Με το σημαντικό Alfried Krupp-Förderpreis 2025 τιμήθηκε η Ροδίτισσα καθηγήτρια στο Πανεπιστήμιο του Ντάρμστατ (TU Darmstadt) Γεωργία Χαλβατζάκη για την ερευνητική της εργασία στον τομέα της ρομποτικής αντίληψης και μάθησης.
Το βραβείο, ύψους 1,1 εκατομμυρίων ευρώ, απονέμεται κάθε χρόνο σε έναν μόνο καθηγητή ή καθηγήτρια πρώτης θητείας σε πανεπιστήμιο της Γερμανίας και θεωρείται από τις πιο σημαντικές επιστημονικές διακρίσεις στη χώρα. Είναι η πρώτη φορά που το TU Darmstadt λαμβάνει αυτή την τιμητική διάκριση.
Η κα Χαλβατζάκη είναι καθηγήτρια Interactive Robot Perception and Learning στο Τμήμα Πληροφορικής του TU Darmstadt, όπου διευθύνει το εργαστήριο PEARL και ηγείται του ανεξάρτητου ερευνητικού έργου iROSA, το οποίο χρηματοδοτείται από το πρόγραμμα Emmy Noether του DFG.
Η έρευνά της εστιάζει στην ανάπτυξη ανθρωπινοπκεντρικών ρομπότ που λειτουργούν αυτόνομα σε πραγματικά περιβάλλοντα, μαθαίνουν από την εμπειρία τους και προσαρμόζουν τη συμπεριφορά τους σε μεταβαλλόμενες συνθήκες. Συνδυάζει παραδοσιακές αρχές της ρομποτικής με σύγχρονες τεχνικές μηχανικής μάθησης, με στόχο να δημιουργήσει ρομποτικά συστήματα που είναι όχι μόνο τεχνικά ακριβή, αλλά και ασφαλή και διαισθητικά για χρήση στην καθημερινότητα.
Η βασική της προσέγγιση είναι ότι άνθρωποι, ρομπότ και περιβάλλον πρέπει να αντιμετωπίζονται ως ενιαίο, ολοκληρωμένο σύστημα. Σε αυτό το πλαίσιο, η αντίληψη, η μάθηση και η δράση του ρομπότ δεν είναι ξεχωριστές διαδικασίες, αλλά πλήρως συνδεδεμένες.
Πρακτικές εφαρμογές σε υγεία, βιομηχανία και γεωργία
Σύμφωνα με το Ίδρυμα Krupp, η δουλειά της καθηγήτριας Γεωργίας Χαλβατζάκη έχει άμεσες εφαρμογές σε τρεις βασικούς τομείς:
-Φροντίδα ηλικιωμένων, μέσω ρομπότ που μπορούν να συνοδεύουν ανθρώπους με ασφάλεια και να διευκολύνουν την κινητικότητά τους.
-Βιομηχανική εφοδιαστική, για αυτοματοποίηση διαδικασιών σε σούπερ μάρκετ, αεροδρόμια ή αποθήκες.
-Βιώσιμη γεωργία, με ρομπότ που αναλαμβάνουν εργασίες όπως συγκομιδή ή συντήρηση ηλιακών εγκαταστάσεων.
Διεθνής αναγνώριση
Το βραβείο Krupp έρχεται να προστεθεί σε μια σειρά από σημαντικές διακρίσεις. Το 2024, η Χαλβατζάκη εξασφάλισε χρηματοδότηση από το Ευρωπαϊκό Συμβούλιο Έρευνας (ERC) για το έργο SIREN, που στοχεύει σε ρομπότ που αντιλαμβάνονται και δρουν σε περίπλοκα ανθρώπινα περιβάλλοντα, μακριά από τις ελεγχόμενες συνθήκες των εργαστηρίων.
Είναι επίσης μέλος του ELLIS, του Ευρωπαϊκού Δικτύου για την Τεχνητή Νοημοσύνη, ενώ συμμετέχει ενεργά σε δράσεις για την προώθηση της ανοιχτής επιστήμης και της ισότητας στην έρευνα.
Από τη Ρόδο στη Γερμανία
Η Γεωργία Χαλβατζάκη κατάγεται από τη Ρόδο και φοίτησε στο Λύκειο της Καπνοβιομηχανίας. Πέρασε στο Εθνικό Μετσόβιο Πολυτεχνείο το 2006, την περίοδο της οικονομικής κρίσης, και εργάστηκε σε τηλεφωνικά κέντρα και γραφεία για να υποστηρίξει τις σπουδές της. Το διδακτορικό της είχε αντικείμενο την ανάπτυξη ρομπότ υποβοήθησης για ηλικιωμένους ανθρώπους.
Το 2019, μετά την ολοκλήρωση του διδακτορικού της, έφυγε από την Ελλάδα και ξεκίνησε μεταδιδακτορική έρευνα στο TU Darmstadt. Μέσα σε λιγότερο από τέσσερα χρόνια έγινε μόνιμη καθηγήτρια και σήμερα θεωρείται μία από τις πιο δραστήριες ερευνήτριες στον τομέα της ρομποτικής στην Ευρώπη.
Το βραβείο των 1,1 εκατ. ευρώ θα της δώσει τη δυνατότητα να επεκτείνει την ερευνητική της ομάδα, να προμηθευτεί νέο εξοπλισμό και να χρηματοδοτήσει διεθνείς συνεργασίες και συνέδρια.
Η ίδια δηλώνει ότι η μεγαλύτερη πρόκληση είναι να φέρουμε τα ρομπότ στον κόσμο μας να μπορούν να καταλάβουν πού βρίσκονται, με ποιον συνεργάζονται και τι πρέπει να κάνουν χωρίς να βασίζονται αποκλειστικά σε δεδομένα ή εντολές.
Τι είναι το βραβείο Alfried Krupp-Förderpreis
Το βραβείο Alfried Krupp-Förderpreis für junge Hochschullehrer*innen απονέμεται κάθε χρόνο από το Ίδρυμα Alfried Krupp von Bohlen und Halbach, με έδρα το Έσσεν της Γερμανίας. Απευθύνεται σε νέους και νέες καθηγητές/καθηγήτριες πρώτης θητείας (W2 ή W3) που εργάζονται σε πανεπιστήμιο της Γερμανίας, στον χώρο των φυσικών και τεχνικών επιστημών, καθώς και της ιατρικής.
Η διάκριση συνοδεύεται από χρηματοδότηση ύψους 1,1 εκατομμυρίων ευρώ, κατανεμημένη σε ορίζοντα πέντε ετών. Το ποσό διατίθεται με πλήρη ευελιξία, χωρίς θεματικό περιορισμό ή συγκεκριμένο πρόγραμμα έργου. Ο στόχος του βραβείου είναι να προσφέρει σε νέους επιστήμονες την απαραίτητη ελευθερία και στήριξη για την ανάπτυξη της δικής τους ανεξάρτητης ερευνητικής κατεύθυνσης.
Η επιλογή γίνεται από επιστημονική επιτροπή του Ιδρύματος, βάσει υποψηφιοτήτων που υποβάλλονται αποκλειστικά από πανεπιστήμια ή ερευνητικά ιδρύματα. Κάθε ίδρυμα έχει δικαίωμα να προτείνει μόνο έναν υποψήφιο ανά έτος, και δεν επιτρέπονται ατομικές ή αυτόβουλες αιτήσεις.
Επιπλέον, το πανεπιστήμιο που φιλοξενεί τον βραβευμένο καθηγητή λαμβάνει πρόσθετο ποσό 150.000 ευρώ για λειτουργικά έξοδα και υποστήριξη. Κατά τη διάρκεια της πενταετίας, ο/η βραβευμένος/-η αναμένεται να οργανώσει τουλάχιστον ένα διεθνές επιστημονικό συνέδριο, ενισχύοντας τη δημόσια παρουσία και δικτύωση της έρευνάς του/της.
Από το 1986, το βραβείο έχει απονεμηθεί σε δεκάδες επιστήμονες που στη συνέχεια εξελίχθηκαν σε κορυφαίες φυσιογνωμίες του γερμανικού και διεθνούς ερευνητικού τοπίου.