«Η Τράπεζα Δωδεκανήσου δεν έχει σκιές. Πουθενά δεν υπάρχει δόλος και κακοδιαχείριση. Προσπάθησε με συντηρητική πολιτική να κρατήσει ακμαία αυτή την τοπική προσπάθεια και τώρα στο κατώτερο σημείο της οικονομικής ύφεσης, όταν εμφανίζονται σημάδια ανάκαμψης, δεν της έδωσαν τη δυνατότητα να σταθεί και να αναπτυχθεί».
Στον τιτάνιο αγώνα που έγινε για να συνεχίσει να υπάρχει και να δίνει ανάσα στις μικρομεσαίες επιχειρήσεις των νησιών μας, αναφέρεται, σε συνέντευξή του στη «δ», ο οικονομικός σύμβουλος της Συνεταιριστικής Τράπεζας κ. Παντελής Γεωργάκης με αφορμή την απόφαση της ΤτΕ που έπληξε τη Δωδεκανησιακή επιχειρηματικότητα.
«Αφεθήκαμε μόνοι σε μια αγορά που κάθε μέρα δυσχεραίνει. Με καθυστερήσεις πληρωμών δανείων που υπερβαίνουν το 30% και κέρδος Τράπεζας γύρω στο 4% του τζίρου της, απλά η εξίσωση δε βγαίνει. Εκτός αν σου δώσουν χρόνο ανάκαμψης. Αυτό το χρόνο δεν μας τον έδωσαν ποτέ. Κυνήγησαν τη Δωδεκανησιακή επιχειρηματικότητα και την ιδιωτική πρωτοβουλία για άλλη μια φορά. Αυτό δεν είναι στήριξη αλλά καταδίωξη από την οργανωμένη Πολιτεία στο σύνολό της», δηλώνει ο κ. Γεωργάκης και προσθέτει πως η μάχη για την ανάκληση της απόφασης θα δοθεί μέχρι τέλους.
Ο κ. Γεωργάκης υπογραμμίζει ακόμη πως οι συνέπειες από το κλείσιμο της Συνεταιριστικής Τράπεζας θα είναι μια καταιγίδα που θα αφήσει βαθιές και χρόνιες πληγές και θα κλυδωνίσει επικίνδυνα δεκάδες επιχειρήσεις της Ρόδου και των άλλων νησιών. Μνεία κάνει όμως ο κ. Γεωργάκης και στους έχοντες κεφάλαια που δεν μετείχαν στην αύξηση και παρακολουθούσαν την άνιση μάχη που δίνονταν από μακριά.
Η συνέντευξη του κ. Π. Γεωργάκη, αναλυτικά:
• Έχει κατατεθεί από την διοίκηση της Τράπεζας Δωδεκανήσου η αίτηση ασφαλιστικών μέτρων για την απόφαση της ΤτΕ για την ανάκληση της αδείας και πότε θα εξεταστεί;
Το Δ.Σ. της Τράπεζας έχει καταθέσει από τις 11/12/2013 αίτηση ακύρωσης της απόφασης για ανάκληση της άδειας, αίτηση για αναστολή της εκκαθάρισης και αίτηση θεραπείας της απόφασης ανάκλησης προς τον Διοικητή της Τράπεζας της Ελλάδος. Οι δύο πρώτες αιτήσεις αναμένεται να εξετασθούν την εβδομάδα 16 – 20 Δεκεμβρίου 2013. Η τρίτη αίτηση δημιουργεί τις προϋποθέσεις ανάκλησης εφ’ όσον επιτύχουν τα δύο πρώτα ένδικα μέσα.
Δεν υπάρχει περίπτωση να μην εξαντλήσει το Δ.Σ. κάθε μέσο γι’ αυτή την ωμή παρέμβαση και την τόσο άδικη απόφαση κατά της Τράπεζας.
Η τράπεζα έκλεισε επειδή ρύθμισε δάνεια Δωδεκανησίων τα οποία βρισκόταν σε καθυστέρηση όπως επισημάνθηκε από τη διοίκηση. Γιατί αυτό όμως μόνο στη συνεταιριστική τράπεζα Δωδεκανήσου τη στιγμή που και σε άλλες περιοχές της χώρας, όπου λειτουργούν τέτοιες τράπεζες, συμβαίνει αυτό;
Ας μην κρυβόμαστε. Η κρίση είναι τόσο βαθιά που περισσότερο από το 50% των δανείων όλης της τραπεζικής αγοράς είναι ρυθμισμένο ή δεν πληρώνεται. Όλες ανεξαιρέτως οι Τράπεζες κάνουν αυτό το πράγμα επί 3ετία. Η Τράπεζα δεν έκανε τίποτα περισσότερο από αυτό που κάνουν τα υπόλοιπα Πιστωτικά Ιδρύματα, σύμφωνα πάντα με το θεσμικό πλαίσιο που ισχύει.
Δεν μας απέρριψαν τις ρυθμίσεις. Μας είπαν καλά κάνετε και ρυθμίζετε δάνεια και εισπράττετε δάνεια, αλλά με υποκειμενικά – το τονίζω – κριτήρια βιωσιμότητας θεωρούμε ότι πρέπει να αλλάξετε κατηγορία στην ταξινόμηση αυτών των δανείων. Αυτά τα υποκειμενικά κριτήρια βιωσιμότητας θεωρούν ότι μια επιχείρηση θα συνεχίσει να λειτουργεί σε αξίες και εισπράξεις όπως σήμερα. Λες και η Ελληνική Οικονομία θα είναι αιωνίως διαλυμένη.
Το χειρότερο είναι ότι αυτές τις παρατηρήσεις τις έκαναν αφού τελείωσε η αύξηση του κεφαλαίου της Τράπεζας και δε μας δόθηκε χρόνος παράτασης για να συλλεγούν τα πρόσθετα κεφάλαια. Γι’ αυτό διαισθανόμαστε ότι η όλη διαδικασία ήταν προσυμφωνημένη, με στόχευση τα εκατομμύρια των καταθέσεων και την πελατεία της Τράπεζας.
• Πράγματι υπήρξαν επενδυτές Ρόδιοι και μη, που είχαν τα κεφάλαια για να στηρίξουν την τράπεζα και γιατί δεν ελήφθησαν υπόψη;
Τις τελευταίες δύο ημέρες (Σάββατο & Κυριακή 7 & 8/12) υπήρξε μεγάλη κινητοποίηση μεγαλοεπιχειρηματιών της Ρόδου. Τα λεφτά δηλώσαμε στην Τράπεζα Ελλάδος εγγράφως ότι υπήρχαν. Όμως δε δέχθηκαν να μας δώσουν ολιγοήμερη παράταση για να τα καταθέσουμε. Η απόφαση είχε ληφθεί μέρες πριν και απλώς έτρεχαν οι διαδικασίες. Προτιμήθηκε, λοιπόν, να πριμοδοτηθεί η Alpha Bank με 250εκ. ¤ ζεστό χρήμα από το Ταμείο Χρηματοπιστωτικής Σταθερότητας, παρά να δοθούν λίγες μέρες για να κατατεθούν 5εκ. ¤ ιδιωτών και να μη διαλυθεί η Δωδεκανησιακή Οικονομία.
Και κάτι ακόμα. Τις επόμενες ημέρες πιθανότατα θα ακούσετε ότι η Τράπεζα της Ελλάδος θα ρίξει τον δείκτη κεφαλαιακής επάρκειας των Τραπεζών στο 8%, όπως συμβαίνει σε όλη την Ευρώπη. Η σπουδή, λοιπόν, να τελειώνουν με εμάς δείχνει κατεύθυνση και πολιτική.
• Είχε επιτευχθεί ο στόχος της αύξησης του συνεταιριστικού κεφαλαίου; Η τράπεζα είχε τη στήριξη που έπρεπε από τους συνεταιριστές ή θεωρείτε πως αυτοί που έπρεπε δεν ανταποκρίθηκαν;
Υπάρχει ένα εύλογο ερώτημα από πολύ κόσμο. Γιατί ευθύς εξαρχής δεν λέγατε ότι θέλετε 10εκ. ¤;
Η Τράπεζα Ελλάδος δεν ανέφερε ποτέ ούτε γραπτώς ούτε προφορικώς, αυτό τον αριθμό. Είπε εγγράφως ότι ο δείκτης κεφαλαιακής επάρκειας της Τράπεζας υπολείπεται του απαιτούμενου και πάρτε μέτρα για να το αποκαταστήσετε. Ανάμεσα στα μέτρα είναι η διαχείριση των προβληματικών δανείων. Την κάναμε μέσα στις δυνατότητες που δίνει το θεσμικό πλαίσιο, όμως η ΤτΕ επαναταξινόμησε ορισμένες ρυθμίσεις σα να μην έγιναν ποτέ. Τις αποδέχθηκε σαν πρακτική και μετά την διαδικασία της αύξησης μας έφερε προ τετελεσμένου γεγονότος.
Ας μη ξεχνάμε όμως και κάτι άλλο. Η αύξηση που σχεδιάσαμε ήταν για 17εκ. ¤. Είπαμε ότι θέλουμε 6εκ. ¤ κατ’ ελάχιστο και περισσότερα για να ενδυναμώσουμε την Τράπεζα. Μαζέψαμε με υπερβολικό κόπο 5,3εκ. ¤ και λαμβανομένων των συνθηκών ύφεσης, αυτό κρίθηκε από όλους, όσοι το άκουγαν, επιτυχία. Τα εκατομμύρια δεν μαζεύονται με λόγια, στο ταμείο κρίνεται η βούληση του καθενός.
Υπήρξε κόσμος με συγκινητική ανταπόκριση. Υπήρξαν όμως και πολλοί που ευνοήθηκαν από την Τράπεζα (δανειολήπτες, καταθέτες, συνεργάτες, κ.λπ.), οι οποίοι απείχαν αδικαιολόγητα ως προκλητικά. Υπήρξε και μια μεγάλη κατηγορία εύρωστων οικονομικά Δωδεκανησίων που παρακολουθούσαν από μακριά, αφού δεν είχαν άμεση συμμετοχή στην Τράπεζα. Αυτοί δεν κινητοποιήθηκαν όταν έπρεπε, παρότι ενημερώθηκαν και τώρα μάλλον θα έχουν διαφορετική γνώμη, γιατί οι έμμεσες επιπτώσεις της Τράπεζας πηγαίνουν σε όλο το φάσμα της τοπικής Οικονομίας.
• Πώς εκτιμάτε ότι θα αντιμετωπιστούν τώρα τα δάνεια των πελατών της Συνεταιριστικής, που είναι στο «κόκκινο»;
Αυτό είναι ένα μεγάλο ζήτημα που θα το κρίνει η εκκαθάριση. Εκκαθαριστής δεν έχει ορισθεί κάποιος υπάλληλος της ΤτΕ που θα έμενε μόνιμα γι’ αυτή τη δουλειά. Ορίστηκε ελεγκτική εταιρεία η οποία θα βιαστεί να κάνει την δουλειά και να φύγει. Αν αυτό γίνει σημαίνει ότι πιθανόν θα αποτιμήσει γρήγορα και σε τρέχουσες αξίες τα δάνεια και θα τα πουλήσει, «σκοτώνοντας» τα σε κάποια Τράπεζα ή κάποιο fund. Το ίδιο θα συμβεί για τα ακίνητα, κ.ο.κ. Αυτό δεν θα είναι ευνοϊκό για κανέναν. Αν αποτύχουν τα ένδικα μέσα ανάκλησης της απόφασης, η προσοχή όλων θα πρέπει να εστιασθεί στον τρόπο εκκαθάρισης και εκεί θα χρειαστεί νέα πίεση των φορέων, γιατί κάθε κίνηση επηρεάζει άμεσα την αγορά. Το Δ.Σ. δε θα μείνει αμέτοχο σε αυτή τη διαδικασία. Θα καταβάλει κάθε προσπάθεια για να μην ξεπουληθεί η περιουσία της Τράπεζας.
Να σημειώσω επίσης ότι με στοιχεία 31/10/13 και την αύξηση κεφαλαίου που είχαμε ως τότε, η αξία της μερίδας βρισκόταν κοντά στα 18,5¤. Με τον προγραμματισμό που είχαμε για συγχώνευση με την Παγκρήτια Τράπεζα και με σταθερή ανάκαμψη του τουρισμού, θεωρούσαμε ότι η αξία της μερίδας τα επόμενα χρόνια θα ανέβαινε. Όλος αυτός ο σχεδιασμός όχι μόνο έγινε θρύψαλα, αλλά τα περιουσιακά στοιχεία της Τράπεζας κινδυνεύουν να ξεπουληθούν με ό,τι αποτέλεσμα αυτό συνεπάγεται.
• Τι θα γίνει με το προσωπικό της Συνεταιριστικής Τράπεζας καθώς μέχρι στιγμής δεν είναι βέβαιο πως θα απορροφηθεί από την Alpha Bank;
Η μεγάλη πλειοψηφία του προσωπικού της Τράπεζας είναι υψηλού εκπαιδευτικού υποβάθρου και έχουν πλέον σημαντική τραπεζική εμπειρία. Το να βρεθούν στο δρόμο 140 οικογένειες, ενώ αυτό μπορούσε ν’ αποφευχθεί, είναι σκληρό και κατανοώ την απογοήτευση και την οργή τους. Δεν υπάρχει σαφής πρόβλεψη για την τύχη τους. Η Alpha Bank περνάει ήδη από αξιολόγηση όλο το προσωπικό και έχει δεσμευθεί ότι θα δώσει απασχόληση στους περισσότερους. Ελπίζω να κρατήσει τις δεσμεύσεις της.
• Πώς θα επηρεάσει την τοπική οικονομία το κλείσιμο της Συνεταιριστικής Τράπεζας που στήριζε τις μικρομεσαίες επιχειρήσεις;
Αυτή θα είναι μια καταιγίδα που θα αφήσει βαθιές και χρόνιες πληγές. Να αναφέρω μερικές χαρακτηριστικές:
– Το κλείσιμο των plafon των δανείων και η πιθανή ρευστοποίηση τους, θα κλείσει επιχειρήσεις και σπίτια στη Δωδεκάνησο. Η Τράπεζα έχει ενεργές 7.000 χρηματοδοτήσεις ιδιωτών και επιχειρήσεων για ποσό 265εκ. ¤. Η συντριπτική πλειοψηφία αυτών είναι κεφάλαια κίνησης και δάνεια παγίων εγκαταστάσεων, μικροεπαγγελματιών και μικρών επιχειρήσεων. Ποια Τράπεζα θα χρηματοδοτήσει αυτόν τον κόσμο όταν οι πόρτες των συστημικών Τραπεζών είναι από καιρό κλειστές γι’ αυτούς;
– Η διακίνηση επιταγών που είναι σημαντική για μια εποχική οικονομία, θα παγώσει. Εκατοντάδες επιχειρήσεις θα μείνουν χωρίς υποστήριξη.
– Η επιστροφή εγγυητικών επιστολών θα δημιουργήσει νέες ανάγκες χρηματοδότησης των επιχειρήσεων.
Να πω και κάτι τελευταίο. Τουλάχιστον 500 ΜΜΕ εγκρίθηκαν ως δυνητικοί δικαιούχοι για προγράμματα ενίσχυσης ΕΣΠΑ, ποσού επενδύσεων 50εκ. ¤ τουλάχιστον. Για να υλοποιηθούν αυτά τα προγράμματα και να πέσουν αυτά τα χρήματα στην αγορά, θα πρέπει οι δικαιούχοι να καταθέσουν ως τις 28/02/14 έγκριση δανείου Τράπεζας για το 20% της επένδυσής τους. Είμαι περίεργος να δω πόσες επιχειρήσεις θα εξασφαλίσουν αυτές τις εγκρίσεις από τις συστημικές Τράπεζες. Στοιχηματίζω ότι περισσότερες από τις μισές επενδύσεις δεν θα υλοποιηθούν ποτέ.
• Υπήρχαν μεγάλα δάνεια στην Τράπεζα που επιβάρυναν την θέση της σε ό,τι αφορά τις κεφαλαιακές της ανάγκες;
Η Τράπεζα βάσει των κεφαλαιακών περιορισμών της δεν μπορούσε να χορηγήσει σε επιχείρηση ή όμιλο επιχειρήσεων περισσότερα από 4,3 εκ. ¤. Υπήρχαν μερικά τέτοια δάνεια τα οποία ήταν πλήρως καλυμμένα με υποθήκες και άλλες εγγυήσεις. Η μεγάλη όμως πλειοψηφία των δανείων ήταν μικρά δάνεια και οι καθυστερήσεις ήταν από όλες τις κατηγορίες. Να σας επισημάνω ότι με βάση τον περίφημο «Νόμο Κατσέλη» περίπου 450 πιστούχοι έστειλαν αιτήσεις υπαγωγής, που τους καθιστά αυτόματα προβληματικούς και χωρίς δικαίωμα να τους «αγγίξει» η Τράπεζα.
Πρέπει να σημειώσω επίσης ότι τα δάνεια της Τράπεζας που βρίσκονται σε καθυστέρηση γενικότερα, είναι δάνεια Δωδεκανησιακών επιχειρήσεων που δόθηκαν πολλά χρόνια πριν, κατά την διάρκεια της λειτουργίας της Τράπεζας και όταν αυτές οι επιχειρήσεις έσφυζαν από δραστηριότητα. Δεν είναι δάνεια που δόθηκαν χθες. Την τελευταία 3ετία (2011, 2012, 2013), η Τράπεζα δεν πρέπει να ξεπέρασε σε χορηγήσεις νέων δανείων τα 10 εκ. ¤.
Ξέρω και αντιλαμβάνομαι ότι μετά από ένα τέτοιο σοκ θα υπάρξει φημολογία, παραπληροφόρηση, κάποιοι που τα ξέρουν ή τα ήξεραν όλα, αγανάκτηση, κ.ο.κ. Όσο και αν προσπαθήσουν ορισμένοι, ίσως και έξω από τα στενά όρια της περιοχής μας, η Τράπεζα Δωδεκανήσου δεν έχει σκιές. Λάθη εργασίας ίσως, δόλο και κακοδιαχείριση πουθενά. Προσπάθησε με συντηρητική πολιτική να κρατήσει ακμαία αυτή την τοπική προσπάθεια και τώρα στο κατώτερο σημείο της οικονομικής ύφεσης, όταν εμφανίζονται σημάδια ανάκαμψης, δεν τις έδωσαν τη δυνατότητα να σταθεί και να αναπτυχθεί.
• Απ’ ό,τι γνωρίζουμε η Εισαγγελία Πρωτοδικών διέταξε έρευνα για το θέμα ζητώντας ευθύνες από την Τράπεζα της Ελλάδος. Τι πιστεύετε ότι θα αποφέρει η έρευνα;
Η Τραπεζική αγορά στην Ελλάδα καθοδηγείται και ελέγχεται πλήρως από την τρόικα, η οποία έχει δώσει τα χρήματα για να υπάρχουν σήμερα Τράπεζες. Παρά τα αντιθέτως λεγόμενα, η απόφαση για να μείνουν 4 συστημικές Τράπεζες στην Ελλάδα δεν αλλάζει. Σε μία 2ετία το πολύ θα κλείσουν ή θα απορροφηθούν όλες οι Συνεταιριστικές Τράπεζες. Αυτό που έγινε με την Δωδεκανήσου είναι όχι σημάδι, αλλά προβολέας κατεύθυνσης.
Υπό αυτή την έννοια δεν πιστεύω ότι θα έχει κάποιο αποτέλεσμα η εισαγγελική παραγγελία. Η ΤτΕ είναι καλυμμένη πίσω από δείκτες και με το κριτήριο της βιωσιμότητας των δανείων, που μπορεί να το ερμηνεύσει όπως θέλει, μπορεί να σου δημιουργεί συνεχώς κεφαλαιακές ανάγκες. Δυστυχώς το βάρος του δημοσίου χρέους και οι συνέπειες του στην Ελληνική Οικονομία, διαπερνά κάθε προσπάθεια, ακόμα και τις πιο αγνές και αναπτυξιακές, όπως ήταν η Τράπεζα Δωδεκανήσου.
Εμείς τη μάχη ανάκλησης της απόφασης και προστασίας όλων των εμπλεκομένων θα την δώσουμε ως το τέλος, όμως η δυναμική, ο ρους της αγοράς, είναι αυτός που περιέγραψα.
• Πιστεύετε ότι το Κράτος θα μπορούσε να λύσει το θέμα;
Το κράτος έπρεπε να έχει λύσει το ζήτημα των Συνεταιριστικών Τραπεζών πολύ νωρίτερα. Όταν έχεις 6 χρόνια ύφεσης και ο κόσμος δε μπορεί να πληρώσει τις υποχρεώσεις του, πως περιμένεις να σταθεί μόνη μια Συνεταιριστική Τράπεζα, όταν οι άλλες οι μεγάλες έχουν καταρρεύσει; Έπρεπε να τις συμπεριλάβουν στο πρόγραμμα ανακεφαλαιοποίησης ή να έκαναν ό,τι στην Κύπρο, όπου η Κυπριακή Κυβέρνηση σε συνεννόηση με την τρόικα έδωσε 1,5δις. ¤ για τις Συνεταιριστικές της Τράπεζες.
Εδώ μείναμε στις υποσχέσεις. Αφεθήκαμε μόνοι σε μια αγορά που κάθε μέρα δυσχεραίνει. Με καθυστερήσεις πληρωμών δανείων που υπερβαίνουν το 30% και κέρδος Τράπεζας γύρω στο 4% του τζίρου της, απλά η εξίσωση δε βγαίνει. Εκτός αν σου δώσουν χρόνο ανάκαμψης. Αυτό το χρόνο δεν μας τον έδωσαν ποτέ. Κυνήγησαν τη Δωδεκανησιακή επιχειρηματικότητα και την ιδιωτική πρωτοβουλία για άλλη μια φορά. Αυτό δεν είναι στήριξη αλλά καταδίωξη από την οργανωμένη Πολιτεία στο σύνολό της.
