπιακή»: παλαιές συμβάσεις και εξοπλισμοί έμειναν ανενεργοί, ενώ οι αποσπασματικές πρωτοβουλίες συλλόγων και σχολείων δεν είχαν συνέχεια.
Η παρούσα κατάσταση στην Κάλυμνο :
· Το πρόγραμμα Just Go Zero App που ήδη εφαρμόζεται στο νησί.
· Την επικείμενη εγκατάσταση τριών μονάδων ανταποδοτικής ανακύκλωσης με κουπόνια κινήτρων.
· Τη διανομή 2.300 κομποστοποιητών από την Περιφέρεια σε νοικοκυριά της Καλύμνου
· Τον σχεδιασμό Μονάδας Προεπεξεργασίας Ανάκτησης και Ανακύκλωσης Απορριμμάτων μέσω ΣΔΙΤ, συνολικής αξίας 30,4 εκατ. ευρώ, με στόχο να αποτελέσει την οριστική λύση στο πρόβλημα.
Ειδικότερα για Μελλοντικά έργα & επενδύσεις:
Η Κατασκευή της Μονάδας Προεξεργασίας Ανάκτησης και Ανακύκλωσης Απορριμμάτων(ΜΠΑΑ) στην Κάλυμνο μέσω ΣΔΙΤ θα αποτελέσει την οριστική και ολιστική επίλυση του προβλήματος της διαχείρισης των απορριμμάτων με τη μείωση της προς ταφή ποσότητας απορριμμάτων και την ελαχιστοποίηση των περιβαλλοντικών επιπτώσεων
Eνημέρωση για αυτό το μεγάλο έργο:
o Είναι σε εξέλιξη με την πρόσκληση εκδήλωση ενδιαφέροντος η (Α΄ΦΆΣΗ) διαγωνισμού ΣΔΙΤ (Συμπράξεων Δημοσίου – Ιδιωτικού
Τομέα) για μονάδες ολοκληρωμένης ανακύκλωσης και ανάκτησης αποβλήτων στους Δήμους Κω και Καλυμνίων, συνολικής εκτιμώμενης αξίας άνω των 110 εκατ. ευρώ για περίοδο λειτουργίας 27 ετών. Αναλυτικά ο συνολικός προϋπολογισμός του έργου ανέρχεται κατά την περίοδο κατασκευής σε 30,4 εκατομμύρια ευρώ κατά μέγιστο, ενώ το σύνολο των πληρωμών κατά την περίοδο λειτουργίας του έργου, σε όρους καθαρής παρούσας αξίας, υπολογίζεται σε 79,66 εκατομμύρια ευρώ. Η Δημόσια Χρηματοδότηση του έργου ανέρχεται στο 80%.
o Οι εν λόγω μονάδες αναμένεται να διαχειρίζονται συνολικά 46.238 τόνους αποβλήτων ετησίως, εκ των οποίων 24.738 τόνοι είναι
σύμμεικτα αστικά απόβλητα, 10.000 τόνοι βιοαπόβλητα και 11.500 τόνοι ανακυκλώσιμα υλικά συσκευασίας.
o Η δυναμικότητα σχεδιασμού της Μονάδας Καλύμνου αφορά σε εκτιμώμενη συνολική ετήσια ποσότητα των προς διαχείριση απορριμμάτων 8.000 tn (σύμμεικτα απόβλητα, χωριστά συλλεχθέντα βιοαπόβλητα και χωριστά συλλεχθέντα υλικά συσκευασίας). Σημειώνεται ωστόσο ότι η τεχνική δυναμικότητα της μονάδας προκείμενου παραλάβει την εποχιακή αιχμή παραγωγής των απορριμμάτων σχεδιάζεται για 8.675 tn, καθώς η επεξεργασία των συμμείκτων ΑΣΑ γίνεται σε μία βάρδια, ενώ σε 2η βάρδια γίνεται η επεξεργασία των προδιαλεγμένων ανακυκλώσιμων υλικών συσκευασίας
Σύμφωνα με την τελευταία ενημέρωση εγκρίθηκε παράταση της προθεσμίας υποβολής Φακέλων Εκδήλωσης Ενδιαφέροντος του Δημόσιου Διεθνούς Διαγωνισμού με τη διαδικασία του Ανταγωνιστικού Διαλόγου για το έργο: «ΜΟΝΑΔΕΣ ΟΛΟΚΛΗΡΩΜΕΝΗΣ ΑΝΑΚΥΚΛΩΣΗΣ ΚΑΙ ΑΝΑΚΤΗΣΗΣ ΑΠΟΒΛΗΤΩΝ ΔΗΜΩΝ ΚΩ ΚΑΙ ΚΑΛΥΜΝΙΩΝ ΜΕΣΩ ΣΔΙΤ» με Σύμπραξη Δημοσίου &
Ιδιωτικού Τομέα Συγκεριμένα νέα Ημερομηνία Υποβολής: Ο Φάκελος Εκδήλωσης Ενδιαφέροντος πρέπει να υποβληθεί σύμφωνα με τις απαιτήσεις της παρούσας μέχρι την 16/10/2025.Στη συνέχεια, τα μέλη της Επιτροπής Διενέργειας Διαγωνισμού, προβαίνουν σε ηλεκτρονική
αποσφράγιση των Φακέλων Εκδήλωσης Ενδιαφέροντος, την 22/10/2025
Ακολούθησε το διδακτικό και ενημερωτικό βίντεο «Η Ανακύκλωση σήμερα: Κύκλος Ζωής – Κύκλος Ευθύνης» με εισηγητή τον Δρ. Κωνσταντίνο Τσανακτσίδη, καθηγητή Χημικό του ΠΔΜ, που έδωσε την επιστημονική διάσταση του ζητήματος.
Οι τοποθετήσεις – Φωνές αγωνίας και προτάσεων
1. Έπαρχος ΠΕ Καλύμνου Μανώλης Μουσελλής
Τόνισε ότι η ανακύκλωση βρίσκεται «σε νηπιακό στάδιο» και η ευθύνη βαραίνει όλους, ιδιαίτερα τους θεσμικούς. Πρότεινε τη δημιουργία «Green Islands» σε Τέλενδο και Ψέριμο και «Green Villages» στα χωριά ώστε να αποτελέσουν πρότυπα βιώσιμης διαχείρισης.Το παράδειγμα των Green Village και Green Island θα αποτελέσει οδηγό για όλους τους συμπολίτες μας, δείχνοντας στην πράξη πώς μπορεί να λειτουργήσει ένα σύγχρονο και βιώσιμο μοντέλο διαχείρισης.Η επιτυχία της πρωτοβουλίας αυτής προϋποθέτει, αφενός την ενεργή συμμετοχή των κατοίκων και των παιδιών μας. Για τον σκοπό αυτόν, θα υλοποιηθούν δράσεις εκπαίδευσης και ενημέρωσης μέσα από τα σχολεία και τις ενορίες, ενώ οι συμμετέχοντες θα επιβραβεύονται έμπρακτα, με μειωμένα τέλη καθαριότητας.
2. Δημήτρης Μαραγκός,Πρόεδρος ΔΣ
Εξέφρασε τον προβληματισμό του για την απουσία επαγγελματικών φορέων από την εκδήλωση, τονίζοντας πως «στα καφενεία όλοι έχουν παράπονα, αλλά στις συναντήσεις απουσιάζουν».
3. Βασίλης Μουσελλής, Αντιδήμαρχος Καθημερινότητας
Με συγκινητική αναφορά στα παιδιά, είπε ότι «η ανακύκλωση δεν είναι καν σε νηπιακό στάδιο· δεν υπάρχει». Παρουσίασε την επικείμενη εγκατάσταση τριών σπιτιών ανταποδοτικής ανακύκλωσης, ενώ στη δευτερολογία του εξήρε τις πρωτοβουλίες ενεργών πολιτών όπως ο κ. Πελεκάνος και ο κ. Καλογεράκης.
4. Ιωάννης Θεοφιλίδης, Αντιδήμαρχος Διοικητικών και Οικονομικών Υπηρεσιών
Με εμπειρία εκπαιδευτικού, μίλησε για παλαιότερες δράσεις που ξεκινούσαν με ενθουσιασμό αλλά έσβηναν λόγω έλλειψης στήριξης. Πρότεινε οργανωμένο σύστημα, υποδομές και εκστρατεία ενημέρωσης.
5. Μιχάλης Λελέκης, πρόεδρος ΔΕΥΑΚ
Ειλικρινής και αιχμηρός, χαρακτήρισε την κατάσταση «στο μηδέν» και μίλησε για «επί δεκαετίες αδράνεια». Τόνισε ότι χωρίς ενότητα όλων των πολιτικών δυνάμεων δεν μπορεί να υπάρξει πρόοδος.
6. Κρις Αλαχούζος ,αντιπρόεδρος ΔΣ και πρώην Δήμαρχος Τάρπον Σπρινκγς
Με εμπειρία από τις ΗΠΑ, τόνισε την αξία των μικρών βημάτων (step by step). Πρότεινε κάδους ανά νοικοκυριό και ένταξη σχολείων και εκκλησιών στις καμπάνιες ενημέρωσης.
7. Βασίλης Καλογεράκης, εκπρόσωπος ΥΔΝΑ
Από τον ΥΔΝΑ, πρότεινε κομποστοποίηση στα σχολεία σε συνδυασμό με τους σχολικούς λαχανόκηπους και στήριξη σε δράσεις εκπαίδευσης από ειδικούς.
8. Μιχάλης Γλυνάτσης, καθηγητής Φυσικής Αγωγής, προπονητής Πρωτέα
Αναφέρθηκε στους 40 υποβρύχιους και παράκτιους καθαρισμούς που έχουν πραγματοποιηθεί από το 2017, με εντυπωσιακά αποτελέσματα. Επισήμανε την ανάγκη ενημέρωσης χρηστών λιμανιών και πολιτών ώστε να σταματήσει η αλόγιστη ρύπανση.
Συμπεράσματα
Η «Πράσινη Εσπερίδα» έφερε στο προσκήνιο μια κοινή αλήθεια: η Κάλυμνος βρίσκεται πίσω στο θέμα της ανακύκλωσης, αλλά διαθέτει πλέον γνώση, παραδείγματα και σχέδιο για να προχωρήσει.
Η επιτυχία της εκδήλωσης οφείλεται:
· Στην κατανοητή παρουσίαση της Μπέττυς Μαΐλλη
· Στο διδακτικό βίντεο που έθεσε τη βάση για διάλογο
· Στο μεγάλο ενδιαφέρον των παρισταμένων σε μία δημιουργική συζήτηση όπου κατατέθηκαν ουσιαστικές προτάσεις
Το μήνυμα από την εσπερίδα συνοψίζεται στα παρακάτω:
–«Η ανακύκλωση δεν είναι πολυτέλεια· είναι αναγκαιότητα και ευκαιρία για ανάπτυξη».
–Προχωράμε “βήμα-βήμα”
-«Η γη δεν μας ανήκει· την έχουμε δανειστεί από τα παιδιά μας».
Η πρόκληση τώρα είναι να περάσουμε από τη θεωρία στην πράξη, με τη συνεργασία Δήμου, Περιφέρειας, συλλόγων και πολιτών, ώστε η Κάλυμνος να γίνει παράδειγμα πράσινης μετάβασης στο Αιγαίο.
Η εσπερίδα ανέδειξε την ανάγκη συλλογικής δράσης. Η Κάλυμνος, αν και «καθυστερημένη» στο θέμα της ανακύκλωσης, διαθέτει πλέον εργαλεία, προγράμματα και χρηματοδοτήσεις. Με συνεργασία Δήμου, Περιφέρειας, φορέων και πολιτών μπορεί να μετατρέψει την πρόκληση σε επιτυχία.
