«Δύο μέτρα και δύο σταθμά» από το Ελεγκτικό Συνέδριο

Eνώπιον του Β’ Κλιμακίου του Ελεγκτικού Συνεδρίου αναμένεται να εξεταστεί προσεχώς η υπόθεση του καταλογισμού «μαμούθ» που έγινε σε δημοτικούς συμβούλους του Δήμου Καλυμνίων και συγκεκριμένα καταλογισμός ύψους 2.640.127,91 ευρώ, για ατασθαλίες που διαπιστώθηκαν μετά από επιτόπιο καθολικό διαχειριστικό κατασταλτικό έλεγχο επί των απολογιστικών στοιχείων του Δήμου των οικονομικών ετών 1997 έως 2002.
Ο έλεγχος του Ελεγκτικού Συνεδρίου σύμφωνα με την κείμενη νομοθεσία διενεργήθηκε καθολικώς, στο σύνολο δηλαδή των χρήσεων των ανωτέρω ετών, μετά από πόρισμα οικονομικού επιθεωρητή του αφορούσε και σε επιχορηγήσεις του δήμου προς ιερούς ναούς του νησιού.
Ανάλογη και ταχύτατη μάλιστα ήταν η αντίδραση του Ελεγκτικού Συνεδρίου που παρήγγειλε καθολικό έλεγχο μετά την έκδοση πορίσματος οικονομικού επιθεωρητή και στην περίπτωση του Δήμου Μεγίστης, όπου δημοτικοί σύμβουλοι, μετά από καθολικό έλεγχο έχουν βρεθεί εκ νέου αντιμέτωποι με τον κίνδυνο καταλογισμών ύψους 1,5 εκατ. ευρώ περίπου.
Το Ελεγκτικό Συνέδριο φέρεται να τηρεί «δύο μέτρα και δύο σταθμά» στην αντιμετώπιση όμοιων υποθέσεων καθώς στην υπόθεση των εικονικών επιχορηγήσεων του Δήμου Ροδίων προς την Ιερά Μητρόπολη Ρόδου, επιχορηγήσεων που ανέρχονται στο ποσό του 1,7 εκατ. ευρώ τα έτη 1999 – 2002 δεν υπήρξε ακόμη παραγγελία για τη διενέργεια καθολικού ελέγχου ενώ εξακολουθεί να εκκρεμεί προς αξιολόγηση σχετική αίτηση αναίρεσης επί απαλλακτικής κρίσεως τμήματος του Ελεγκτικού Συνεδρίου επί του προκειμένου, σε δειγματοληπτικό έλεγχο που έγινε μόνο για ποσό 382.517 ευρώ, του Αντεπιτρόπου Επικρατείας.
Εν πάση περιπτώσει από τον καθολικό έλεγχο του Ελεγκτικού Συνεδρίου επί επιχορηγήσεων σε Ιερούς Ναούς της Καλύμνου στο χρονικό διάστημα από το έτος 1997 έως το έτος 2002 κρίθηκαν παράνομες επιχορηγήσεις ύψους 620.897,51 ευρώ.
Ο Επίτροπος του Ελεγκτικού Συνεδρίου στα Δωδεκάνησα έχει κρίνει ότι δεν είναι νόμιμη η ανωτέρω συνολική δαπάνη που αφορά τις σχετικές επιχορηγήσεις προς τα Εκκλησιαστικά Συμβούλια των ερών Ναών του Δήμου Καλυμνίων διότι:
α) Δεν προκύπτει από τα συνημμένα στα χρηματικά εντάλματα δικαιολογητικά ότι συντρέχουν οι προϋποθέσεις του άρθρου 262 παρ.1 του Π.Δ. 410/95 που ορίζει ότι : «Με απόφαση του δημοτικού ή κοινοτικού συμβουλίου παρέχονται χρηματικές επιχορηγήσεις σε νομικά πρόσωπα δημοσίου δικαίου που εδρεύουν στην περιφέρεια του δήμου ή της κοινότητας και αναπτύσσουν δραστηριότητες που εξυπηρετούν άμεσα τους κατοίκους της περιοχής μόνο εφόσον η οικονομική κατάσταση του δήμου ή της κοινότητας το επιτρέπει.»,
β) Δεν έχουν κατατεθεί πριν από τις εγκρίσεις των επιχορηγήσεων από το Δημοτικό Συμβούλιο αιτήματα των Εκκλησιαστικών Συμβουλίων με τα οποία να προσδιορίζονται οι συγκεκριμένες δράσεις που πρόκειται να χρηματοδοτηθούν από τις επιχορηγήσεις και συγχρόνως να αναγράφεται ο προϋπολογισμός εξόδων των δράσεων αυτών, σύμφωνα με τις αρχές της ειδικότητας των πιστώσεων (Αρθρ. 7 παρ. 2 του Β.Δ. 17.5/15-6-59 «Περί Οικονομικής Διοικήσεως και Λογιστικού των Δήμων και Κοινοτήτων») Σχετ. Πράξη 213/2007 IV Τμήμα Ε.Σ.. Επιπλέον στις σχετικές αποφάσεις του Δημοτικού Συμβουλίου δεν αναφέρονται οι διατάξεις σύμφωνα με τις οποίες έγιναν οι ανωτέρω επιχορηγήσεις ούτε προσδιορίζονται συνοπτικά και με σαφήνεια οι συγκεκριμένες αιτίες, αντίθετα αναφέρεται η αόριστη έκφραση (κάλυψη εκτάκτων αναγκών)
γ) Από τα συνημμένα στα χρηματικά εντάλματα 6300, 5664/1997 και 1501/1998 δικαιολογητικά (πράξεις αποδοχής επιχορήγησης από το Εκκλησιαστικό Συμβούλιο Ιερού Ναού Παναγίας Καλαμιώτισσας αριθμ. 2/1997 και 3/1997 καθώς και από την Κατάσταση του Δημοτικού Συμβουλίου της 27/5/1998 για την διάθεση των ποσών μέσω της επιχορήγησης του Ι.Ν. Παναγίας Καλαμιώτισσας) προκύπτει ότι τα επιδοτούμενα ποσά δεν χρησιμοποιήθηκαν για την κάλυψη διαφόρων αναγκών του Εκκλησιαστικού Νομικού Προσώπου αλλά του Δήμου όπως η αγορά ενός αυτοκινήτου και η οικονομική ενίσχυση του Αθλητικού σωματείου «Ο Καλυμνιακός» κ.α. κατά παράβαση των διατάξεων του αρθρ. 56 παρ. 1 περ. ε του Ν. 2362/ 1995 Φ.Ε.Κ. 247 τ.Α! και του αρθ. 262 παρ. 1 του Π.Δ. 410/95. Περαιτέρω όπως προκύπτει από τις ανάλογες αποφάσεις του Δημοτικού Συμβουλίου και τα προσκομιζόμενα αποδεικτικά εισπράξεως στα Χ.Ε. 6300 , 5664 και 4248/1997 και Χ.Ε. 268 και 1501/1998 του ιδίου Εκκλησιαστικού Συμβουλίου συντρέχει θέμα κωλύματος συμμετοχής στις συνεδριάσεις του Δ.Σ. του Αντιδημάρχου του Δήμου Καλυμνίων και Ταμία του Εκκλησιαστικού Συμβουλίου του ιερού Ναού Παναγίας Καλαμιώτισσας κ.κ. Σαγρέ Παντελή σύμφωνα με τις διατάξεις του αρθρ. 99 του Π.Δ. 410/95 Φ.Ε.Κ. 231 τ.Α! ( υλικό, ηθικό συμφέρον – Διοικητικό Δίκαιο Π. Δ. Δακτόγλου 5η Έκδοση σελ. 554-556). Ομοίως και από τις αποφάσεις του Δ.Σ. του Δήμου Καλυμνίων και τις ανάλογες αποδείξεις εισπράξεως που προσκομίζονται με τα Χ.Ε. 5665, 5814 για το οικονομικό έτος 1997 και Χ.Ε. 4489, 5117,2735,2445,1742,1649 για το οικονομικό έτος 1998 , που αφορούν επιχορηγήσεις προς το Εκκλησιαστικό Συμβούλιου Ι.Ν. Αγίου Ιωάννη του Θεολόγου συντρέχει ανάλογο θέμα κωλύματος του Αντιπροέδρου του Δ.Σ. του Δήμου Καλυμνίων και Ταμία του αναφερόμενου Εκκλησιαστικού Συμβουλίου κ.κ. Ανδρέου Γεώργιο.
δ) Από τα συνημμένα στο Χ.Ε. 268/98 δικαιολογητικά και συγκεκριμένα από την απόδειξη είσπραξης Νο. 205 του Ι.Ν. Καλαμιώτισσας προκύπτει ότι εισπράχθηκε το ποσό των 3.130.000 δρχ. αντί του εκκαθαρισθέντος και ενταλματοποιηθέντος 3.430.000 δρχ.
ε) Από τα συνημμένα στο Χ.Ε. 6894/2000 δικαιολογητικά και συγκεκριμένα από την υπ.’ Αριθμ. 1893 απόδειξη είσπραξης και την πράξη αποδοχής επιχορηγήσεως Νο 1 του Εκκλησιαστικού Συμβουλίου Ι.Ν. Αγίου Στεφάνου Καλύμνου προκύπτει ότι το ποσόν της επιχορηγήσεως διατέθηκε για δραστηριότητες που αναπτύσσονται εκτός των ορίων του Δήμου (υπέρ των ομογενών Ίμβρου , Τενέδου και Πριγκιπονήσσων) ενώ παράλληλα δεν εξυπηρετούνται οι ανάγκες της επιχορηγούμενης εκκλησιαστικής επιτροπής κατά παράβαση των προϋποθέσεων που ορίζονται στην παρ. 3 του αρθρ. 262 του Π.Δ. 410/95 .
στ) Στα Χ.Ε. 5117 , 4489, 4816, 5274, 4825 οικονομικού έτους 1998 στο Χ.Ε. 3029 οικονομικού έτους 1999 στο Χ.Ε. 640 οικονομικού έτους 2000 στα Χ.Ε. 1691 , 2398,4087,1680,2344,1720 οικονομικού έτους 2001 και στα Χ.Ε. 4932, 1391, 2737, 1189,4933,4940, 4934 οικονομικού έτους 2002 δεν επισυνάπτονται αποφάσεις του Δημοτικού Συμβουλίου σύμφωνα με το αρθρ. 262 παρ. 1 του Π.Δ. 410/95 και σε καμία περίπτωση δεν μπορούν να υποκατασταθούν από τις υποβληθείσες αποφάσεις αναμόρφωσης του προϋπολογισμού.
Από τα παραπάνω σε συνδυασμό με την αριθμ. Πρωτ. 4222/13-9-2006 πορισματική έκθεση του Υπουργείου Οικονομίας και Οικονομικών – Οικονομικής Επιθεώρησης Κρήτης της Επιθεωρήτριας Βασιλικής Φουντιδάκη Χονδράκη προκύπτει ότι μέσω της διαδικασίας των επιχορηγήσεων επιχειρήθηκε η δημιουργία εξωταμειακής διαχείρισης με σκοπό να χρηματοδοτηθούν δαπάνες και δραστηριότητες του Δήμου για τις οποίες θα έπρεπε να τηρηθούν οι νόμιμες από τους υπολόγους διαδικασίες. Περαιτέρω σύμφωνα με τις διατάξεις των περιπτώσεων του αρθ. 56 του Ν. 2362/1995 Φ.Ε.Κ. 247 τ.Α! το σύνολο των ανωτέρω επιχορηγήσεων συνιστούν ανοίκειες πληρωμές διότι:
1) δεν ανάγονται στην αρμοδιότητα υπολόγου, έγιναν χωρίς τα προβλεπόμενα από τις ισχύουσες διατάξεις δικαιολογητικά και είναι άσχετες με το σκοπό για τον οποίο διατέθηκαν. Οι ανωτέρω επιχορηγήσεις δεν αποβάλλουν τον χαρακτήρα «δημόσιου χρήματος», με τη λήψη δε των χρημάτων αυτών από τα επιχορηγούμενα Εκκλησιαστικά Συμβούλια, αυτά δεν γίνονται κύριοι αυτών, αλλά παραμένουν διαχειριστές τους και υποχρεούνται να τα διαθέτουν σύννομα, με την έννοια της πληρωμής μόνο δαπανών που εμπίπτουν στον ειδικότερο σκοπό για τον οποίο δόθηκαν οι πιστώσεις ( βλ. Ολ. ΕΣ 1039/1995 και πρακτ. Ολ. ΕΣ 11ης Γεν. Συν./ 4-5-1998) .
2) Αφορούν δαπάνες για τις οποίες δεν έχουν τηρηθεί οι νόμιμες διαδικασίες του Ν. 1418/84 Φ.Ε.Κ. 23 τ.Α! Περί Δημοσίων Έργων του Π.Δ. 28/1980 Φ.Ε.Κ. 11/15-1-80 της Υπ. Αποφ. 11839/8-3-1993 Φ.Ε.Κ. 185 τ.Β! «Περί Ενιαίου Κανονισμού Προμηθειών Ο.Τ.Α.».

Σε ορισμένες περιπτώσεις (Επιχορηγήσεις προς εκκλησιαστικό συμβούλιο Ι.Ν. Παναγίας Καλαμιώτισσας και Αγ. Ιωάννου του Θεολόγου κ.α.) έχουν διενεργηθεί αχρεωστήτως από υπαιτιότητα του Δημοτικού Ταμία, διότι δεν προέβη στη διαδικασία ελέγχου των χρηματικών ενταλμάτων του αρθρ. 60 του Β.Δ. 17/5-15/6/1959 δεδομένου ότι είχε στη διάθεση του όλα τα επίμαχα δικαιολογητικά τα οποία δεν νομιμοποιούσαν την καταβολή της επιχορήγησης (Πρακτικά Αποδοχής Επιχορηγήσεων των Εκκλησιαστικών Συμβουλίων κ.λ.π.)
Τέλος οι ανωτέρω δαπάνες δεν μπορούν να νομιμοποιηθούν διότι κατά τη διαδικασία ανάληψης της σχετικής υποχρέωσης και εκτέλεσης αυτών παραβιάσθηκε ουσιώδης διαδικαστικός τύπος (Σχετ. Αποφ. VII Τμημ. Ελ. Συν. 2461/2006) και δεν συγκεντρώνουν τις προϋποθέσεις κατά τα οριζόμενα στο αρθρ. 26 του 3274/2004 Φ.Ε.Κ. 195 τ.Α! και στο άρθρο 29 παρ. 8 του Ν. 3448/2006 Φ.Ε.Κ. 57 τ.Α!.